Зображення сторінки
PDF
ePub
[ocr errors]
[ocr errors]

M

M.

Littera una eft ex illis, quas Græci Grammatici ἡμόφωνα απλα, καὶ αμετάβολα, hoc eft femivocales fimplices, & immutabiles, Latini liquidas appellant. Hanc, quod moleftum in fine dictionis fonum habeat, & quendam quafi mugitum, non nifi ægre compreffis labris erumpentem Latini Poeta ( nam Græcis nulla dictio in μ definit ut monet Quintil. l. 12. c. 10.) vocali fubfequentem, per Ecthlipfin elidunt. Veteres tamen retinebant & corripiebant. Idem Quintil. I. 9. c.4. ante med. docet, quoties claudit verbum, & vocalis fequitur, ita efferri debere, ut parum exprimatur, adeo ut pæne cujufdam novæ litteræ fonum reddat. Ferri vero non poteft illorum vitium, qui ita proferunt, tanquam n fit, & cum vocali fequente conjungunt, ita ut cum enim quafi cunenim fit, dicant Prifcian. l. 1. pag. 555. Putfch. M obfcurum in extremitate dictionum fonat, ut templum: apertum in principio, ut magnus: mediocre in mediis ut umbra. T In notis M fignificat prænomen Marcus addita vero virgula M'. vel Mf. Manius. Diomed. 1. 2. pag. 419. T In numeris mille valet: non quod fit prima ejus vocis littera, fed quia cum olim CID fcriberetur, paulatim in M tranfiit,

[ocr errors]
[ocr errors]

MA

[ocr errors]

MA DIA, per Jovem, ja dia, Græca jurandi formula, tum affirmando, tum negando Petron. in fragm. Tragur. cap. 52. Burm. Syrum, hiftrionem exhibebat concinente tota familia ma dia perite ma dia. Hinc eft noftrum madest, madiè sì, madiè no. MACAREIS, idis, f. Μακαρΐς filia Macarei. Ovid. 6. Metam. v. 124. de Phabo. ut paftor Macareida luferit Iffen. MACAREUS, Mxxxpsus, trifyllab. filius oli, qui Canacem fororem fuam vitiavit, fufcepitque ex ea filium. Ovid. ep. 11. Heroid. Sic in lbin, v. 564. Utque fua Macareus, fic potiare tua. MACCUS, a, um, fciocco, balordo fatuus, ftupidus, ftolidus. Ducunt a μxxxoq, defipere, Tapa to un anu: alii a quadam muliere ftupida, quæ Macco appellabatur. Apul. in Apolog. Si cum hac una Rufini fallacia contendantur macci prorfus, & buccones videbuntur. Diomed. 1. 3. pag. 488. Putfcb. In Atellana Ofcæ perfonæ inducuntur ut Maccus. V. Bucco.

[ocr errors]

MACEDO, & Macedon, onis, Macedone Mxxsdor, qui eft e Macedonia. Cic. 5. Phil. c. 17. Quid Macedo Alexander? cum res maximas gerere cœpiffet, &c. Horat. l. 3. od. 16. v. 13. diffidit urbium Portas vir Macedo. Nepos in Eumen. c. 3. Macedones milites.

ibid. Cum magno exercitu Macedonum. Lucan. 1. 8. v. 694. Cum tibi facrato Macedon fervetur in antro. b. e. Alexander M. fepultus. T Secundam produxit Arator 1. 2. in Acta Apoft. v. 313. vir quippe Macedo In fomnis hæc vifus ait. Græci quoque interdum Manndwr fcribunt. T Macedum pro Macedonum quidam leg. apud Sil. l. 14. v. 5. & lib. 17. v. 633. & alibi, item apud Senec. Trag. Lucan. Manil. & alios: fed plerique al. ubique reponunt Macetum. V. Maceta .

[ocr errors]

MACEDONIA, æ, f. Macedonia, Mansdovia, regio ampla Europa. Habet ab Occ. mare Ionium ab Or. mare Egæum, a Mer. Epirum, Achajam, & Theffaliam, a Septen. Myfiam fuperiorem, Scardo Orbeloque montibus interfitis, cum Thraciæ particula. Dicta eft a Macedone quodam Ofiridis, five ut Stephanus, & Solinus c. 9. (al. 14.) fcribunt, Jovis filio ex Thya filia Deucalionis. Plin. 1.4.

[merged small][merged small][merged small][ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

rentis ejus, actio petitioque daretur. Cujus fan&tionis auctorem fuiffe Senatui Vefpafianum narrat Sueton. in ejus vita, c. II. MACEDONICUS, a, um, ad Macedoniam pertinens. Plin. l. 4. c. 11. fub fin. Macedonicum mare Id. l. 15. c. 25. Macedonica cerafa Id. l. 5. c. 10. Macedonica chlamys. Plaut. Pfeud. 1. 1. 49. Macedonicus miles. Liv. l. 45. c. 23. Macedonica prada.. T Macedonicus cognominatus eft Q. Cæcilius Metellus devicto Pfeudophilippo, & Macedonia recuperata, & in provinciam redacta. Vellej. 1. 1. c. 11. Plin. l. 7. c. 44. Val. Max. I. 4. c. I. n. 12. & lib. 7. MACEDONIENSIS, С ad Macedoniam pertinens. Differt quidem a Macedonius ea ratione, qua Hifpanienfis ab Hifpanus. Adhibetur tamen promifcue a Plaut. Pfeud. 4. 4. 4. Te ad illum duco dentatum virum Macedonienfem. fupra 1. 3. 112. Illum eundem Macedonium dixerat.

C. I. n. I.

[ocr errors][merged small]
[ocr errors]

MACELLARIUS, ii, m. venditore di companatico, oxwans, qui obfonia omne genus vendit, agninam, bubulam, fuillam, aves pifces, & hujufmodi: in quo differt a lanio qui carnes pecudum tantummodo vendit. Varr. 1. 3. R. R. c. 2. a med. Num pluris nunc tu e villa illic natos verres lanio vendis, quam hic apros macellario Sejus cap. 4. Ornithonem fructus caufa habent macellarii . Sueton. in Caf. c. 26. Ea quæ ad epulum pertinebant quamvis macellariis oblocata, etiam domefticatim apparabat. Id. in Vefpaf. c. 19. Convivabatur affidue, ac fæpius recta ac dapfili ut macellarios adjuvaret. T Adjective Valer. Max. 1. 3. c. 4. n. 4. Miro gradu Varro ad confulatum ex macellaria patris taberna confcendit. Infcript. apud Gruter. pag. 647. n. 5. Negotiator artis macel

lariæ.

[ocr errors]

MACELLINUS dictus a fervis fuis Opilius Macrinus Imp. quod ma celli fpecie domus ejus cruentaretur fanguine vernularum. Capitolin. in Macrin. c. 13.

[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

MACELLUM, i, n. piazza, dove fi vende ogni forta di companatico, OTALOV, locus, in quo obfonia venduntur. Varia Romæ fuere loca, in quibus feparatim varii generis obfonia vendebantur; forum boarium, pifcarium, cupedinis, olitorium, &c. Hæc omnia, inquit Varr. 1. 4. de L. L. c. 32. poftquam contracta in unum locum, quæ ad victum pertinebant, & ædificatus locus, appellatum macellum ut quidam fcribunt, quod ibi fuerit hortus (Nam unemo fepimenvel locum feptum fignificat: & Iones oftia hortorum & caftelli vocant uses) alii, quod ibi domus fuerit cui cognomen fuit Macellus, quæ ibi publice diruta. Hæc Varro. Sic Feftus: Macellum dictum a Macello quodam, qui exercebat in Urbe latrocinia quo damnato Cenfores Emilius & Fulvius ftatuerunt ut in domo ejus obfonia venderentur. Hoc idem confirmat Varr. apud Donat. in Eun. 2. 2. 25. & Romanium Macellum dictum fuiffe eum latronem, tradit. Alii ducunt a mactandis pecoribus. Plaut. Aulul. 2. 8. 3. Venio ad macellum, rogito pifces, indicant caros, agninam caram caram bubulam vitulinam cetum, porcinam, cara omnia. Varr. 1. 3. R. R. c. 17. Macellum cetariorum. Horat. l. 1. ep. 15. v. 31. Pernicies, & tempeftas, barathrumque macelli, Quidquid quæfierat, ventri donabat avaro. Varr. 3. R. R. c. 2. Collegiorum cœnæ excandefaciebant annonam macelli. Martial. I. 10. epigr. 59. Dives, & ex omni pofita eft inftructa macello Coena tibi. Antiquis Romanis, & frugi hortus pro macello fuit. Oleribus enim fere victitabant. Plin. l. 19. c. 4. Ex horto plebi macellum quanto innocentiore victu! Varr. 1. 4. de L. L. c. 32. Forum olitorium hoc erat antiquum macellum, ubi olerum copia. Cic. Catonem loquentem inducens de Senet. c. 16. a med. Jam hortum ipfi agricolæ fuccidiam alteram appellant. T Quod in macello etiam olera venderentur , colligitur tum ex cit. Varron. loc. ubi contracta fuiffe ait in unum macelli locum fora pifcaria, olitoria, &c. tum ex Plin. qui l. 19. c. 4. a med. fcribit, in qua domo indiligens hortus fit, e carnario, aut macello vivendum effe. b. e. emendam carnem & olera, quæ in horto domeftico per indiligentiam non colantur. T Per fynecdochen eft ipfa macelli annona feu cibi, qui in macello venduntur. Manil. I. 5. v. 370. Numidarun pafcimur oris, Phafidos & damnis: arceffitur inde macellum, Unde

[merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors]
[merged small][graphic]
[graphic]

aurata novo convecta eft æquore pellis. T Mafculino gen. Martial. epigr. 96. 1. 10. Hic pretiofa fames, conturbatorque macellus.

In macello proftabant etiam coqui, conducentibus parati. Plin. 1. 18. c. II. MACELLUS, a, um, magretto, mixes, dimin. a macer ut Feftus docet in Altellus, Lucil. apud Non. c. z. n. 524. Si nosti non magnus homo eft, nafutu', macellus. MACEO, es n. 2. idem quod macreo, a maçer

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

in qua verbenaca decocta fit. mollificare. & lib. 11. c. 41. totum corpus lacte bagnare, lavare, ad molliendam cutem. Vitruv. 1. 8. c. 3. ante med, Flumen, in quo podagrici crura macerantes levantur dolore. Colum. de arborib. c. 19. Ante annum fcrobes fodito: ita fole pluviaque macerabuntur . T Pro tabefacere , corrumpere, Plin. l. 11. c. 37. fect, 69. Hard. Cor folum vifcerum vitiis non maceratur. Plaut. Capt. 3. 4. 22. Multos ifte morbus homines macerat. Colum, l. 4. c. 24. ante med. Mufcus, qui crura vitium fitu & veterno macerat eradendus eft. T Translate eft vires adimere, fatigare, frangere, enervare, infirmare, infiaccbire, indebolire, levar le forze, e la ferocia: quia quæ macerantur, rigorem duritiamque amittunt. Flor. 1. 2. c. 6. circa med. Fabius per Falernos, Gauranofque faltus fic maceravit Annibalem, ut qui frangi virtute non poterat, mora comminueretur. Liv. 1. 26. c. 13. Alterum annum circumvallatos inclufofque nos fame macerant. T Eleganter refertur ad animum, & fignificat dolore confumere, tabefacere, cruciare, affliggere, crucciare, confumare. Terent. Andr. 5. 3. 13. Sed quid ego? cur me excrucio? cur me macero? Plant. Trin. 2. 1. 2. Egomet me concoquo, & macera, & defatigo. Id. Mil. 3. 1. 21. At hoc me facinus miferum macerat. " meunique cor corpufque cruciat. Id. Capt. 5. 1. 8. Sat jam dolui ex animo & cura me fat, & lacrymis maceravi. Lucret. l. 3. v. 838. Advenit id, quod eam ( mentem ) de rebus fæpe futuris Macerat, inque metu male habet, curifque fatigat. & verf. 75. Macerat invidia ante oculos illum effe potentem, Illum adfpectari &c. Ovid. Heroid. ep. 2. v. 125. Maceror interdum, quod fim tibi caufa dolendi. C. Cæfar apud auEtor. vite Terent. fub fin. Maceror, hoc unum, & doleo, tibi deeffe Terenti. Horat. I. 1. od. 13. v. 6. humor & in genas Furtim labitur, arguens, Quam lentis penitus macerer ignibus. b. e. confumar lento amore. Adde epod. 14. in fin. & Calpurn. Ecl. 6. v. 9. ¶ Macerare exfpectationem in longum ducendo cruciare. Senec. in præfat. l. 4. excerptar. controverf. Non tamen exfpectationem veftram macerabo, fingulos producendo liberaliter hodie, & plena manu faciam. TQui putant primam hujus vocis fyllabam etiam corripi, invertunt illud Ovidii allatum: Interdum maceror, quod, &c. tum afferunt illud Prifciani in Perieg. v. 1067. de adamante. Frangitur hircino maceratus fanguine tantum . MACES. V. in Macetes.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Plaut. Aulul. 3, 6. 28. Qui offa atque pellis totus eft: ita cura macet. MACER, cri. V. Æmilius Macer. MACER, cra, crum, magro, macilente, loxvés, aextos, d'¤iμenos, exilis, gracilis, tenuis: cui opponitur pinguis, plenus. Dicitur de animalibus, quæ tenui carne operiuntur: & de terra humore carente. aut faxis abundante. Virg. Ecl. 3. v. 100, Eheu, quam pingui macer eft mihi taurus in ervo! Horat. Į. 1. ep. 7. v. 33. Macra cavum repetes arctum , quem macra fubifti. Senec. epift. 78. ante med. Maximi dolores confiftunt in macerrimis corporis partibus. Gell. I. 20. c. 8. Oftreæ inuberes, & macræ. Colum. 1.11. t. 2. Macerrimi agri. Varr. l. 1. R. R. c. 24. Ager macrior Colum. 1. 2. c. 18. Macriora loca fimo juvanda funt. Cic. 2. Agrar. cap. 25. ad fin. Quod folum tam exile & macrum eft, quod aratro perftringi non poffit? Colum. 1.3. c. 10. Macerrima ftirpes. b. e, quæ humore, & alimento deftituuntur. Id. . 8. c. 1. Macerrimis vineis avium ftercore mederi . Fuit cognomen, ductum ab habitu corporis in gente Licinia Romana, ut C. Licinius Macer, in num. Famil. Rom. Patini, pag. 152. & apud Valer. Max. 1. 9. c. 12. n. 7. & Licinius Macer feu Macer Licinius apud Liv. I. 4. c. 7. 20. 23. & alibi. T Tranf late Martial. I. 2. epigr. 6. Quid prodeft mihi tam macer libellus Nullo craffior ut fit umbilico? b. e. exiguus brevis. Horat. 1, 2. ep. 1. v. 180. valeat res ludicra, fi me Palma negata macrum donata reducit opimum. b. c. moeftum, triftem, & veluti ene&tum Spiritus jejunio macer, apud Petron, in Satyr. c. 128. eft graveolens. Sed al. leg. marces: alii aliter. MACERATIO, onis, f. macerazione, rūšis, úpxors, actus macerandi, & fubigendi. Vitruv. l. 7. c. z. Calx in maceratione diuturna liquore defervere coacta. Item corruptio, labefactio. Arnob. Í. 4. pag. 152. In ultimam tabem diffluentium vifcerum maceratione confumi. MACERATUS, a um, intriso, meffo in molle, macerato, ammollito, MACESCO, is, n. 3. smagrirfi, dupa, macer fio a maceo > Txopos, fubactus, mollitus. Vitruv. I. 7. c. 2. Calx cum non peni- Colum. l. 2. c. 9. med. Conftat, arva fegetibus ejus ( bordei) matus macerata fed recens fumitur, cum fuerit inducta , puftulas e- cefcere. Varr. 1. 3. R. R. c. 16. a med. de apib. Propter laborem mittit. Plin. l. 29. c. 3. Ova macerata in aceto. Id. l. 18. c. 10. afperantur, & macefcunt. Id. I. 2. c. 1. Macefcentes boves. Plaut. med. Sefama macerata in calida. Id. I. 14. c. 10. Maceratis aqua Capt. 1. 2. 30. Ego tuo mærore maceror, macefco, confenefco, & vinaceis. Id. . 31. c. 7. extr. Inteftina pifcium fale macerata. Îd. tabefco mifer. 7. 1o. c. 22. Adeps anferis cum cinnamo multa nive obrutus, ac ri-MACĚTE, arum, per fyncop. tum m. Macedoni, iidem qui Magore gelido maceratus. ¶ Translate eft exercitus, vexatus, affictus. Plaut. Pan. 5. 4. 76. Ei prædicabo, quo modo hujufce filias apud vos habeatis fervas &c. fatis funt maceratæ. T Item enervatus, fractus. Vellej. l. 2. c. 112. Pars exercitus macerata perductaque ad .exitiabilem famem. MÁCERESCO, is, n. 3. macerarfi, mollificari, τnnoua, maceror mollis fio. Cato R. R. c. 92. Lutum de amurca facito , palearum paulum addito, finito macerefcant bene. MACERĨA, æ, f. muro, muriccia, macia, ppdyux, Apynos, paries fub dio pofitus, ad fepiendos hortos, villas, filvas, vineta, & hujufmodi: five ex calce fiat, five ficco lapide conftruatur. Ejus fpecies. enumerat Varr. l. 1. R. R. c. 14. quatuor: e lapide, ut in agro Tufculano; e lateribus coctilibus, ut in Gallico; e crudis ut in Sabino; ex terra & lapidibus compofitis, ut in Hifpania . Cato R. R. c. 15. Maceriam ex calce, camentis, filice, uti dominus omnia ad opus præbeat: altam pedes quinque facito. Varr. 1. 3. R. R. c. 12. Septa e maceriis ita effe oportere in leporario, ut tectorio tacta fint. Apul. in Florid. fub fin. Velut in maceria lapides temerario interjectu poni neceffe eft. Plin. l.^5. ep. 6, ante med. Maceria locum munire. Sifenn. apud Non. c. 2. n, 560. Paft villarum macerias. ac parietinas quinque cohortes in infidiis reliquit. Varr. l. 3. R. R. c. 5. a med. Silva tota fepta maceriis altis. Papinian. Dig. lib. 18. tit. 1. leg. 73. Macèria fepulcrorum Terent. Adelph. S. 7. 10. Hanc in horto maceriam jube dirui Plin. 1. 25. o. 5. Herba in maceriis nafcens. ¶ In veteri Infcript. optime notæ apud Gruter. pag. 611. n. 13. bis habetur maceries, ei. Sic Prudent. in Hamartig. v. 227. Quamvis maceries florentes ambiat hortos. MACERIATUS, a, um, maceria feptus. Infcript. apud Murator, pag. 1644. n. 14.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors]

MACERIES, ei, f. ftenuazione, affiizione, macies, maceratio, labefa-
aio. Afran. apud Non. c. 2. n. 536. Quanta illius mors fit mace-
ries tibi. T Pro maceria, V. Maceria in fine.
MACERIŎLA 2, f. diminut. parva maceria. In quadam Infcript.
apud Spon. in Miscellan. pag. 293. legitur macereola. In alia apud
Murator. pag. 492. n. 2. maceriola.
MACERO, as, avi, atum a. I. metter in molle, intridere ammolla-
re, macerare," TH
ἀποβρέχω, φύριο affufo humore tenerum &
molle reddo, fubigo, emollio, Terent. Adelph. 3. 4. 17. Salfamen-
ta hæc fac macerentur probe. Cato R. R. c. 156. Brafficam in a-
quam macerare oportet: ubi macerata erit, conjicito, &c. Colum.
į. 1. c. 6. a med. In pifcina macerare lupinum, vimina, & virgas.
& mox.
Fimum affiduo macerari liquore. Vitruv. l. 7. 6. 2. Mace-
rare glebas calcis. Plin. l. 18. c. 11. panem. Id. l. 24. c. 9. ramos
geniftæ aqua marina. lib. 25. 6. 11. grana cacalia in oleo. Id.
1. 31. c. 7. extr. inteftina pifcium fale. Id. l. 33. c. 5. pulverem
herbæ ex aceto ut omnis duritia folvatur. Id. l. 28. c. 15. ali-
quid fumo. Al. leg. fimo. & lib. 26. c. 10. ad fin. pedes in aqua,

[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors]

cedones, apud Poetas, of Manita. Stat. l. 4. filv. 6. v. 106. regnator Macetum. Aufon, de clar. urbib. n. 3. de Alexandria. Macetumque attollite nomen Gell. l. 9. c. 3. Maceta locupletiffimo imperio aucti. Al. leg. Macedones. Adde Lucan. I. 2. v. 647. Sil. l. 14. v. 5. Val. Flacc. l. 1. v. 96. & Claudian. I. 2. in Rufin. v. 279. quibus locis qui Macedum ( quod neque Græcum eft, nec Latinum) pro Macetum legunt, paffim reprehenduntur a Criticis. MACETES, tum, populi Africæ circa Syrtes fortaffe iidem cum illis, quos Plin. 1. §. c. 5. Macas vocat, & Ptolemæus Mandiss Evprimas. Sil. 1..7. v. 633. Et Macetum primi, atque incocti corpora Mauri. T In fingulari eft Maces, etis . Id. l. 9. v. 222. Marmarides, tum Maurus atrox, Garamafque, Macefque. MACETĬA, x, f. Manetix, Macedonia ut eft apud Hefych. Legit hanc vocem Scalig. I. 1. lection. Aufon. c. 29. apud Gell. I. 9. c. 3. ubi alii aliter.

[ocr errors][merged small]

MACHERA, &, f. coltella, coltellaccio, fpada, stocco, uxxopo, gla
Россо μάχαιρα,
dius, culter, enfis. Græca vox a μxoua, pugno. Serv. ad n. 9.
v. 505. tradit effe inventum Pelei. Ifid. l. 18. Orig. c. 6. definit
gladium longum, ab una parte acutum. Enn. apud Serv. ad lib. 9.
En. v. 38. Eja, machæras. mano alle Spade Plaut. Curcul. a. 3.
v. 54. Clypeatus elephantum machæra difficit. Id. Mil. 1. 1. 53.
Ubi tu quingentos fimul, ni hebes machæra foret, uno itu occide-
res. 2. 5. 51. Machara obtruncare aliquem. Senec. 1. 5. de Be-
nef. c. 24. fub fin. Nec galeam illam, fi videres, agnofceres. ma-
chara enim Hifpana divifa eft. Sueton. in Claud. c. 15. Proclaman-
te quodam, præcidendas effe falfario manus, carnificem ftatim acci-
ri cum machæra, menfaque lanionia, flagitavit. ¶ Obfcenum
fenfum habet apud Plaut. Pfeud. 4. 7. 85.
MACHERIUM, rii, n. coltello, uxxaipov, naxapidion, parva macha-
ra. Plaut. Aulul. 2. 9. 1. Tu machario congrum, murænam exdor-
fua quantum potes. Id. Rud. 2. 2. 9. Qui tres duceret chlamyda-
tos cum machariis. Sed in primo exemplo videtur effe nomen fervi.
MACHÆROPHORUS, i, m. spadaccino, μxxepopopos, gladium ferens
ficarius. Cic. ad Q. Fr. 1. 2. ep. 10. Macharophoris centum fequen
tibus. b. e. militibus Græco more armatis.

[ocr errors][ocr errors][ocr errors]

MACHÃON, onis, m. Maxawr, ovos, Efculapii filius, ex Arfinoe
al. ex Coronide, al. ex Hefione filia Meropis, al. ex Xanthione
Podalirii frater, medicus infignis, (chirurgus, ut eft apud Celf. Sub
init. præfation.) qui cum reliquis Græciæ principibus ad bellum
Trojanum profectus, ab Eurypylo occifus eft. Propert. 1. 2. el. 1.
v. 61. Tarda Philoctete fanavit crura Machaon. Martial. I. 2. ері
gr. 16. Quid tibi cum medicis? dimitte Machaonas omnes.
MACHAONICUS, &
MACHAONIUS, a, um, adject. a Machaone. Ovid. de remed. amor.
v. 546. Ille Machaonia vix ope fanus erit. Star. l. 1. filv. 4. v. 114.
Sæva Machaonio coierunt vulnera fucco. Sidon. k. 2. ep. 12. in fin.
Machaonica ars.
MA-

MACHINA, æ, f. macchins, ordigno, unxev, opus, inftrumentum, inventum in quo, ut ait Afcon. in Verr. 3. c. 56. non tam materiæ ratio ducitur, quam manus, atque artis. Plin. de verfatili Curionis amphitheatro, l. 36. c. 15. a med. Hic eft ille terrarum vi&tor, in machina pendens, ad periculum fuum plaudens. & mox. Periturus momento aliquo luxatis machinis. Lucret. I. 5. v. 96. multofque per annos Suftentata, ruet moles & machina mundi. T Speciatim dicitur inftrumentum ad magna pondera movenda, & transferenda, ad extollendam aquam, ad molendum, &c. de quibus Vitruv. c. I. & fequentibus l. 10. fufe agit: & initio ftatim definit: Machina eft continens ex materia conjunctio, maximas_ad_onerum motus habens virtutes. Dividit etiam in tria genera, scan forium fpiritale, & tractorium. Cic. Verr. 3. c. 55. Omnes illæ columnæ, machina appofita deje&tæ, & repofitæ funt. Horat. l. 2. ep. 2. v. 73. Torquet nunc lapidem, nunc ingens machina tignum. Id. l. 1. od. 4. v. 2. Trahuntque ficcas machine carinas. Ulpian. Dig. lib. 33. tit. 7. leg. 12. ante med. Machina frumentaria. T Inter machinas, & organa diftinguit Vitruv. cit. c. 1. V. Organum. T Item catafta, in qua venales fervi proftabant. Q. Cic. de petit. conful. c. 2. Amicam, quam palam domi haberet, de machinis emit. T Item pegma, in quo artifices opus faciunt, palco, armadura. Plin. l. 35. 6. 10. fub fin. Pingebat femper togatus, quamquam in machinis Ulpian. Dig. lib. 13. tit. 6. leg. 5. circa med. Si fervum tibi tectorem commodavero, & de machina ceciderit. & mox. Si, ut de plano opus faceret; tu eum impofuifti machinæ aut fi machine culpa factum eft, minus diligenter ligatæ, vel funium, perticarumque vetuftate. T In re militari machinæ funt omnia inftrumenta, quorum eft ufus in obfidionibus, in pugnis, &c. turres, ballifte, vineæ, arietes, fcorpiones, catapulte, &c. de quibus Vitruv. loc. citat. c. 15. & fequentib. macchine militari, artiglierie. Virg. 2. En. v. 46. Aut hæc in noftros fabricata eft machina muros. Salluf. in Jug. c. 24. Vineis, turribus, & machinis omnium generum expugnare oppidum. Plin. 1. 7. c. 56. a med. Murales machine. Vitruv. 1. 10. c. 19. Arietaria machina. Flor. 1. 2. c. 9. Machinis urbem qua¶ Hinc translate Cic. Agrar. 2. c. 18. fub fin. Hanc legem ad evertendas illius opes, tanquam machinam comparari. Id. pro Dom. c. 11. Iifdem machinis fperant me poffe labefactari, quibus antea ftantem perculerunt. TSæpe funt conatus, confilia T doli, quibus quippiam perficere, aut decipere aliquem aggredimur, macchinazione, aftuzia, inganno. Plaut. Bacch. 2. 2. 54. Aliquam machinabor machinam, unde aurum efficiam herili filio. Accius apud Cic. 3. de nat. Deor. c. 29. Nec quem dolum ad eum aut machinam

tere.

commoliar, fcio. Cic. ad Brut. ep. ult. Ut omnem adhibeam machinam ad tenendum adolefcentem. Plaut. Mil. 3. 2. 1. Quantas res turbo! quantas moveo machinas! Eripiam ego hodie, &c. MACHINÁLIS, le, meccanico, unxarxos, ad machinas fpectans. Plin. μηχανικός, 1. 7. c. 37. Grande & Archimedi geometricæ & machinalis fcientiæ teftimonium M. Marcelli contigit. Aufon. ep. 21. v. 34. Qui machinali faxa volvunt pondere.

[ocr errors]

MACHINAMENTUM, ti, n. idem ac machina. Liv.l.24. c. 34. Machinamentaque alia quatiendis muris portabant. Tacit. 4. Hift. cap. 30. Præcipuum pavorem intulit fufpenfum, & nutans machinamentum, quo repente demiffo, finguli, plurefve fublime rapti, verfo pondere intra caftra effundebantur. Senec. ep. 24. circa med. Singulis articulis fingula machinamenta, quibus extorqueantur, aptata. T Translate Impp. Gratian. Valentinian. & Theodof. lib. 6. Cod. Theodof. tit. 28. leg. 6. Callida machinamenta commeantium. Apul. de dogmat. Platon. I. 1. ad fin. Machinamenta, quibus ad fentiendas dijudicandafque quantitates, & qualitates fenfus inftru&i funt. gli organi de' fenfi. MACHINARIUS, a, um, ad machinam pertinens. Machinaria mola, quæ per machinam ab jumento verfatur. Apul. lib. 7. Metam. ¶ Machinarius menfor, qui per machinam agros metitur. Ulpian. Dig. lib. 11. tit. 6. leg. 7. T Machinarius afinus, qui molam machinariam verfat. Id. lib. 33. tit. 7. leg. 12. ante med. & African. lib. 32. leg. 58. extr. quamquam alii non jumentum, fed ipfam molam intelligunt, quæ vos Græce appellatur. Docet enim Suid. in dor, or dici mole lapidem fuperiorem, qui movetur. T Machinarius commentator apud Solin. c. 5. ( al. cap. 11. ) circa med. inventore di macchine, ingegnere . T Machinarius abfolute, qui in machina opus facit vel qui eft machinarum artifex. Paul. Dig. lib. 9. tit. 2. leg. 31. MACHINATIO, onis, f. macchinazione, ingegno, unxarnux, actus & vis machinandi, artificium, folertia. Cic. 2. de nat. Deor. cap. 38. Cum machinatione quadam moveri aliquid videmus, ut fphæram, ut horas, non dubitamus, quin illa opera fint rationis. cap. 48. Data eft quibufdam beftiis etiam machinatio quædam atque folertia: ut in araneolis aliæ quafi rete texunt, ut fi quid inhæferit, conficiant, &c Item inachinamentum, machina, macchina, ordigno. Vitruv. l. 10. c. 1. a med. Portationes fructuum non effent, nifi plauftrorum, aut farracorum per terram, navicularum per aquam inventæ effent machinationes. Caf. 1. 2. B. Gall. c. 31. Qui tantæ altitudinis machinationes tanta celeritate promovere poffent. & lib. 4. cap. 17. Tigna machinationibus demiffa in flumen defigere. Hirt. de B. Alex. cap. 6. Aquæ magnam vim ex mari rotis, ac machinationibus exprimere. T Translate Cicer. z. de Orat. cap. 17. Judex, tanquam machinatione aliqua, tum ad feveritatem, tum ad remiffionem animi, tum ad triftitiam tum ad lætitiam eft contorquendus. Ulpian. Dig. lib. 4. tit. 3. leg. 1. Dolus malus eft omnis calliditas, fallacia, machinatio, ad circumveniendum fallendum, decipiendum alterum adhibita. Paul. ibid. leg. 14. Quæ non magnam machinationem exigunt. artifizio, furberia, Ulpian. lib. 45.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

tit. 1. leg. 36. Per machinationem obligatus. b. c. per dolum. MACHINATOR, oris, m. ingegnere, architetto η μηχανητής, μηχανοστα Tolds, machinarum inventor & opifex, mechanicus. Liv. lib. 24. c. 34. de Archimede. Mirabilior inventor ac machinator bellicorum tormentorum , operumque. Senec. ep. 88. circa med. Ludicris artibus annumeres licet machinatores, qui pegmata per fe furgentia excogitant, & tabulata tacite în fublime crefcentia, &c. Laffant、. 1. 2. c. 11. Deus rerum omnium machinator fecit hominem. Inferipe, apud Gruter. pag. 642. n. 4. C. Babio Mufæo machinatori. T Translate dicitur de inventore, & auctore cujufcumque rei: & fere in malam partem, machinatore, orditore. Cic. 1. Agrar. cap. 5. ad fin. Tibi nos, Rulle, & iftis tuis harum omnium rerum machinatoribus totam Italiam inermem tradituros exiftimasti. Id. 3. Catil. cap. 3. Omnium fcelerum improbiffimus machinator. Tacit. 1. Ann. c. 10. Machinator doli. Apul. in Apol. Autor & machinator accufationis. Cic. pro Rofc. Amer. c. 45. in fin. Architectus & machinator. Se nec. in Troadib. verf. 750. Machinator fraudis, & fcelerum artifex. MACHINATRIX, icis, f. macchinatrice, inventrix. Senec. in Med. v. 266. Tu malorum machinatrix facinorum.. MACHINĀTUS, us m. idem ac machinatio. Apul. in Apol. Gloriatur me fuo machinatu reum poftulatum. Adde Sidon. lib. 5. epift. 6. MACHINATUS, a, um, particip. fignificationis paffivæ, per machinas effectus. Vitruv. I. 1o. c. 1. circa med. Afpiciamus folis, lunæ, quinque ftellarum naturam , quæ ni machinata verfarentur, non habuiffemus in terra lucem. Salluft. apud Macrob. l. 2. Saturn. cap. 9. & Non. c. 2. n. 859. Demiffum victoriæ fimulacrum cum machinato ftrepitu tonitruum coronam capiti imponebat. Id. apud Prifcian. 1. 7. pag. 792. Putfch. At Lucullum regis cura machinata fames brevi fatigabat. Id. in Catil. c. 49. Indicium a P. Autronio machinatum. tramato, ordito. MACHINOR, aris, atus fum, dep. 1. inventare ingegnosamente, fabbricare, nxaviou, ingeniofe excogito, & fabricor, molior, ftruo, Cic. 2. de natur. Deor. c. 59. a med. Ad ufum autem orationis, incredibile eft, quanta opera machinata natura fit. Id. de univerf. c. 3. Qui hæc machinatus eft, ut molitionem novam quæreret. Id. 3. de Orat. c. 44. Hæc duo mufici machinati ad voluptatem funt fum, atque cantum. Vitruv. l. 1. c. 6. ante med. Tritonem æreuin collocavit, & ita eft machinatus, ut vento circumageretur. ¶ Sæpe in malam partem fumitur, macchinare tramare. Plaut. Caf. z. 4. 22. Mihi illa nubet: machinare quod lubet. Id. Capt. 3. 3. 16. Nifi fi meo aliquam corde machinor aftutiam. Bacch. 2. 2. 54. Aliquam machinabor machinam, unde aurum efficiam. Cic. pro Dom. c. 21. Cum arma in ædem Caftoris comportabas, nihil aliud, nifi uti ne quid per vim agi poffet, machinabare. pwoving. Id. 3. de nat. Deor. c. 26. Sibi ipfi nefariam peftem machinari. Liv. I. 1. a. 51. necem alicui. Salluft. in Catil. c. 18. perniciem cuipiam. Cicer. 1. Catil. c. 1. peftem in aliquem. Juftin. 1. 39. c. 4. fub fin. exitium occultis infidiis. & mox. exitium per infidias. Ulpian. Dig. lib. 4. tit. 3. leg. 1. adverfus hoftem, vel latronem. MACHINOŠUS, a, um, roλuuxxvs, machinis confectus. Sueton. in Ner. c. 34. Repetentique Baulos in locum corrupti navigii machinofum illud obtulit MACHINŎLA, æ f. macchinetta, parva machina. Legitur apud Feft. in voce Muftricola, Incitega, Groma, & apud Paulin. Nolan. in Nat. XI. S. Fel. edit. Muratorii, v. 458. MACHLIS. V. Achlis

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

ver

[ocr errors]

MACĬĖS, ei, f. magrezza, macilenza, AsTTITAS, corporis extenuatio, a maceo. Col. 1. 6. c. 14. Inde tuffis, & macies. Ovid. l. 13. Metam. v. 397. Adducitque cutem macies. Cic. Phil. 7. c. 4. Profe&tus eft ad bellum Hirtius conful: at qua imbecillitate! qua macie! quanto eftenuato! & Agrar. 2. c. 34. Homo vegrandi macie torridus. macilento, e ricotto. Vetus poeta apud eund. 3. Tufcul. c. 12. Refugere oculi corpus macie extabuit. Virg. 4. Georg. v. 255. horrida vultum Deformat macies. Id. 3. Æn. v. 590. macie confecta fuprema Ignoti nova forma viri. Caf. lib. 3. B. Civ. cap. 58. in fin. Equi macie corrupti. Horat. . 3. od. 27. v. 53. turpis macies decentes Deformat malas. Tibull. 1. 4. el. 4. v. 5. macies tabentes occupat artus. Prop. l. 4. el. 3. v. 27. Diceris & macie vultum tenuaffe. Lucan. lib. 6. verf. 515. tenet ora profane Foeda fitu macies Plin. lib. 30. cap. 7. Hoc maciem facit. eftenua, smagrifce. & lib. 24. cap. 8. Reducere ad maciem. T Dicitur & de agris fterilibus, & de trifti fegetum proventu. Colum. lib. 1. cap. 4. In exili terra cultoris diligentia maciem foli vincere poteft. (Adde Juftin. lib. 43. cap. 3. ) Ovid. 1. Faft. verf. 689. feges macie deficit. Pallad. in Mart. tit. 10. a med. Corticis macies jejuna nihil nutriet, fecchezza: quo fenfu & Plin. utitur lib. 17. c. 27. T Apud Solin. c. 23. ( al. 36. ) extr. macies aquarum eft, fearfezza d' acque. T Transfertur ad orationis tenuitatem, & inopiam. Auct. dial. de Oratorib. c. 21. Quique alii in eodem valetudinario hæc offa, & hanc maciem probant. MACILENTUS, a, um, macilento, diuaños, macie extenuatus, plenus macie. Plaut. Capt. 3. 4. 114. Macilento ore, nafo acuto, corpore albo & oculis nigris. Id. Ann. 2. 3. 20. Macilentis malis, rufulus, aliquantum ventriofus, Pallad. in Mart. tit. 10. MaciMACĬO, as, a. 1. ftenuare, d'πorpów, macrum facio. Solin. c. 15. ( al. 25. a med.) Cafpii maris fauces mirum in modum maciantur imbribus, crefcunt æftibus.

[ocr errors]

lentum folum .

MACIR ex India advehitur, cortex rubens radicis magnæ, nomine arboris fuæ qualis fit ea, incompertum habeo. Corticis melle de

cocti ufus in medicina ad dyfentericos præcipuus habetur. Hæc Plin. 1. 12. c. 8.

MACIS, idis, fi&ti aromatis nomen apud Plaut. Pfeud. 3. 2. 43. Quidam ajunt effe corticem aromaticum cujufdam nucis Indica, qui Ital. mace dicitur.

[ocr errors]

macrore.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

modo Cic. de Repub. apud Non. c. 4. n. 291. Ferunt laudibus, ̃ma&tant honoribus. Arnob. l. 1. pag. 24. Liberum patrem fanorum confecratione mactatis. ¶ Transfertur etiam ad res malas, pro occidere, interficere. Cic. de Harufp. refp. cap. 20. Clodius divifores Tribuum domi fuæ crudeliffima morte mactavit. Id. 1. Catil. c. 11. MACOR, oris, m. magrezza, macies a maceo. Pacuv. apud Non. Non ad mortem rapi, non fummo fupplicio mactari imperabis ? c. 2. n. 525. Corpus meum tabe mærore, Martial. l. I. macore fenet. Al. leg. epigr. 50. v. 23. Ibi illigatas mollibus damas plagis Mactabis, & vernas apros. Item pro violare, vel delere, MACRESCO, is, n. 3. divenir magro, λextúrqua, macer fio. Colum. medio tollere. Cic. 6. Verr. c. 11. extr. Cum videant, jus civitatis 1. 6. c. 3. Ne penuria cibi macrefcat pecus. Varr. 1. 2. R. R. c. 5. illo fupplicio effe mactatum. T Item pro afficere. Plaut. Pan. a med. Fames macrefcere cogit. Feftus in Curionem: Curionem' a- 3. 1. 14. Divitem audacter folemus mactare infortunio. Id. Aulul. gnum Plautus pro macro dixit, quafi cura macruiffet. 3. 5. 62. Dotatæ mactant & malo, & damno viros. Enn. apud MACRITAS, atis, f. magrezza, macies, tenuitas λεπτότης . Vitruv. Non. ibid. Qui illum dii deæque magno mactaffint malo. apxaixas αρχαϊκῶς I. 2. c. 4. Macritas arena. Pallad. l. 11. c. 1. Propter macritatem pro mataverint, vel mactent. ¶ Item pro fatigare, aut moleftiam ager femen aliud ferre non valet. creare. Plaut. Rud. 1, 2. 8. Hoc, quod me mactat, concinnem luMACRITUDO, inis, f. idem ac macies. Plaut. Capt. 1. 2. 32. Offa TItem pro præcipitare. Accius apud Non. loc. cit. Aut - atque pellis fum, mifera, macritudine. illorum opes fundam in campo; aut naves uram, aut caftra mactaIta Nonius.

MACROBYI, orum, m. pop. Ethiopia, in Meroe inf. ad Or. fic diAi a μxxpo's, longus, & Bios, vita , quia vita dimidio, quam nos protenfiore fruuntur. Forma funt pulcherrimi, plurimum valent robore, juftitiam colunt, amant æquitatem. Apud eos lacus eft adeo liquidus, ut ne folia quidem fuftineat, quo perfufa corpora quafi uncta nitefcunt. Ultra illos defertæ inhumanæque folitudines funt. Pompon. I. 3. c. 9. Plin. l. 7、 c. 2. & Val. Max. 1. 8. c. 13. n. 5.

[ocr errors]

extern.

[ocr errors]

MACROBIUS ii. Aurelius Macrobius Ambrofius Theodofius ( vel Macrobius Ambrofius Aurelius Theodofius) vir confularis, & illuftris, facrique cubiculi præfectus, qua fuerit patria, non conftat, Romanus certe non fuit. Vixit autem Onarii & Theodofii junioris temporibus, hoc eft exeunte fac. Chrifti IV, fcripfitque commentaria in Ciceronem de Somnio Scipionis, & Saturnaliorum libros VII, in quibus ab A. Gellio multa defcripfit, adeo ut ejus fur & fimia diAus fit. Quamquam ultro ipfe fatetur, fe res ipfis verbis, quibus ab ipfis auctoribus enarrata [funt, explicaffe, in præfat. lib. 1.

Saturn.

MACROCHERA, μaxрóxнox: a maxpos, longus, & xp, manus. Tunicas macrocheras apud Lamprid. in Alex. Sev. c. 33. accipimus manicatas. V. Chiridota.

MACHROCHIR. V. Longimanus.

MACROCOLUM, i, n. carta reale, uxxpónwλov, charta regia, qua magnitudine Auguftam, Livianam, Fannianam, ceterafque cartæ fpecies exfuperabat: a expos, longus, & xλo, membruin, membrana. Cic. lib. 16. Attic. ep. 3. A'Pxture translatum in macrocolum lege convivis tuis. Id. ibid. lib. 13. epift. 25. Impenfam fecimus in macrocola. Plin. lib. 13. cap. 12. Pedalis, & cubitalis menfura erat macrocolis. Harduin. ex MSS. legit macrocollis duplici ll, a xox, glutinum, ut macrocolla fuerint chartæ inter fe junctæ, & glutino compactæ. Utcumque fe res habeat, hujufmodi chartis utebantur defcribendis fyntagmatis ex chirographo auctoris ( qui ea in minoribus chartis confcripferat) ut in vulgus ederentur: quod ex allatis Ciceronis locis fatis apparet.

MACROLOGIA, f. μanpoλoyia, eft vitium orationis, quo fermo longior quam oporteat, ufurpatur. Græca vox eft, & Græcis litteris fcribitur a Quintil. 1. 8. c. 3. Charif. I. 4. pag. 242. & Diomed. lib. 2. pag. 444. Putfch. qui omnes in exemplum afferunt illud Livii: Legati non impetrata pace, retro domum, unde venerant, abierunt.

MACROR. V. Macor.

MACTABILIS, le, qui matari, vel mactare poteft. Lucret. i. 6. v. 805. Tum fit odor vini plage mactabilis inftar. Ita legit Lambinus, alii aliter.

.

MACTATOR, oris, m. occifor. Senec. in Troadib. verf. 1002. Perge mactator fenum.

MACTATUS, us, m. occifio. Lucret. lib. 1. v. 98. Hoftia conciderat mactatu mosta parentis.

MACTĀTUS, a, um Scannato in facrifizio, immolato, facrificato,

xx-os, occifus in facrificio. Horat. in fin. od. 19. lib. 1. Matata veniet lenior hoftia. Ovid. 13. Metani. v. 448. Placet Achilleos mactata Polyxena manes. Id. 4. Trift. el. 2. v. 35. corpora mactata deo. Sueton. in Aug. c. 15. Trecenti ex dedititiis ad aram divo Julio exftructam hoftiarum more mactati. ¶ Item cumulatus, au&us tum in bonam partem, tum in malam Ennius apud Serv. Bad Æn. 9. v. 641. Livius inde redit magno matatu' triumpho. Terent. Phorm. 5. 8. 39. Mactatus infortunio. V. Macto, MACTE, & Macti. V. Matus .

[ocr errors]

MACTEA. V. Mattya Ja
MACTO, as, avi, atum a. i. accrefcere, felicitare, proprie eft ma-
gis augere, quafi magis aucto. Mactare autem dicebantur cum tu-
re, vino, aliove fuper hoftiam pofito diceretur Mate hoftia. Ita
Varr. 1. 4. de L. L. c. 23. ex lectione Scalig. & Serv. in 4. Æn. v.
57. Indeque apud Caron, de R. R. cap. 134. Mate bocce vino inferio
efto: Mate hocce ferto efto: Mate bacce dape polucenda efto. Ubi Deo,
cui facrificatur, dicitur Madte efto pro matus, h. e. cumulatus, auctus-
que. Deum autem ma&tum effe jubebant, quia putabant, facrificiis au-
geri deorum felicitatem. Varr. apud Non. c. 4. n. 291. Pultem diis
mactare. Cic. in Varin. c. 6. Cum puerorum extis deos Manes ma-
&tare foleas. Liv. I. 9. c. 40. Eos fe Orco mactare Junius dictitans.
V. MaЯus. T Metaleptice fumitur pro cædere in facrificiis, feu
immolare, T vonμiqué, quod cedis voce in facrificiis ut mali
ominis, abftinendum fit. Virg. 4. Æn. v. 57. mactant lectas de mo
.re bidentes. Ubi Servius Mactant, verbum facrorum, xx onion
dictum.
Per translationem ufurpatur pro augere quocumque

[ocr errors]
[ocr errors]
[merged small][merged small][ocr errors]
[merged small][ocr errors][ocr errors]

MACTUS, a, um, accrefciuto, cumulatus, auctus: ex magis auctus,
ut Feftus docet. Habet locum in facrificiis, in quibus, ut ait Ser-
vius ad 9. Æn. v. 641. quoties aut tus, aut vinum fuper victimam
fundebatur, dicebant, matus eft taurus vel vino, vel ture hoc eft
cumulata eft hoftia, & magis aucta. Sic quippiam deo offerentes di-
cebant deo mate hoc vino inferio efto macte bac dape pollucenda
efto: malte hoc porco efto, ut eft apud Serv. ibid. & Caton. R. R. c.
132. 134. 139. quafi deus ipfe ea oblatione major fieret, & ho-
noratior, ejufque beatitas augeretur. In his autem macte efto pofitum
eft pro matus efto, vocativus pro nominativo ( quamquam & ma-
&us antiqui dixerunt, tefte Prifcian. 1.5. pag. 668. Putfch.) & fæpe
To efto omittitur. ¶ In eleganti ufu eft macte, & macti, quoties
gratulamur alicui, plaudimus, felicem, ac beatum effe, jubemus,
& cohortamur, ut in virtute excolenda
, quam recte factis adhuc
oftendit, crefcat quotidie magis. Cic. Attic. l. 12. ep. 6. a med. &
1. Tufcul. c. 17. Mate virtute. ego enim ipfe cum eodem ipfo non
invitus erraverim. Virg. 9. Æn. v. 640. atque his victorem affatur
Iulum Mate nova virtute puer: fic itur ad aftra. Senec. ep. 66. ad
fin. Macte virtute efto, fanguinolentis, & ex acie redeuntibus dicitur.
bravi! valorofi! Liv. 1. 7. c. 36. Macti virtute milites Romani este:
veftrum iter ac reditum omnia fæcula laudibus ferent. Valer. Flacc.
1. 6. v. 547. Macte, ait, o noftrum genus. Lucil. apud Serv. loc.
cit. Macte, inquam, virtute, fimulque his verfibus efto. b.e. hono-
ratus, laudatus, auctus tum virtute tua, tum verfibus meis. Plin.
1. 2. c. 12. Mati ingenio efte, cæli interpretes. Liv. l. 10. c. 40.
Mate virtute diligentiaque efto. Stat. 7. Theb. v. 280. Mate ani-
mo juvenis. lib. 1. Silv. 2. v. 201. Macte toris, Latios inter
placidiffime vates. h. e. felix conubii. & Silv. 3. v. 106. Macte bonis
animi. Martial. l. 4. epigr. 13. Claudia, Rufe meo nubit Peregrina
Pudenti: Macte efto tædis, o Hymenæe tuis. Plin. in Paneg. cap.
46. Macte hac gravitatis gloria, Cæfar. & cap. 89. Macte uterque
ingenti in rempubl. merito. Animadvertenda eft illa loquendi
ratio apud Liv. l. 1. c. 12. ad fin. Juberem, macte virtute effe, fi
pro mea patria ifta virtus ftaret. Ubi al. leg. Juberem, te mate,
&c. Sic Flor. 1. 2. c. 18. Macte fortiffimam, & meo judicio bea-
tiffimam in ipfis malis civitatem! afferuit cum fide focios, &c. Al.
leg. mate effe fortiffimam, &c. afferuit: cum fide, &c. Quibus locis
mate tanquam indeclinabile, vel adverbium ponitur. T&Cum
genitivo Martial. l. 12. epigr. 6. Mate animi, quem rarus habet
morumque tuorum, Quos Numa, quos hilaris poffit habere Cato
Adde Stat. 2. Theb. v. 495.
Abfolute & fine cafu, Cic. in
fin. l. 15. ad Attic. Servuli dicunt, eum, & agripetas ejectos a Bu-
throtiis. ma&te! bella! molto bene!
MACULA, æ, f. macchia, ominos, fordes, labes, quidquid alicujus
rei proprium colorem inficit & corrumpit. Cic. 1. de nat. Deor. cap.
28. Eft corporis macula, navus: illi tamen hoc lumen videbatur
Ovid. 3. Faft. v. 821. Maculas auferre de veftibus. Plin. lib. 20. c.
13. extrahere. Id. l. 12. c. 25. a med. in vefte facere. Id. I. 28. c.
7. ad fin. e veste abluere. Id. 1. 20. c. 2. Lentigines ac maculas e
facie tollit elaterium. le tacche. & cap. 13. ad fin. Ruta illita ci-
catrices & maculas toto corpore emendat. Id. l. 36. č. 19, Meli-
tites medetur maculis corporis. Petron. in Satyr. c. 102. Aquæ af
pergo corpori maculam imponit. Ovid. 5. Metam. v. 455. Combi-
bit os maculas. Plaut. Capt. 3. 4. 63. Maculatur corpus maculis lu-
ridis. Cic. in fomn. Scip. c. 6. Vides habitari in terra raris & an-
guftis in locis: & in ipfis quafi maculis, ubi habitatur, vaftas fo-
litudines interjectas. maculas vocat, quia loca terræ habitabilia ra-
ra funt, & intervallis diffita ficut in vefte macula. ¶ Translate
eft res turpis honeftatem deformans,
nota, infamia, dedecus, nota
taccia, difonore,, infamia. Lucil. apud Non. c. 4. n. 311. Quem fcis
fcire tuas omnes maculafque notafque. Cic. pro Leg. Manil. cap. 3.
Delenda vobis eft illa macula, Mithridatico bello, fufcepta, quæ pe-
nitus jam infedit atque inveteravit in populi R. nomine. Id. pro
Dom. c. 9. a med. Homo omnium fcelerum libidinumque maculis no-
tatiffimus. Id. 7. Verr. c. 46. Errabas, Verres, cum te maculas fur-
torum & flagitiorum tuorum, fociorum innocentium fanguine eluere
arbitrabare. Id. pro Planc. cap. 12. Hunc tu vitæ fplendorem macu-
lis afpergis iftis? Id. pro Rofc. Amer. c. 39. Legationis cæremoniam
perfidia polluere, maculaque afficere. Senec. in Herc. Qet. v. 1454.

[ocr errors][merged small]

nardo. T Item tinctus, coloratus, tinto. Id. l. 4. el. 2. v. 15. cui mollia caris Vellera det fucis bis madefacta Tyros. T Item perfufus, abundans, plenus, madens. Sil. I. 12. v. 18. molli luxu madefacta, meroque Illecebris fomni torpentia membra fluebant. Heinf. mallet labefacta. Colum. lib. 10. verf. 309. multo madefa&tus Iacco. Ammian. 1. 15. č. 3. a med. ( al. c. 5.) Poculis amplioribus madefacti.

[ocr errors]

umore afpergor. Plin. l. 28. c. 7. Ferventes oculorum anguli fubinde madefiant. Catull. carm. 63. de nupt. Pel. Thet. verf. 364. Alta Polyxenia madefient cæde fepulcra. Cic. 1. de Divin. c. 32. Madefa&tum iri Græciam fanguine.

Imprimere maculam laudibus. Cic. Verv. 2. c. 4. Ut ejus adolefcen-
tiæ maculas ignominiafque præteream. Id. pro Cluent. cap. 5. Illam
non pudor, non pietas, non macula familia a cupiditate revocavit.
Id. pro Balb. c. 6. Eft hujus fæculi labes quædam & macula, vir-
tuti invidere. Terent. Adelph. 5. 8. 31. Effugere maculam avaritiæ.
Plaut. Pan. 1. 1. 70. Ineft amoris macula huic homini in pectore,
quæ elui neutiquam poteft. Id. Capt. 4. 2.61. Jam ego ex corpore
exigam omnes maculas mœrorum tibi. Horat. in ar. Poet. v. 351. u-MADEFIO, is, anom. paffiv. esser bagnato, διαίνομαι madens fio
>
bi plura nitent in carmine, non ego paucis Offendar maculis, quas
aut incuria fudit, Aut humana parum cavit natura . ¶ Eft et-
iam nota fignum differens colore a reliquo corpore, fegno, maç-
chia. Plin. l. 37. c. 10. Gemma purpurea nigris interpellantibus ma-
culis. Virg. 3. Georg. v. 56. bos maculis infignis & albo. b. e. al-
bis maculis. V. Endiadys. & lib. 4. v. 91. de rege apum. maculis
auro fqualentibus ardens. & 9. En. v. 49. Equus albis maculis.
fegnato a rotelle . T Item foramen retis, plaga maglia. Ovid.
Heroid. ep. 5. v. 19. Retia fæpe comes maculis diftinéta tetendi
Colum. 1. 8. c. 15. Locus clatris, vel grandi macula retibus conte-
gitur. Varr. 1. 3. R. R. c. 11. Septum totum rete grandibus macu-
lis integitur. Cic. Verr. 7. c. 11. Reticulum ad nares fibi admove-
bat, tenuiffimo lino, minutis maculis, plenum rofæ . T In loco
Varronis allato quidam omittunt to rete, & maculas pro ipfo rete
poni putant. Eft qui affert & locum Claudiani 1. 3. de rapt. Prof.
v. 266. fed ibi non de reti, fed de tigris maculis fermo eft. Li-
cebit tamen, fi ufu veniat, maculas pro reti ufurpare per fynecdo-
chen.

MACULATIO, onis, f. il macchiare, actus maculandi. Apul. in Apo-
log. Ea tabes primorem cutem vitiligine infignit, & omnimodis ma-
culationibus convariat. T Translate Jul. Firmic. l. 3. c. 15. n. 3.
Aliqua infamiæ maculatione pollutus.
MACULATUS, a, um, macchiato, macula foedatus, inquinatus. Ovid.
de nuce,
v. 157. dextra maculata cruore . T Translate Sil. lib.
II. v. 200. maculatæ crimine mentes. ¶ Item notis, & fignis
varii coloris diftin&tus. Val. Flacc. I. 6. v. 704. & multo maculatam
murice tigrim.

MACULO, as, avi, atum, a. 1. macchiare, sporcare, futaire, macu-
la afficio, inquino, polluo, fœdo. Virg. 3. Æn. v. 28. atro liqu
untur fanguine gutte, Et terram tabo maculant. Plaut. Capt. 3. 4.
63. Maculatur corpus maculis luridis. T Translate eft contami-
nare, polluere. Cic de Harufp. refp. cap. 13. Caftiffimos ludos omni
flagitio, dedecore maculare. Id. pro Mil. c. 31. Maculare omni ne-
fario ftupro & fcelere, facra loca. Id. pro Sext. c. 28. Eo negotio M.
Catonis fplendorem maculare voluerunt. Liv. l. 1. c. 13. Maculare
partus fuos parricidio. Nep. in Paufan, fub fin. Belli gloriam turpi
norte maculavit. Virg. Æn. 10. v. 851. Idem ego, nate, tuum ma-
culavi crimine nomen. Aurel. Vict. de Cæfarib. c. 15. Hunc nulla vi-
tiorum labes maculavit. Lucret. 1.5. v. 1150. metus maculat pœna-
rum præmia vitæ. b. e. corrumpit.
¶ Maculantia verba, quæ
orationem maculant.. Gell. l. 16. c. 7. Obfoleta quoque & macu-
lantia ex fordidiore vulgi ufu ponit. ¶ Eft etiam per intervalla
tingere, & quafi maculas ornatus gratia afpergere. Valer. Flac 1.
4. v. 368. de Argo. Lumina non aliter toto cui vertice, quam si
Lyda nurus fparfo telas maculaverit oftro.
MACULOSUS, a, um, macchiato, macchiofo, imbrattato, chiazzato,

Aros, maculis afperfus, maculis abundans, immundus. Cic. 2.
Phil. c. 29. Auctionis vero miferabilis afpectus: veftis Pompeji non
multa, eaque maculofa, argentea vafa collifa, &c. Plin. l. 2. c. 9.
Maculofa luna. Ovid. 3. de ar. am. v. 395. maculofe fanguine are-
næ. Id. l. 3.Trift. el. 1. v. 15. Littera fuffufas quod habet maculofa li-
turas, &c. Plaut. Bacch. 3. 3. 29. Si unam peccaviffes fyllabam,
fieret corium tam maculofum, quam eft nutricis pallium. pieno di
piaghe, o lividure. T Item notis, quafi maculis, diftinétus. Virg.
1. En. v. 327. maculofa tegmine lyncis. Plin. l. 36. c. 6. Macu-
lofum marmor. Colum. I. 6. c. 37. Equus coloris nigri, vel macu-
lofi.
Translate eft contaminatus, impurus, fceleftus. Cic. At-
tic. l. 1. ep. 16. ante med. Maculofi Senatores, nudi equites. Horat.
1. 4. od. 5. v. 22. Maculofum nefas. Tacit. 3. Hift. c. 38. Vir omni
dedecore maculofus. Aurel. Vi&. de Cæfarib. c. 11. Maculofa adole-
fcentia .

MADAURENSIS, fe, ad Madauram pertinens, quæ eft urbs Africæ in finibus Numidiæ, & Getuliæ, patria Apuleji. Unde Apulejus Madaurenfis apud Auguftin. epift. 49. quæft. ult.

MADEFACIO, is, eci, actum, a. 3. bagnare, Bróxw, dovw, diaire, madidum facio, humore afpergo, tingo. Cic. 1. de Divin. cap. 32. Vaticinatus eft, madefactum iri minus triginta diebus Græciam fanguine. Virg. 3. n. v. 330. Sanguis fufus virides madefecerat herbas. Plin. l. 32. c. 7. circa med. Lanam aceto & nitro madefacere. 0vid. 4. Metam. v. 252. imbutum cælefti nectare corpus Delicuit, terramque fuo madefecit odore. b. e. imbuit, perfudit. Joculariter Plaut. Pfeud. 1. 2. 50. Vino modo cupidæ eftis: eo vos veftros panticefque adeo madefacitis, cum ego fim hic ficcus. T Pro macerare, metter in molle. Plin. l. 25. c. 6. a med. Caules concifos madefaciunt diebus quindecim, atque ita fuccum exprimunt. MADEFACTO, as, a. 1. bagnare fpeffo, frequentativum a madefacio. Venant. Fortun. l. 1. carm. 21. v. 26. Si tamen eft fluvius, qui madefactat humum.

[ocr errors]
[ocr errors]

MADEFACTUS, a, um, bagnato, molle, madidus factus, afperfus, maceratus. Minus eft, quam imbutus: ut in illo Cicer. Phil. 14. c. 3. Imbuti fanguine gladii, vel madefacti potius. Plin. l. 21. c. 8. Amarantus madefactus aqua revirefcit. Id. l. 26. c. 6. Radix in vino madefacta. Tibull. 1. 2. el. 7. v. 14. Et madefacta meis ferta feram lacrymis. & lib. 3. cl. 6. in fin. Syrio madefactus tempora

MADENS, entis, bagnato, molle, grondante, didBroxos, vypos, hu-
διάβροχος, ἔνυγρος,
more plenus, madidus, perfufus. Plin. l. 9. c. 45. Madentes fpon-
giæ. Id. I. 31. c. 9. Linteolum vino madens. Quintil. l. 6. c. 1. #
med. Veftis madens fanguine. Petron. in Satyr. c. 6. Madens fudore.
Stat. 1. 5. filv. 3. v. 58. Madens oculis. b. e. flens. Ovid. 3. Trift.
el. 5. v. 12. Os fletu madens. Id. Heroid. ep. 13. v. 52. More ni-
vis lacrymæ fole madentis eunt. che fi ftrugge al fole. Stat. 3. Theb.
verf. 230. Enfe madens. b. e. enfem habens madentem fanguine
¶ Cede madens eft madens fanguine ob cædem factam : & metony-
mice cædis auctor aut reus. Juvenal. fat. 4. in fin. hoc nocuit
Lamiarum cæde madenti. Senec. in Herc. Oet. v. 1870. populifque
madens ferrum. h. e. fanguine cæforum populorum. Id. in Herc. Fur.
v. 1195. puerili madens arundo leto. Abfolute Cic. poft redit.

[ocr errors]
[ocr errors]

1

[ocr errors]

in Sen. c. 6. & Virg. 4. En. v. 216. Madens coma. b. e. delibuta 'unguentis. Lucret. lib. 6. v. 1180. fudor madens per collum. b. c. manans fluens. Sic per catachrefim Sever. in Etna, v. 520. madentes flammæ . b. e. fluentes. Senec. in Herc. Oet. vers. 71. madens Aufter. b. e. pluvius. Sic Martial. I. 10. epigr. 5. Madens bruma inverno piovofo. Tacit. 5. Hift. c. 17. Madentes campi. acquofi. Et Stat. 1. 4. filv. 8. v. 8. madens deus. b. e. Neptunus. ¶ Vino madens, eft vini plenus, bene potus, ebrius, pien di vino, ubbriaco. Senec. ep. 83. circa med. Vir moderatus & gravis, fed merfus vino & madens. ¶ Abfolute Sueton. in Claud. c. 33. Nec temere unquam triclinio abfceffit, nifi diftentus ac madens. T Hinc translate Martial. I. 7. epigr. 50. Jure madens, varioque toga limatus in ufu . b. e. plenus juris fcientia. Gell. in fin. cap. 8. lib. 13. Vitia facundiffime accufant intercutibus ipfi vitiis madentes . Aufon. in Profefforib. num. 15. Cui felle nullo, melle multo mens madens. MADEO, es, dui, n. 2. effer umido, bagnato, molle, grondante, dx, vor, humidus, madidus fum, humore madefio: a priore Graca voce allata. Cic. 2. Phil. c. 41. Natabant pavimenta vino, madebant parietes. Virg. 12. n. v. 690. plurima fufo Sanguine terra madet. Id. 3. Georg. y. 429. Vere madent udo terræ, ac pluvialibus auftris. Martial. I. 9. epigr. 36. Scis, quoties Phario madeat Jove fufca Syene. b. e. pluvia perfundatur. Id. 1. 1. epigr. 57. Continuis vexata madet vindemia nimbis. h. e. tempus vindemiæ pluvium eft. Id. de Spect. epigr. 3. Et Cilices nimbis hic maduere fuis. b. e. perfufi funt croco . Id. l. 10. epigr. 19. madent capilli. fcil. unguento. Plin. l. 13. c. 1. Perfæ unguento madent. Id. 1.22. c.12. Radix fucco madet. Id. 1. 24. c. 11. Capra fi aquam biberint, in qua folia ea maduerint, mori dicuntur. Ovid. 3. de ar. am. v. 378. Lacrymis madent gena. Val. Flacc. l. 3. v. 391. quibus invito maduerunt fanguine dextræ. h. e. qui inviti cædem patrarunt. Lucan. 1. 2. v. 149. nati maduere paterno fanguine. h. e. occiderunt patres fuos. metonymia. ¶ Madere vino, & madere absolute eft bene potum effe, atque ebrium, effer pien di vino, ubbriaco. Tibull. 1. 2. el. 2. v. 8. Atque fatur libo fit, madeatque mero. Plaut. Trucul. 4. 4. 2. Si alia membra vino madeant, cor fit faltem fobrium. Id. Moftell. 1. 4. 7. Ecquid tibi videor madere? Id. Pfeud. 5. 2. 7. Non vides me, ut madide madeam? Tibull. 1. 2. el. 1. v. 29. non fefta luce madere Est rubor. T Pro abundare plenum effe: ductum ab iis, qui vino madent. Tibull. 1. 3. el. 6. v. 5. madeant generofo pocula Baccho. Plin. l. 17. c. 4. fub fin. Cæcubæ vites in Pomptinis paludibus madent. Propert. I. & el. 4. v. 74. Cum pagana madent fercula deliciis. Plaut. Mostell. 2. 1. 48. Iftæc blanda dicta quo eveniant, madeo metu. Lucret. l. 4. v. 793. arte madent fimulacra. h. e. arte imbuta & prædita funt. Eft tamen qui valent legat. Horat. l. 3. od. 21. v. 9. Socraticis madet fermonibns. h. e. imbutus eft, & abundat præceptis gravioris philofophiæ. Martial. I. 7. epigr. 68. Cujus Cecropia pectora voce madent. b. e. peritiffima funt Græcæ linguæ. In illo Virg. 1. Georg. v. 196. Et quam

[ocr errors]

vis igni exiguo properata maderent: Serv. & alii exponunt feftinata coquerentur: quo fenfu Plaut. Men. 2. 2. 51. Jam ergo hæc madebunt, faxo: nihil morabitur. b. e. coquentur. Sic Perf. 1.3. 12. Collyræ facite ut madeant, & colliphia: ne mihi incocta detis Non tamen hæc ita intelligas, quafi madere coctum effe fignificet, fed quia que cocta funt, teneriora fiunt, & jure facilius perfunduntur ac imbuuntur.

MADESCO, is, n. bagnarsi, esser molle, dieu, madidus fio. Virg. 5. En. v. 697. femufta madefcunt robora. Ovid. 1. Meram. verf. 66. tellus Nubibus affiduis, pluvioque madescit ab auftro. Id. 6. Fast. v. 198. multa terra madefcit aqua. Claudian. 1. 3. de rapt. Prof. v. 311. largis tunc imbribus ora madefcunt. Celf. L. 3. c. 6. circa med. Spectare oportet, num tempora, partefve corporis aliæ paulum madefcant. b. e. fudore perfundantur. Per metonymiam eft mollefcere, tenerum fieri, macerari, intenerirfi. Colum. I. 6. c. 30. de equis. Ut ftabulentur ficco loco, ne humore madefcant ungula. Id. 1. 11. c. 3. ante med. Braffica in cotura celerius madefcit. Id. lib. 10. verf. 398. de cucumere, riguoque madefcit luteus arvo. Plin. lib.

« НазадПродовжити »