ruina eft ipfa res, quæ ruit. Plin. l. 33. c. 4. Flumina ad lavan-
dam hanc ruinam jugis montium ducere. Ovid. Met. 15. v. 424.
Nunc humilis veteres tantummodo Troja ruinas oftendit. Horat. 1.
od. 3. v. 7. Si fractus illabatur orbis, Impavidum ferient ruina.
Ruina celi, quidquid e cælo ruit: & præcipue fulmina, ac toni-
trua quibus ipfum ruere cælum videtur fimulque fragor talium
rerum comes. Virg, En. 1. v, 133. Fluctibus oppreffos Troas, cæli-
que ruina. Sil. l. 1. v. 251. de Annibale. vertice nudo Excipere
infanos imbres, cælique ruinas, Val. Flacc. I. 8. v. 334. Crebra
ruina poli cæleftia limina laxat. T Interdum ruina, eft impetus
& incurfus cujufpiam rei in aliquid irruentis. Martial. 1.7. epigr.
18. de Argo navi. Quam nec Cyanea quondam potuere ruine fran-
gere. Valer. Flacc. I. 4. v. 694. fugit ipfe noviffimus ictus Tiphys,
& e mediis fequitur freta rapta ruinis. Tanslate eft quævis
calamitas, pernicies, excidium, difcadimento, perdita, disgrazia,
malanno. Cic. Catil. 1. c. 6. Prætermito ruinas fortunarum tuarum
quas omnes impendere tibi proximis Idibus fenties. Liv. I. 21. c.
10. a med. Sagunti ruinæ (falfus utinam vates fim ) noftris capi-
tibus incident. Salluft. in Catil. c. 32. extr. & Cic. pro Mur. c. 25.
extr. Quoniam quidem circumventus ab inimicis præceps agor, in-
cendium meum ruina reftinguam. b. e. excidio reipublicæ. Vellej. l.
2. c. 91. in fin. Ita fe mores habent, ut publica quifque ruina ma-
lit occidere, quam fua proteri. Ovid. Met. 8. v. 498. Spemque pa-
tris, regnique trahat, patriæque ruinam. Id. 1. ex Pont. ep. 4. v. 5.
Nec, fi me fubito videas, agnofcere poffis: Etatis facta eft tanta
ruina meæ. Lucres, l. 1. v. 740. Principiis tamen in rerum fecere
ruinas, Et graviter magni magno cecidere ibi cafu. b. e. graviter
lapfi funt, & a veritate longe aberrarunt.

RUINOSUS, a, um, rovinofo, cadente, peruos, qui ruinam mina-
tur, Cic. 3. Offic. c. 13. Edes male materiata ruinofæ. Senec. 3.
de Ira c. 35. extr. Parietes exefi, ruinofi inæquales. T Item
qui cecidit, rovinato. Ovid. Heroid. epift. 1. verf. 55. Semifepul-
ta virum curvis feriuntur aratris Offa: ruinofas occulit herba do-

mos

RULLA. V. Rallum.

RULLUS, cognomen Romanum ut P. Servilius Rullus contra quem
Cicero Agrarias orationes habuit. Docet Voff. in Etymol. effe a ru-
re, unde rurus, & Sπonopisinas rullus, agreftis, rufticus.
RUMA, æ, & Rumis, is, f. & Rumen, inis, n. mammelle, drλr',
mamma, apud Veteres. Varr. apud Non. c. 2. n. 756. Hifce Mani-
bus lacte fit, non vino, Cunina propter cunas
Rumina propter
rumam ideft prifco vocabulo manmam: a quo fabrumi etiam nunc
dicuntur agni. Id. I. 2. R. R. c. 1. a med. Agni appellantur fubru-
mi, id eft fub mamma. antiquo enim vocabulo mamma rumis, ut
opinor. cap. ult. Mammæ enim rumis, five rumæ, ut ante dice-
bant. Feftus in Ruminalis. Mamma autem rumis dicitur : unde &
ruftici appellant hædos fubrumos qui adhuc fub mammis haben-
tur. Plin. l. 15. c. 18. ad fin. Sub ea inventa eft lupa infantibus
præbens rumen: ita vocabant mammam. Eft Prætera ruma, &
rumen cavus gutturis locus, & ipfum guttur, gola. Feftus: Rumen
eft pars colli, qua efca devoratur: unde rumare dicebant quod
nunc ruminare. Id. in Subrumari. Agni rumine trahunt lacte fugen-
tes. Servius ad illud Virg. Ecl. 6. v. 54. pallentes ruminat herbas:
Ruminatio dicta eft a ruma eminente gutturis parte, per quam
demiffus cibus a certis revocatur animalibus. Arnob. l. 7. pag. 230.
Ruma, quæ funt prima in gurgulionibus capita, qua dejicere ci-
bos, & referre natura eft ruminatoribus fæculis. Al. leg. ærumnæ .
Pompon. apud Non. c. 1. n. 64. Ego rumorem parvifacio, dum fit,
rumen qui impleam. Adde Tertull. da refurr. cârn. c. 4. & Ifidor. I.
11. Orig. c. 1. ante med.
RUMBOTINUS. V. Rumpotinus.
RUMEN. V. in Ruma.

RUMEX, icis, m. romice, nadov, lapathi filveftris genus, ad ftru-
mas cum axungia efficaciffimum, Plinio tefte, lib. 20. c. 21. Adde
lib. 19. c. 12.
Reperitur etiam in genere fem. Plin. l. 11.
c. 8. Ceras ex omnium arborum, fatorumque floribus confingunt
excepta rumice, & chenopode. Sed fubintelligi poteft arbore
vel
berba. Adde Plaut. Pfeud. 3. 2. 26. T Eft & rumex teli genus,
fimile fpari Gallici, ut ait Feft. Lucil. apud eund. Tum fpara, tum
rumices portantur, tragula porro, Adde Gell. l. 10. c. 25.
RUMIA, x, vel Rumina, æ, f. dea, quæ rumis, ideft mammis, &
infantibus latentibus præfidebat. Varr. 1. 2. R. R. c. 11. Non ne-
garim ideo apud diva Rumia facellum a paftoribus fatam ficum
Ibi enim folet facrificari late pro vino, & pro latentibus. Mam-
mæ enim rumes, five rumæ,
& inde dicuntur fubrumi agni lacten-
tes. Id. apud Non. c. 2. n. 756. Hifce Manibus lacte fit, non vi-
Cunina propter cunas, Rumina propter rumam, ideft prifco
vocabulo mammam a quo fubrumi etiam nunc dicuntur agni. Ad-
de Auguftin. 1. 4. de Civ. Dei, c. 11. lib. 6. c. 19. ad fin. & lib. 7.

no,

mito

frum

Ruma.

RUMIGERATIO, onis', λoyonota, divulgatio. Lamprid. in Heliogab.
c. 10. Infami rumigeratione pafcuntur.
RUMIGERO, as a. 1. idem quod rumito, divulgo. Feftus in Ru◄
RUMIGERÜLUS, a, um, dipuã, qui rumores aucupatur,
& ge
rit, & aliquid divulgat. Ammian. 1. 14. c. 1. Per clandeftinos, ver-
futofque rumigerulos. Hieron. epift. 47. ad matr. & fil. a med. Me
malignum, fufpiciofum, & rumigerulum clamitas. Id. fub init.
epift. 51. ad Domnion. Monachum rumigerulum, rabulam, va-
RUMIGO, as, a. 1. idem ac rumino. Apul. lib. 4. de Afino, Jam
fere tertium qualum rumigabam. Voff. legit rumitabam, codem
fenfu.
RUMIN, inis n. idem ac rumen, apud Vet. Varr. lib. 2. R. R.
cap. 11. ut Scaliger legit.: Mamma enim rumis, five rumin. V.
RUMINA. V. Rumia. T Rumina ficus, Ruminalis ficus, de qua
in voce fequenti. Ovid. 2. Faft. v. 411. quæque vocatur Rumina
nunc ficus, Romula ficus erat. Sunt qui leg. Romula nunc ficus,
Rumina ficus erat. Sed hoc eft contra hiftoriam. Nam Liv. l. I. c.
4. In proxima alluvie, ubi nunc ficus Ruminalis eft (Romularem
vocatam ferunt) pueros exponunt. Sic Varro, Feftus, Tacit. &c.
ruminalem vocant. Ergo hæc fuit ufitata ejus appellatio, Romula
vero antiqua.
RUMINALIS, le, qui ruminat ut Ruminales hoftia, eorum anima-
lium, quorum proprium eft ruminare. Plin. l. 8. c. 51. Coruncanus
ruminales hoftias, donec bidentes fierent, puras negavit. T Ru-
minalis ficus, & Poetice Rumina ficus, fuit ficus illa fub qua Ro-
mulus & Remus ex lupa uberibus pendentes reperti funt, quæ poft
Urbem conditam erat in foro, & in Comitio, & alia nomine Ro-
mula, & Romularis eft appellata. Dicta eft a rumine, ideft mam-
ma, quod ibi lupa infantibus illis lac præbuerit. Vel a rumine, qua
notat cavum gutturis locum, quod fub ea ficu pecudes folerent ru-
minare. Vel fortaffe hæc vox ex Romularis corrupte facta eft. Nam
primo Romularis appellata eft, poftea Ruminalis, ut Livius fcri-
bit l. 1. c. 4. Adde Ovid. de quo in voce præced. Varr. 1. 4. de L.
L. c. 8. fub fin. Germalum a germanis Romulo & Remo, quod ad
ficum Ruminalem hi inventi, quo aqua hiberna Tiberis cos detule-
rat in alveolo expofitos. Feftus: Ruminalem ficum appellatam ait
Verrius prope Curiam, fub Veteribus, quod fub ea arbore lupa ru-
mam dederit Remo & Romulo, ideft mammam. Tacit. in fin. l. 13.
Ann. Eodem anno Ruminalem arborem in comitio, quæ fuper c-
&ingentos & quadraginta ante annos Remi Romulique infantiam
texerat, mortuis ramalibus, & arefcente trunco deminutam
prodi-
gii loco habitum eft, donec in novos fetus revirefceret. Adde Plin.
1. 15. c. 18. ad fin. & Sext. Aurel. Vit. de origine gentis R. t. 20.
extr. & Serv. ad En. 8. v. 90.

T I

RUMINATIO, onis, f. rugumazione, unpur Guds, actus ruminandi: a
rumino, quod a ruma, qua notat cavum gutturis locum. Plin. l.
11. c. 37. fect. 79. Quibus neque dentes utrinque, neque ruminatio.
Adde Serv. ad Ecl. 6. v. 54. T Translate eft replicatio, ripiega-
mento. Plin. l. 15. c. 23. extrem. Cetera (caftanee) fuum pabulo
gignuntur, fcrupulofa corticis intra nucleos quoque ruminatione.
Ita Harduin. ex omnib. MSS. Quidam leg. ferruminatione.
tem iteratio, reditus. Id. I. 17. c. 22. poft med. Si faucias vites re-
centi medicina mordeat quædam hiemis ruminatio. ¶ Item con
fideratio, feu rei cujufpiam in memoriam revocatio. Cic. Astia. 1. 2.
ep. 12. Úbi funt, qui ajunt (wens ours? Quanto magis vidi ex tuis
litteris, quam ex illius fermone quid ageretur? de ruminatione
quotidiana, de cogitatione Publii, de lituis Bowπidos, &c. h. e. de
commentatione & meditatione Cæfaris, & aliorum de republica fuo
arbitrio adminiftranda. Corradus. De occultis confiliis, quæ Cæfar,
Pompejus, Craffus quotidiana ruminatione contra rempublicam ini-

rent. Manutius.

RUMINATOR, oris, m. qui ruminat. Arnob. l. 7. cujus verba V. in

Ruma.

RUMĭNO, as, avi, atum, a. 1. Ruminor, aris, atus fum, depon.
I. rugumare ruminare μηρύκω, αναμηρυκάομαι, devoratum cibum
rurfus a rumine, feu gula ad os revoco, & iterum mando, confi-
cio, remando. Proprium eft eorum animalium, quæ in fuperiore o-
ris parte primores dentes non habent, ut boum, ovium, cervorum >
Ponticorum murium, fcari pifcis, &c. ut eft apud Plin. l. 11. c. 37.
fect. 61. lib. 10. c. 63. & lib. 9. c. 17. & de fcaro Ovid. in Has
lieut. v. 119. Ut fcarus, epaftas folus qui ruminat herbas. Plin. l.
10. c. 47. de Onocrotalo. Perfecta rapina, fenfim inde in os reddita,
in veram alvum ruminantis more refert. Ovid. 3. Amor. el. 5. v. 17.
de tauro. Dum jacet, & lente revocatas ruminat herbas. Adde Virg.
Ecl. 6. v. 54. & Colum. l. 6. c. 6. T Translate eft in memoriam
revocare, recenfere, retractare: & adhibetur fere runinor, aris, de-
ponentis forma
Varr. apud Non. c. 2. n. 746. Non modo abfens
quicquam de re fegnius cogitabit, fed etiam ruminabitur humani-
tatem. Livius ibid. Nemo hæc veftræ ruminabitur mulieri. Rurfus
Varr. apud eund. c. 7. n. 103. Erras, inquit, Marce: accufare nos
ruminaris antiquitates. Id. ibid. & cap. 4. n. 399. Ebrius es, Mar
ce. Odyffeam enim Homeri ruminari incipis, cum Tepi apoπw, fcri-
pturum te ferio receperis. Symmach. 1. 3. epift. 13. extr. Dum car-
mina tua ruminas, dum epigrammata componis, fallitur doctis co-
gitationibus fenfus laboris.

RUMINUS , cognomen Jovis omnia aléntis, & ruma, ideft mam-
ma animalia nutrientis. Augustin. lib. 7. de Civit. Dei, cap.

II.

RUMIS. V. Rums,

RU

RUMYTANT, fignificat rumigerant. Nevius: Simul alius aliud aliunde rumitant inter fe. Feftus. ¶ Rumito pro rumigo, V. in Rumigo. RUMO, as, a. 1. Feft. Rumen eft pars colli, qua efca devoratur unde rumare dicebatur, quod nunc ruminare. RUMO, Rumon, onis, m. olim dictus eft Tiberis, quafi ripas ruminans. Servius ad illud En. 8. v. 63. Stringentem ripas, & pinguia culta fecantem. Adde ad verf. 90.

acer

RUMOR, oris, m. fentore, voce, fama, romore, odun, onμus, fermo in populo de recenti re difperfus, in bonum vel in malum, fine certo auctore qua re differt a fama ut in ea voce dictum eft. Cef. l. 6. B. Gall. c. 19. Si quis quid de republica a finitimis rumore, aut fama acceperit, uti ad magiftratum deferat. Id. lib. 4. cap. 5. His rumoribus atque auditionibus permoti, de fummis fæpe rebus confilia ineunt. Plin. lib. 6. epift. 31. ante med. Tertio die inducta cognitio eft, multis fermonibus, & vario rumore jadata. Cic. 12. Fam. epift. 9. Nihil perfertur ad nos præter rumores de oppreffo Dolabella, fatis illos quidem conftantes, fed adhuc fine auctore. Cef. lib. 7. B. Gall. cap. 59. De duorum defectione rumores afferebantur. Cic. 2. Fam. epift. 8. Rumor multa perfert. Caf. l. 1. B. Civ. c. 53. multa fingit. Cic. pro Dejot. c. 9. Graves de te rumores fparfi. & ibid. Rumores excipere & referre. Id. Pbil. 14. c. 4. & Liv. l. 7. c. 38. fub fin. diffipare. Terent. Heaut. prol. v, 16. & Nep. in Dione fub fin. differre. Virg. 12. En. v. 228. ferere. Cic. pro Mur. c. 21. ad fin. Rumor ferpit. Horat. 1. 2. fat. 6. v. 50. manat per compita. Virg. 7. En. v. 144. diditur per agmina. Claudian, I. 1. in Rafin. v. 347. volitat per oppida. Cic. Attic. l. 16. ep. 5. Rumoris nefcio quid afflaverat, commiffione Græcorum frequentiam non fuiffe. Hirt. de B. Alex. c. 25, Cum rumores exifterent, magna Cæfari præfidia adduci. Tacit. 2. Hift. c. 42. Is rumor ab exploratoribus difperfus, an forte furrexerit parum compertum. Id. Ann. 6. c. 23. fub fin. & lib. 15. c. 15. extr. Rumor incedebat, fore, ut, &c. Terent. Hec. prol. v. 31. Rumor venit, datum iri gladiatores. Tacit. Ann. 15. c. 39. Pervaferat rumor, iniffe eum domefticam fcenam. Id. 3. Ann. c. 9. & Salluft. in Catil. c. 30. Res vulgi rumoribus exagitata. Tacit. ibid. c. ult. Teftamentum ejus multo apud vulgum rumore fuit. diede molto da dire. & Terent. Phorm. S. 7. 18. Qui erit rumor populi, fi id feceris? che non dirali & Tacit. 2. Ann. c. 77. Relinquendum rumoribus tempus, quo fenefcant. lib. 4. c. 10. Non omiferim eorum temporum ru• morem validum adeo, ut nondum exolefcat. Cæf. l. 1. B. Civ. c. 60. ad fin. Exftinctis rumoribus de auxiliis legionum. Id. I. 4. B. Gall. c. 5. Incertis rumoribus fervire. dar fede. & Tacit. 11. Ann. c. 23. Multus ea fuper re, variufque rumor. & lib. 5. c. 10. magis, quam diuturnus. Id. l. 1. Hiftor. c. 34. vagus & incertus. Catull. carni. 5. v. z. Rumorefque fenum feveriorum Omnes unius æftimemus affis. le dicerie . Rumor eft, corre voce, vien detto. Terent. Andr. 1. 2. 14. Meum gnatum rumor est amare Cic. Fam. 1. ep. 8. fub fin. Rem te valde bene geffiffe, rumor erat. ¶ Rumore primo, dixit Salluft. in fragm. apud Charif. 1. 2. pag. 192. Putsch. ubi Afper, non eft, inquit, nomen, fed adverbium: tosto che fi fenze a dire al primo fentore. Sic Tacit. 2. Ann. c. 77. An feftinamus appellere, ut te inauditum & indefenfum, planctus Agrippinæ, ac vulgus imperitum primo rumore rapiant? TRumore fecundo, h. e. favente, fermone omnium approbante, acclamatione, applau fu. Virg. 8. Æn. v. 90. Ergo iter inceptum celerant rumore fecundo. Horat. l. 1. ep. 10. v. 9. Quæ vos ad cælum fertis rumore se cundo. Vetus Poeta apud Cicer. 1. de Divin. c. 16. Solvere imperat fecundo rumore, adverfaque avi. Tacit. 3. Ann. c. 29. extr. Utque hæc fecundo rumore, ita adverfis animis acceptum, quod filio Claudii focer Sejanus deftinaretur. Adde Feneftell. & Enn. apud Non. c. 4. n. 403. In allato Virg. & veteris Poere loco quidam putant, rumorem poni pro Aluxu aquæ, ut fit a faux pro pevuz. Servius vero in Virg. cenfet poffe legi rumone: de quo V. Rumo, onis TRumor fama. Horat. l. I. fat. 4. v. 125. rumore malo flagrare. b. e. male audire. Liv. l. 27. c. 20. a med. Marcellus adverfo rumore effe. Tacit. Ann. 15. c. 48. claro apud vulgum rumore effe. Plaut. Trin. 3. 2. 14. rumori fervire. Pompon. apud Non. c. 1. n. 64. rumorem parvi facere. Martial. l. 10. epigr. 3. Procul a libellis nigra fit meis fama, Quos rumor alba gemmeus vehit penna. Tobtrectatio, reprehenfio calumnia. Salluft. in fragm. apud Non. c. 4. n. 403. Ad hæc rumoribus adverfa in pravitatem, fecunda in cafum, fortunam in temeritatem declinando corrumpebant. T Ambiguum habet turpemque fenfum apud Martial. 1. 2. epigr. 72. l. 3. epigr. 73. & 80.87. tanquam fit a ruma: unde & irrumo, &c. Pro murmure, ftrepitu Tomore. Claudian. in nupt. Honor. & Mar. v. 159. variis vecte Nereides ibant, Audito rumore, feris. Aufon. in Mofell. Edyll. 10. v. 22. amœna fluenta Subterlabentis tacito rumore Mofella. Apul. I. 3. Metani. Trepido rumore vicinia conclamantis latrones fugit ter

ritus.

RUMPIA. V. Rhomphea.
RUMPO, is, rupi, ruptum, a. 3. Spezzare, rompere, Atracciare, p'n'you-

, frango, abrumpo, difcindo, diffolvo. Cic. 1. Tufcul. c. 30. fub fin. Rumpere vincula carceris. Lucret. l. 6. v. 430. incita vis venti rumpit nubem. Phedr.l.3. fab. 14. v. 10. Cito rumpes arcum, femper fi tenfum habueris. Ovid. 3. de ar. am. v. 707. tenues a pectore veftes rumpere. Id. Heroid. ep. 3. v. 15. & epift. 5. v. 141. ungue capillos. Id. 3. Amor. el. 11. v. 3. catenas. & eleg. 10. v. 32. Ruperat & duram vomer aduncus humum. Horat. l. 1. ep. 14. v. 9. obftantia clauftra. & epift. 10. v. 20. aqua tendit rumpere plumbum. Id. epod. 10. v. 20. ventus rumpit carinam Plin. in proam. l. 20. adamantem fanguis hircinus. Virg. Georg. 4. v. 135. hiems frigore Tom. III.

faxa. Id. 3. Æn. v. 639. fugite, atque ab litore funem rumpite. Id. En. 9. v. 431. viribus enfis adactus Tranfabiit coftas, & candida pectora rupit. Ovid. 6. Met. v. 251. fagitta rumpit præcordia. Plin. l. 36. c. 22. a ned. Tofi afpergine, & gelu pruinifque rumpuntur in teftas. Rumpi dicitur cælum, cum tonat. V. Ruptus. Rumpere, far crepare. Plin. l. 30. c.4. de bupreti. Bovem ita inflammat, ut rumpat. Id. I. 20. c. 22. circa med. Marrubium rumpit vomicas. Martial. l. 1. epigr. 50. v. 25. Leporemque forti callidum rumpes equo. b. e. adeo fatigabis, ut rumpatur. TeRumpere, implendo adeo diftendere, ut rumpere videatur. Virg. 1. Georg. v. 49. Illius immenfæ ruperunt horrea meffes. Colum. l. 10. v. 307. Preffaque flammeola rumpatur fifcina caltha. Ovid. 4. ex Pont. ep. 4. v. 27. Cernere jam videor rumpi penetralia turba. Rumpere fe, rumpi, crepare. Plin. l. 13. c. 4. a med. de caryotis. Rumpit fe pomi ipfius, etiam in fua matre, ebrietas, calcatis fimilis . Virg. Ed. 8. v. 71. Frigidus in pratis cantando rumpitur anguis. & Ed. 7. v. 26. invidia rumpantur ut ilia Codro. Plaut. Capt. prol. v. 14. Ego me tua caufa ne erres, non rupturus fum h. e. dirupturus (fimile eft illud ejufd. Merc. 1. 2. 27. Tua caufa rupi ramices : jamdudum fputo fanguinem.) Lucil. apud Non. c. 2. n. 149. Tu Lucilium credis contenturum, cum me ruperim, fumma omnia fecerim. fon mezzo crepato. Huc pertinet illud Lucret. 1. 3. v. 298. de leonib. Pectora qui fremitu rumpunt plerumque gementes. b.e. adeo graviter fremunt, ut pectus rumpere videantur. Similis hyperbole eft in his. Virg. 2. Georg. v. 238. Et cantu querulæ rumpent arbusta cicada. Juvenal. fat. 1. v. 13. affiduo rupta lectore columnæ. Afran. apud Non. c. 4. n. 396. Ego mifera rifu clandeftino rumperer. ¶ Rumpere fe rumpi, ufcire dirottamente, magna vi erumpere. Virg. En. 11. v. 548. tantus fe nubibus imber ruperat. Id. 1. Georg. v. 445. ubi fub lucem denfa inter nubila fe fe Diversi rumpent radii. h. e. quafi ruptis nubibus exibunt. Id. l. 3. v.. 428. amnes rumpuntur fontibus. T Eft etiam rumpere, debilitare, corrumpere, guastare. Cato apud Prifcian. l. 6. pag. 710. Putfch. Si quis membrum rupit, aut os fregit, talione proximus cognatus ulcifcitur. Lex Aquilia apud Ulpian. Dig. lib. 9. tit. 2. leg. 27. Si quis alteri damnum faxit, quidve ufferit, fregerit, ruperit injuria. Ulpian. ibid. ante med. Inquit lex, ruperit: quod verbum fere omnes veteres intellexerunt, corruperit. & paulo poft. Rupiffe eum utique accipiemus. qui vulneraverit, vel virgis, vel loris, vel pugnis ceciderit, vel telo, vel quo alio fciderit alicui corpus, vel tumorem fecerit. V. ibi reliqua. Alfen. lib. 19. tit. 2. leg. 30. Qui mulas ad certum pondus oneris, locarat cuni majore onere conductor eas rupiffet, &c. Id. lib. 47. tit. 10. leg. 9. Servus præfidi offerendus eft, qui cum flagris rumpat. Val. Flacc. I. 5. v. 341. rumpere lumina fletu. Quod Ovid. dixit l. 1. de ar. am. v. 129. lacrimis corrumpere ocellos. ¶ Item lacerando interimere, sbranare. Ovid. in Ibin v. 505. Quique Lycurgiden letavit & arbore natum, Idmonaque audacem te quoque rumpat aper. Frango quoque hac ratione ufurpatur. ¶ Rumpere tauri colla fecuri, Id. 12. Met. v. 249. abfcindere, tagliare. Apud Veget. de re Veterin. dicitur rumpi animal, quod ex labore vehementiffime defatigatur. lib. 3. c. 1.a med. Nimiam laffitudinem fequitur ægritudo: & omne animal eft debile, fi rumpitur. Adde lib. 1. c. 41. 42. 43. ¶ Rumpere membra libidinibus, Propert. l. 2. el. 13. v. 14. & rumpere latus, Auct. Priap. carm. 82. in fi. & Martial. 1. 11. epigr. 105. & rumpere ilia, Catull. carm. 11. ad Fur. & Aurel. v. 20. pertinent ad enervandas vires Tourig. Sic Ovid. 2. Amor. el. 10. v. 29. quem Veneris certamina rumpunt. Item irrumpere, perrumpere, penetrare. Virg. 12. En. v. 683. rapido curfu media agmina rumpit. apre, fbaraglia. & Propert. l. 3. el. 9. v. 64. Admiffo Decius prælia rupit equo. Virg. Æn. 2. v. 494. Fit via vi : rumpunt aditus, primofque trucidant. Val. Flacc. l. 1. v. 463. de Lynceo. poffit qui rumpere terras, Et Styga tranfmiffo tacitam deprendere vifu. penetrare coll' occhio. & Silius 1. 5. v. 616. Diffiliens tellus, nec parvos rumpit hiatus. b. e. aperit. Id. l. 11. v. 135. Annibal rupit Alpes. b. e. per Alpes viam fibi fecit, ruptis aceto faxis. Juvenal. fat. 10. v. 153. Diducit fcopulos, & montem rumpit aceto. Adde Liv. 1. 21. c. 37. ) Pallad. in Mart. tit. 1: Cum germen ruperit, & aliquod ceperit incrementum. b. e. corticem perruperit, & exierit. ¶ Stat. 9. Theb. v. 173. Eumenis ex oculis rejecta cærula parma Fugit, & innumeri galeam rupere ceraftæ. h. e. galeam, quam habere in capite vifa fuerat, exfiftentes fubito cerafæ deftruxere, quod eft uno verbo, galea in ceraftas diffoluta & verfa eft. Translate eft diffolvere, violare, irritum reddere. Sil. l. 6. v. 510. & lib. 7. v. 33. fi ftat rumpere vitam In patria moriamur. Cic. pro Balb. c. 5. extr. Fœdera negligere, violare, rumpere. Virg. 4. Georg. v. 213. & Sabin. epift. 2. v. 96. rumpere fidem. Lucan. l. 4. v. 175. leges. Liv. 1.4. c. 17. jus gentium. Horat. I. 4, od. ult. v. 22. edicta. Senec. in Thyeft. v. 179. fas omne. Id. in Herc. Fur. v. 79. imperium Jovis. Ovid. 15. Met. v. 780. fuperi Ferrea non poffunt veterum decreta Sororum rumpere. Virg. 6. En. v. 883. fata afpera. Cic. 1. de Orat. c. 57. teftamentum. caffare, annullare. Horat. l. 1. od. 15. v. 7. nuptias. Vellej. I. 2. c. 48. fub fin. Conditiones pacis difcutere ac rumpere. & cap. 110. Fortuna rumpit propofitâ hominum rompe i diffegni. & Sueton. în Tiber. c. 24. Rumpere patientiam. perdere. Item abrumpere, interrumpere, interrompere. Virg. 8. En. v. 110. audax quos rumpere Pallas facra vetat. Id. En. 7. v. 458. Olli fomnum ingens rumpit pavor. Senec. in Troadib. v. 785. Rumpe jam fletus, parens. b. e. omitte flere. Tibull. l. 2. el. 3. v. 19. O quoties aufæ, caneret cum valle fub alta, Rumpere mugitu carmina docta boves! Horat. l. 3. od. 27. v. 5. & Ovid. 3. Amor. el. 6. v. 88. rumpere iter inceptum. Horat. epod. 13. v. 15. reditum alicui. k. e. inter Fffff 2 clu

cludere. Virg. 4. En. v. 292. tantos rumpi non fperet amores. & lib. 6. v. 814. otia patriæ. Ovid. 1. de ar. am. v. 539. Excidit illa metu, rupitque noviffima verba. T Item feparare, avellere. Val. Flacc. 1. 5. v. 132. amplexus feffi rupere fupremos. T Rumpere filentium, loqui. Virg. 10. Æn. v. 64. Val. Flacc. 1. 3. v. 509. & Horat. epod. 5. v. 85. Sic Ovid, 1. Met. v. 208. Jupiter hoc iterum fermone filentia rupit. ¶ Rumpere vocem, quafi invitum crumpere in vocem & verba: vel rumpere, h. e. aperire viam vocis. Notant eruditi dixiffe etiam Demofthenem přęcie pornin & in epigram. effe ja dxpo, crumpere in lacrymas: eademque ratione D. Paul. ad Ephef. 4. 27. Fizor, nai Bónov. Virg. Æn. 2. v. 129. Compofito rumpit vocem, & me deftinat ara. & n. 11. v. 377. Dat gemitum, rumpitque has imo pectore voces. Sil. l. 8. v. 301. invitus vocem hanc e pectore rumpam. Ovid. 10. Met. v. 147. hoc vocem carmine rupit: Ab Jove Mufa parens, &c. Virg. 4. En, v. 553. Tantos illa fuo rumpebat pectore queftus. Claudian. 1. 2. de rapt. Prof. v. 249. & queftus ad nubila rumpit inanes. Sil. 1.4. v. 458. gemitumque ad fidera rupit. T Rumpere moras, tollere, auferre, toglier ogn' indugio, quafi perrumpere ea, quæ morantur, & obftant, Virg. Æn. 9. v. 13. Val. Flacc. I. 1. v. 306. Plin. l. 5. ep. 11. Lucan. I. 1. v, 264. Martial, 1. 2. epigr. 64. &c. Rumpere moram, Ovid. 15. Met. v. 583. ubi al. leg. moras. Rumpere iter, curfum, celeriter profequi, impetu ire, obftantia quæque perrumpendo. Val. Flacc, . 1. 2. Fatidicamque ratem, Scythici quæ Phafidis oras Aufa fequi, mediofque inter juga concita curfus Rumpere. Sil. l. 8, v, 568. Disjecit poftes, rupitque in proelia curfum, ld. I. 4. v. 196. Si referare viam, atque ad regem rumpere ferro Detur iter. l. 15. v. 782. rumpit Per medios Nero fævus iter. Stat. Theb. 8, v. 468. turbabatque agmina Grajum, Igne viam rumpens. Virg. 10. En. v. 372. rumpere ferro viam per hoftes. T Rumpi, & rumpi invidia, angi, ægerrime ferre, difcruciari ? crepar di rabbia, d' invidia, Cic, Q. Fr. 1. 3. ep. 9. Ut his malis reipubl. licentiaque audacium, qua ante rumpebar, nunc ne movear quidem. Propert, l. 1. el. 8. v. 27. Hic erit, hic jurata manet. rumpantur iniqui, Ovid. Heroid. ep. 16. v. 221. rumpor, & invideo, cum, &c. Martial. I. 9. epigr. 98. Rumpatur, quifquis rumpitur invidia. Horat. 1. 1. ep. 19. v. 15. Rupit Iarbitam Timagenis æmula lingua. h. e, dirupit. V. Dirumpo. Rumpere fontem, far ufcire, rupta humo elicere. Ovid. 5. Met. v. 257. fons, Dura Medufæi quem præpetis ungula rupit. ¶ Rupit, & rupfit, pro ruperit, dexaïnūs. Lex XII. Tab. apud Feft. in Talionis. Si membrum_rupsit ( al. leg. rupit ni cum eo pacit, talio efto. Lucil. apud Non. c. 4. n. 397. Ferri tantum, fi roget me, non dem fi fe quantum auri petit rupit. h. e. etiam fi rogando & clamando fe ruperit, RUMPOTINETUM, ti, n. locus arboribus rumpotinis confitus. Colum. l. 5. c. 7. Nam fere ita rumpotinetum conftitutum animadverti.

RUMPOTINUS, a, um. Rumpotinum eft arbuftum e rumpis, vel in quo rumpi vitium traducuntur. h. e. traduces. Rumpotine arbores, que rumpis fuftinendis inferviunt. Colum. I. 5. c. 7. Eft & alterum genus arbusti Gallici, quod vocatur rumpotinum. Id defiderat arborem humilem, nec frondofam. Cui rei maxime videtur idonea opulus, cornus, & carpinus, & ornus, nonnunquam & falix, &c. & mox. Poteft etiam ulmus fic difponi, ut adhuc tenera decacuminetur, ne altitudinem quindecim pedum excedat. nam ita fere conftitutum rumpotinetum animadverti, ut ad octo pedes locis ficcis & clivofis, ad duodecim locis planis & uliginofis tabulata difponantur.

mox. Arboribus rumpotinis fi frumentum inferitur, in utramque partem viginti pedum fpatia interveniunt: at fi fegetibus indulgetur, in alteram partem quadraginta pedes, in alteram viginti relinquuntur. T Speciatim rumporinus vocatur, & alio nomine populus, arbor Italiæ, Padum tranfgreffis, cujus tabulata in orbem patula vites repleat, puroque perductæ dracone in palmam ejus, inde in fubrectos ramorum digitos flagella difpergunt. Hæc Plin. l. 14. c. 1. ubi alii leg. alio nomine opulus propter ea, quæ modo ex Colum. allata funt. Harduin. tamen defendit populus libris omnibus etiam MSS. T Hanc ipfam arborem, five populus fit, five opulus defignat Id. Plin. l. 24. c. 19. Rumpotinum arborem demonftravimus inter arbufta. Al. hic & lib. 14. leg. rumbotinus. Eft autem apud Plin. non adjectivum nomen, fed fubftantivum. RUMPUS, i, m. quid fit, docet Varro his verbis l. 1. R. R. c. 8. Pedamentum fere quatuor generum: unum robuftum, quod e quercu, & vocatur ridica: alterum palus e pertica: tertium quod horum inopiæ fubfidio mifit arundinetum quartum eft pedamentum nativum ejus generis, ubi ex arboribus in arbores traductis vitibus vinea fit: quos traduces quidam rumpos appellant. RUMUSCULUS, li, m. Spumidio, parvus rumor. Cic. pro Cluent. c. 38. Qui imperitorum hominum rumufculos aucupati tum illum abfolverunt. Id. 3. de Legib. c. 16. L. Caffius diffidens a bonis, atque omni rumufculos populares ratione aucupans. Aucupari rumufculos eft aliorum de fe opinionem, etiam infimorum, confectari: follicitum effe, quid de fe dicant & opinentur homines, ineundæ gratiæ caufa undecumque famam venari

RUNA, æ, f. genus teli apud Ennium: & videtur idem effe quod pilum: unde runata recedit ( al. recidit ) id eft pilata. Feft. fuo loco, & poft Rodufculana. In Gloffar. Ifid. runa exponitur pugna, & runata præliata.

RUNĀTUS. V. in voce præced.

RUNCA, pro runcina, vel potius pro ferramento ad runcandum apto, a quibufdam firmatur Fefti teftimonio: item Colum. I. 2. c. 12. bis in quibufdam MSS.

RUNCATIO, onis, f, arroncamento, BoTropes, actus runcandi. Com

c. 14.

a. 1. arroncare, eftirpare l'erbe inutili, Boravila, rubos, & fentes, aliofque frutices noxios ferramento exftirpare, & herbas inutiles ex adultis fegetibus manu evellere (qua de re P. Victor 1. 36. c. 8. var. lection. fufe difputat.) nam farrire eft idem facere, non manu, fed ferramento, id eft farculo. Caro R. R. c. 2. Per ferias potuiffe foffas tergeri, vepres recidi, pratum purgari, fpinas runcari. Varr. 1. 1. R. R. c. 3. Inter vernum æquino&tium, & vergiliarum exortum hæc fieri: fegetes runcari, boves terram profcindere, falicem cædi, &c. Colum. I. 11. c. 2. ante med. Per hos dies runcandæ fegetes funt, fœnificiæ inftituendæ. Plin. l. 18. c. 21. Siliginem, far, triticum, femen, hordeum occato, farrito runcato quibus dictum erit diebus. Id. ibid. c. 18. Poftea pauci runcant : quod botanifmon (Boreμ) vocant. T Translate eft vellere, depilare. Perf. fat. 4. v. 35.

RUO, is, rui, rutum, & ruitum, a. 3. gettar giù, atterrare, abbartere, rovinare, rovesciare, nopea, fterno, everto, dejicio, deruo, diruo: ab ope, impetu feror, per paipsow. Terent. Adelph. 3. 2. 21. Ceteros ruerem Ubi profternerem , agerem, raperem, tunderem " Donat. Ruere eft toto corpore uti ad impellendum : quod faciunt qui ipfi præcipites alios profternunt. Ovid. Mer. 12. v. 134. Ceden tique fequens inftat, turbatque, ruitque. Plaut. Trin. 4. 1. 17. Procellæ infenfæ frangere malum, ruere antennas fcindere vela. Val. Flacc. l. 3. v. 102. ad amnem Spumantem nimbis, fluctuque arbusta ruentem. Virg. Æn. 9. v. 516. Immanem Teucri molem volvuntque ruuntque. Lucret. l. 5. v. 1324. Ruere aliquem ad terram. Virg. 1. En. v. 39. fpumas falis ære ruebant. 5. Æn. v. 695. ruit æthere toto Turbidus imber aquam. Cic. 2. Attic. ep. 15. Seu ruet, feu eriget rempublicam. Multe funt hic varie lectiones. T Item deruendo complanare. Virg. 1. Georg. v. 105. cumulofque ruit male pinguis arena. Hinc Scalig. in conjectan. ad Varron. putat ruere effe, modio cumulum adæquare: unde rutrum, & rutellum. Non tamen fatis probat: & quæ affert Plauti verba invenire non potui. Item affligere, mergere. Lucret. l. 1. v. 272. venti vis Ingentefque ruit naves, & nubila differt. Adde verf. 289. ¶ Item egerere, cum impetu emittere, & impellere. Virg. 2. Georg. v. 308. de igne. Et totum involvit flammis nemus, & ruit atram Ad cælum picea craffus caligine nubem. ¶ Item eruere, effodere cavare. Plin. 1. 10. c. 71. Alia (animalia) dentibus prædantur, alia unguibus, alia roftri aduncitate carpunt, alia latitudine ruunt alia acumine excavant. Lucret. 1. 6. v. 726. mare permotum ventis ruit intus arenam. Virg. 1. Æn. v. 88. Incubuere mari, totumque a fedibus imis Una Eurufque Notufque ruunt. lib. 11. v. 211. Mærentes altum cinerem, & confusa ruebant Offa focis. b. e. de cineribus eruebant. Horat. I. 2. fat. 5. v. 21. unde Divitias ærifque ruam dic augur, acervos. h. e. eruam, inveniam, comparem. Lucil. apud T HaNon. c. 4. n. 389. ruis hæc, & colligis omnia furtim . &tenus ufum habet fere Poeticum: fed & neutrorum more adhibetur, & commune eft profæ fcriptoribus. Significat autem cum impetu & celeriter cadere, concidere, corruere, in præceps ferri, cadere, precipitare, rovinare, aixтw, xαтαioμm. Cic. pro Leg. Manil. c. 7. ad fin. Ruere illa non poffunt, ut hæc non eodem labefatata motu concidant. Ovid. 4. Met. v. 459. Aut petis, aut urges ruiturum, Sifyphe, faxum. Lucan. I. 7. v. 403. ftat tectis putris avitis In nullos ruitura domus. Vir. 2. n. v. 290. Hoftis habet muros: ruit alto a culmine Troja. & lib. 4. v. 164. ruunt de montibus amnes. Val. Flacc. 1. 2. v. 88. prærupti Vulcanum vertice cæli Devolvit ruit ille polo noctemque diemque Turbinis in morem. lib..7. v. 287. ftri&tumque ruebat in enfem. Senec. in Herc. Oct. v. 349. ruere fuper aliquem. Id. in Here, Fur, v. 1046. ad

:

ter

ru

terram. Id. in Thyeft. v. 728. in pronum. Salluft. in fragm. apud Donat. ad Terent. Adelph. 3.2.2. in flumine. pro in flumen. T De his qui moriendo cadunt. Virg. 10. Æn. v. 756. cædebant pariter, pariterque ruebant Victores, victique. Valer. Flace. 1. 7. v. 641. cuncta jacebant agmina, nec quifquam primus ruit. Ruere ca¶ lum dicitur (ut & rumpi ) cum vel tonat, vel fulgurat vel immodici imbres cadunt. Virg. 1. Georg. v. 324. ruit arduus æther, Et pluvia ingenti fata læta, boumque labores Diluit. Id. 8. En. v. 524. improvifo vibratus ab æthere fulgor Cum fonitu venit, & ruere omnia vifa repente. Senec. in Hippol. v. 674. omnis impulfus ruat Æther, & atris nubibus condat diem. Val. Flacc. 1. 1. v. 664. Jupiter ruens contra Athon, aut Rhodopen. Tacit. 1. Ann. c. 3. Adverfus impios hebefcere fidera, ruere tempeftates. Adde Valer. Flacc. 1. 1. v. 616. & lib. 4. v. 663. & Martial. l. 3. epigr. 100. ¶ Quid fi calum ruat? di, à dọaròs éxico; proverb. apud Terent. Heaut. 4. 3. 41. in eos, qui omnia timent, & vano metu ab agendo deterrentur. Ruere in pejus, andare di male in peggio. Virg. 1. Georg. v. zoo. fic omnia fatis In pejus ruere, & retro fublápfa referri. Hinc ruentia funt adverfa, & opponuntur profperis. Tacit. 3. Hiftor. c. 64. Ipfum Vitellium ne profperis quidem parem: adeo ruentibus debilitatum. ¶ Eft etiam ruere curfu præcipitem ferri, ardenter, ac feftinanter ire, audaci impetu agi, advolare, correre precipitofamente, andar con impeto, «toow, Tidoua. Cic. Attic. 1. 7. ep. 20. At illum ruere nuntiant, & jam jamque adeffe. Virg. 10. En. v. 811. Quo moriture ruis, majoraque viribus audes? lib. 9. v. 438. At Nifus ruit in medios, folumque per omnes Volfcentem petit. Sil. l. 6. v. 319. Laxabat ferro campum, ac per iniqua ruebat. Tacit. 16. Ann. c. 32. Simul in amplexus occurrentis filiæ ruebat, nifi li&tores obftitiffent. T De his, qui certatim & magno numero affluunt, correre, concorrere in folla, a frotte, a gara. Virg. 8. Æn. v. 648. Æneada in ferrum pro libertate ruebant. Claudian. 1. 1. de laudib. Stilich. v. 373. Hi propugnandi ruerant pro limite regni: Hic ftabat Romana falus. Virg. 12. En. v. 526. Æneas, Turnufque ruunt per prælia. Tacit. 5. Hift. c. 22. Quærunt arma unt per vias. Liv. 1. 3. c. 3. Legiones adeffe hoftium. & infesto agmine ruere ad urbem. & lib. 27. c. 41. ad fin. Eques pedefque certatim portis ruere. Tacit. l. 1. Hift. c. 46. Ad feditiones & difcordias, & ad extremum, bella civilia ruebant. & cap. 45. Ruere cun&ti in caftra, anteire proximos, certare cum præcurrentibus. Flor. 1. 2. c. 18. a med. Ut deftinata morte in prælium ruerent Tacit. Ann. 1. c. 7. At Roma ruere in fervitium confules, patres, eques: quanto quis illuftrior, tanto magis falfi ac feftinantes. Id. 1. Hift. c. 84. in exitium ruere. Tirruere pugnandi gratia. Tacit. 5. Hift. c. 78. Legio fuftinuit ruentes, mox impulit. Flor. 1. 4. c. 2. Rex infefto in Cappadociam agmine ruebat. emitti. Teffundi > Virg. 6. Æn. v. 44. Unde ruunt totidem voces, refponfa Sibylle Tadventare. Virg. 2. Æn. v. 250. Vertitur interea cælum, & ruit Oceano nox. b. . celeriter venit: & ideo ruit quia mare altius terra. Id. 10. Æn. v. 256. interea revoluta ruebat Matura jam luce dies, no&temque fugarat. T Sed, fol ruit, Valerio Flacc. I. 1. v. 274. eft occidit, ruit in mare. Sic Virg. 1. Georg. v. 313. cum ruit imbriferum ver. b. e. in finem vergit. ¶ Ruere se, celeriter fe demittere. Apul. in Florid. n. 2. ad fin. ( al. l. 1.) de aquila. Et quærit, quorfus potiffimum in prædam fuperne fe fe ruat, fulminis vice. Sic Terent. Eun. 3. 5. 51. foras fimul omnes proruunt fe. Transfertur ad animum, & ponitur pro temere & fine confilio agere, cæco impetu ferri, nimio feftinandi ftudio ire præcipitem, mentis quodam furore rapi, tranfverfum agi, labi, errare. Propert. l. 3. el. 13. in fi. Nefcit veftra ruens ira referre pedem. Cic. Attie, 1. 7. epift. 7. ad fin. Ego bonos viros fequar etiamfi ruent. Id. pro Marcell. c. 5. a med. Ut nulla non modo cupiditate, fed ne fpe quidem, prudens & fciens ad interitum ruerem voluntarium id. pro Dom. c. 55. Non potuit ullo modo non in agendo ruere, ac fæpe peccare. Id. 3. Offic. c. 13. Emptorem pati ruere, per errorem in maximam fraudem incurrere. Terent. Heaut. 2. 3. 128. Heus tu, vide fis, ne quid imprudens ruas. Adde Cicer. pro Sext. c. 64. & Attic. l. 2. ep. 14. T Cum infinito, Propert. l. q. el. 1. v. 73. Quo ruis imprudens vaga dicere facta, Properti? Claudian. I. 3, de rapt. Proferp. v. 386. animare ad crimina taxos Torva Megæra ruit. Lucan. 1. 7. v. 751. Scire ruunt, quanta fuerint mercede nocentes. b. e. noffe feftinant. Statius 7. Theb. v. 177. novercales ruimus ditare Mycenas. T Paffive imperfonaliter Liv. l. 8. c. 24. Ut ferme fugiendo in media fata ruitur. T-Supinum ruitum ex futuro ruiturus firmatur: fed & ratum dici poffe, oftendunt ruta cefa, & rutabulum & compofita erutus prorutus, dirutus, &c. RUPES, pis, f. balza, pendice, roccia, rupe, ¿páævn, pwyn's,, prærupta & inacceffa terræ, aut montis pars. Videtur effe a rumpo, pro quo veteres rupo dixiffe videntur, ut frago pro frango. Caf. 1. 2. B. Gall. c. 29. Oppidum egregie natura munitum, quod omnibus in circuitu partibus altiffimas rupes defpe&tufque habebat. Horat. I. 3. od. 27. v. 61. Sive te rupes, & acuta leto Saxa delectant. Id. 1. 1. ep. 20. v. 15. Qui male parentem in rupes protrufit afellum. Ovid. 1. ex Pont. ep. 8. v. 51. pendentes rupe capellas pafcere. Id. 3. de ar. am. v. 195. Sed non Caucafea doceo de rupe puellas. Id. 2. Faft. v. 209. Libyca de rupe leones Invadunt fparfos lata per arva gre ges. & lib. 5. v. 293. ardua rupes. Val. Flacc. l. 4. v. 599. nubifera. Sil. 1. 7. v. 468. frondofa. Virg. 4. Georg. v. 508. aeria. Id. 3. Æn. v. 245. præcelfa. Id. Ed. 6. v. 29. Phœbo gaudet Parnaffia rupes. Claudian. 1. 2. in Rufin. v. 507. dubio tibi pendula rupes Immineat lapfu. De fcopulo. Stat. l. 1. Achill. v. 198. Undifona rupes. Virg. 10, Æn. v. 693. velut rupes, vaftum quæ Tom. III.

&

prodit in æquor, Obvia ventorum furiis, expoftaqué ponto, &c. Val. Flacc. I. 4. v. 637. Cyanea rupes. & lib. 3. v. 108. in medio rupes latet horrida ponto. fcoglio fort' acqua. Claudian. l. 2. in Eutrop. v. 425. Sic ruit in rupes amiffo pifce fodali Bellua. Lucan. 1. 5. v. 513. primifque invenit in undis Rupibus exefis hærentem fune carinam. legata ad uno scoglie. ¶ De antro Virg. 3. En. v. 443

Sibylla rupe fub ima Fata canit. h. e. in antro. Claudian. de IV. conful. Honor. v. 146. Cumanaque rurfus Intonuit rupes, rabida delubra Sibyllæ. Virg. 3. Georg. v. 253. cava rupes. RUPEX, icis, adject. homo durus, rufticus hebes a rupis duritie dictus, ut Feftus docet in Petrones. nam & petro eandem fignificationem habet. Lucil. apud Feft. in Squarrofus. Varronum, ac rupicum fquarrofa, incondita roftra. Gell. l. 13. c. 9. Sed enim veteres noftri non ufque eo rupices & agreftes fuerunt, ut ftellas hyadas idcirco fuculas nominarent, quod ues Latine fues dicantur. Tertull. de Pall. c. 4. Ille (Achilles ) apud rupicem, & filvicolam, & mónftrorum eruditorem fcrupea fchola eruditus. Id. in Apol. c. 21. fub fin. Rupices & feros homines ad humanitatem temperare. Id. de Anim. c. 6. ad fin. Tot ac tante animæ rupicum & barbarorum, quibus alimenta fapientiæ defunt. Sunt qui in verbis. Lucilii avem intelligunt, quæ & charadrios dicitur, & in rupibus fere degit. RUPICĂPRA, æ, f. camozza, dyeix, eu, capra fylveftris, quafi ru pium capra. Plin. l. 11. c. 37. fub init. Rupicapris in dorfum adunca cornua, damis in adverfum. Id. 1. 8. c. 53. Capra in plurimas fimilitudines transfigurantur: funt capreæ, funt rupicapra, funt ibices pernicitatis mirandæ. Id. 1, 28. c. 17. Rupicapra fevi cyatho, & lactis pari menfura, deploratum phthificum convaluiffe, certus auctor affirmat. RUPICO, onis, idem ac rupex. Apul. in Florid. n. 7. extr. ( al l. x.) Quis ex rupiconibus, bajulis, tabernariis tam infans eft, ut, &c? RUPINA, æ, f. idem quod rupes, aut locus rupibus ac petris horri dus. Apul. in Florid. n. 11. ( al. 1. 2. ) Qui herediolum fterile, & agrum fcrupofum, meras rupinas & fenticeta miferi colunt. Id. 1. 7. Metam. Provolutos in proximas rupinas præcipites dedere. & lib. 6. Vides iftas rupinas proximas, præacutas in his præminentes filices. RUPITIAS, in duodecim fignificat, damnum dederis. Feftus. Critici legunt: Rupit ( al. rupfit ) damnum dederit. Alii aliter. RUPTIM, adverb. fine ordine, præpoftere, confuse. Caf. I. 1. B. Civ. c. 5. His de caufis aguntur omnia ruptim atque turbate. Al. leg. raptim. RUPTIO, onis, f. frattura, rottura, pwys, actus rumpendi Ulpian. Dig. lib. 9. tit. 2. leg. 27. a med. Aquilia cas ruptiones quæ damna dant, perfequitur.

ρήκτης

RUPTOR, oris, m. rompitore, violatore, paxtas, qui rumpis: & translate violator. Liv. l. 4. c. 19. Himine eft ruptor fœderis humani, violatorque gentium juris? Id. I. 8. c. penult. ad fin. Ruptor induciarum. Tacit. 2. Ann. c. 13. Perfidi, & ruptores pacis. Adde Flor. I. 1. c. 3. ad fin.

RUPTUS, a, um, Spezzato, rotto, payeis, fractus. Horat. 1. 2. fat. 7 v. 70. rupta catena. Virg. 2. Georg. v. 480. rupti obices. Plin. 1.7 c. 16. Ruptus mons terræ motu. Tacit. 1. Ann. c. 63. Rupti vetuftate pontes. Petron. in Satyr. c. 111. rupti crines. lacerati, fvelti . & Val. Flacc. 1. 2. v. 37. rupto fonuit facer æquore Titan. h. e. perrupto, intrato. TRupta in membris funt fciffa, & fracta, Grace ризмата, ex cafu vel itu. Celf. 1. 4. c. 4. Sect. 5. Vel exefa parte aliqua fanguinem exire, vel rupta, vel ore alicujus venz patefacto. Primam διάβρωση fecundam ρηγμοχασμόν, tertiam voro appellant. Plin. 1. 28. c. 11. a med. Si fint rupta aliqua in auribus, fel caprinum medetur cum lacte mulierum. & cap. 14. ad fin. Feminum hædi cinis rupta inteftina farcit. Id. I. 27. c. 4. de alcea. Ufus radicis ex vino dyfentericis, & ruptis, convulfis. Id. l. 32. c. 9. ante med. Rupta, convulfa cancri fluviatiles fanant . Id. 1. 26. c. 13. Ruptis convulfifque, ex alto dejectis centaurium majus. Ubi Diofcorid. habet inyo, douao, &c. Plin. 1. 21. c. 22. ad fin. Abrotoni femen nervis utile, tuffi, orthopnææ convulfis ruptis. Id. l. 22. c. 17. ad fin. Herba urceolaris contra ulcera, rupta, lapfufque. Adde alibi fæpiflime. quæ loca indicare nimis longum effet. Utrum autem rupta aliquando apud eum herniam fignificent, non affirmaverim. Apud Martial. certe diftinguuntur lib. 10. epigr. 56. Enterocelarum fertur Podalirius Hermes : Qui fanet ruptos, dic mihi Galle, quis eft? Ruptos hic intellige nimia laffitudine defatigatos, & pæne confectos. crepati da ftanchezza. Simili fententia Phedr. 1. 1. fab. 24. v. 9. de rana. dum vult validius Inflare fe fe rupto jacuit corpore & fab. 20. v. 5. de canib. Aquam cœpere bibere fed rupti prius periere, quam, &c. ¶ Ruptus, disjectus, diffra&tus, laxatus, vi apertus. Virg. 1. Georg. v. 473. Vidimus undantem ruptis fornacibus Ætnam. Id. 8. Æn. v. 391. tonitru cum rupta corufco Ignea rima micans percurrit lumine nimbos. & lib. 7. v. 569. ruptoque ingens Acheronte vorago Peftiferas aperit fauces. T Ruptum calum dicitur cum tonat, fulgurat. Sil. l. 1. v. 134. quænam fubitis horrefcit turbida nimbis Tempeftas, ruptoque polo micat igneus æther? Id. l. 3. v. 196. Congeminat fonitus rupti violentia cæli. Adde lib. 8. v. 653. & lib. 17. v. 252. V. Rumpo. Sic lib. 6. v. 607. atramque per æthera volvens Abrupto fregit cælo fuper agmina nubem. T Ruptus turbo, magna vi ac celeritate fe rumpens, h. e. fe proripiens, difcurrens. Virg. 2. Æn. v. 416. Adverfi rupto ceu quondam turbine venti Confligunt. Petron. in Satyr. c. 123. nec rupto turbine venti deerant. T Translate Cic. 1. de Orat. c. 38. Rupta teftamenta. Tacit. 1. Ann. cap. 74. Rupta taciturnitas. rotto il filenzio. & eod. Fffff 3 fen

fenfu 1, 6, c. 20, rupta vox, V. in Rumpo. & lib. 1. Hift, c. 12, Rupta facramenti reverentia. Val. Flacc. I, 3. v. 46. Rupta quies Ovid, in lbin v. 40. gratia. Id. de remed, amor. v. 598. Ruptaque fingultu verba dolentis erant. interrotte. & Sabin. eleg, 2. v. 96. rupta fides. Lucan. 1. 4. v, 27. ruptæ leges, Id, l. 1. v. 4. & Virg. 4. Georg, v. 492. ruptum fœdus.

RURALIS, le, da villa, villereccio, dypornòs, ad rus pertinens, rureftris. Macrob. I. 5, Saturnal, c. 2. Theocritum fecit paftoralis operis auctorem, ruralis Hefiodum. Nemefian, Eclog. 1. v. 65, Munera dat, lauros carpens, ruralis Apollo, Id. Eclog. 2. v. 65. paftoralem vocat. Ammian. 1, 30. c, z. ( al, c. 7. ) ad fin. Negotiis fe ruralibus dedit. Jul, Firnic. 1. 8. c. 11. Erit ruralibus officiis femper applicatus. Caf. quoque ufus creditur, l. 3. B. Gall. c. 14. Falces præacutæ, infertæ affixæque longuriis, non abfimili forma ruralium falcium. Ita legit etiam Græcus Interpres, qui vertit, are ædru Tür ὄψιν διαφέροντα των γεωργικών δραπάνων, Alii tamen muralium. RURATIO, onis, f. res rufticæ. Apul, in Apolog. Nec diis rurationis, qui eum pafcunt, primitias impartit. Id. in Florid. n. 15. (al. 7. 2.) Ruratio omnis in farculo, & furculo. RURESCO, is, n. 3. rufticus, filveftris fio. Enn. apud Charif. 1. 1. pag. 105. Putfch. Rurefcant frundes. Al, leg, rarefcant, quod eft veri fimilius,

2

RURESTRIS, e, villereccio, dypoiNDS, YEOPYINOS, ad rus pertinens rufticus, ruralis, agreftis. Paul. Dig, lib. 32. leg. 97. Muliones propter opus rureftre teftator deftinatos habebat. Apul. I. 4. Metam, Minime rureftri vocabulo vulgus indoctum rofas laureas appellat Id. 1. 8. Rureftria arva, Martian. Capell. I. 9, pag, 397. Rureftris Faunum tibia decuit. RURICOLA adject, com, gen, coltivator di campagne, 2, contadi no, aypornos, qui rus colit, agricola, rufticus. Ovid. 2. Faft. v. 628, Et que ruricolis femina tofta dedit. b. e. Ino, quæ ut fterilitatem & famem induceret, iniit cum pluribus confilium ut fruges, in fementem quas darent, torrerent, ne nafcerentur, ut Hygin. fab, 2. & Ovid. 6. Faft. a verf. 553. narrant. Id. 3. Amor. el. 2. v. 53. Ruricola Cereri, teneroque affurgite Baccho. Id. 1. Trift. el. 10. v, 26. Et te ruicola, Lampface, tuta deo. b. e. Priapo. Id. 1. 1. Faft. v. 384. & Metam, 5. v. 479. boves ruricolæ. Id. 4. Trift. el. 6. v. 1, aratrum ruricola, Lucan. I. 7. v. 859. ruricolis feriuntur dentibus offa. b. e. raftris. Nemefian. Ecl. 1. v. 52. ruricolum difcernere lites. pro ruricolarum. Apul. I. 6. Metam, Formicula parvula, atque ruricola,

RURIGĚNA, æ, adject. com. gen. nato in villa, contadino, ruri genitus, rufticus. Ovid. 7. Met. v. 764. & exitio multi pecorumque fuoque Rurigene pavere feram.

RURICOLARIS, re ad ruricolas pertinens. Venant. Fortun. l. 1. de
vita S, Martini, v. 325. Obstant inculti cultores ruricolares.
RURINA, æ, f. dea ruris, apud Romanos, tefte Augustin. I. 4. de Civ.
Dei, c. 8. Alii leg. Rufina eodem fenfu.
RURO, as, n. 1. &

RUROR, aris, dep. 1, villeggiare, dypauλé'w, rei rufticæ operam do, ruri dego, rufticor. Plaut. Capt. 1. 1. 14. Parafiti rebus prolatis latent in occulto, miferi victitant fucco fuo dum ruri rurant homines, quos ligurriant. Varr. apud Non. c. 2. n. 731. Dum in agro ftudiofius ruror

"

a

RURSUM, & Rurfus, adverb. in dietro, óziew, retro, retrorfum, retroverfum cui contrarium eft prorfum. Terent. Hec. 3. 1. 35. Trepidari fentio, & curfari rurfum prorfum. Ubi Donatus : Rurfum proprie retro, prorfum ante fignificat: & eft proverbiale, ut dicimus furfum deorfum, intro foras, hac illac, & fimilia, Græci xi. Varr. apud Non, c. 4. n. 402. Mortales multi rurfus ac prorfus meant. innanzi e indietro. & Enn. ibid. & cap. 2. n. 737. Rurfus prorfus reciprocat fluctus feram. Vitruv. l. 10. c. 13. circa med. Regulæ oleo fubactæ ut faciliter impellantur, & rurfus introrfus reducantur dentro e fuori. & Plaut. Epid. 2. 2. 63. Cœpi rurfum verfum ad illas pauxillatim accedere, quafi retruderet hominum me vis invitum. Id. Amph. 5. 1. 60. Ego cunas receffim rurfum vorfum trahere. Id. Mil. 4. 4. 14. Non tu fcis cum ex alto puteo furfum ad fummum efcenderis maximum periculum inde effe fummo ne rurfum cadas? T Item contra, vice verfa, Virg. 3. Georg. v. 138. Rurfus cura patrum cadere, & fuccedere matrum incipit. Cic. 1. de Orat. c. 24. Vehementer fe affentire Craffo dixit quod neque ita amplecteretur artem ut ii folerent, qui omnem vim dicendi in arte ponerent; neque rurfus eam totam ficut plerique philofophi facerent, repudiaret. Tacit. in Agric. c. 28. fub fin. Quem cafum neque ambitiofe , neque per lamenta rurfus ac mœrorem muliebriter tulit. Adde lib. 1. Ann. c. pænult. & lib. 13. c. 13. & Val. Flacc. 1. 3. v. 645. T Sæpe eft denuo, iterum, di nuoun'altra volta, áveis. Terent. Eun. 4. 4. 40. Dic dum hoc rurfum. Cic. pro Mur. c. 7. Facis, ut rurfus plebs in Aventinum fevocanda effe videatur. Cef. l. 1. B. Gell. c. 25. fub fin. Rurfus inftare, & prælium redintegrare coeperunt. Virg. 2. En. v. 655. Rurfus in arma feror. Cum denuo jungit Plaut. Caf, prol. v. 32. Diphilus hanc Grace fcripfit: poft id rurfus denuo Latine Plautus Adde Pan. prol. v. 79. Redundat (eleganter tamen ) etiam in his: Cef. l. 4. B. Gall. c. 4. a med. Triduo viam progreffi, rurfum reverterunt, & l. 6. c. 3. Rurfus legiones in hiberna reduxit . & lib. 3. B. Civ. c. 93. Rurfus renovato curfu. Sic rurfus refecrare, revocare, recipere, repetere, redire, referre, &c. apud Nepot. Varron, Plaut. Terent. Sueton. Claudian, &c. Similiter & retro ufurpatur. ¶ Veteres ut fufum pro furfum dixere, ita rufum pro rurfun. Hinc deo Rufori facra faciebant, quod rurfus cun&ta eodem revolvuntur. Varr. apud Auguftin. 1. 7. de Civ. Dei, f. 23. extr..

RUS, ruris, n. campagna, villa, d'ypos, dypoinía, locus extra urbem, ubi funt agri five culti, five inculti, filvæ, pafcua, & villæ. Varr. 1. 4. de L. L. c. 4. extr. Quod in agris quotquot annis rurfum fa cienda eadem, ut rurfus capias fructus, appellata rura. Aptius ab pera per aphærefim rura factum effe Servius docet ad illud n. 1. v. 434. apes æftate nova per florea rura, &c. Sic ab say, mulgeo, &c. Id. ad illud Georg. l. 2. v. 412. laudato ingentia rura Exiguum colito rura ait a Majoribus dictos agros incultos, ideft filvas & pafcua ( quo fenfu Virg. 4. Æn. v. 527. afpera dumis rura Lucret. I. 5. v. 1247. Pandere agros pingues, & pafcua reddere rura. ) agrum vero, qui colebatur. Poftea de agro culto & de quocumque prædio ruftico cum villa, feceffus, & fructus caufa parato ufurpatum eft. Terent. Eun. 2. 1. 10. Ego rus ibo ,atque ibi manebo. Id. Hec. 1. 2. 100. Senex rus abdidit fe. Cic. 3. Offic. c. 1. Urbe relicta, rura peragrantes, fæpe foli fumus. Id. pro Rofc. Amer. c. 46. Habet animi caufa rus amænum, & fuburbanum, plura præterea prædia. Tibull. 1. 2. el. 3. v. 1. Rura meam, Cornute, tenent, villæque puellam. & eleg. 5. v. 37. munera ruris Cafeus, & niveæ candidus agnus ovis. Horat. l. 1. od. 17. v. 15. hic tibi Copia Manabit ad plenum benigno Ruris honorum opulenta cornu. Id. 1. 3. od. 18. v. 2. aprica rura. Id, l. 1. ep. 15. v. 9. frigida. Id. Epod. 2. v. 3. paterna bobus exercere Senec. in Troadib. v. 1021. centum Rura qui fcindunt opulenta bubus. Plin. l. 18. c. 6. ante med. Coli rura ab ergaftulis, peffimum eft. Horat. 1. 1. ep. 10. v. 6. ego laudo ruris amani Rivos, & mufco circumlita faxa, nemusque. Virg. 1. Georg. v. 156. ruris opaci umbra. Ovid. 13. Met. v. 719. Phaacum felicibus obfita pomis rura. T In ablativo ruri &

?

rure dicitur. M. Brutus apud Cicer. pro Cluent. c. 51. Forte evenit, ut ruri in Privernate effemus. Cic. 3. Offic. cap. 31. Quod filium ab hominibus relegaffet, & ruri habitare juffiffet. Horat. l. 1. ep. 14. v. 10. Rure ego viventem tu dicis in urbe beatum. TEft tamen in ufu difcrimen, quia fi adjectivum jungitur, rure dices, non ruri. nam hoc adverbii vim habet, ut vefperi, peregri, item nočtu, diu: illud eft ablativus nominis. Horat. l. 1. ep. 18. v. 60. nugaris rure paterno. Ovid. Faft. 6. v. 671. Rure dapes parat ille fuo. Terent. Eun. 5. 6. 1. Ex meo propinquo rure hoc capio commodi. Similiter fi verbum adhibeas motus de loco. Terent. Hec. 1. 2. 115. Rure huc advenit. Id. Eun. 3. 5. 63. Ne pater rure redierit. Adde 5. 5. 25. Plaut. Merc. 4. 5. 5. & Trucul. 3. 2. 26. & Cic. Fam. 5. ep. 20. extr. Sic Ovid. 1. ex Pont. ep. 8. v. 40. rure frui. non ruri. Neque tamen hoc eft perpetuum. nam apud Plaut. legitur in optim. lib. Trucul. 3. 2. 1. Ruri filium non rediiffe. verf. 25. Si ruri veniet. Adde Moftell. 5. 1. 28. T Cum verbis ftatus ruri dixere femper Plaut. ac Terent. Unde rure effe negat Feftus re&te dici. Nihilominus Horat. 1. 1. ep. 14, v. 1. pollicitus me rure futurum. Ovid. 2. de ar. am. v. 229. Rure erit, & dicet, venias, &c. Liv. 1. 38. c. 53. a med. Morientem rure eo ipfo loco fepeliri fe juffie ferunt. Præterea Charif. I. 1. pag. 115. Putfch. affert loca Varron. Titinnii, atque etiam Terentii in Adelph. (4. 2. 3. ubi tamen lectio variat) qui rure effe dixerunt. T Translate ruftici, incomptique mores, fermo ineruditus, incultus rus dicitur. Catull. carm. 22. in Suffen. v. 14. Idem inficeto eft inficetior rure. & carm. 36. in Volufi annal. in fin. Pleni ruris & inficetiarum annales. Horat. l. 2. ep. 1. v. 157. fic horridus ille Defluxit numerus Saturnius, & grave virus Munditiæ pepulere: fed in longum tamen ævum Manferunt hodieque manent veftigia ruris. ¶ In plur. numero præter rura nullum alium cafum habet in ufu. Charif. l. 1. pag. 72.97. Putsch. Quidam tamen leg. apud Plin. l. 5. ep. 18. Frueris mari, fontibus, ruribus, agro. Sed al. repon. viridibus, al. aliud.

RUSCARIUS, a, um. Rufcaria falces, rufcis exfcindendis apta Cato R. R. c. 11. ad fin. & Varr. 1. 1. R. R. c. 22, ad fin. quibus locis al. leg. ruftaria eod. fenfu, quia ruftus pro rufcus apud Feft. & alibi legitur: alii rufticaria, quæ lectio inepta videtur. RUSCULUM, li, n. villetta, parvum rus, agellus. Gell. l. 19. c. 9. Cœnam dabat amicis fuis fub urbe in rufculo.

RUSCUM, ci, n. & Rufcus, ci, f. pungitopo, brusco fpruneggio, duuupoirn, genus myrti filveftris foliis acutis, ex quo fiunt ruri fcopæ, ut eft apud Plin. in fin. I. 23. Ejus cauliculi incipientes ufum habent in cibis, tefte eod. l. 21. c. 15. qui ibid. cap. 27. utilitates ejus in medicina recenfet. Colum. l. 10. v. 374. hirfuta fepes nunc horrida rufco Prodit. Virg. Ecl. 7. v. 42. Horridior rufco, proje&a vilior alga. Id. 2. Georg. v. 413. nec non etiam afpera rufci Vimina per filvam, & ripis fluvialis arundo Cæditur. Ubi Servius: Rufcum virgultum eft, unde vites ligantur. Feftus: Rufcum eft, ut ait Verrius, amplius paulo herba, & exilius virgultis fruticibufque, non diffimile junco. T Legitur & ruftum apud eund. Feft. unde & nos rufto.

RUSE pro rure dixerunt Veteres tefte Varr. 1. 6. de L. L. c. 3. ubi alia multa hujus generis ponit. RUSINA. V. Rurina. RUSOR, oris, m. a rufum pro rurfum, ut fufum pro furfum Varr. apud Auguftin. 1. 7. de Civ. Dei, c. 23. Pontifices quatuor diis faciunt rem divinam, Telluri, Tellumoni, Altori, Rufori, &c. Altori quare? quod ex terra aluntur omnia, quæ nata funt. Rufori quare? quod rurfus cun&a eodem revolvuntur. RUSPOR, aris, dep. 1. cercare, indagare, apa, eft fcrutari, ut ἐξερουνάω Nonius exponit, five crebro quærere, ut Feftus interpretatur. Accius apud Non. c. 2. n. 744. Jube nunc attentare, jube nunc animo rufpari Phrygas. Vetus Poeta apud Feft. Ego ibo, ut latebras rufpans Activa forma Tertull. de Pall. e. 2. Alibi ftipantem copiam, alibi deferentem runcare, atque rufpare. RUS

rimer.