bơ và ý nghĩa Les poètes modernes mettent beaucoup d'eau dans leur encre. GOETHE Các nhà thơ hiện-đại pha nhiều nước lã vào mục của họ. Toute haute poésie est infinie; elle est comme le premier gland qui contenait en puissance tous les chênes. On peut tirer voile sur voile, sans jamais découvrir l'intime beauté nue de sa pensée. SHELLEY Phàm thơ đã cao-siêu thì vô cùng phong-phủ, không khác nào trái đầu tiên của cây sồi chứa đựng mầm của tất cả các cây sồi sau này. Người ta có thể kéo những tấm màng che phủ, hết màng nọ đến màng kia, mà vẫn không bao giờ lột trần được hết vẻ đẹp kín trong hồn thơ đó, Pour être beaux, les vers n'ont pas toujours et nécessairement besoin d'être vrais. Et c'est ce qui fait les dangers des poètes, ces fascinateurs ! La beauté de leurs chants peut être absolument indépendante des choses qu'ils expriment. Elle peut être toute dans leur manière de les exprimer. BARBEY D'AUREVILLY Muốn cho hay, các câu thơ không luôn luôn và không bắt buộc phải nói lên sự thật. Ấy chính là điều đáng sợ ở các nhà thơ, những kẻ có ảo-thuật làm cho say mê ! Lời ca hay của họ có thể tuyệt-nhiên không tùy những ý gì họ nói ra, có thể hoàn-toàn do cách nói. La poésie moderne saute toutes les explications. M. JACOB Thơ hiện-đại bất chấp mọi điều giải nghĩa Comme des productions de la nature... la dissection infinie exhume toujours des œuvres quelque chose de nouveau. En celle-ci (prose) le rapport de la phrase verbale à tout sens qu'on y puisse trouver est constant ; en celle-là (poésie) indéfiniment varié. ALFRED JARRY Cũng như đối với sản-vật thiên-nhiên, giải phẫu mãi thì bao giờ cũng lại phơi ra được chút gì mới lạ ở các tác-phẩm... Ở văn xuôi, câu nào nghĩa ấy, bao giờ cũng thế, sự liên-hệ giữa câu nói và nghĩa mà ta có thể hiểu, cử y nguyên; trong thơ, nó biến đổi vô-cùng, (một câu có thể hiểu ra bao nhiêu nghĩa khác). A poem should not mean But be ARCHIBALD MACLEISH Một bài thơ không phải có nghĩa Nhưng phải nên thơ *** ba sáng thơ tối Je m'attends bien qu'il s'en trouvera beaucoup de ceux qui trouvent rien de bon, sinon ce qu'ils entendent et pensent pouvoir imiter... DU BELLAY Tôi không lấy làm lạ nếu có nhiều kẻ chẳng thấy thơ nào hay, trừ những bài họ hiểu và tưởng rằng bắt chước nổi, Mes sonnets ne sont guère plus obscurs que la métaphysique de Hegel... et perdraient de leur charme à être expliqués, si la chose en était possible. GÉRARD DE NERVAL |