1 . μας pro folertia & calliditate, qua aliorum dolos deprehendimus, & ne decipiamur, cavemus, accortezza, avvedimento. Cic. I. 15. Attic. ep. 26. a med. Si mihi impofuiffet aliquid ( quod pæne fecit, nifi tua malitia affuiffet ) animo iniquo tuliffem. Plaut. quoque malam malitiam dixit, quafi medium fit vocabulum, ut dolus, & bona etiam effe aliquando poffit: Aulul. 2. 2. 38. Equidem te civem fine mala omni malitia femper fum arbitratus. Hæc obfervat etiam Non. c. 6. n. 38. In plurali num. Plaut. Mil. 3. 3. 66. Ubi facta erit collatio noftrarum malitiarum. b. e. fallaciarum Cicer. 3. de nat. Deor. c. 30. Ever riculum malitiarum omnium, judicium de dolo malo. di tutte le furberie. Celf. Dig. lib. 6. tit. 1. leg. 38. Neque malitiis indulgendum eft. T De rebus inanimis, Pallad. lib. 1. tit. 6. ad fin. Salfa terræ malitia hibernis imbribus eluitur. la malignità. & ibid. ante med. Viæ malitia æque & voluptati, & utilitati adverfa eft. Id. in Octobr. tit. 8. Malitia arboris b. e. infecunditas. luni. I. 3. c. 10. med. Naturali quadam malignitate defcifcunt in- MALILOQUAX, acis, adject. qui male loquitur, P. Syrus in Mim. 2 MALITIA, 2, f. malizia, furberia, vanix, xxxxpɣix calliditas 2 fe fe, fraudulenter. Cic. 3. Offic. c. 15. Agere quippiam dolofe, aut malitiofe. Nep. in Alcib. c. 7. Aut negligenter, aut malitiofe fa cere. Cic. 4. Verr. c. 53. Nihil fane vafre nec malitiofe facere conatus eft. Id. pro Cacin. c. 7. Cum hoc novæ litis genus tam malitiofe intenderet. Id. pro Rofc. Amer. c. 38. Rem mandatam malitiofius fui quæftus, aut commodi caufa. Plaut. Mil. 3. 3, 14. gerere, Male, atque malitiofe aliquid facere. b. e. perperam, & frauduMALITIOSITAS, atis, f. malizia, malitia, calliditas. Tertull. I. 3. adverf. Marcion. c. 15. fub fin. Aut diffidentiæ aut malitiofitatis confilium eft. Adde cap. 23. extr. MALITIOSUS, a, malizioso, um furbo πανδργος verfutus, dolo lenter. : fus, fallax. Cic. 3. Offic. c. 13. extr. Hoc celandi genus non eft hominis aperti, non fimplicis, non ingenui, non justi non viri boni verfuti potius, obfcuri, aftuti, fallacis, malition, callidi, veteratoris, vafri. & lib. 1. cap. 10. Malitiofa juris interpretatio. T¶ Silva malitiofa, cujus meminit Liv. l. 1. c. 30. in fin. fuit in agro Sabino. Tan unpyos dicitur a Dionyf. Halicarn. I. 3. MALIVOLUS. V. Malevolus. MALLEATOR, oris, m. martellatore, & coupe &λaurer, qui malleo operatur. Martial. I. 12. epigr. 57. Illinc balucis malleator Hifpanæ. V. Balluca. Infcript. apud Gruter. pag. 1066. n. 5. & pag. 1070. 7. 1. Felix Aug. L. optio, & exactor auri, arg. æris. item fignat. fuppoftores, malleatores monetæ Cæfaris. Sequitur infra feries artificum Monetæ in qua fignatorum, & fuppoftorum maxima pars liberti funt malleatorum vero fervi. Ex quo intelligimus horum operam viliorem fuisse. In eo Lapide malliator fculptum eft. Porro fignatores videntur fuiffe, qui formam pecuniæ cudendæ fignabant : fuppoftores, qui ipfam pecuniam cudendam præbebant, & a malleatoribus percutiendam. MALLEATUS, a, um, martellato, lavorato al martello, malleo contufus. Unde Malleati libri dicuntur, qui malleo percuffi, & complanati funt, quod fere fieri folet, antequam libri compaginentur Ulpian. Dig. lib. 32. leg. 50. a med. Sed & perfcripti libri, nondum malleati, vel ornati continebuntur. Colum. lib. 12. c. 19. Cola ex crudo, id eft non malleato fparto præparata habeat. MALLEOLARIS, re η μοσχακατικός ; ad malleolum vitis fpectans. Colum. de arborib. c. 3. Virgam malleolarem non amplius, quam fex gemmarum, effe convenit . MALLEOLUS, li, m. martelletto, couple, parvus malleus. Feftus, & Colum. mox afferendus. Celf. lib. 8. c. 3. a med. Tutius fcalprum malleolo fubinde medicus ferit. Item novus palmes vitis, aut alterius arboris, qui prioris anni flagello innatus eft, & recifus pro viviradice, terræ mandatur, ut in novam vitem fuccrefcat magliuolo, margotta: noftri rúfolo appellant. Colum. 1. 3. c. 6. Malleolus novellus eft palmes, innatus prioris anni flagello, cognominatufque a fimilitudine rei, quod in ea parte, quæ deciditur vetere farmento prominens utrinque, malleoli fpeciem præbet. Plin. 1. 17. c. 21. Solebat capitulatus utrinque e duro furculus feri eoque argumento malleolus vocatur etiam nunc. Colum. 1. 3. c. 3. ad fin. Malleolos pangere. & ibid. deponere. & cap. 14. extr. conferere. & cap. 18. demergere. Plin. lib. 17. cap. 22. ferere fulco, vel fcrobe. Id. 1. 12. c. 25. Balfami arbufcula malleolis feri dicitur nuper vincta ut vitis. Malleolus cognomen fuit R. in gente Poblicia, fortaffe a malleolis ferendis: ut M. Poblicius Malleolus, in Faft. Capitol. apud Gruter. pag. 292. Item teli genus miffile quo ignem in muros urbium, & tecta jaciebant. Feftus: Malleoli vocantur non folum parvi mallei, fed etiam ii, qui ad incendium faciendum aptantur: videlicet ad fimilitudinem priorum dicti. Ammian. 1. 23. c. 3. fub fin. ( al. c. 10.) Malleoli, teli genus, figurantur hac fpecie: Sagitta eft cannea, inter fpiculum, & arundinem multifido ferro coagmentata, quæ in muliebris coli formam quo nentur lintea ftamina, concavatur ventre fubtiliter, & plurifa riam patens, atque in alveo ipfo ignem cum aliquanto fufcipit alimento. & fi emiffa lentius arcu invalido (i&tu enim rapidiore exftinguitur hæferit ufquam, tenaciter cremat: aquifque confperfa acriores excitat æftus incendiorum: nec remedio ullo , quam fuperjacto pulvere, confopitur. Hæc Ammian. Verba de his faciunt ettiam Non. cap. 18. m. 27. ( fed hoc tantum dicit, effe manipulos fparteos, pice contectos) & Veget. I. 4. de re milit. c. 18. qui Malleoli, inquit, funt velut fagittæ, & ubi adhæferint, univerfa conflagrant. Quod autem Feft. dictos docet ad fimilitudinem malleolorum, id ita intelligendum, ut qua parte concavi, & craffiores funt, & ignis alimenta continent, caput mallei referre quodammodo videantur. Illuftrat hæc omnia Lipf. 1. 5. Poliorces. dial. 5. quem confule. Cic. 1. Catil. e. 13. Malleolos & faces ad inflammandam urbem dem Egypto. Laudatius tamen ex India venit. In paludibus ibi gigni tradunt lentis modo. odoratius croco, nigricans fcabrumque quodam falis guftu. Minus probatur candidum. Celerrime fitum in vetuftate fentit. Sapor ejus nardo fimilis debet effe fub lingua. Odor vero in vino fuffervefacti antecedit alios. Id. l. 31. c. 1. a med. Singuli quoque fucci nobilia unguenta faciunt: in primis malobathrum. Horat. 1. 2. od. 7. v. 7. coronatus nitentes Malobathro Syrio capillos. ¶ Habet ufum & in medicina. V. Plin. l. 23. c. 4. a med. & Celf. l. 5. c. 23. Scribitur & malabathrum. MALOGRANATUM, ti, n. malum granatum. Legitur apud Hieronym. in commentar. ad Aggeum, c. 2. n. 20. Addunt & Plin. I. 26. c. 8. fed nihil certi inde colligi poteft, ut neque lib. 16. c. 22. ubi fimilis locus habetur. Utroque enim loco malo granato in dativo, & ablativo legitur. incendio funt conflagratæ. ¶ Anatomici malleolos vocant duos proceffus in imis offibus cruris utrinque exftantes, imitatione Græcorum, qui coupe dicunt. Latinum Scriptorem qui hac ratione ufurpaverit, vidi adhuc neminem. MALLEUS, m. martello maglio, roupe, fabrile inftrumentum ad tundendum. Plaut. Men. 2. 3. 52. Navis lignea, fæpe trita, fæpe fixa, fæpe excuffa malleo. Plin. l. 34. c. 14. Ad denfandas incudes, & malleorum roftra. Id. I. 16. c. 43. Ex oleaftro buxo, ilice ulmo, fraxino malleos fieri, majorefque e pinu, & ilice. Id. . 34. MALTHA, x, f. μádæ, & pár, dicitur a Græcis pix cum cera c. 8. ad fin. Es caldarium malleis fragile, quibus regulare obfequi- mixta, ut Feft. docet: a μxxoow, & uzλderow, mollio, fubitur, ab aliis ductile appellatum. Id. l. 19. c. 1. a med. Virge lini go. Sic etiam vocatur genus tectorii, quod parietibus, aut arefacta, in faxo tunduntur ftupario malleo. con la maciulla . & l. pavimentis inducitur, ne coria eorum findantur, & ut, fi quæ fint 13. c. 12. fub fin. Chartam malleo tenuare, & extendere. Ovid. 2. rimæ, obducantur, fucco malta. Fit autem variis modis, ex pice Metam. v. 624. Lactentis vituli dextra libratus ab aure Tempora difcuf- liquida, & axungia >vel fevo: ex pice, & cera, item tefta, flore fit claro cava malleus i&u. Sueton. in Calig. c. 32. Elato alte mal- calcis ex fanguine bubulo, flore calcis, fcoria ferri: ex ficu, pice leo, cultrarium mactavit. ¶ Malleus manubrio fapientior, pro- dura, & oftrei tefta, ex fevo liquefacto, quod cineri cribellato adverb. apud Plaut. Epid. 3. 4. extrem. Apud Veget. de re Ve- mixtum fit, &c. quæ omnia habes apud Pallad. I. 1. tit. 41. & 17. terin. l. 1. c. 2. malleus eft generale vocabulum feptem morborum Plin. quoque aliam malthe compofitionem tradit. Maltha, inquibus jumenta vexantur: qui funt humidus, aridus, fubtercutaquit l. 36. c. 24. e calce fit recenti: gleba vino reftinguitur: mox neus, articularis, elephantiafis, fubrenalis, farciminofus : quæ detunditur cum adipe fuillo, & ficu, duplici linimento: quæ res oinceps perfequitur fequentib. capitib. Adde lib. 3. c. 2. 23. Por- mnium tenaciffima, & duritiam lapidis antecedens. T Eft etiam ro id. cit. 1. 1. ab antiquis hanc appellationem fluxiffe dicit, ipfam nativa maltha, nempe limus flagrans in ftagno Samofatenfi Commavim cladis periculumque teftantibus. Græce dicitur medis. genes: cum quid attigit folidi, adhæret: præterea tactu fequitur fuMALLO, onis, m. Mallonem caparum Veget. 1. 2. rei Veterin. c. 60. gientes. Sic defendere muros oppugnante Lucullo, flagrabatque miinterpretatur, calamos ficcos, unde cæparum fafces dependent. Græce les armis fuis. Aquis etiam accenditur : terra tantum reftingui, doManos cirrum, feu cincinnum fignificat. Eft etiam tuber, feu cuere experimenta. Hæc Id. 1. 2. c. 104. T Translate dicitur de tumor inflatus in genibus, vel articulis jumentorum fine dolore. molli & effeminato, maλands, Lucil. apud Non. c. 1. n. 167. InId. 1. 2. c. 48. fanum vocant, quem maltham, ac feminam dici vident. MALLOTES, & Malotes, æ m. Mxwτne, & Maλurns, qui eft ex MALTHĪNUS, , effeminatus, mollis: a maltha. Horat. l. 1. um, 9 Mallo, Cilicia urbe. Plin. l. 4. c. 12. Philiftides Mallotes. Sueton. fat. 2. v. 25. Malthinus tunicis demiffis ambulat. Ubi volunt nonde Gramat. c. 2. Crates Mallotes. nulli notari hic Mæcenatem. Alii nomen proprium effe ajunt. quod fane veri eft fimilius. Leg. etiam al. Malchinus. MALTHO, as avi, atum, a. 1. maltha folido & conglutino, maltham rei alicui induco: quod præcipue fiebat in iis monumentis quæ æterna effe volebant. Plin. l. 36. c. 24. Quod malthatur, oleo perfricatur ante. Vet. Scholiaft. Juvenal, ad fat. 5. v. 48. Sulphure folent vitrum folidare, id eft malthare. MALLUVIA, æ, f. & Malluvium, ii, n. bacino da lavar le mani, MALOBĂTHRON, i, n. uλóßapor, arbor Syriaca, de qua Plin. I. 12. c. 26. Dat & malobathron Syria, arborem folio convoluto 2rido colore: ex quo exprimitur oleum ad unguenta: fertiliore ejufTom. III. a MALVA, æ, f. malva, paλaxn, herbæ fpecies. Plin. l. 20. c. 21. In lib. 19. te. V. Betaceus. MĂLUM, i, n. male, malanno, calamità, disgrazia, vynòv, infortu lum, Са lum, minitantem militibus? Plaut. Rud. 4. 4. 81. Non ego te comprimere poffum fine malo. Terent. Eun. 4. 4. 45. Non poteft fine malo fateri, video. T Malo fuo aliquid facere, damno fuo in fuam perniciem, in fuo danno, in fua malora. Enn. apud Non. cap. 7. n. 55. Malo hercle fuo magno convivat fine modo. Plaut. Ampb. 1. 1. 165. Olet homo quidam mala fuo. Sic Afin. 1. 3. 3. Male merenti bona es: at malo cum tuo. T Malo effe alicui, damno effe, effer di pregiudizio. Plaut. Men. 2. 3. 5. Amanti amœnitas malo eft: nobis lucro eft. Nep. in Alcib, c. 7. Huic maxime putamus malo fuiffe nimiam opinionem ingenii atque virtutis. Cic. Attic, I. 14, ep. ult. Clementiam illi malo fuiffe. ¶ Malum fæpe interjectionis modo interferitur, ut nefas, indignum, & indignationem fignificat. Cic. Verr. 3. 6. 20. Quæ, malum, eft ifta tanta audacia, atque amentia? che diavol è che domin è. & Phil. 10. cap. 9. Quæ, malum, eft ifta ratio, femper optimis caufis veteranorum nomen opponere? Plaut. Caf. a. 1. v. 3. Quid tu, malum, me fequere Id. Trucul. a. 5. v. 38. Qui, malum, bella aut faceta es, que ames hominem iftimodi. Terent. Phorm. 5. 7. 55. Quid vos, malum, ergo me fic ludificamini? T Adverbii loco pro male, Horat. lib, 2. fat. 4. verf. 18. Ne gallina malum refponfet dura palato. MALUM, li, n. mela, unλor, olice, & Dorice uxor, pomi genus, cujus varia genera, citreum, cydonium, Perficum, Medicum, Appianum, & alia plurima Plin. l. 15. c. 14. Colum. I. 5. c. 10. ad fin. & l. 12. 6. 45. & Macrob. I. 2. Saturn. c. 15. enumerant, & fuis locis in hoc opere memorantur. Cal. ad Cicer. Fam. 8. ep. 15. Malis orbiculatis pafci. Virg. Ecl. 3. v. 64. Malo me Galatea petit, lafciva puella. Horat. I. 1. fat, 3. v. 7. ab ovo ufque ad mala. h. e. a principio ufque ad finem cœnæ, quia prima ova, mala poftrema menfæ inferri mos eft. ¶ Malum Difcordia. V. Difcordia. ¶ Differunt mala a pomis, quia poma funt generale nomen omnium pæne fructuum, qui ex arboribus funt, & nuces quoque comprehendunt. Porro nuces funt quæcumque poma foris duro teguntur, & intus habent, quod efui eft contra mala foris habent, quod efui, & durum intus includunt. Macrob. loc. cit. ¶ Interdum tamen a piris diftinguuntur. Plin. I, 16. c. 26. Meffibus reddunt femen nuces, & mala, & pira. ve, MALUS, i, f. melo, unea, arbor, quæ mala fert. Virg. 2. Georg. v. 70. Et fteriles platani malos geffere valentes. Varr. l. 1. R. R. c. 7. Malus bifera in agro Confentino. T Malus, m. albero della naisos, arbor navis antennas fuftinens, & vela Cic. de Senec. c. 6. Ut fi qui gubernatorem in navigando agere nihil dicant, cum ali malos fcandant, alii per foros curfent, alii fentinam exhauriant, Id. 7. Verr. c, 34. Malum erigi, vela fieri, præcidi anchoras imperavit. Virg. 5. En. v. 828. jubet ocyus omnes Attolli malos, intendi brachia velis. Ovid. Heroid. ep. 5. v. 53. Aura levis rigido pendentia lintea malo Sufcitat. Lucan. 1. 5. v.418. fummi carchefia mali. Horat. l. 1. od. 14. v. 5. Malus celeri faucius Africo Valer, Flacc. l. 1, v. 126. velifero quærentem brachia malo. verf. 312. celfo cornua malo Expediunt. verf. 620. Vela fuper tremulum fubitus volitantia malum Turbo rapit. Plin. c. 56. l. 7. sub fin. Malum & antennam Dædalus invenit. TA fimilitudine malus dicitur lignum in medio torcularis erectum. Plin. l. 18. c. 31. ad fin. Parvis prelis, & minori torculari, & malo in medio deTA fimilitudine eft etiam illud Lucret. l. 6. v. 108. Carbafus ut quondam magnis intenta theatris Dat crepitum, malos inter jaata, trabefque . creto. & MĂLUS, a, um, cattivo, malvagio, malo, vanos, contrarius bono & probo qui ignorantia, vel malitia laborat, qui caret bonitate quacumque vel naturali, vel morali: pravus, perverfus, improbus, nocens, infeftus. Juvenal. fat. 4. v. 8. Nemo malus felix. Plaut. Pfeud. 4. 7. 1, Malus, & nequam homo. & 4. 6. 21. Malus fceleftus, & perjurus. Nep. in Attic. c. 9. Odiffe malos cives. Cic. 3. Offic. c. 9. Philofophi minime mali illi quidem, fed non fatis acuti. Id. in Pifon. c. 30. Notain apponere ad malum verfum. Id. pro Arch. c. 10. ad fin. Malus poeta. Nep in Daram. c. 6. Mala fide compofitoque aliquid facere. Quintil. l. 12. c. 1. Mala confcientia. ibid. in fin. Mala caufa. Cic. Verr. 5. c. 24. Malam opinionem habere de aliquo. Horat. l. 1. fat. 3. v. 36. Mala confuetudo. Quintil. l. 12. c. 1. Nihil tam occupatum, tot ac tam variis affectibus concifum atque laceratum, quam mala mens. b. e. mens male cogitans, pravus animus. Salluft. in Catil. c. 18. Mali mores. Tibull. 1. 3. el. 5. v. 20. Et modo nata mala vellere poma manu. Virg. Ed. 3. v. 11. mala vites incidere falce novellas, Tibull. 1. 2. el. 4. v. 29. hinc Coa puellis Veftis, & a rubro lucida concha mari: Hac fecere malas. b. e. avaras, infidas, perjuras. Id. l. 1. el. 2. v. 51. Male herbæ. Virg. 2. En. v. 471. mala gramina, b. e. noxia, venefica. Stat. Theb. 6. v. 666. lux mala clypei. b. e. terribilis, & perftringens oculos. In Leg. XII. Tab. apud Plin. l. 28. c. 2. malum carmen b.e. magicum. Virg. Ecl. 7. v. 28. Mala lingua. b. e. maledica, fafcinatoria, ut Servius loquitur. Plaut. Trin. 1. 2. 30. Malis verbis objurgare aliquem. Virg. 2. Georg. v. 243. Malus ager. b. e. frugibus infelix. Terent. Phorm. 5. 8. 19. Facinus indignum & malum. Id. Andr. 2. 1. 17. Abi in malam rem. va in malora. Salluft. in Catil. c. 21. Mala res, fpes multo afperior! b. c. res angufta domi. Quintil. I. 11. c. 3. Mala vox. Trun, eft illud ejufdem 1. 3. c. 8. Nec enim eft quifquam tam malus ut malus videri velit. T Pro infelici, improfpero, adverfo, Cic. 2. de Divin. c. 25. Lecedæmoniorum mala pugna in Leuftris. Salluft. in Jug. c. 60. Oppidum poft malam pugnam ab rege defecerat. Horat. l. 1. od. 15. v. 5. mala ducis avi domum. Plaut. Aulul. 1. 1. 4. Malam ætatem exigere. menar vita infelice. Sed mala eras dicitur etiam fenectus. > Plaut, Men, 5. 2. 6. Ut mala ætas mala merx eft tergo! Adde Acc. Turpil. Pacuv. & Afran. apud Non. c. 1. n. 1. TEft etiam non fimplex, malitiofus, aftutus, vafer, malizioso, aftuto, furbo. Plaut. Bacch. 5. 2. 20. Oves ftultæ, atque haud male videntur. Id. Trucul. 2. 5. 4. Nimio minus perhibemur malæ, quam fumus ingenio. Id. Rud. 2. 5. 9. Amat hercle me: delituit mala. Item deformis, invenuftus, brutto, deforme. Plaut. Merc. 2. 3. 78. Ancilla forma mala. Id. Bacch. 5. 2. 42. Haud mala eft mulier. Quintil. I. 6. c. 3. ante med. Mala facies. T Malum pondus eft leve pondus. Plaut. Amph. 1. 1. 156. Haud malum huic eft pondus pugno. ¶ Gradus pejor, peffimus V. fuis locis. MAMERCUS prænomen eft Ofcum, eo quod hi Martem Mamertem appellant. Feftus. MAMERS, Mamertis facit: id eft lingua Ofca Mars, Martis: unde & Mamertini in Sicilia dicti, qui Meffane habitant. Hæc Feftus. Varro autem 1. 4. de L. L. c. 10. ad fin. Sabinam vocem effe tradit. Porro caufam, cur Meffanenfes dicti fint Mamertini, tradit idem Fefius ex Alfio 1. 1. Belli Carthag. fcilicet Samnites olim auxilium tuliffe Meffanenfibus, eofque ab hofte liberatos: ob id meritum in civitatem fuiffe allectos, jactaque forte duodecim deorum nominibus, Mamertem exiffe: inde omnes Mamertinos appellatos. Plin. l. 3. c. 8. Oppidum Meffana civium R. qui Mamertini vocantur. MAMERTES, vel Mamers, tis, m. vir Corinthius, qui filios fratris fui Sifaponis libidine regnandi interfecit, maximo fuo malo. Nam ubi Sifapo factum refcivit, eum membratim difcerpfit. Ovid. in Ibin, v. 549. ubi alii aliter leg. MAMERTINUS, a, um, ad Mamertinos pertinens. V. Maners. Cic. Verr. 4. c. 5. Mamertina civitas. Plin. l. 14. c. 6. Mamertina vina. Martial. 1. 13. epigr. 117. Amphora Neftorea tibi Mamertina fenecta Si detur, quodvis nomen habere poteft. T Mamertinus fub Juliano Imperatore præfectus ærarii, & prætorio per Illyricum, demum conful ab eo factus circa A. Ú. MCXIII. poft Chriftum natum CCCLXII. gratiarum actionem hac ipfa de re apud eum habuit, quæ hodieque exftat: in qua labentem jam Latine linguæ majeftatem agnofcere facile poffis. MAMILIA TURRIS intra Sabura regionem a Mamilio nomen accepit. Porro Mamiliorum familia progenita fuit a Mamilia Telegoni filia quam Tufculi procreaverat cum illud oppidum condidit. Feftus. Narrat Liv. 1. 3. c. 29. L. Mamilio Tufculano civitatem datam A. U. circiter CCLXXXXV. De Octavio Mamilio, cui Tarquinius Superbus filiam nuptui dederat, ad conciliandos fibi animos & opes Latinorum, quia is Latini nominis longe princeps habebatur, habes apud eund. 1. 1. c. 49. extr. Mamilia lex, cujus meminit Cic. 1. de Legib. c. 21. videtur fuiffe de arbitris eligendis in controverfiis de finibus agrorum. Ejus fragmenta tria habemus apud Goef. pag. 339. Lata eft a C. Mamilio Turrino Trib. pleb. qui ob id Limetanus cognominatus eft. MAMILIANUS, a, um, ad Mamilium aliquem pertinens, ut Mamiliana rogatio apud Salluft. in Jug. c. 44. MAMILLA, & Mammilla, x, f. mammella, τιτθίον diminut. a mamma, atque idem fæpe fignificans, papilla. Vellej. 1. 2. c. 70. de Bruto. Cum mucronem gladii finiftræ admoviffet mammillæ, uno itu transfixus exfpiravit. Juvenal. fat. 6. v. 400. Ipfa loqui re&ta facie, ftrictifque mamillis. Id. fat, 12. v. 74. Scrofa triginta clara mamillis. A fimilitudine ita dicitur tubus mammæ figura, per quem aqua emittitur. Varr. l. 3. R. R. c. 14. Si eduxeris, fiftulam > & in cam mamillas impofueris tenues, quæ eructent aquas. Al. leg. papillas. Plin. fimili ratione mammatos laterculos dixit in balineis, per quos calor ex hypocaufto in balineas transfunditur, l. 35. c. 12. a med. In capris mammillas penfiles vocat Vary. I. 2. R. R. c. 3. carunculas duas parvæ mamma forma, fub earum roftra pendentes. Al. tamen leg. mammulas. MAMILLĀNUS, a, um, adject. ut Mamillanæ ficus fic appellatæ a fimilitudine mammarum. Plin. l. 15. c. 18. Eadem de caufa mammofa pira memorantur ab eod. ibid. c. 15. MAMILLARE, is, n. velo da coprir le mammelle, è'mipasidiov, velum, five fafcia, aut quodvis aliud amiculi genus, quo mulieres mammillas tegere confueverunt. Legitur in titulo epigrammatis 66. apud Martial. . 14. Ipfum autem epigramma fic habet: Taurino poteras pectus conftringere tergo: Nam pellis mammas non capit ifta tuas MAMMA, æ, f. madre ? mamma, nutrice, μxx, mater; item avia, h. e. mater patris, vel matris. Eft ab infantibus, qui fic parentes & nutrices affari incipiunt, unde tatam patrem, papam cibum nominant. Varr. apud Non. c. 2. n. 97. Cum cibum ac potionem buas ac papas docent, matrem mammam, patrem tatam. Martial. 1. 1. epigr. 101. Mammas atque tatas habet Afra: fed ipfa tatarum Dici & mammarum maxima mamma poteft. Infcript. apud Gruter. pag. 663. n. 8. Tata ejus, & Nice mamma filio. V, A. 1. D. XVI. Adde pag. 1119. n. 7. V. Tate, T Adhibetur & in blanditiis. Plaut. Moftell. 1. 4. 7. Ecquid tibi videor, mamma, madere? T Eft etiam receptaculum lactis in femina, mamma, mammella, poppa, TIT80's, pasos. Gell. I. 12. c. 1. vocat fontem fan&tiffimum corporis generis humani educatorem. Sed dicitur etiam de beftiis. V. Uber. Plaut. Trucul. 2. 5. 1. Puero ifti date mammam. Cic. 2. de Divin. c. 41. Puer in gremio matris fedens, mammam appetens. Plin. l. 35. c. 10. a med. Ad mammam adrepens infans. Lucret. l. 5. v. 883. & Gell. l. 12. c. 1. puer Ubera mammarum infomnis lactantia quærit. Virg. 1. En. v. 496. de Amazone. Aurea fubne&tens exfertæ cingula mamma. Cic. 2. de nat. Deor. c. 51. ad fin. Quæ multiplices fetus procreant, ut fues, ut canes, his mammarum data eft multitudo quas eafdem paucas habent ex beftia quæ pauca gignunt. Plin. l. 11. c. 40. extr. Balænæ vitulique mammis nutriunt fetus. Virg. 3. Georg. v. 309. Quam magis exhaufto fpumaverit ubere mulara; Læta magis preffis manabunt flumina mammis. Varr. 1. 2. R. R. 1. med. Mammam fugere. Plin. l. 11. c. 40. Mammas premere. b. e. exprimere fugendo. Id. ibid. Mamma fterilefcit. b. e. arefcit. Id. ibid. defcendit. b. e. lacte manat. Id. ibid. Equæ anno prope toto mammas præbent. Id. 1. 26. c. ult. a ned. Mammas uberiores reddere. Id. I. 20. c. 23. replere. Id. lib. 23. c. 2. ad fin. exftinguere. h. e. ficcare. Dicitur etiam de viris. Plin. l. 11. c. 39. fub fin. Mammas homo folus e maribus habet: cetera animalia mammarum notas tantum. Cic. 3. de Fin. c. 5. a med. Viris ad ornatum donatæ funt a natura mammæ atque barba. Juftin. I. 12. c. 9. fub fin. Sagitta fub mamma trajectus. In arboribus mamma dicitur parva illa extuberatio in cortice, unde gerinen, & rami erumpunt. Plin. l. 17. c. 16. Exempta fcutula cortici, imprimitur ex alia cortex par cum fui germinis mamma. MAMMÆĀNUS, a um adject. ad Mammæam pertinens (ea fuit mater Alexandri Severi) ut Mammaani pueri, Mammaana puelle, apud Lamprid, in Alex, Sev. c. 57. extr. MAMMALIS, le, ad mammas pertinens. Apul. de herb. c. 26. herbam chamapityn mammalem vocat, quia prodeft in morbis mammarum . MAMMĀTUS. V. in Mamilla. MAMMEĀTUS, a, um, mammofus. Plaut. Pan. 1. 2. 181. Hujus amica mammeata. Confirmat Non. c. 2. n. 529. MAMMONĚUS, um, ad mammonam pertinens. Eft autem manmona Syriaca vox, qua fignificantur divitiæ. Auguftin. docet 1. 2. de ferm. Domini in monte, c. 14. Punice mammon idem effe, quod lucrum. Hinc mammonea fides apud Prudent. in Hamartig, v. 429. eft fides perfida, & quæ fpe lucri & divitiarum folummodò conftat. MAMMOSUS, a, um, di grandi mammelle, meɣndóμxodo, magnas habens mammas. Laber, apud Gell. l. 3. c. 12. Non mammofa, non annofa, non bibofa, non procax. Varr. 1. 2. R. R. c. 9. Canes feminas volunt effe mammofas, æqualibus papillis. Adde Martial. I. 14. epigr. 149. T Mammofa pira, quæ inftar mammæ turgefcunt. Plin. l. cap. 15. T Mammofum panici genus, panum habens racemofum, & parvis paniculis conftantem, cacumine gemino. Id. མ་། l. 18. c. 7. T Mammofum tus cum hærente lacryma priore confecuta alia mifcuit fe. Id. l. 12. c. 14. a med. MAMMULA, æ, f. parva mamma. Varr. 1. 2. R. R. c. 3. Capræ fub roftra duas ut mammulas penfiles habent. Al. leg. mammillas. Celf. 1. 7. c. 26. poft init. Urine iter mammulæ fimile. Ita in omnib. fuis editionib. & Cod. MS. vidit Morgagnus. Al. tamen leg. caruncule. T Parva mater. Lap. infcript. apud Gruter. pag. 663. n. 2. Valerius Julianus Italico filio infeliciffimo, & Honoratæ mammulæ hujus fecit. ¶ Eft cognomen cujufdam M. Cornelii legati ad Ptolemæum Egypti regem, apud Liv. I. 42. c. 6. MAMPHŪLA, æ, f. panis Syriaci genus, quod, ut ait Verrius, in clibano antequam percoquatur, decidit in carbones cineremque : cujus meminit Lucilius: Piftricem validam fi nummi fuppeditabunt, Addas empleuron, mamphulas quæ fciat omnes. Hæc Feftus. MAMPHUR, cerrogépor, lignum rotundum mediocris longitudinis loro circumvolutum, quod circumagunt fabri in operibus tornandis. Feft. Eft a voce Græca allata, quæ a páv,, monile, & pw, porto, quia circumvolutum habet forum, ut collum monile. Scalig. MAMURIUS, ii, m. pause, faber ærarius, qui tempore Numa floruit. De hoc fic fcribit Feft. Mamurii Veturii nomen frequenter in cantibus Romani frequentabant hac de caufa, Numa Pompilio regnante, e cælo cecidiffe fertur ancile, id eft fcutum breve, quod ideo fic appellatum eft, quia ex utroque latere erat recifum fummum infimumque ejus latus medio pateret : unaque edita vox eft, omnium potentiffimam fore civitatem, quamdiu id in ea manfiffet. Itaque facta funt ejufdem generis plura, quibus id mifceretur, ne internofci cælefte poffet. Probatum opus eft Mamurii Veturii, qui præmii loco petiit, ut fuum nomen Salii inter carmina canerent. Ovid. 3. Faft. v. 391. Inde facerdotes operi promiffa vetuto Præmia perfolvunt, Mamuriumque vocant ut MAMURRA, æ m. eques Romanus, Formiis natus, Præfectus fabrorum C. Cæfaris in Gallia, qui primus Romæ in Cœlio monte parietes domus fuz marmore incruftavit ? nullamque in ædibus columnam habuit, nifi e marmore, omnefque folidas e Caryftio, aut Lunenfi. Hic eft ille Mamurra, Catulli carminibus profciffus, qui domum ejus dixit habere, quidquid habuiffet Comata Gallia. Hæc omnia Plin. l. 36. c. 6. MANA, & Manuana, z, f. nomina funt deorum præftitum apud Martian, Capell. I. 2. pag. 40. V. Præftes. MANABILIS, le, facile manans, ut Manabile frigus, apud Lucret. 1. 1. v. 534. h. c. penetrans. MANĂCUS, Eclittica, lingua Tarentina fignificat lineam Eclipticam, in qua funt duodecim figna, per quæ duodecim menfibus fol excur rit: videturque effe a un, unds, menfis, quia ea menftruales folis umbræ deprehenduntur. Vitruv. 1. 9. c. 8. Circinatio circuli menftrui agatur, qui manacus dicitur. Sunt qui malunt fcribi manachus, quafi μήναχος, ἀπὸ τὸ ἔχειν τὰς μήνας . MANE SPONGIÆ. V. Manon. MANĀLIS, le, ex quo aliquid manat. Manalis fons ex quo perpetuo aqua fluit. Ab Auguribus fons manalis puteus perennis vocabatur. Feft. Manalis lapis, oftium Orci, per quod Manes, ideft animæ Inferorum ad fuperos manarent. Paulus ex Fefto, qui deducere videtur a manando. Sed fi manalis lapis erat Orci oftium, quis dubitet, quin id nomen fit a diis Manibus? ¶ Manalen lapidem etiam vocabant petram quandam, quæ erat extra portam Capenam juxta ædem Martis, quam cum propter nimiam ficcitatem loco mo verent, & in Urbem protraherent, inde pluvia ftatim fequebatur: a mano quod aquis manaret. Paulus ex Fefto. Meminit ejus lapidis & Varro de vita P. R. 1.1. apud Non. c. 15. n. 32. & Fulgentius Planciades de prifco fermone, ubi ex Labeone idem confirmat. T Apud Varron. loc. cit. urceolum aque manale vocabant, quod eo aqua in trulleum effunderetur. Unde quidam aquemanale conjunctim fcribunt. V. Aquiminarium . T Labeo modo laudatus, in libris de Etrufca difciplina hæc habet: Fibræ jocinoris fandaracei coloris dum fuerint, manales tum vertere opus eft petras: h. e. ut fubdit Ful gent. quas antiqui folebant in modum cylindrorum per limites trahere pro pluvia immutanda inopia. Non ergo folum extra portam Capenam, fed alibi quoque hujufmodi manales lapides habebantur. MANĀMEN, inis, n. manatio, fluxus. Aufon. in Mofell. v. 32. bivio refluus manamine pontus. b. e. mare fluxu & refluxu remeans. Al. leg. undamine. MANATIO, onis, f. gocciolamento, Spandimento, aqua ftillans, effufio aquæ per rimas. Frontin. de aquæduct. artic. 65. Intercidit tamen aliquantum e ductus vitio, qui cum fit depreffior, non facile manationes oftendit. artic. 110. Aquæ caduca, quæ ex caftellis effluunt, aut ex manationibus fiftularum. & artic. 122. Tectoria corrumpuntur, unde fiunt manationes, quibus neceffe eft latera rivorum & fubftructiones vitiari. &:00 MANCEPS, cipis, qui proprio jure aliquid poffidet: a manus pio, quafi aliquid initio ab aliis derelictum manu ceperit. Tertull. in Apolog. c. 11. Neceffe eft, concedatis aliquem fublimiorem Deum, & mancipem quendam divinitatis, qui ex hominibus deos fecerit ¶ Speciatim fumitur pro eo, qui aliquid in auctione, aut extra emit, conducit, aut redimit, comperatore, conduttore, gyorßos: quia & hic manu capit. nam manu fublata fignificabat, se pluris effe licitatum. Iis quippe publica locabantur, qui in licitatione majorem pecuniæ fummam, fublato digito, datis prædibus fpopondiffent. Hæc Feftus. Cic. Verr. 3. c. 54. Locare incipit: accurrunt ad tempus tutores: digitum tollit Junius patruus. Ifti color immutatus eft: quid` ageret, cœpit cogitare: fi opus pupillo redimeretur, fi res abiret ab eo mancipe, quem ipfe appofuiffet, fibi nullam prædam effe. b. e. redemptore fartorum tectorum. Id. pro Rofc. Amer. c. 8. Hominis ftudiofiffimi nobilitatis manceps fit Chryfogonus. Nep. in Attic. c. 6. Nullius rei neque præs, neque manceps factus eft. Afcon. in Divin. Verr. c. 10. Mancipes funt publicanorum principes, Romani homines: qui quæftus fui caufa, fi decumas redimunt, decumani appellantur: fi portum, aut pafcua publica, portitores aut pecuarii: quorum ratio fcriptura dicitur. Hi omnes exigenda a fociis fuo periculo exigunt, & Reipubl. repræfentant, providentes etiam in illa redemptione commodis fuis. Plin. l. 3. ep. 19. Sunt ergo inftruendi complures frugi mancipes. h.e. qui agros mercede conducunt, affittuali. Sueton. in Vefpaf. c. 1. ad fin. Petronii patrem fuiffe mancipem ope, quæ ex Umbria in Sabinos ad culturam agrorum quotannis commeare folent. h. e. conductorem mercenariorum & operariorum fervorum ut opera eorum ad quæftum uteretur. Plin. l. 10. c. 43. Manceps futrinæ. h. e. qui officinam conduxit, ut ibi futrinam exerceat, padron di bottega. & lib. 33. in fine. Pretia rerum omnibus pæne annis mutari, prout quifque mercatus fit, aut aliquis prævalens manceps annonam flagellet. partitante, incettatore; qui minoris coemit, ut carius vendat. T Translate Plin. 1. 2. ep. 14. Sequuntur auditores actoribus fimiles, conducti & redempti mancipes. b. e. qui a caufidicis pretio conducti, alios ad hoc conducunt, ut plaufu ipfos caufidicos profequantur & laudibus. Accipitur interdum pro fidejuffore, ficurte. Plaut. Curcul.4.2.29. Ego mancipem te nihil moror, nec lenonem alium quemquam . MANCINIĀNUS, a, um, ad Mancinum pertinens, ut Manciniana deditio apud Flor. l. 3. c. 14. h. e. qua C. Hoftilius Mancinus Numantinis hoftibus deditus eft. V. eund. I. 2. c. 18. & Cicer. 1. de Orat. c. 40. rarum MANCINUS, a, um, adject. a mancus, affertur a Prifciano 1.2. pag. 592. Putfch. fed fine exemplis. Fuit cognomen R. in gente Hoftilia ut A. Hoftilius Mancinus, in Faft. Capitolin. apud Gruter. pag. 293. ¶ Mancini fana appellabantur, quod Mancinus habuit infignem domum, quæ publicata eft eo interfecto. Feftus. MANČIOLA, f. χειρίδιον, parva manus dimin. a manus. Levius apud Gell. I. 19. c. 7. Al. leg. manucola. MANCIPATIO, & Mancupatio, onis, f. yepwors, ardpatodioμos, aχείρωσις, ανδραποδισμός, &tus abalienandi, & veluti fimulacruin venditionis in iis rebus, quæ mancipi dicebantur: a mancipio. V. Mancipium. T Sumitur & pro vera venditione Plin. 1. 9. c. 35. a med. Lolliam Paulinam vidi fmaragdis margaritifque opertam toto capite, manibus, digitifque; quæ fumma quadringenties H. S. colligebat; ipfam confeftim paratam mancipationem tabulis probare. b. e. oftendere tabulas, in quibus earum gemmarum venditio & pretium defcriptum erat Alii leg. nuncupationem, quos reprehendit Harduin, in hunc MANCIPATUS, us, m. idem ac mancipatio. Plin. l. 9. c. 35. extr. In mancipatum venit, ut prædium aliquod. id eft folemnitates ex adhibentur, quæ folent in iis rebus, quæ funt mancipi. TEL etiam functio, munus, & procuratio ipfa mancipis, h. e. ejus, qui aliquid conduxit a publico, puta vectigalia, curfum publicum, vias muniendas, &c. Impp. Gratian. Valentinian. & Theodof. lib. 8. Cod. Theodof. tit. 5. leg. 36. Mancipibus fupra luftrale tempus cura non immineat mancipatus. Impp. Valentinian. & Valens ibid. tit. 7. leg. 9. Ad ejus, quod declinare tentarunt, muneris functionem, & ad neceffitates conftringantur mancipatus. locum. MANCIPĀTUS, & Mancupatus, a, um, venduto, alienato, mancipio tra traditus, venditus, alienatus, addictus. Cic. Phil. 2. c. 21. Tum ifte venditum atque mancipatum tribunatum confiliis veftris oppofuit. Al. leg. emancipatum. Id. de Senect. c. 11. Ita enim fenectus honefta eft fi fe ipfa defendit, fi jus fuum retinet, fi nemini mancipata eft. Hic quoque al. emancipata. Tacit. 2. Hift. c. 71. Luxu & fagina mancipatus emptufque. MANCIPI. V. Mancipium. MANCIPIUM, Mancupium, ii, n. dominio, proprietà, avesóτNG, cujufvis rei dominium, feu jus proprietatis. Antiqui enim res, quarum dominium comparare volebant, manu capiebant, feu prehendebant. Feftus. Lucret. l. 3. v.985. Vitaque mancipio nulli datur, omnibus ufu. ideft, nulli ita datur, ut propriam ac perpetuam habeat. Senec. ep. 72. a med. Fortuna nihil dat mancipio. Curius ad Cicer. 7. Fam. ep. 29. Sum xpre per tuus, xToe de Attici noftri. Ergo fructus eft tuus, mancipium illius. Hinc res mancipi, vel (ut antiqui loquebantur ) res mancupi, dicuntur, quæ in noftro funt mancipio, hoc eft quæ noftro dominio, juri, aut poteftati funt fubjectæ, quafque, quoties lubet, poffumus alienare: quæ autem in nullius funt poteftate, quæque alienari non poffunt, res nec maneipi dicuntur, quæ fcil. in nullius funt mancipi. Eft autem mancuрі, feu mancipi genitivus per Apocopen pro mancupii, feu mancipii. Cic. pro Mur. c. 2. Quod fi in iis rebus repetendis, quæ mancipi funt, is periculum judicii præftare debet, qui fe nexu obligavit. Id. in Top. c. 5. extr. Abalienatio eft ejus rei que mancipi eft, aut traditio alteri nexu, aut in jure ceffio. ¶ Emptio mancipi dicebatur folemne quoddam genus imaginaria emptionis, quod, ut docet Boeth. in Top. Cicer. ex Cajo, lib. 1. Inftitution. fiebat præfentibus non minus quinque teftibus puberibus civibus Romanis, & co, qui libram tenebat, qui libripens vocabatur: quibus præfentibus is, qui mancipium accipiebat, as tenens ita dicebat: Hunc ego bominem ex juve Quiritum meum effe ajo, ifque mihi emptus eft hoc ere aneaque libra: deinde ære percutiebat libram, idque es dabat ei, a quo mancipium accipiebat, quafi pretii loco, & hoc erat per es &libram emere. Sunt itaque emptio mancipi, & mencipatio quafi correlativa. Nam refpectu venditoris contractus hic dicitur mancipasia, contra refpectu emptoris dicitur emptio mancipi. Plin. l. 33. c. 3. Qua confuetudine in iis emptionibus, quæ mancipi funt, etiam nunc libra interponitur. Sui mancipii effe, eft fui juris effe, nullius dominio fubjectum effe. Brut. ad Cicer. ep. 16. ante med. An ut effet fui juris & mancipii Refpublica. T Mancipio dare, fere `eft rem ita dare, ut evictionem nos præftituros fpondeamus, vendere e mantenere. Et mancipio accipere, eft ea lege emere, ut venditor præftet evi&tionem. Plaut. Curcul. 4. 2. 9. Memini, & mancipio tibi dabo. C. Ego ne a lenone quidquam mancupio accipiam, quibus fui nihil eft, nifi una lingua? Cic. Attic. 1. 3. ep. 50. Vestorius ad me fcripfit, ut juberem mancipio dari fervo fuo fundum Brinnianum, ut ipfe ei Puteolis recte mancipio dare poffet. Adde in Top. c. 10. ¶ Jure mancipii effe dicuntur ea, quæ mancipi funt, & emptione mancipi emuntur. Cic. de Harufp. refp. c. 7. Multæ funt domus in hac urbe, jure privato, jure hereditario, jure auctoritatis, jure mancipii, jure nexi. Effe in mancipio alicujus, jure mancipi ab aliquo poffideri. Gell. in fin. c. 6. l. 18. Matremfamiliam appellatam effe eam folam, quæ in mariti manu mancipioque, aut in ejus, in cujus maritus manu mancipioque esset. ¶ Translate Cic. in Top. in fin. Sic nos tibi ad id, quod quafi mancipio. dare debuimus ornamenta quædam voluiinus non debita accedere. Accipitur etiam pro ipfa venditione, feu mancipatione, vendita. Cic. Offic. 3. c. 16. Hæ ædes Sergio ferviebant: fed hoc in mancipio Marius non dixerat. Adde 1. de Orat. c. 39. T Ipfa quoque res, quæ mancipi jure poffidetur, mancipium dicitur, cum de fervo fermo eft, fervo, Schiavo: five jure belli, five ex ancilla natus, five quod are emptus fit. Cic. Parad. 5. c. 1. Non enim ita dicunt eos effe fervos, ut mancipia, quæ dominorum funt facta nexu aut aliquo jure civili. Id. 8. Attic. ep. 11. a med. Conculcari miferam Italiam, & quati mancipiis ex omni genere collectis. Horat. l. i. ep. 6. v. 39. Mancipiis locuples eget æris Cappadocum Tex. Senec. fub fin, ep. 70. Extrema mancipia. viliffimi fchiavi. Urbane Ovid. 4. ex Pont. ep. 5. v. 40. Pro quibus ut meritis referatur gratia jurat, Se fore mancipium tempus in omne tuum Petron. in frag. Tragur. c. 68. Burm. Idem futor eft, idem pistor omnis Mufa mancipium. Prudent. in Apotheofs, v. 476. Mancipium Chrifti, fur corruptiffime, vexas. MANCIPO, & Mancupo, as, avi, atum a. 1. alienare, vendere, dparodi, mancipio trado, in alterius dominium & proprietatem transfero, vendo, alieno, addico. Plaut. Curcul. 4. 2. 10. de lenonibus. Alienos mancupatis, alienos manumittitis, alienifque imperatis. Horat. 1. 2. ep. 2. v. 159. Quædam, fi credis confultis, mancipat ufus. Plin. l. 7. ep. 18. Pro quingentis millibus nummum, quæ in alimenta ingenuorum promiferam, agrum ex meis, longe pluris actori publico mancipavi: eundem vectigali impofito, recepi, tricena millia annua daturus. Tacit. 2. Ann. c. 30. Novi juris repertor Tiberius mancipari fervos fingulos actori publico jubet. ¶ Tranflate eft addicere, fubjicere, obligare, foggettare, obbligare. Apul. I. 9. Metam. Mero, & ftupro corpus mancipare.. 10. Mancipabatur poteftas capitis in manum carnificis. Impp. Valentinian. Valens, & Gratian. lib. 12. Cod. Theodof. tit. 1. leg. 83. De ignaviæ latebris retra&tus curiarum fun&tionibus mancipetur. T Pro prehendere, manu capere, Solin. c. 20. ( al. 33. )` de alce. Ita capitur : alioqui difficile eft eam mancipari. idem cocus MANCUS, a, um, nonco, ftorpio, imperfetto, mnpos, membro aliquo captus: & refertur ad manus, ficut claudus ad pedes. Ulpian. Dig. lib. ai. tit. 1. leg. 12. Sciendum, fcavam non effe morbofum, præ terquam fi, imbecillitate dextræ, validius finiftra utatur: fed hunc non fcavam, fed mancum effe dicimus. Cic. pro Rabir. perduell. e. 7. Q. Scævola confectus fenectute, perditus morbo, mancus, & membris omnibus captus ac debilis. Ovid. 3. Faft. v. 825. Et licet antiquo manibus collatus Epeo Sit prior, irata Pallade, mancus erit. Juvenal. fat. 3. v. 48. nulli comes exeo, tanquam Mancus, & exftin&tæ corpus non utile dextræ. Liv. I. 7. c. 13. De nobis ita defperafti, ut te mancorum ac debilium ducem judicares effe. Plaut. Merc. 3. 4. 45. Ad mandata claudus, cæcus, mutus, mancus, debilis. Translate eft imperfectus, infirmus, inutilis. Cic. 3. de Fin. c. 9. Mancam fore putaverunt fine aliqua acceffione virtutem. Id. pro Mil. c. 9. Occurrebat, mancam ac debilem præturam fuam futuram confule Milone. Id: 1. Offic. c. 43. Contemplatio naturæ manca quodammodo atque inchoata eft, fi nulla actio rerum confequatur. ¶ Mancum adverbii more. Prudent. 3. Tɛ ssp. de S. Laurent. v. 23. Errorque mancum claudicat, Et cæca fraus nihil videt. MANDATARIUS, ii, m. cui quippiam mandatum eft. Legitur a quibufd. apud Ulpian. Dig. lib. 17. tit. 1. leg. 10. a med. MANDATIO, onis, f. actus mandandi, mandatum. Julian. Dig. lib. 41. tit. 1. leg. 37. Quia nec ftipulatione, nec mandatione, nec ullo alio modo per fervum quidquam ei acquiritur. Ita Torrentin. alii traditione habent. MANDATIVUS, a, um, ad mandandum pertinens. Mandativus modus apud quofdam Grammaticos, tefte Diomed. 1. 1. pag. 330. Putsch. eft in iis verborum inflexionibus, quibus aliquid in futurum fieri mandamus, ut leges, docebis, &c. & fic ab imperativo diftinguunt, quo aliquid ftatim fieri imperamus, ut lege, doce. MANDATOR, oris, m. qui alteri mandatum aliquod injungit. Paul. Dig. lib. 17. tit. 1. leg. 22. fub fin. Mandatum renuntiare ut integrum jus mandatori refervetur. Cajus Inftit. tit. 17. extr. Et quod extra mandatum egit, non præjudicet mandatori. Tertull. I. 3. adverf. Marcion. c. 2. Nec miffus credetur, quem nunquam mandator defignavit. T Mandatores etiam dicuntur, qui auctores funt delationum, & delatores inftruunt, & fubornant ad accufandum. Sueton. in Tito, c. 8. Et delatores mandatorefque erant ex licentia veteri hos flagellis cafos venire imperavit. Calliftrat. Dig. lib. 49. tit. 14. leg. 2. a med. Delator compellitur edere mandatorem ut mandator quoque, perinde atque ipfe detuliffet, puniretur. ¶ Item ii, quorum mandato, alii pecunia credita eft: differuntque a fidejufforibus, quod auctores funt negotii contrahendi, fidejuffores accedunt negotio jam contracto. Scævola Dig. lib. 17. tit. 1. leg. 59. & 60, & alibi. MANDATORIUS, a, um, ad mandatorem pertinens, ut Mandatorio nomine aliquid facere, Imp. Diocletian. lib. 8. Cod. tit. 41. leg. 19. 22. & lib. 4. tit. 29. leg. 15. MANDATRIX, icis, f. quæ aliquid mandat. Claudian. de IV. Conful. Honor. v. 235. finceram mentem mandatricem operum. Adde Ovid. Heroid. epift. 13. v. 13. ubi al. leg. mandantis. MANDATUM, ti, n. commiffione, ordine, comando, mandato, pic ταγμα, ἐντολὴ id quod mandatum eft, juffio. Cic. 3. Fam. ep. 1. ad fin. Omnibus ei de rebus, quas agi, quas curari a me voles mandata des, velim. Id. Phil. 5. c. 9. ad fin. Quamvis fevera legatis mandata dederimus. Id. Fam. 3. ep. 11. ad fin. Dare mandata alicui ad aliquem. Id. Phil. 6. c. 3. Dare cuipiam mandata, ut, &c. Id. Verr. 4. c. 64. Siculi veniunt cum mandatis, veniunt cum teftimoniis publicis. Id. 2. Q. Fr. ep. 14. Tua mandata perfequar diligenter. mox. Facies, ut mea mandata digeras, perfequare, conficias. Id. l. 6. Attic. ep. 1. Satisfacere mandatis alicujus. Al. aliter leg. & lib. 5. ep. 1. fub fin. Mandata alicujus exhaurire. Id. Phil. 9. c. 4. exfequi. Liv. l. 1. c. 56. a med. perficere. Salluft. in Jug. c. 62. efficere. Curt. l. 7. c. 9. ad fin. facere. Cic. Attic. I. 15. ep. 2. Alicujus mandata depofcere. b. e. orare, ut mandet fi quid velit. pregarlo de' fuoi comandi. & lib. 15. ep. 19. extr. & Caf. Î. 1. B. Civ. c. 8. habere ab aliquo ad aliquem. Id. Phil. 8. c. 8. An e go ab co mandata acciperem, qui fenatus mandata contemneret ? Pompej. ad Domit. 2. in fin. poft epift. 12. 1. 8. ad Attic. afferre alicui. Cicer. 7. Attic. ep. 14. deferre. Id. Q. Fr. l. 3. ep. 1. c. 5. perferre. Nep. in Con. c. 3. edere. Cef. I. 1. B. Gall. c. 37. referre. Plin. l. 18. c. 3. ad fin. proferre. Ovid. 7. Metam. v. 502. peragere. b. c. enuntiando referre. Id. 2. ex Pont. ep. 2. v. 125. ferre ad aliquem Id. Heroid. ep. 16. v. 303. negligere. & lib. 9. Me◄ tam. v. 696. fallere. Horat. in fin. ep. 13. l. 1. frangere. Tacit. 4. Ann. c. 15. fpernere. Cic. Fam. 3. ep. 3. Ea me ex tuis mandatis monuit, quæ, &c. di tua commissione. ¶ Græca constructio eft in illo Ovid. Heroid. ep. 13. v. 143. Producetque virum, dabit & mandata reverti. h. e. ut revertatur. ¶ In fingulari num. Cic. 5. Attic. ep. 7. Ut mandatum fcias me curaffe. Id. 2. Fam. ep. 7. De pantheris, per eos, qui venari folent agitur mandato meo diligenter. Al. leg. mandetu. T Apud JCtos mandatum eft contractus gratuitus, quo quis ex officio, aut amicitia rem alterius fibi demandatam fine ulla mercede curandam, conficiendamque fufcipit, non fecus ac fi de re fua ageretur, proccuragione: quod fi fallat, datur in eum actio, qua. Dig. lib. 17. tit. 1. ( qui mandati infcribitur) actio mandati appellatur. Quod fi merces interveniat in locationem, & condu&tionem tranfit. Cic. pro Rofc. Amer. c. 38. In privatis rebus fi qui rem mandatam non modo malitiofius geffiffet, fui quæftus aut commodi caufa verum etiam negligentius; eum majores fummum admififfe dedecus exiftimabant. itaque mandati conftitutum ex judicium non minus turpe, quam furti. & mox. Quid recipis mandatum fi aut neglecturus aut ad tuum commodum converfurus es? Paul, loc. cit. leg. 2o. Mandatum fufci pere. |