,

corum

B. Gall. c. 14. Uti clementia ac manfuetudine in aliquem. Salluft. in Catil. c. 35. Ea mifericordia atque manfuetudine populum R. femper fuiffe ut nemo unquam ab co fruftra auxilium petiverit. cap. 57. Cæfar manfuetudine & mifericordia clarus factus. Tacit. 2. Ann. 6. 72. Tanta illi comitas in focios, manfuetudo in hoftes. ¶ Cadente Latinitate, adulatione crefcente, manfuetudo tua compellatio Principis effe cœpit. Eutrop. in præfat. ad Valentem Imp. Res Romanas ex voluntate manfuetudinis tuæ brevi narratione collegi. Proprie dicitur de feris, quæ domita parere homini didicere. Juftin. c. ult. 1. 15. Elephantus ferus infinitæ magnitudinis ultro fe obtulit, & veluti domita manfuetudine, eum tergo excepit. MANSUETUS, a, um, addomefticato, ammanfato, manfueto, trattabile, nμepos, πpacs, lenis, facilis, mitis: & proprie dicitur de feris, quæ cicures, & placidæ funt, & inter homines verfantur, que parent imperio. Feftus: Manfuetum, ad manum venire fuetum. alii ajunt, manfuetum dictum neque ex mifericordia maftum, neque ex crudelitate fævum, fed modeftia temperatum. Nonius cap. 1. n. 294. Manfuetum di&tum quafi manu affuetum: quod omnia, quæ funt natura fera, manuum permulfione mitefcant. Unde Virg. Georg. 1. 3. (v. 186. ) plaufæ fonitum cervicis amare. & Æn. 1. 7. ( v. 490. de cervo ) Ille manum patiens: quoniam fupra dixerat (v. 489.) pectebatque ferum. Hæc Nonius. Varr. l. 1. R. R. c. 20. Juvenci diebus paucis erunt manfueti, & ad domandum proni. Liv. lib. 35. c. 49. Condimentis ait varietatem illam & fpeciem ferinæ carnis ex manfueto fue factam. Plin. l. 11. c. 5. Cum fint apes neque manfueti generis, neque feri, tamen, &c. Grat. in Cyneg. v. 164. Manfueta ftabula. h. e. manfuetarum pecudum. Translate refertur ad homines, qui iram cohibent, ac fe lenes præbent, placidos, & mites. Cic. 3. Phil. c.9. Illud quæro, cur tam fubito manfuetus in Senatu fuerit, cum in edictis tam fuiffet ferus. Id. 2. de Orat. c. 49. in fin. Ut & acerrimus in Cæpionis invidia renovanda, & in meis moribus erga meos neceffarios declarandis manfuetiffimus viderer. Id. Fani. 1. ep. 9. poft med. Refero me ad manfuetiores mufas. Valer. Max. l. 2. c. 7. v. 11. Manfuetiffimum ingenium. Afellio apud Prifcian. l. 5. pag. 668. Putfch. Ut in victoria mitior manfuetiorque fiat. Propert. l. 1. cl. 9. v. 12. Carmina manfuetus lenia quærit Amor. Id. l. 3. el. 14. v. 10. In me manfuetas non habet illa manus. Ovid. 3. Trift. el. 6. v. 23. Numinis ut læfi fiat manfuetior ira. ¶ Item ad alia. Liv. l. 3. c. 16. Tantum fuperantibus aliis, ac emergentibus malis, nemo tribunos, aut plebem timebat. Manfuetum id malum, tuin effe peregrino terrore fopitum videbatur. Propert. l. 1. el. 17. fin. Manfuetis focio parcite litoribus. b. e. tutis a tempeftate, & naufragio. MANSŪRUS. V. in Maneo .

MANSUS, a, um, mafticato, paoondes, dentibus contufus, & confe&tus, manducatus. Cic. 2. de Orat. cap. 39. Qui omnes tenuiffimas particulas, omnia minima manfa, ut nutrices infantibus pueris, in os inferant. Quintil. l. 10. c. 1. ante med. Cibos manfos, ac prope liquefactos demittimus, quo facilius digerantur. Adde Varron. & Lucil. apud Non. cap. 2. nuni. 551. T Manfum a Maneo V. in eo

Verbo. MANTEJUM, & Manteum, i, n. oracolo, Martãov, vox Græca qua fignificatur locus, in quo oracula, & refponfa numinis alicujus reddebantur: a pávis vates. Legitur apud Plin. l. 5. c. 29. a med. bis. MANTELE, is, & Mantelium, ii, n. tovagliuola, falvietta, linteolum, quo manus in menfa tergentur, xepμaxтpov hunc enim ejus ufum effe affirmant Varr. 1. 5. de L. L. c. 8. extr. Feftus in Manticularia, Servius, & Phylargyrius ad Virg. 4. Georg. v. 377. & ad l. 1. An. v. 706. Hinc Plin. l. 7. c. 2. Anthropophagos offibus humanorum capitum bibere, cutibufque cum capillo pro mantelibus ante pectora uti. ¶ Dictum eft a manu, vel fimpliciter, vel quafi manuterium, ut Varroni placet loc. cit. vel a manus & tela. Alii alia comminifcuntur. Virg. loc. cit. Cereremque caniftris Expediunt, tonfifque ferunt mantelia villis . ¶ Differt a mappa, ut patet ex illo Lucilii apud Serv. & Phylargyr. loc. cit. mappas, mantela merumque (ubi mantela dixit pro mantelia, a recto mantelum ) & Martial. I. 12. epigr. 29. Attulerat mappam nemo dum furta timentur: Mantele e menfa furripit Hermogenes. T Unde patet difcrimen. nam mantelia præbebat, qui & cœnam mappas fecum quifque afferebat. Mappa manus tergebant: mantele menfam etiam tegebant: unde apud nos mantile. Hinc Ifidor. I. 19. Orig. c. 26. Mantelia nunc pro operiendis menfis funt: quæ, ut nomen ipfum indicat, olim tergendis manibus præbebantur. Præterea mantele fere erat villofum, mappa non item. Id. l. 14. epigr. 138. cujus lemma, Gaufapa villofa, vel mantele. Nobilius villofa tegant tibi lintea citrum, &c. TUfi funt mantelibus etiam in facris. Rem enim divinam facturus, mantele geftabat tergendis manibus poft sacrificium. Ovid. 4. Faft. v. 933. a dextra villis mantele folutis Cumque meri patera turis acerra fuit. De luxu mantelium apud ditiffimos, Lamprid. in Heliogab. c. 27. Nonnunquam tot pia mantelia in menfam mittebat, his edulibus picta, quæ apponerentur.& in Alexand. Sever. c. 37. Convivium nitoris fummi fuit: ita tamen, ut pura mantelia mitterentur, fæpius cocco clavata, aurata vero nunquam cum hæc Heliogabalus jam recepiffet, & ante Hadrianus habuiffet. Trebell. Poll. in Gallienis, c. 16. Poma ex arboribus recentia femper alienis menfibus præbuit: mantelibus aureis femper ftravit. Valerian. Aug. in quadam epift. apud Vopifc. in Aureliano, c. 12. Mantelia Cypria, paria duo. T Mantelium in re&to cafu habetur apud Varron. loc. cit. & manteliorum in patrio plur. apud Feft. in Manticula. Scribitur & mantile, mantilium. MANTELUM, li, n. idem quod mantele. V. in voce præced. Apud

Græcos XроμxxTpo, quod Latine eft mantelum) exponitur etiam genus veftimenti : & uardino (ex Latina voce Græca facta) a quibufdam dicitur. Unde translate eft quodlibet tegmen ad occultandum dolum, coperta, pretesto, fcufa. Plaut. Capt. 3. 3. 5. Nec mendaciis fubdolis mihi ufquam mantelum eft meis: nec fycophantiis, nec fucis ullum mantelum obviam eft. T Scribitur & mantellum: unde & apud Italos mantello . MANTEUM. V. Mantejum.

MANTICA, æ, f. facchetta, bifaccia, portamentello, pa, pera, facculus: a manus, quia eft ad manum ut promi facile poffint, quæ in ea reconduntur. Unde eft monticula, in qua pauperes pecuniam recondebant, ut Feft. docet. Manticam vel geftabant ipfi, vel equo imponebant iter facientes. Horat. l. 1. fat. 6. v. 104. nunc mihi curto ire licet mulo, vel, fi libet, ufque Tarentum Mantica cui lumbos onere ulceret, atque eques armos. Apul. I. 1. Metam. Manticam meam humero exuo : cafeum cum pane propere ei porrigo Perf. fat. 4. v. 23. Ut nemo in fe fe tentat defcendere! nemo: "Sed præcedenti fpectatur mantica tergo. V. Phedr. 1.4. fab. 9. unde huic loco lux cui fimile eft illud Catulli carm. 22. ad Var. in fin. Sed non videmus, manticæ quid in tergo eft.

MANTICHORA, æ, f. unya, bellua Indica, triplici dentium ordine pectinátim coeuntium, facie & auriculis hominis, oculis glaucis, colore fanguineo, corpore leonis, cauda fcorpionis modo fpicula infigens; vocis, ut fi mifceatur fiftulæ & tubæ concentus; velocitatis magna; humani corporis vel præcipue appetens. Hæc ex Crefa Plinius l. 8. c. 21. MANTICULA, æ, f. tafchetta, borsa, πupidion mantica, peruparva > la. Feftus: Manticularum ufus pauperibus in nummis recondendis etiam noftro fæculo fuit. MANTICULARIA, orum, n. dicuntur ea, quæ frequenter in usu habentur, & quafi manu tractantur. Feftus. MANTICULARIUS, ii, m. tagliaborse, borsajulo, Behavioróμos, crumenifeca qui manticulas clam fcrutatur ut pecuniam auferat. Tertull. in Apolog. c. 44. Quis illic ficarius? quis manticularius ? quis facrilegus, aut lavantium prædo? MANTICULATOR, oris, m. manticularius. Legitur a quibufdam in fragmento Pacuvii apud Feft. in Manticula.

2

MANTICULATUS, a, um, fraude compofitus, dolofe factus. Pacuv. apud Feft. in Manticula. Machinam ordinis novam, manticulatam aftu, &c. Al. aliter leg. MANTICULOR, aris, dep. 1. fare il borfajuolo, furandi caufa manticulas attrectare. Feftus. Hinc Apul. in Apolog. Ut olim Ulyffis focii thefaurum reperiffe arbitrati funt, cum utrem ventofiffimum manticularentur. Translate eft clam, & dolofe agere, far baratterie, mariolare, far frode, ut Id. Feft. docet. Pacuv. ibid. Ad manticulandum aftu aggreditur. MANTILE. V. Mantele.

MANTILIARIUS. V. Manulearius. MANTINEA, æ, f. Mandi, Mundi, Meriva, urbs Peloponnefi, in Arcadia, Megalopoli proxima. Apud hanc urbem inter Lacedæmonios & Thebanos pugnatum acerrime fuit, in quo prælio Epaminondas Thebanorum dux victoria jam propemodum potitus cecidit. Plin. l. 4. c. 6. & Nep. in Epamin. MANTISA, vel Mantiffa, æ, f. giunta, additamentum dicitur lingua Tufca, quod ponderi adjicitur, fed deterius, & quod fine ullo ufu eft. Ita Feftus. Vult tamen Jof. Scalig. vocem effe origine Latinam pro mantefa, & dici, quafi manu tenfam, pro eo, quod manu porrigitur præter id, quod ad pondus exigitur: ut fit mantifa caro, mantifa merx. porrigi enim manu, non dari pondere Ego a Fefto ftarem. Mantifa obfonia vincit proverbium eft Lucilii apud eund. Feft. quo fignificatur majus effe, quod inutile eft, quam quod bonum & utile: è più la giunta, che la derrata: μSON TO "PYE TO TEβεργον. T Mantifa legitur in quibufdam veterib. editionib. tefte Scalig. magifque illi placet.

MANTISCINOR, aris, atus fum, indovinare, vaticinor, divino : a dvs, vates. Plaut. Capt. 4. 2. 115. Nifi mantifcinatus probe ero, fufti pectito. Al. leg. manticulatus. MANTO, as, n. 1. frequentativum a maneo manfito. Cecil. apud Non. c. 1o. n. 9. In voltu eodem, in eadem mantat malitia. Adde apud Feft. T Pro exfpectare, morari, Plaut. Pan. 1. 2. 52. Herus nos apud ædem Veneris mantat. ci afpetta. & Pfeud. 1. 3. 49. At dabit, parabit aliquid hos dies: manta modo. Id. Moftell. 1. 2. 34. Si quid nummo farciri poteft, ufque mantant, neque id faciunt, donicum parietes ruunt. h. e. ceffant, differunt.

MANTO, us, f. contract. Mara, mulier fatidica, Tirefiæ Thebanorum vatis filia, quæ cum poft patris obitum Creontis & Thefei tyrannidem fugeret, primum in Afiam venit, ubi Apollinis Clarii templum condidit, deinde etiam in Italiam, ubi ex Tiberi fluvio, ut Poetæ fabulantur, vel ex Tiberino rege Ocnum peperit, qui poftea urbem condidit, quam a nomine matris Mantuam appellavit. Virg. 1o. En. v. 198. patriis agmen ciet Ocnus ab oris, Fatidica Mantus & Tufci lius amnis. V. ibi Serv. Ovid. 6. Metam. verf. 157. fata Tirefia, venturi præfcia Manto.

MANTUA, 2, f. Mantova, urbs Galliæ Transpadanæ, ad Mincium fluvium olim Tufcorum caput. Nam Tufci etiam cis Apenninum ditionem fuam protulere. Virg. 10. Æn. v. 201. Mantua dives avis: fed non genus omnibus unum. Gens illi triplex, populi fub gente quaterni. Ipfa caput populis: Tufco de fanguine vires. V. ad hæc Servium. Porro Virgilius merito eam laudat: patria enim ejus fuit: ob id jure paffim celebris. Ovid. 3. Amor. el. ult. verf. 7. Mantua Virgilio gaudet, Verona Catullo. Sil. l. 8. v. 595. Mantua Mufarum domus, atque ad fidera cantu Eve&ta Aonio, & Smyrnæis æmula plectris.

MAN

ut

MANUMITTO, is, if, iffum, a. 3. mettere in libertà, dzahavdepów, de fervo liberum facio. V. di&ta in Manumiffio. Cic. pro Mil. c. 22, Nifi fervos manumififfet. Plaut. Curcul. 4. 2. II. Alienos mancupatis, alienos manumittitis. T Aliquando dividitur. Cic. ibid. Manu vero cur miferit, &c. Plaut. Aulul. a. 5. v. 9. Orabo, manu me mittat. MANUPRETIUM, ii, n. prezzo della fattura, xixupor, pretium, feu merces, quæ datur pro eo, quod ab artifice manu factum eft Plaut. Men. 3. 3. 17. Amabo, mi Menæchme, inaures da mihi faciundas. Me. fiat: cedo aurum, ego manupretium dabo. T Dicitur & manus pretium, & manipretium. Liv. 1. 34. c. 7. In auro, præter manus pretium, nihil intertrimenti fit. Plin. l. 34. cap. 7. Lyfippum folitum ex manipretio cujufque figni denarios feponere aureos fingulos. ¶ Translate Cic. in Pifon. c. 24. Cum provincia tibi ifta manupretium fuerit non everfæ per te, fed perdita civitatis. b. e. tanquam merces hominis mercenarii & præmium male adminiftratæ reipublicæ. Senee. ep. 101. Caftrenfium laborum tarda manupretia. TEft etiam ipfa res manu facta, feu artificium in re facienda adhibitum, manifattura, fattura. Afcon. in Verr. 3. c. 56. Manupretium dicitur, ubi non tam materiæ ratio, quam manus atque artis ducitur. Cajus Dig. lib. ult. tit. 16. leg. 13. Res abeffe videntur, quarum corpus manet, & forma mutata eft: quia plerumque plus eft in manus pretio, quam in re. b. e. materiam fuperat opus, ut Ovid. 2. Metam. v. 5. loquitur: & Taffus: vinta

la materia è dal lavoro.

Cic. 1.

quæ

MĂNUS, us, f. mano, xep extrema brachii pars in volam & digitos definens. Volunt effe a paris, laxus, quia proprie fic dicitur, cum aperta eft, ficut pugnus, cum, claufa. Cic. 2. de nat. Deor. c. 60. Quam vero aptas, quamque multarum artium miniftras manus natura homini dedit! Id. Verr. 6. c. 27. ad fin. Vas in manus fumere. Id. pro Cal. c. 26. ad fin. Pyxidem in manu tenere. & ibid. Manum porrigere ad tradendum aliquid. Id. de Harufp. refp. c. 11. Manibus aliquid accipere. Juftin. 1. 1. c. 4. In manum. Acad. c. 1. à med. De manibus deponere. 1. 1. ad Q. Fr. ep. 1. c. 8. ponere. Id. Catil. 1. c. 6. fub fin. extorquere. Id. in Orat. c. 30. E manibus dimittere. Id. pro Cal. c. 27. extr. fugere. Id. Q Fr. 1. 1. ep. 15. a med. Quicumque calamus in manus meas venerit, eo fic utor, tanquam bono. Petron. in Satyr. cap. 27. Aquam pofcere ad manus. Cal. ad Cicer. ep. 1. 1. 8. Fam. ad fin. Manum ad os apponere. quod eft arcanum narrantis, & filentium indicentis. Rurfus Cic. ad Brut. ep. 10. Excidere e manibus. ufcir di mano . Id. Catil. 1. c. 8. fub fin. Continere alicujus manus ab aliquo. trattenere che non l'offenda. Terent. Adelph. 5. 2. 6. Non manum abftines, maftigia? non tieni le mani a te? Cic. pro Mil. cap. 3. Cum fua manu fororem interfectam effe fateretur. di fua mano. ¶ Saltantis funt illa Propert. l. 4. el. 8. v. 42. Ja&tabat truncas ad cava buxa manus. & Ovid. 3. Faft. verf. 535. Et jactant faciles ad fua verba manus. Sic Græci xaprouar, & Bumar xapas. V. Salto. ¶ Manu est vi, & armis. Flor. lib. 1. c. 10. Porfena Tarquinios manu reducebat. armata mano. & lib. 1. c. 1. a med. Matrimonia quia non impetrabantur, manu capta funt. lib. 4. cap. 1. Conjurationem manu opprimere. colla forza dell'armi, & Salluft. in Jug. cap. 35. Vindicandum in eos, qui, &c. non manu neque vi, fed tionibus, &c. Tacit. in Agric. c. 9. Caftrenfis jurifdi&tio fecura, & obtufior ac plura manu agens, calliditatem fori non exercet. Adde Virg. 12. En. v. 317. 6 627. ¶ Utraque manu, libenter ftudiofe, cupide, prompte. Martial. l. 1. epigr. 16. Hæc utraque manu, complexuque affere toto. T Manu tenere, compertum habere. Cic. in Bruto, c. 80. Cum indicia mortis fe comperiffe manifefto, & manu tenere diceret. aver in mano, toccar con mano ¶ Manu occidere eft gladio in illo Virg. 9. Æn. v. 702. Tum Meropem, atque Erymantha manu, tum fternit Aphidnum. Ubi Serideft gladio cominus. nam illi, de quibus fuperius dixit non manu occifi funt, fed miffo jaculo. ¶ In manu, & in manibus effe dicuntur, quæ in noftra funt poteftate. Liv. I. 39. c. 18. a med. Mulieres damnatas cognatis aut in quorum manu effent tradebant. Cal. ad Cicer. Fam. 8. ep. 6. Quam velis eum obligare, in manu tua est. sta in tua mano. Cic. 14. Fam. ep. 2. Hæc non funt in noftra manu. Tacit. Hift. I. 2. c. 76. Juxta deos, in tua manu pofitum eft. Terent. Hecyr. 4. 4. 44. Uxor quid faciat, in manu non eft mea. Salluft. in Catil. c. 20. Victoria in manu nobis eft. Id. in Jug. c. 33. extr. In veftra manu fitum eft, &c. Liv. I. 34. c. 7. fub fin. Vos in manu & tutela mulieres, non in fervitio debetis habere. Brut. ad Cicer. 11. Fam. ep. 13. Attendere te volo, quæ in manibus funt. quel che abbiam per le mani: quel che ora corre. & Virg. 2. Georg. v. 44. primi lege litoris oram: In manibus terræ. b. e. in promptu. Caf. 1. 2. B. Gall. c. 19. fub fin. Hoftes Tunt in manibus. ci fono addoffo. Salluft. in Jug. c. 94. Venire in manus. vicino, fotto. ¶ In manibus effe dicuntur etiam, quæ edita funt, & paffim vulgata. Cic. de Amic. c. 25. ad fin. Sed affuiftis: & eft in manibus oratio. va per le mani. & de Senect. c. 4. Eft in manibus laudatio, quam cum legimus, &c. ¶ Item ea circa quæ in præfentia laboramus. Cic. ibid. c. 11. Septimus mihi Originum liber eft in manibus. bo per le mani: vado lavorando. & 13. Attic. ep. 47. Omnia, quæ in manibus habebam, abjeci: quod jufferas, edolavi . ¶ Habere in manibus est etiam fovere carum habere. Id. ep. 9. l. 1. Fam. ante med. Inimicum meum fic amplexabantur, fic in manibus habebant, fic fovebant, fic me præfente ofculabantur, ut, &c. portavano in palma di mano. num babere, in manu, in promptu, in pronto. Liv. l. 9. cap. 19. Adde, quod Romanis ad manum domi fupplementum effet. Quintil. 1. 12. c. 5. Hæc funt inftrumenta oratoris: hæc arma habere ad

¶ Ad nia

neque un

manum, horum fcientia debet effe fuccinctus. Ad manum venire, Occurrere, venire fub manum, Quintil. 1. 2. c. 11. fub fin. Sed abrupta quædam, ut forte ad manum venere, jaculantur. capitano loro. in mano: fi prefentano. & Liv. 1. 38. c. 21. Quod cuique trepidanti ad manum veniffet. Id. l. 2. c. 46. Pugna ad manus venerat. alle frette. De feris, quæ manfuefiunt, Varr. 1. 2. R. R. cap. 7. Cum equuli ad manum accedere confuerint. Quintil. ( feu quicumque alius auctor eft ) declam. 260. ante med. Animalia, quæ venire ad manum, & manfuefcere queunt, alere. T De pugnantibus, Nep. in Eum. c. 5. Sæpe in itineribus vexabatur quam ad manum accedere licebat. venir alle mani, alle ftrette. Sic Čic. Verr. 7. c. 11. ad fin. Nonnunquam etiam res ad manus, atque ad pugnam veniebat. T Hoc fenfu dicitur etiam venire in manus. Plin. in Paneg. c. 17. Nec tibi opima defuerint, fi quis regum venire in manus audeat . ¶ Ad manum cantare hiftrionibus, V. Canto. ¶ Ad manum intueri aliquid, cominus, & quafi fumendo in manus id, quod infpicitur. Plin. l. 35. cap. 10. Apelles abfoluta opera atramento illinebat ita tenui, ut, c. ad manum intuenti demum appareret. da vicino. Sic Vitruv. I. 6. cap. 2. Alia ad manum fpecies effe videtur, alia in excelfo. T Servus ad manuni, amanuenfis. Cic. 3. de Orat. c. penult. Quem fervum ille habuit ad manum. Dicitur hic etiam fervus a mana, ut eft apud Sueron. in Caf. c. 74. & in Vespas. c. 3. & in multis antiquis Infcriptionib. ¶ De manu dare, manu ipfa præbere. Sueton. in Tiber. c. 34. Confueverat & quadruplam ftrenam, & de manu reddere. di fua mano. & Lamprid. in Alex. Sev. c. 37. Nam femper de manu fua miniftris convivii & panem, & partes olerum, aut carnis dabat. Sic Cic. Verr. 6. c. 10. fub fin. In quem fcyphum de manu jacere conatus eft. b. e. quem habebat in manu. T Refertur ctiam ad fumptum, & impenfas. Colum. 1. 7. c. 9. circa med. Suibus fæpe de manu dandum eft, cum foris deficit pabulum. quod fcil. ipfi per fe inveniant. Sic Id. 1. 9. c. 1. Qui venationem voluptati fuæ claudunt, contenti funt munire vivarium, femperque de manu cibos, & aquam præbere. T De manu in manum quippiam tradere, quafi de noftra in alterius manum: quod in iis fit, quæ cara funt, & ftudiofe fervamus. Cic. Fam. 7. ep. 5. fub fin. Totum denique hominem tibi ita trado de manu, ut ajunt, in manum tuam iftam & victoria & fide præftantem. Plaut. Trin. 4. 2. 57. Ab ipfon iftas accepifti? Sy. e manibus dedit mihi ipfe in manus. TE manu eft eminus in illo Enn. apud Feft. in Redhoftire. Quem mea cominus machæra, atque hafta hoftivit e manu. Ita enim Scalig. legit. T Plena manu, copiofe, large, ample, a mani piene. Cic. Attic. 1. 2. ep. ult. Quam plena manu, quam ingenue, quam ornate noftras laudes in aftra fuftulit! Tibull. I. 1. el. 6. verf. 32. Janua fed plena eft percutienda manu. b. e. fumma vi pultanda, & validis ictibus. Manibus pedibufque, omni conatu, omnibus viribus, con ogni sforzo, con le mani, e co' piedi, velis, remifque. Terent. Andr. 1. 1. 134. Quem ego credo manibus pedibufque obnixe omnia fa&turum, ut, &c. T Per manus, opera manuum Cic. Attic. l. 1. ep. 12. ad fin. P. Clodium per manus fervulæ fervatum & eductum. Cæf. I. 6. B. Gall. c. 37. Egre per manus trafervatur. Hirt. de B. Gall. I. 8. c. 15. Fafces ftramentorum per manus inter fe tranfditos, ante aciem collocaverunt. facendoli paffare di mano in mano. Hinc translate per manus aliquid traditum effe dicitur, quod non monumentis litterarum, fed verbo tantum a majoribus ad pofteros tranfmittitur: qua ratione facrorum myfteria olim tradi folebant, per tradizione. Liv. 1. 5. c. 51. Si nobis cum urbe fimul pofitæ, traditæque per manus religiones nullæ effent. Per manus interdum eft per vim, per forza, a viva forza. Salluft. in Jug. c. 36. Cum intelligetis, aut ferviendum effe, aut per manus libertatem retinendam. T Præ manu aut manibus.

V. Pre. ¶ Inter manus, in manibus. Virg. n. 11. verf. 311. Ante oculos, interque manus funt omnia veftras. πox in Cic. Fam. 8. ep. 3. extr. Et didnonaria, quandam, ut verfetur inter manus, habeat. Val. Max. 1. 5. c. 1. n. ult. Locum, qui inter manus eft, finiam. la materia, che bo per le mani. Alio fenfu Cic. 7. Verr. c. 11. ad fin. Ut alius inter manus e convivio auferretur. fulm le braccia. Sic Phedr. l. 5. fab. 7. v. 10. Inter manus fublatus & multum gemens, domum refertur. Plaut. Moftell. 2. 1. 38. Abripite hunc intro actutum inter manus. Caf. 1. 2. c. 2. B. Civ. Pedalibus lignis porticus integebatur: atque hac agger inter manus proferebatur. b. e. per manus militum comportantium ¶ Sub manu, & fub manum effe, prope effe, & ad manum, vrò xpx. Planc.` ad Cicer. Fam. 10. ep. 23. Adjunxi hæc in loco eligendo, flumen oppofitum ut haberem, Vocontii fub manu ut effent. a tiro, in vicinanza. & Sueton. in Aur. c. 49. Et quo celerius ac fub manum annuntiari cognofcique poffet, quid in provincia quaque gereretur, juvenes modicis intervallis, dehinc vehicula difpofuit. Senec. ep. 71. Confilium fub die nafci debet: & hoc quoque tardum eft nimis : fub manu quod ajunt fub manu nafcatur. tofto, e ful fatto. Sub manus fuccedere, feliciter evenire, ex fententia contingere Plaut. Mil. 3. 2. in fin. Lepide hoc fuccedit fub manus negotium Id. Perf. 4. 1. 1. Si quam rem accures fobrie ac frugaliter folet illa recte fub manus fuccedere. ¶ Hoc numerofas manus pofcit h. e. multorum operam. Plin. l. 9. ep. 37. ¶ Manu facere aliquid refertur ad ea, quæ artis funt, induftriæ, & virium, fare a mano: & opponitur iis, quæ natura & fponte fua eveniunt. Caf. 1. 3. B. Civ. c. 44. Multa erant inter eum locum manu fata. h. e. frumenta ut conftat ex cap. 58. & opponuntur herbis fponte nafcentibus. Senec. ep. 89. ad fin. Nec contenti folo, nifi quod manu feceritis, maria agetis introrfus. Plin. l. 18. c. 1. Ne iis quidem venenis, quæ nafcuntur, contenti, quando plura corum genera hu

mana

mana manu fiunt. Sic Cic. 4. Verr. c. 2. Urbs cum manu munitiffima, tum loci natura. e per natura, e per arte. & Senec. ep. 52. ante med. Quædam ingenia facilia & expedita: quædam manu, quod ajunt, facienda funt. bifogna lavorarli a forza d' induftria. & de confol. ad Marc. c. 19. Quidam liberos ejurant, & orbitatem manu faciunt. b. e. ipfi fibi parant. Virg. 6. Æn. v. 434. qui fibi letum Infontes peperere manu. Sil. 1. 2. v. 705. optabis cecidiffe manu. h. e. morte ab alio illata. Senec. de brevit. vite, c. 3. Morbi, quos manu fecimus. h. e. ipfi intemperanter vivendo arceffivimus. Sic peftilentia manu facta, h. e. venenis, & fraude illata, Id. 2. de Ira, c. 8. ad fin. Hujus generis funt & illa Statii 1. Theb. v. 176. Partiti verfant populorum fata, manuque Fortunam fecere levem. b. e. ultro ipfi reddidere fibi levem fortunam. Seneca 1. 3. de Ira, c. II. extr. Magna pars querelas manu fecit, aut falfa fufpicando, aut levia aggravando. h. e. caufas querendi, & irafcendi. & de benef. 1. 6. c. 41. Occafiones reddendorum obfervare, non manu facere. V. alia in Manufactus. T Refertur & ad orationem. Quintil. l. 5. c.14. Ut ea nafci, & ipfa provenire natura, non manu facta, & arte fufcepta magiftrum fateri ubique videantur. Senec. ep. 115. Oratio vultus animi eft fi circumtonfa eft, & fucata & manu facta, oftendit, illum quoque non effe fincerum. T Manu mederi eft Chirurgia. Celf. in præfat. l. 1. In tres partes medicina diducta eft : ut una effet, quæ victu; altera quæ medicamentis; tertia quæ manu mederetur: Xppy Græci nominaverunt. T Manu capere urbes, h. e. bello & armis. Salluft. in Jug. c. 5. Populus R. quafcumque urbes & agros manu ceperat, regi dono dedit. a forza ď armi, in guerra. Sic cap. 61. Romani murum modo fuffodere, modo fcalis aggredi, cupere prælium manibus facere. b. e. cominus manus conferere. T Manibus equis, æquali forte, æquo Marte. Tacit. 1. Ann. c. 63. Cæfar productas legiones inftruxit: manibus æquis abfceffum eft. con eguale vantaggio, o perdita. T Manus afferre, & inferre eft vim inferre, & ad necem vulnerare. V. Affero, & Infero. Translate Senec. 1. 2. de benef. c. 5. a med. Qui aut diutius torqueri patitur, quem protinus poteft liberare, aut gaudere tardius, beneficio fuo manus affert. b. e. perdit, destruit. T Manus conferere. V. Confero. T Adire. V. Adeo. T Injicere. V. Injicio, & Injectio. T Convenire in manum V. Convenio. T Manum dare, præbere auxilii caufa, dar mano. Quintil. I. 2. c. 3. a med. Ut fi velociffimus quifque, fi forte iter cum parvulo faciat, det manum & gradum fuum minuat. Ovid. 3. Trist. el. 1. v. 2. Da placidam feffo, lector amice, manum. ¶ Manus dare, & dedere eft concedentis, aut fe victum fatentis, cedere, darf per vinto. Nep. in Amilc. c. 1. a med. Romanos armis perfequi, donicum aut certe viciffent, aut vi&ti manum dediffent. Plaut. Perf. 5. 2. 72. Fateor, manus vobis do. Ovid. 3. Faft. v. 688. Evictas precibus vix dedit illa manus. Id. Heroid. ep. 4. v. 14. dabit vietas ferreus ille manus. Virg. 11. En. v. 568. neque ipfe manus feritate dediffet. Lucret. l. 2. v. 1041. & fi tibi vera videtur, Dede manus: aut fi falfa eft, accingere contra. Adde Cæfar. l. 5. B. Gall. c. 31. & Cic. 1. 2. ad Attic. epift. 22. ante med. T Manum tollere interdum idem valet. Cic. in fragm. apud Lactant. I. 3. c. 28. Cedo, & tollo manum. T Interdum eft admirantis, & in re, quæ opportune admodum acciderit, veluti gratias diis agentis, alzar le mani al cielo. Cic. Fam. 7. ep. 5. Suftulimus manus ego, & Balbus. Id. Acad. 4. c. 19. Hortenfius vehementer admirans, quod quidem perpetuo, Lucullo loquente, fecerat, ut etiam manus fæpe tolleret. Catull. carm. 53. in quend. v. 4. Admirans ait hæc manufque tollens. ¶ Manus tendere eft opem pofcentis, & fupplicis. Caf. 1. 2. B. Gall. c. 13. Manus ad Cæfarem tendere. Virg. 3. En. v. 177. tendoque fupinas Ad cælum cum voce manus. Font. c. 17. Tendit ad vos Veftalis manus fupplices, eafdem, quas pro vobis diis immortalibus tendere confuevit. Id. 4. Catil. cap. 9. Vobis fupplex manus tendit patria communis. Quintil. l. 6. cap. 1. poft med. Tendit ad genua veftra fupplices manus. Interdum manus refertur ad artem, & ad laborem artificis lavoro. Quintil. I. 5. c. 11. Marmora deformata prima manu. abbozzati Cic. in Bruto, cap. 33. Manus extrema non acceffit ejus operibus : præclare inchoata multa, perfecta non plane. l'ultima mano. Ovid. 3. de ar. am. v. 225. Tu quoque dum coleris, nos te dormire putemus. Aptius a fumma confpiciare manu. b. e. poftquam ornatui tup extremam manum impofueris. Petron. in Satyr. cap. 118. extr. Carmen nondum recepit ultimam manum. Senec. ep. 12. Potatio extrema, quæ ebrietati fummam manum imponit. Virg. 7. En. verf. 572. extremam Saturnia bello Imponit regina manum Ubi Servius: eft translatio a pictura, quam manus complet, atque ornat extrema. TEt ad jactum talorum in ludo. Auguft. in epift. apud Sueton. in ejus vita, c. 71. Nam fi, quas manus remifi cuique, exegiffem, viciffem vel quinquaginta millia. b. e. quos jactus colEt ad locum. Terent. Adelph. 4. 2. 31. Eft ad hanc manum facellum. da questa parte. Hac ratione dicimus ad dexteram, ad finiftram. In re gladiatoria eft ictus, petitio, ftoccata, colpo, tiro. Quintil. l. 9. c. 1. ante med. In armorum certamine adverfos i&tus, & rectas ac fimplices manus cum videre, tum etiam cavere ac propulfare facile eft: averfæ tectæque minus funt obfervabiles: & aliud oftendiffe, quam petas, artis eft. Id. 1. 5. c. 13. ad fin. Ut gladiatorum manus, quæ fecundæ vocantur fiunt & tertiæ, fi prima ad evocandum adverfarii i&tum prolata erat: & quartæ, fi geminata captatio eft, ut bis cavere, bis repetere oportuerit. ¶ In illo Virg. 6. Æn. verf. 683. recenfebat Fata, fortunafque virum, morefque, manufque: manus funt res geftæ, manu & virtute factæ, imprefe. TEft etiam manus fcribendi ratio, quæ cuique propria eft, carattere, mano. Cic. Attic. I.

luforibus condonavi.

arte ?

Cic. pro

&lib.

mea manu

8. ep. 13. Lippitudinis meæ fignum tibi fit librarii manus. 16. ep. 15. Noli putare, pigritia facere me, quod non fcribam. di pugno. & lib. 3. ad Q. Fr. ep. 1. c. 26. Hæc inter cœnam Tironi dictavi, ne mirere, alia manu effe. Modeftin. Dig. lib. 22. tit. 3. leg. 15. Propter emiffam ab eis manum. loro rilasciata la cauzione fcritta di proprio pugno. ¶ Item pingendi, & fculpendi. Petron. in Satyr. c. 83. Zeuxidos manus vidi, nondum vetuftatis injuria vietas. Martial. I. 4. epigr. 39. Praxitelis manus, Scopaque. Et univerfim quodcumque opus artificis.

per aver

Stat. l. 1. filv. 3. v. 47. Vidi artes, veterumque manus, variifque metalla Viva modis. Id. 8. Theb. v. 305. Prometheafque manus Virg. 1. Æn. v. 459. Artificumque manus miratur. Te Transfertur etiam ad fignificandam multitudinem hominum, præfertim militum, mano, moltitudine. Cic. 16. Attic. ep. 11. a med. Romam veniet cum magna manu. Id. Fam. 15. ep. 4. Evocatorum firmam manum comparavi. Id. 1. 2. ad Q. Fr. ep. 3. a med. Operas fuas Clodius confirmat : manus ad Quirinalia paratur . Id. pro Cecin. c. 12. Manum facere, copias parare, multitudinem hominum cogere, armare, inftruere. Caf. lib. 1. B. Gall. c. 37. Si nova manus cum veteribus copiis fe conjunxiffet. & lib. 5. c. 27. Magnam manum conducere. Liv. l. 30. c. 7. ad fin. Afdrubalem propediem affore cum manu haudquaquam contemnenda. Cic. Q. Fr. l. 1. ep. 2. Jub fin. Noftra antiqua manus bonorum ardet ftudio noftri atque amore. Stat. 1. 5. filv. 3. v. 262. Manus comitum . T Item manicam ferream, harpagonem, quo utebantur præcipue in præliis navalibus ad capiendas, tenendafque hoftiles naves Ejus inventionem Plin. 1. 7. c. 56. fub fin. tribuit Pericli Athenienfi primum vero Romanorum ufum fuiffe C. Duilium primo bello Punico, Aurel. Vict. de vir. illuftr. c. 38. tradit. Cef. l. 1. B. Civ. c. 57. Manus ferreas atque harpagones paraverant. Lucan. 1. 3. v. 635. Ferrea dum puppi rapidos manus inferit uncos. Liv. 1. 36. c. 44. ad fin. Ferreas manus in advenientes hoftium naves injicere. T Transfertur ad bruta animalia. Plin. l. 8. c. 36. Invalidiffimum urfo caput ideo urgente vi, præcipitaturi fe ex aliqua rupe, manibus eo operto jaciuntur. b. e. pedibus anterioribus, quos habent inftar manus. Cic. 2. de nut. Deor. cap. 47. extr. Manus etiam data elephantis, quia propter magnitudinem corporis difficiles aditus habent ad paftum Curt. 1. 8. c. ult. de iifdem. Cum manu arma virofque corriperent, & fuper fe regentibus traderent. Adde Sil. l. 9. v. 628. la probofcide. T Manus fraxineæ apud Pallad. de infit. v. 6o. funt rami. Sic Stat. 1. 2. filv. 3. v. 39. platanus, cui larga propago, Innumeræque manus, & iturus in æthera vertex. Brachia eadem metaphora arboribus tribuunt Virgil. Colum. Plin. V. Brachium. ¶ Manus maguni lavat proverb. alter alteri opitulatur: una mano lava l' altra, e le due il viso. Senec. in Apocoloc. a med. Si quid volueris, invicem faciam: manus manum lavat. ¶ Naturale eft, fæpius ad id referre, quod dolet, libenter, & fæpe de iis loquimur, quæ magnæ nobis cura funt: la lingua batte, o ย duole. Senec. de confol. ad Helv. Jub fin. ¶ Manum non verterim proverbialis hyperbole, cum fignificamus, ne minimum quidem laborem fufcepturos, ut quippiam, quod nihili facimus, acquiramus: non moverei un dito: non leverei una paglia. Cic. 5. de Fin. c. 31. Qui fe fatentur virtutis caufa ne manum quidem verfuros fuiffe Apul. in Apolog. Quid de me Mezentius fentiat, manum non verterim. ciccum non interduim dixit Plaut. Rud. 2. 7. 22. ↑ Manum & mentum proverb. ex Græco dictum, quod eft roma Marαžu πέλει κύλικος, nai XÉNEOs änpr. h. e. inter os & offam multa cadunt ut ajebat Caro apud Gell. I. 13.c. 17.) Feftus. T&Manum de re turpi quidam accipiunt apud Plaut. Pfeud. 3. 1. 18. & apud Claudian. 1. 1. in Eutrop. v. 367. T Manu pro manui, ut victu, concubitu, portu, &c. Propert. l. 1. el. 11. v. 12. Alternæ facilis cedere lympha manu. & lib. 2. el. 1. v. 68. Tantale poterit tradere poma manu.

manum

dove il dente

MANUS, adje&t. bonus. V. in Cerus, & Mane.
MANUTIGĬUM, ii, n. mollis manuum contrectatio Xapafix. Cal.
Aurelian. Chronic. lib. 1. cap. 4. a med. Manutigio oculos releva-
re velle.
T Eft ibi tamen incerta lectio: neque eft vox

amanda.

um

MANZER, ĕris, fpurio, fpurius, de fcorto natus. Hebraica vox, qua ufi funt Sedul. & Venant. Fortun. Sedul. Carm. lib. 5. verf. 256. Manzeribus populis in deteriora volutis. Venant. Fortun. lib. 5. Carm. 5. verf. 75. Chrifticolæ ut cernunt tunc agmina manzera jungi. MAPALIA, idem ac magalia, ideft, can. capanne, unλúßou " fæ agreftium, Punica lingua. Virg. 3. Georg. v. 340. & raris habitata mapalia tectis. Liv. I. 29. c. 31. Familiæ aliquot cum mapalibus pecoribufque fuis profecutæ funt regem. Cato apud Feft. Mapalia vocantur, ubi habitant: ex quafi cohortes rotundæ funt. Salluft. in Jug. c. 21. Edificia Numidarum agreftium, quæ mapalia illi vocant, oblonga, incurvis lateribus tecta, quafi navium carinæ funt. Hieronym. in prol. Amos. Agreftes quidem cafas & furnorum fimiles, quas Afri appellant mapalia. T Addit Feftus, mapalia dici de iis, qui inordinate vivunt. Mapalia, inquit, cafe Punicæ appellantur; in quibus quia nihil eft fecreti, folet folute viventibus id vocabulum objici. Hinc Senec. in Apocolocynt. circa med. Ego, Patres confcripti, vobis interrogare permiferam Vos mera mapalia feciftis: volo fervetis difciplinam curiæ. b. e. omnia incondite egiftis. In fing. numero Val. Flacc. 1. 2. verf. 460. coit e fparfo concita mapali Agreftum manus. T Inter mapalia, & magalia volunt quidam effe difcrimen, ut illa fint cafe mobiles que a Numidis paftoribus circumferebantur prout pafcendi ratio poftulabat: hæc vero ftabiles, ex quibus etiam vici, atque oppida muris

nien,

ris cincta conftituta fint. Illud certius eft mapalia primam corripere, magalia producere. MAPPA,, f. tovagliuola, falvietta, óvn, linteum, quo manuum atque oris fordes in menfa abftergimus. Horat. 1. 2. fat. 8. v. 63. Varius mappa compefcere rifum Vix poterat. Petron. in Satyr.c.32. Circa oneratas veftè cervices laticlaviam immiferat mappam feilicet menfæ accubiturus. Martial. I. 12. epigr. 29. Attulerat mappam nemo, dum furta timentur. V. Mantele. T Eft vox Punica. Quimil. 1. 1. c. 5. ( al. 9. ) a med. Mappam, ufitatum Circo noPani fibi vindicant Quo loco refpicit ad veterum morem apud quos jam inde a Neronis tempore in Circenfibus editor mappa projectione fignum dabat. Sueton. in Ner. c. 22. Aliquo liberto mittente mappam, unde Magiftratus folent. Juvenal. fat. 11. verf. 191. Interea Megalefiacæ fpectacula mappe. Martial. I. 12, epigr. 29. Cretatam Prætor cum vellet mittere mappam . T Mittende mappa originem fic tradit Caffiod. 1. 3. variar. ep. 51. Mappa, quæ fignum dare videtur Circenfibus tali cafu fluxit in morem Cum Nero prandium protenderet, & celeritatem, ut affolet, avidus fpe&tandi populos flagitaret, ille mappam, qua tergendis manibus utebatur, juffit abjici per feneftram ut libertatem daret certaminis poftulatt. Hinc tractum eft, ut, oftenfa mappa, certa videatur effe promiffio Circenfium futurorum. Hæc Caffiod. Ceterum mos fuit multo antiquior, ut Magiftratus committendorum ludorum fignum daret, five mappa, five alia re quappiam. Enn. apud Cicer. 1. 1. de Divin. cap. 48. Exfpectant veluti conful cum mittere fignum Vult, omnes avidi spectant ad carceris oras, Quam mox emittat pictis e faucibu' currus. Y. & Liv. 1. 8. c. ult. & lib. 45. cap. I. Aliam mappæ notionem V. in Linteus.

MAPPULA, 2, f. parva mappa, linteolum. Hieronym. epift. 27. ( quæ eft Epitaph. Paulæ ) c. 13. MARATHENUS, a, um, ad Marathen pertinens, ut Menelaus Marathenus, apud Cicer. in Bruto, c. 26. Eft autem Marathe infula prope Corcyram, tefte Plin. l. 4. cap. 12. MARATHON, onis, f. Maratona, Max opp. Atticæ, nunc parvus vicus, & ager inter Athenas, & oram litoream ad Or. Celebre fuit morte Icari regis interfecti, victoria Thefei tauro Marathonio fuperato, & Miltiadis gloria, qui ibi centum millia ex Darii Perfarum regis exercitu profligavit, ut Justin. 1. 2. c. 4. narrat. Ovid. 7. Metam. v. 433. te, maxime Thefeu, Mirata eft Marathon Cretæi fanguine tauri. Adde Plin. l. 35. c. 8. fub fin. Pompon. Mel. 1. 2. c. 3. & Nep. in Milt. c. 4. & 5. Mafculino, gen. Me

ba, loc. cit. Marathon Perfica clade pernotus. MARATHONIS, idis, f. Mapawris, Marathonia. Stat. 12. Theb. v. 730. quercum Marathonida Thefeus Extulit. b. e. haftam, qua Marathonio in agro contra taurum pugnaverat: vel fimpliciter e filva Marathonia. Id. l. 11. verf. 644. qualis Marathoni de filva Flebilis Erigone, &c. Adde Sidon. carm. 5. v. 193. MARATHONIUS, a, um Mapavics, ad Marathonem fpectans ut Taurus Marathonius, qui apud Marathonem a Thefeo interfectus eft, quem aliqui dicunt taurum effe amatum a Pafiphae, ab Hercule ex Creta aba&tum in agrum Marathonium. Sed taurum Pafiphaes Thefeus in labyrintho interfecit. Cic. in Tufcul. 4. c. 22. An etiam Thefeus Marathonii tauri cornua comprehendit iratus? Id. 9. Attic. ep. 10. Marathonia pugna. Nep. in Themift. c. 5. Marathonium tropæum. V. Juftin. 1. 2. cap. 9. T Sumitur & pro Athenienfi. Stat. 1. 5. filv. 3. v. 74. nec enim Marathonia virgo Parcius exftin&tum fævorum crimine agreftum Fleverit Icarium. b. e. Erigone. ( Adde Theb. 12. v. 196. ) Sil. l. 14. de Syracufis loquens v. 650. Armaque fixa deis, aut quæ Marathonius hoftis Perdidit aut Libya quæ funt advecta fubacta. V. Justin. I. 4. cap. 4. & 5. ubi de clade Athenienfium in Sicilia. MARATHRITES, m. μxpx&pions marathrum infufum habens. Colum. l. 12. c. 35. Vinum abfinthiten, & hyffopiten, & marathriten fic condire oportet. V. Abrotonites .

MARĂTHRUM, i, n. finocchio, paper, appellatio Græca ejus herbæ, quæ Latine funiculum dicitur. Plin. l. 8. c. 27. Anguis vifu obfcurato marathro herbæ fe fe affricans, oculos inungit, ac refovet. Adde lib. 30. c. 4.

MARCELLEA, orum, n. feftum Syracufanorum in memoriam M. Claudii Marcelli, qui eos ab rebellibus liberaverat. Cic. 4. Verr. c. 21. & 63. MARCELLIANUS, a um, ad Marcellum aliquem pertinens. Marcellianum theatrum, apud Sueton. in Vefpaf. c. 19. eft quod exftruxit Auguftus, & a nomine Marcelli filii Octavia fororis fuæ : quem fibi adoptaverat, nominavit: de quo Id. in Aug. c. 29. & Serv. ad En. 6. v. 862.

MARCELLUS, i, cognomen familiæ Romanæ illuftris ex qua multi clariffimi viri exftitere. Plutarch. in Marcell. Marcellum interpretatur bellicofum, ideft quafi Martialem ; κληθῆναι προς τον Μάρκελλον onep data diprion, us on Iloreidanos. Sed verius videtur, effe diminutivum a Marculus.

b. e.

.

MARCENS, entis, frollo, paffo, appaffito, flaccidus, vietus, putrefcenti fimilis. Claudian. in epithal. Pallad. & Celer. v. 96. marcentes cupio quaffare coronas. Lucan. I. 6. v. 646. Marcentes tenebræ b. e. fitu & putrido aere obfitæ. Martial. I. 3. epigr. 79. v. 12. Menfæ munera fi voles fecunda, Marcentes tibi porrigentur uvæ paffæ. Item languido, languente, fiacco, fpoffato, marcore plenus, marcidus, languidus, confectus. Stat. 2. Theb. v. 630. fratris moribunda levabat Membra folo Periphas, læva marcentia colla Suftentans, dextraque latus. Ovid. Metam. 7. v. 314. de fone. marcentia guttura cultro fodere. Sic Sil. l. 15. v. 746. fenex marcentibus annis, Senec, in Agam, v. 788. Jam recipit diem marcente vifu.

re

Sueton. in Calig. c. 58. Marcente adhuc ftomacho pridiani cibi one T Dicitur fæpe de crapula onufto , atque ebrio. Horat. 1. 2. fat. 4. v. 58. Toftis marcentem fquillis recreabis & Afra Potorem cochlea. Petron. in Satyr. c. zz. Ancillez fuper torum marcentis caput fregit. Tacit. 3. Hift. c. 36. Vitellius defes & marcens. Senec. in Med. v. 112. Candida thyrfigeri proles generofa Lyzi Excute folemnem digitis marcentibus ignem. Stat. I. 4. filv. 6. v. 56. Marcentia pocula. b. e. quæ marcentes faciunt metonymia ¶ Transfertur ad animum. Juftin. I. 34. c. 2. Quotidiana luxuria ita marcens, ut etiam fenfu hominis, nimia fagina, careret. Valer. Max. 1. 2. c. 6. n. 3. Apud Athenienfes inertia e latebris fuis, languore marcens in forum, perinde ac delictum aliquod, protrahitur. Tacit. de Germ. c. 36. Nimiam ac marcentem diu pacem illaceffiti nutrierunt. Senec. ep. 89. a med. Mores compefce, marcentia in te excita, foluta conftringe, contumacia doma. MARCEO, es, cui, n. 2. effer frollo, o appaffito, languire non aver vigore, effere fpoffato, čupwπiew, σxrpil, flaccidus, aut vietus fum torpeo, langueo: & videtur proprie dici de iis, quæ vetera funt & proxime ad putredinem accedunt. nam antequam plane putrefcant, vigorem ac vim amittunt. Claudian. l. 3. de rapt. Prof. v. 244. cervix redimita jacebat, Et caligantes marcebant fronte coronæ. Stat. 1. & filv. 5. v. 29. en taxea marcet Silva comis. Lucret. 1. 3. v. 960. annis corpus jam marcet, & artus Confecti languent Ovid. 1. Amor. el. 14. v. 41. Cur ego pletar amans fi vir tibi marcet ab annis? Sæpe de iis dicitur, qui fomno aut crapula graves fiunt: & fæpe etiam transfertur ad animum. Liv. l. 23. c. 45. Marcent luxuria vino & epulis per totam hiemem confe&i. Claudian. 1. 2. in Eutrop. v. 44. dum gravibus marcent epulis Stat. 8. Theb. v. 220. ipfæque ad monia marcent excubia. b. e. ebrietate & fopore languent. Sic Petron. in Satyr. c. 22. Alii parietibus appliciti, quidam in ipfo limine conjunctis marcebant capitibus dormivano profondamente. Justin. l. 30. c. 1. Otio ac defidia corrupti marcebant. Curt. I. 4. c. 13. Non fomno quiefcere fed pavore marcere credebant. Vellej. 1. 2. c. 84. Vigebant in hac parte miles, & imperator: illa marcebant omnia. Celf. 1. 2. c. 2. a med. Si marcet animus: fi loqui, & moveri piget: fi corpus torpet. Claudian. de laudib. Seren. v. 226. nec defide cura Segnis marcet amor. in nupt. Honor. & Mar. v. 205. quocumque vocaverit ufus, Divifa properate manu neu marceat ulla Segnities. Nemefian. Eclog. 1. v. 6o. Nec fegnem paffus nobis marcere juventam. Mamert. in gratiar. a&t. ad Julian. c. 17. Marcentem jam cupiditatis meæ flammam fpei bonæ flatibus excitafti. h. e. pæne exftin&tam. ¶ Præteritum marcui firmatur ex compofito emarcui. MARCESCO, is, n. 3. appassire, infralire, marcirfi, mxşairouan, flaccefco, vigorem amitto, ad putrefactionem accedo, putrefco. Plin. 1. 21. c. 1. Quæ fpectatiffime florent, celerrime marcefcunt. Id. 1. 10. c. 48. Corpus occifa avis ftatim marcefcit. Id. l. 16. c. 40% fub fin. & Vitruv. 1. 2. c. 9. ante med. Fagus, & cerrus pervia raritate humores penitus recipiendo, celeriter marcefcunt. Plin. l. 25. c. 8. Chelidonia floret adventu hirundinum difceffu marcefcit. Id. 1. 27. c. 26. Ficus arbor riguis alitur: pomum ejus marcefcit. Theophraft. hac ipfa de re verba faciens, non putrefcere ficus, fed deteriores nafci ait : συκῆ δὲ ἐυβλαττοτέρα μὲν ὑδρευομένη, τὸν δὲ καρπὸν "oxe xeipove. De colore Plin. l. 37. c. 9. ante med. Ille emicans in amethyfto fulgor violaceus, dilutus eft in hyacintho adeoque non implet oculos, ut pæne non attingat, marcefcens celerius nominis fui flore. b. e. evanefcens intermoriens. T Translate eft languefcere, infirmum fieri, languire, indebolirfs, infiacchirfi . Colum. 1. 7. c. 7. Alia genera pecorum, cum peftilentia vexantur, prius morbo & languoribus marcefcunt: fola capella fubito concidunt Plin. l. 22. c. 22. circa med. Marcefcentes fenio vires excitare

De iis, qui crapula languefcunt. Ovid. 1. ex Pont. ep. 5. v. 45. Nec juvat in lucem nimio marcefcere vino. T Transfertur ad animum. Liv. 1. 28. c. 35. Equitem marcefcere defidia. Ovid. 2. ex Pont. ep. 9. v. 61. Ne tua marcefcant per inertes otia fomnos, Lucida Pieria tendis in aftra via. MARCIA AQUA. V. Marcius. MARCIĀNUS, a um, ad Marcium pertinens, quod eft nomen proprium Latini hominis. Marciana carmina, quæ laudat Liv. 1. 25. e. 12. dicta funt a quodam Cn. Marcio illuftri vate > ? magnæque apud Romanos fidei de quo Liv. ibid. Feft. in Negumate, Cic. 1. de Divin. cap. 50. Plin. l. 7. c. 33. & Macrob. 1. 1. Saturn. c. 17. Immo duos fratres hoc nomine fuiffe nobili loco natos, & divinandi vi præditos, legimus apud Cicer. 1. de Divin. c. 40. & lib. 2. c. 55. & Serv. ad 6. Æn. v. 70. & 72. Horum carminibus moti Romani Apollinares ludos inftituerunt. V. Liv. loc. cit. fcribunt Martianus. T Sodales Marciani, facerdotes Marci Imperatoris facra curabant: qui poftea propter Helvium Pertinacem Helviani funt di&ti. Capitolin. in Pertin. c. ult. MARCIDULUS, a, um, languidetto, dimin. a marcidus. Martian. Capell. fub init. 1. 7. pag. 236. Tunc marcidulis decenter pæta luminibus Majugenam confpicatur.

MARCIDUS, a, um, appaffito, infralito, frollo, marcio, σxxpos, öceλos, marcens, flaccidus, vigore carens, putrefactus. Vitruv. 1. 2. c. 8. fub fin. Afferes vetuftate marcidi fiunt. Ovid. Metam. 10. v. 190. Ut fi quis violas riguove papaver in horto, Liliaque infringat, fulvis hærentia virgis; Marcida demittant fubito caput illa gravatum, Nec fe fuftineant. Plin. l. 11. c. 37. fect. 5o. Hard. Aures in equis indicia animi præferunt: feffis marcida, micantes pavidis, fubrectæ furentibus, refolutæ ægris. Id. l. 23. in proœm. med. Omphacium confert cicatricibus marcidis, offibus purulente limofis. Val. Max. Į. 6. c. ult. n. 5. exter. Putres artus, & tabido

cruo