Зображення сторінки
PDF
ePub
[ocr errors]

1

fepteno murmure fertur Per clypeum. Sidon. carm. 2. v. 85. Chaldaus in extis Pontificum de more fenex arcana peregit Murmura Mafculino genere extulit Varro apud Non. c. 3. n. 142. Acciti fumus, ut depontaremur: murmur fit verus. MURMURABUNDUS,

[ocr errors]
[ocr errors]

a um, valde murmurans. Apul. l. 2. Metam. Qui cunctorum obftinatione confufus, indigna murmurabundus, cum vellet exfurgere, &c.

MURMURATIO, nis, f. μopup-uds, actus murmurandi. Plin. l. 10. c. 3. Murmuratio querula aquilarum. T Item fremitus renuentis, & contradicentis. Senec. ep. 107. a med. Optimum eft, Deum fine murmuratione comitari. fenza brontolare . & lib. 5. de benef. c. 15. Nec eft quod hanc tantum noftram murmurationem putes, pro peffimo pravoque numerantium, quidquid citra recti formulam cecidit.

[ocr errors]

MURMURĀTOR, oris, m. mormoratore, obtrectator. Auguftin. 1. 2. Retract. c. 20. Illi adverfus Deum murmuratores, qui profecto alias efcas non defiderarent, fi hoc eis faperet manna, quod vellent. Adde Feft. in Summuffi, ubi eft fubmiffe loquens.

MURMURĀTUS a, um. Apul. in Apolog. Magia occulta non minus, quam tetra, plerumque noctibus vigilata, & carminibus mur

murata.

cias?

re

[ocr errors]

MURMURILLO, as n. 1. UTOTOV Dopulo, fubmurmuro. Plaut. in fragm. apud Non. c. 2. n. 572. Quid murmurillas tecum, & te difcruMURMURILLUM, li, n. iπorov Jopvouds, fubmurmuratio. Plaut. Rud. 5. 3. 48. Nolo, murmurillum, neque fufurrum fieri. Ita Non. legit cap. 2. n. 572. Alii murmur ullum. MURMURO, as, avi, atum, a. 1. mormoreggiare, mormorare, rombafar grande ftrepito, porμow, fonum confufum edo, ftrepo: & proprie dicitur de aquis. Factum eft enim imitatione illius fonitus, ut in Murmur dictum eft, & Ault, ad Herenn. I. 4. c. 31. a med. & Varr. 1. 5. de L. L. c. 7. a med. docent. Cic. 5. Tufcul. c. penult. Fremitus murmurantis maris. Varr. loc. cit. Murmurantia litora. Virg. 10. Æn. v. 212. Spumea femifero fub pectore murmurat unda Stat. l. 2. filv. 7. v. 98. ripa murmurantis Hebri. Nemefian. Ecl. 4. v. 47. Hic tibi lene fluens fons murmurat. The Tranf fertur ad alios ftrepitus. Plin. l. 18. c. ult. a med. Ignes pallidi murmurantefque tempeftatum nuntii fentiuntur. Plaut. Caf. 4. 3. 6. Mihi inanitate jamdudum inteftina murmurant. Plin. l. 1o. c. 29. de lafcinia cantu. Interdum & fecum ipfe murmurat. T Eft etiam fubmiffa voce loqui, brontolare, bisbigliare Varr. loc. cit. Qui murmurat, ita leviter loquitur, quod magis id fono facere quam ut intelligatur, videatur. Ovid. 11. Met. v. 52. flebile lingua Murmurat exanimis. Aliquando eft quippiam recufantis, & fubmif

[ocr errors]

fis vocibus indignationem fignificantis. Plaut. Aulul. 1. 1. 13. At ut fcelefta fola fecum murmurat! Oculos hercle ego iftos, fcelus, effodiam tibi. Id. Mil. 3. 1. 149. Tametfi dominus non invitus patitur fervi murmurant.

MURMUROR, aris, atus fum, dep. 1. idem quod murmuro. Varr. 1. 5. de L. L. c. 7. a med. Murmuratur, dictum a fimilitudine fonitus. Id. apud Non. c. 7. n. 85. Romæ in balneis plodere cœpimus, & murmurari. Id. ibid. Cum ventrem meum coerceam, nec murmurari patiar. Adde Claud. Quadrigar. ibid. TPro obtrectare , carpere. Apul. in Florid. n. 16. ( al. l. 3. ) Quidam tarditatem poetæ murmurari, plures defendere.

[ocr errors]

MURRHÁ, Myrrha, æ, f. uuppe, lapis quidam, ex quo pocula fiebant magni pretii: de quibus V. in Murrhinus. Hinc per fynecdochen de ipfis poculis dicitur. Martial. I. 4. epigr. 86. & Lucan. 1. 4. v. 380. Nos bibimus vitro, tu myrrha, Pontice. quare? Prodat perfpicuus ne duo vina calix. Id. I. 10. epigr. 8o. maculofa pocula myrrhæ. Adde 1. 14. epigr. 113. T Aliud eft Myrrha, lacryma: de qua V. fuo loco. T Sunt quibus placet Murra fcribi fine adfpiratione. Itaque in veteri marmore apud Gruter. pag. 341. Murra nomen eft equi Circenfis: fortaffe quia maculofus. MURRHĀTUS. V. Myrrhatus.

[ocr errors]

MURRHĚUS, & Myrrheus, a, um, ad murrham pertinens. Propert. 1. 4. c. 5. v. 26. Murrheaque in Parthis pocula cocta focis. Senec. ep. 119. ante med. Utrum fit aureum poculum, an crystallinum, an murrheum an Tiburtinus calix an manus concava, nihil refert V. vocem fequent. De myrrheo crine V. Myrrbeus. MURRHINUS, Myrrhinus, a, um, ad murrham pertinens. Murrbina abfolute funt pocula, abaci, trullæ ex murrha: de quibus hæc habe ex Plin. l. 37. c. 2. ante med. Oriens murrhina mittit. Inveniuntur enim ibi in pluribus locis, nec infignibus, maxime Parthici regni præcipue tamen in Carmania. Humorem putant fub terra calore denfari. Amplitudine nufquam parvos excedunt abacos: craffitudine vero, quanta dictum eft vafi potorio. Splendor his fine viribus, nitorque verius, quam fplendor. Sed in pretio varietas colorum, fubinde circumcingentibus fe maculis in purpuram, candoremque, & tertium ex utroque ignefcentem, veluti per tranfitum coloris, in purpura, aut rubefcente lacteo. Sunt qui maxime in his laudent extremitates, & quofdam colorum repercuffus, quales in calefti arcu spectantur. His macula pingues placent: translucere, aut pallere quidquam, vitium eft. Item fales, verrucæque non eminentes, fed, ut in corpore, etiam plerumque feffiles. Aliqua & in odore commendatio eft. Id. fub fin. procm. 1. 33. Murrhina & crystallina ex eadem terra effodimus, quibus pretium faceret ipfa fragilitas. Harduin. ad hæc verba adfcribit, putaffe aliquos, murrhina effe porcellane alios teftam e concharum genere quopiam alios induratam myrrham, & coloribus pictam alios ipfum onychen. Sed nihil horum effe verum lapidem fui generis, terra effoffum cryftallum, ut ex Plinio apparet. Martial. I. 3. epigr. 82. v. 24.

[ocr errors]
[ocr errors]

ut

[ocr errors]

Opimianum morionibus nectar Crykallinifque, murrhinifque, propinat. Lamprid. in Heliogab. cap. 32. Onus ventris auro excepit: in myrrhinis & onychinis minxit. Paul. Dig. lib. 33. tit. 10. leg. 3. a med. De murrhinis, & cryftallinis dubitari poteft an debeant adnumerari fupellectili, propter eximium ufum & pretium. Plin. lib. 37. c. 2. ante med. T. Petronius confularis moriturus invidia Neronis principis ut menfam ejus exheredaret, trullam murrhinam trecentis talentis emptam fregit. & paulo fup. Murrhinus calix feptuaginta talentis emptus. T Murrhinum vitrum eft, quod pituræ genere murrhina pocula imitatur. Plin. l. 36. c. 26. ad fin. T De murrhina potione V. Myrrhinus.

MURRHOBATHRARIUS, ii, m. profumiere, qui calceamenta muliebria variis odoramentis, & unguentis imbuit: a uúppe, myrrha, feu murrha, & Baapoy, folum, folea. Legitur apud Plaut. Aulul. 3.5.37. ubi alii myrobatbrarius > a pov, unguentum : alii malobatbrarius h. e. qui malobathrum vendit: alii myrobrecharius, a pújov, & ßpéx, tingo, madefacio. MURRICIDUS. V. Muricidus. MURSENSIS, & Murfienfis, fe, ad Murfam, feu Murfiam pertinens, quod eft oppidum Pannoniæ ad Dravum fluvium, circa ea loca, ubi nunc Effek. Ammian. I. 15. c. 5. al. 14.) Murfenfe prælium Hieronym. adverf. Lucifer. fect. 18. (al. c. 7.) Valens Murfenfis Epifcopus. Al. leg. Murfienfis. Apud Eutrop. 1. 9. c. 8. & lib. 10. c. 12. & apud Aurel. Vid. in Epitom. c. 41. habetur Murfia: fed Græce eft Mupon, Murfa. MURSĨA, dea. V. Nortia.

MURTA.

MURTATUS. ) V. Myrtus, &c. MURTĚUS .

MURTIUS. V. Murcius.

vos,

MURUS, ri, m. muraglia, muro, Taxes, lapideus ambitus circa urbem, munimenti caufa: amarus (quod V.) qui ab pos duci videtur, quod TEPITÉXITuz Hefychio eft. Differt a pariete, qui est privatarum ædium. Cic. 3. de nat. Deor. fub fin. Muri urbis, quos pontifices, fanctos effe dicitis. Id. Catil. 1. c. 5. Magno me metu liberabis, dummodo inter me atque te murus interfit. Id. 1. Offic. c. 11. Quamvis murum aries percufferit. Cef. 1. 2. B. Gall. c. 12. Oppidum, propter latitudinem foffe, murique altitudinem expugnare non potuit. & lib. 7. c. 65. Helvii intra oppida murofque compelluntur. Nep. in Themift. c. 6. Muros inftruere. Virg. 1. An. v. 427. ducere. Ovid. Metam. 11. v. 204. ædificare. Nep. in Con. c. 4. extr. dirutos reficere. Id. in Amilc. c. 2. Hoftes a muris removere. Id. in Themift. c. 7. Urbem muris fepire. Juftin. l. 14. c. 5. præfidio murorum urbem includere. Virg. Ed. 4. v. 32. cingere muris oppida. ¶ Dicitur etiam de privatis fepimentis. Cic. Attic. 1. 2. ep. 4. fub fin. De muro, imperavi Philotimo, ne impediret, quo minus id fieret, quod tibi videretur. Tacit. 15. Ann. c. 43. Nec communione parietum, fed propriis quæque muris ambirentur. Calpurn. ecl. 7. v. 48. ubi finis arena, Proxima marmoreo peragit fpectacula muro. In vet. S. C. apud Frontin. de aqued. artic. 127. 129. muri dicuntur ipfæ aquæductuum fubftructiones. Muros etiam vocabant quidam aggeres fine fof

[ocr errors]

fa. Varr. 1. 1. R. R. c. 14. Aggeres qui faciunt fine foffa, eos quidam vocant muros, ut in agro Reatino. ¶ Ita etiam dici poteft quodvis feptum. Juvenal. fat. 4. v. 132. tefta alta paretur, Que tenui muro fpatiofum colligat orbem. 5. e. ambitu, margine. Plin. l. 11. c. 37. fect. 69. Hard. Cor munitum coftarum & pectoris muro. T Muros etiam dixit Silius turres ligneas in tergis elephantorum lib. 9. v. 601. ¶ Translate eft præfidium, munimentum, tutela. Cic. in Pifon. c. 4. Lex Elia, & Fufia everfa eft, propugnacula murique tranquillitatis atque otii. Id. 4. Catil. c. ult. Confulatus mei memoria dum erit veftris mentibus infixa firmiffimo me muro feptum effe arbitrabor. Juftin. I. 14. c. 5. Murus urbi civium virtus. Salluft. in Catil. c. 61. a med. Audacia pro muro habetur. Ovid. 13. Metam. v. 280. Grajum murus Achilles Claudian. de IV. conful. Honor. v. 109. Non dabitis murum fceleri. b. e. perfugium & defenfionem. Adde Sil. I. 16. v. 68. T Crinalem murum vocat Claudian. I. 2. in Eutrop. v. 284. ornamentum capitis Cybeles matris deum, quia turrita fingitur. MUS, muris, m. & f. forcio, force, topo, mus, exiguum animal, incola domuum, penori, & veftibus, & chartis infeftiffimum, fed idem felium, & muftelarum infidiis ad necem femper quæfitum Cic. 14. ad Attic. ep. 9. Tabernæ mihi duæ corruerunt, reliquæ rimas agunt. itaque non folum inquilini, fed etiam mures migraverunt. Id. 2. de Divin. c. 27. a med. Mures diem noctem aliquid rodentes. Id. 2. de nat. Deor. c. 63. Neque enim homines murium, aut formicarum caufa frumentum condunt. Charif. I. 1. pag. 110. Putfch. hic legit murum, confirmatque auctoritate Plinii 1. 6. de dub. ferm. Sed idem tamen Plin. in Hift. nat. pluribus in locis habet murium: quod fane eft ufitatius. Virg. 1. Georg. v. 181. fæpe exiguus mus Sub rerris pofuitque domos, atque horrea fecit. Horat. 1. 2. fat. 6. v. 8o. Rufticus urbanum murem mus paupere fertur Accepiffe cavo. Plin. l. 10. c. 65. Ex una mure genitos CXX. tradiderunt. Plaut. Perf. 1. 2. 6. & Capt. 1. 1. 9. de parafitis. Quafi mures femper edimus alienum cibum. ¶ Creditur differre a forice, quod forex major fit, clariufque ftrepat, & plus afferat detrimenti. Plin. l. 11. c. 5o. forici tribuit caudam in ima parte fetofam, ut bubus, & leoni: lib. 8. c.57. ex Nigidio tradit, sorices hieme condi: quæ in noftros mures non conveniunt. Præterea ibid. docet, mures effe haud fpernendum in oftentis etiam publicis animal foricum oftentu dirimi aufpicia. Colum. I. 12. c. 31. Si quod animal in muftum ceciderit, & interierit, uti ferpens

, aut. mus,

mus,

[ocr errors]

Multa funt murium genera: domeftici, agreforexve. ftes, aranei, Pontici, Libyci, marini, &c. V. Plin. l. 8. c. 57. 1. 9. c. 19. l. 10. c. 65. & alibi. Mures interdum vocantur filveftres quædam, feræque beftia minores, exterarum regionum, ut feles feri, vulpes, martes, hermelini, de quibus & in Murinus dictum eft: quorum pellibus ad veftes eft ufus. Ammian. 1. 31. c. 2. ( al. 3.) de Hunnis. Indumentis operiuntur linteis, vel ex pellibus filveftrium murium confarcinatis. Senec. ep. 90. Hodieque magna Scytharum pars tergis vulpium induitur, ac murium, quæ tactu mollia, & impenetrabilia ventis funt. Mus marinus, pifcis eft ex iis, qui in mari quidem vivunt, fed in terram quoque aliquando exeunt. Is in terra effoffo fcrobe parit ova, & rurfus terra obruit: tricefimo die refoffa aperit, fetumque in aquam ducit. Plin. 1. 9. c. 19. 51. extr. T Mures Africani Romanis olim dicebantur ut opinatur Lipf. 1. 2. Elet. c. 4.) panthere cum primum iis vifæ, ficut elephanti Luce boves. Plaut. Pan. 5. 2. 51. Mures Africanos prædicat in pompam ludis dare fe velle Edilibus. Plin. tamen . 30. c. 6. mures Africanos intelligit fimpliciter mures in Africa natos, quos decoctos, & in cibo fumptos pulmonum vitiis mederi, docet. Sunt & mures odorati, quorum pelliculas geftabant delicatiores, & bene olere cupientes. Hieronym. ep. 16. epitaph. Marcelle. Rubri maris pretiofiffima grana fufpendefragrare mure. Id. 1. 2. contra Jovinian. fect. 6. Odoris fuavitas, & diverfa thymiamata, & amomum & mufcus, & peregrini muris pellicula, diffolutis & amatoribus convenit. zibetto, mufchio, μόσχος. T Proverb. eft illud Seneca in Apocolocynt. ante med. Venifti huc, ubi mures ferrum rodunt. Eo utimur, cum fignificare volumus, magnam loci ac rerum mutationem factam effe & novas fubito exortas effe difficultates, ut aliis omnino artibus. ac moribus vivendum fit. ( Mures aliquando ferrum rofiffe leges apud Plin. l. 8. c. 57. Et Antigonus Cariftius, ut refert Pier. ad En. 3. v. 76. tradit, in Gyaro infula mures effe, qui ferrum abrodant.) Id. ibid. paulo poft. Romæ mures molam lingunt: hic nobis curva corrigit. Aliud proverb. quo videtur fignificari, Roma omnia humano, & translatitio more fieri, nihilque agi, quod non & alibi ufuveniat. Nam ubique mures molas lingunt, cum poffunt: vel omnia Romæ abundare, & deliciarum effe affluentiam: vel denique magnam ibi effe vivendi licentiam. Aliquando mus eft convicium hominis vilioris ac fordidi. Petron. in fragm. Tragur. c. 58. Burm. Videbo te in publicum, mus, imo terræ tuber T Cur murium ( al. murum) pernicies ab Arnob. 1. 3. dictus fit Apollo, V. in Smintheus. Fuit Mus cognomen Romanæ familiæ in gente Decia, ut P. Decius Mus. Frontin. de aquad. artic. 5. Liv. l. 10. c. 14. & Plin. l. 22. c. 5. Item cujufdam Apollonii medici, tefte Celfo in præfat. 1. 5.

re,

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

eo

&

ram Saturni, Euterpæ Jovis, Erato Martis, Melpomene Solis, Terpsichore Veneris, Calliope Mercurii, Clio Lune. Thaliam facit in Terra remanere, fed in campis virentibus, & multo flore confpicuis. A plerifque virgines dicuntur. Hinc Juvenal. fat.

[ocr errors]

4. v. 36. narrate puellæ Pierides: profit mihi vos dixiffe puellas Sunt tamen qui matres faciunt, natofque iis tribuunt, Orpheum, Linum, Sirenas. Serv. ad En. 1. v. 12. T Finguntur in Parnaffo præcipue habitare, ibique fimul choreis & cantu inter lauros exerceri, remotæ a ftrepitu armorum & negotiorum, æternam Phoebo præfide pacem tuente, & poeticum fpiritum afflante. Habuere Romæ templum una cum Hercule, quod primum Euandrum excitaffe ferunt, edoctum ab Hercule litteras: deinde M. Fulvium Nobiliorem in Circo Flaminio. V. Mufagetes. ¶ Metonymice Mufa pro cantu & carmine ponitur. Virg. Ecl. 8. v. 5. Damonis Mufam dicemus & Alphefiboi. Horat. 1. 2. od. 1. v. 37. Mufa procax. T Item pro quavis difciplina liberali. Cic. Tufcul. 5. c. 23. Quis eft omnium, qui modo cum Mufis, id eft cum humanitate & cum do&trina habeat aliquod commercium, qui fe non hunc mathematicum malit, quam illum tyrannum? Id. in Orat. c. 3. Forenfes caufas agreftioribus Mufis reliquerunt. Id. Fam. 1. ep. 9. ad fin. Ab oratoribus disjungo me fere, referoque ad manfuetiores Mufas. h. e. ad ftudia philofophica. T Craffiore Mufa, craffa Minerva & fermone, qui ab omnibus intelligatur, nihil fubtile habens, aut abftrufum, alla groffulana. Quintil. l. 1. c. 10. ( al. 17.) Libet propter quofdam imperitiores, etiam craffiore, ut vocant Mufa dubitationem hujus utilitatis eximere. Sic Mufa pedeftris apud Horat. eft genus carminis tenui ftilo, ac veluti domeftico & translatitio quale eft Satyrarum: 1. 2. fat. 6. v. 17. Quem prius illuftrem Satyris, Mufaque pedeftri? Nulla Mufa, invita Mufa, fine gratia T fine ingenio, fine dotrina. Varr. apud Non. c. 6. n. 1. Cum tot comoedias fine ulla fecerit Mufa, ego unum libellum non edolem? MUSEUM. V. Museum.

MUSA, æ, f. Mufa, Mire, dea, quæ Poeticæ, & Muficæ, & ce-
teris liberalium artium difciplinis præeft. Varius eft in Fabulis
Mufarum numerus: fed plerumque novem feruntur. Cic. 3. de nat.
Deor. c. 21. Jam Mufæ primæ quatuor, natæ Jove altero, Thel-
xiope, Acede, Arche, Melete: fecundæ Jove tertio & Mnemofyne
procreatæ novem tertiæ Jove tertio Pierio natæ, & Antiopa, quas
Pieridas, & Pierias folent Poetæ appellare, iifdem nominibus
dem numero, quo proxime fuperiores. Apud Aufon. & tres
octo, & novem memorantur, ep. 4. v. 63. An te carminibus juvat in-
ceftare canoras Mnemofynes natas aut tres, aut octo forores? ( Serv.
al En. 1. v. 12. Mufas multi novem, multi octo, multi feptem
dixerunt. Hæc eadem habet Arnob. 1.3. pag. 121. ) Id. in Gripho,
feu Edyll. 11. v. 30. Et Lyrici vates numero funt Mnemofynarum,
Tres folas quondam tenuit quas dextera Phoebi: Sed Citheron to-
ties ternas ex ære facravit Relligione patrum, qui fex fpreviffe ti-
mebant. Illuftrat hunc Aufonii locum præclare Auguftin. docens
1. 2. de Doctr. Chriftiana, c. 17. ex Varrone, cum cujufdam oppidi
cives locaffent apud tres artifices terna fimulacra Mufarum, quod
in templo Apollinis donum ponerent, ut quifquis artificum pul-
criora formaffet, ab illo potiffimum electa emerent; factum effe
ut opera fua illi artifices æque pulcra explicarent: & placuiffe ci-
vitati omnes novem, & omnes effe emptas, ut in Apollinis tem-
plo dedicarentur: iis poftea Hefiodum impofuiffe vocabula. Ceterum
tres tantum effe Mufas, ex triplici fonorum genere. Aut enim af-
fa voce fonum edi, ut in cantu; aut flatu, ut in tuba, & tibiis;
aut pulfu, ut in citharis, & tympanis. T Nihilominus no-
vem celebrantur vulgo a Poetis: quarum nomina, & officia com-
plexus eft Aufon. Edyll. ult.

Clio gefta canens, tranfa&tis tempora reddit.
Melpomene tragico proclamat moefta boatu.
Comica lafcivo gaudet fermone Thalia.
Dulciloquos calamos Euterpe flatibus urget.

Terpfehore affe&tus citharis movet, imperat, auget.
Plectra gerens Erato, faltat pede, carmine, vultu.
Carmina Calliope libris heroica mandat.

Uranie cæli motus fcrutatur, & aftra.
Signat cuneta manu, loquitur Polyhymnia geftu.
Mentis Apollineæ vis has movet undique Mufas.
In medio refidens complectitur omnia Phoebus.

Hæc tamen officia interdum a Poetis confunduntur. Virg. 7. En. v. 37. Nunc age, qui reges, Erato, quæ tempora rerum, &c. Ovid. 2. Trift. v. 568. Quen mea Calliope læferit, unus ego. A variis locis, in quibus habitare finguntur, dicta funt Parnaffides, Heliconides, Olympiades, Pierides, Thefpiades, Hippocrenides, Pegafides, Caftalides, Aonides, Pimplæa, Libethrides, &c. de quibus V. fuis locis. Suum cuique locum in Cælo affignat Martian. Capella l. 1. pag. 11. Uraniæ fphæram ftellatam, Polyhymniæ fphæ

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

MUSEUS, i, poeta antiquiffimus Orphei tempore, quem alii Lini filium, alii Orphei faciunt, cujus certe fuit difcipulus, tefte Servio ad illud n. 6. v. 667. Mufæum ante omnes, &c. MUSAGETES

" 2, 1. Μεταγέτης, & Μεσαγετές, a Mire, Mufa, & yo, duco, dux & comes Mufarum. Eft epitheton Græcum non folum Apollinis, fed etiam Herculis, qui ideo fic dictus eft, quod & Mufarum quies defenfione Herculis, & virtus Herculis voce Mufarum indiget, qua prædicetur. Fuit Romæ ædes Martis in Circo Flaminio, in quam a M. Fulvio Nobiliore Mufarum figna, quæ Ambracia capta alportaverat, illata fuere: indeque ades Herculis Mufarum dicta cft: quam poftea Marcius, Philippus Augufti vitricus inftauravit, refecitque. Vocem Mufagetes habes apud Eumen. pro reftaur. Schol. c.7. rem ipfam ibid. & apud Sueton. in Aug. c. 29. Ovid. 1. Faft. 6. v. 799. Plin. l. 35. c. 10. &c.

[ocr errors]

Voce

MUSCA, æ, f. mofca, pix, parvum animal volatile: a Græca allata s inferto, more antiquo. Varr. 1. 3. de R. R. c. 16. Non ut mufca liguriunt. Puer abige mufcas, apud Cicer. 2. de Orat.' c. 60. dictum de homine importuno, & molefto. Simile eft illud Catulli carm. ult. neu conarere Telis infefto mi icere, mufca, caput. T Ne mufca quidem, refpondit Vibius Crifpus cuidam interroganti, folus ne 'effet in cubiculo Domitianus, quod ille Imperaror foleret arcu per otium mufcas venari; quod in proverbium tranfiit. Sueton. in ejus vita, c. 3. T Mufcam Plaut. Merc. 2. 3. 26. vocat curiofum hominem, & hac illac difcurrentem. Pan. 3.3. 76. mufcas pro parafitis pofuit, qui ad aliorum cœnas non vocati advolant. Fuit cognomen Romanum in gente Sempronia, ut T. Sempronius Mufca. Liv. 1.45. c. 13. MUSCARIUM, ii, n. ventaglio da mofche, paranofche, cóß, flabellum, quo mufcæ abiguntur. Martial. 1. 14. epigr. 67. cui lemmna Mufcaria pavonina. Lambere quæ turpes prohibet tua prandia mufcas, Alitis eximiæ cauda fuperba fuit. Item peniculus ad detergendum pulverem, fetola, fetoletta. Id. ibid. epigr. 71. cui titulus Mufcarium bubulum. Sordida fi flavo fuerit tibi pulvere veftis, Colligat hunc tenui verbere cauda levis. Mufcarium bubulum eft cauda bo, quæ in extremo villofa & hirta eft, ideo mufcis abigendis, & detergendo, pulveri idonea. Veget. l. 4. rei veterin. c. 1. 2. 3. & 4. fic vocat caudam ipfam equinam. Ab horum fimilitudine fic etiam appellatur coma quarundam herbarum, ut fœniculi, ferulæ, florum fambuci, &c. oxidior. Plin. l. 12. c. 26. Semine in mufcariis dependente.

vis

MUSCARIUS, a, um, ad mufcas pertinens. Plin. l. 29. c. 6. a med. - Aranei mufcarii tela. b. e. mufcarum venatoris. T Mufcarii clavi dicuntur a Vitruv. l. 7. c. 3. fub fin. qui funt capite latiore, & in modum umbella, cujufinodi funt comæ quarundam herbarum, quæ ideo mufcaria appellantur.

MUSCERDA, æ, f. fterco di topi, uvoxodor, murium ftercus. Plin. l. 29. c. 6. Præterea ut Varro nofter tradit, murinum fimum, quod item mufcerdas appellat.

MUSCĬDUS, a, um, mufco obfitus, mufcofus. Sidon. 1. 8.
Mufcidi pumices.

ep. ult. MUSCIPULA, æ, f. & Mufcipulum, i, n. trappola, ugovor, inftrumentum ad capiendos mures. Lucil. apud Non. c. 2. n. 868. & cap. 4. . 404. Mufcipula contenta. tefa, caricata. & Varr. 1. 1. R. R. c. 8. a med. Si parit humus mures, minor fit vindemia, nifi totas vineas oppleris mufcipulis: quod in infula Pandataria faciunt. Phedr. 1. 4. fab. 1. v. 17, Qui fæpe laqueos, & mufcipula effugerat. Senec. ep. 48. Verendum eft, ne quando in mufcipula fyllabas capiam, aut ne cafeum liber comedat. Gloff. Vet. Mufcipulum, uvype. Et in plur. Mufcipula, yides. MUSCO, as. V. Emufto.

MUS

8.1

MUSCOSUS, a, um, muscoso, unions, Buns, mufco abundans,
nufco obfitus. Cic. Q. Fr. l. 3. ep. 1. c. 2. ad fin. A'zodurnoi ni-
hil alfius, nihil mufcofius. Virg. Ecl. 7. v. 45. Mufcofi fontes, &
fomno mollior herba. Varr. l. 1. R. R. c. 9. a med. Prata retorri-
da, & muscosa. Plin. l. 12. c. 1. Saxeæ crepidinis corona mufco-
fos complexa pumices. Id. l. 16. c. 8. E glandiferis fola ægilops
fert panos arentes, mufcofo villo canos.

MUSCULA, æ, f. moschetta, parva mufca. Auguftin. 1. 7. de Trix.
c. 3. Scyniphes mufculæ funt breviffimæ, qua tertia plaga fuperbus
populus Egyptiorum cædebatur. Arnob. 1. 2. pag. 74. Ut ferarum
paterentur aliæ laniatus, mufcularum aliæ ut interirent veneno.
MUSCULOSUS, a, um, mufcolofo, vadas, mufculis inftructus. Celf.
1. 4. c. 1. Cor natura mufculofum. & lib. 5. c. 20. Si nervofus
aut mufculofus is locus est.
Item torofus, polputo. Colum.
1. 8. c. 2. a med. de gallis gallinaceis. Lata & mufculofa pectora
lacertofæque fimiles brachiis ala. Id. 1. 6. c. 37. ante med. de afi-
no admiffario. Sit ampliffimi corporis pectore mufculofo & vafto
feminibus lacertofis.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Sueton. in Claud. c. 42. & Spartian. in Adrian. c. 20. T Mufca item in ædificiis appellantur opera ex pumicibus, & faxis erofis conftructa ad fpecus imaginem arte reddendam grottesco. Plin. 1. 36. c. 21. a med. In quibufdam libris legitur Mufium pro Museum. Et quia Mufion invenitur etiam pro Mufivo, hinc fit, ut Museum æquivaleat utrique, & in unam fæpe fignificationem coalefcant. V. Mufivum. MUSEUS, a, um, Maros, ad Mufas pertinens. Lucret. 1. 2. v. 412. Ac Mufea mele, per chordas organici que Mobilibus digitis expergefacta figurant. fonate musicali. & lib. 1. v.932. mufeo contingere cuncta lepore. colla grazia de' verft. Etiam Apul. l. 2. Metam. Orpheum Museum vatem dixiffe videtur.

MUSĨA, Myfia, vetere ufitatoque Latinis more, Græcam v in u vertendi, ut Suria pro Syria, Sulla pro Sylla, & fexcenta alia. Donat. ad Terent. Hecyr. 1. 2. 8.

MUSICA,

[ocr errors]

22 Mufice, es, f. Mufice, Mann, fcientia, quæ modum canendi demonftrat: a Mufis. Antiquis fignabat univerfe humanitatis ftudia, idque ex vi nominis. V. Muficus. Sed pofteriores modulationi numerorum fpeciatim id nomen tribuerunt. Cic. 3. de Orat. c. 33. Num Geometriam Euclide, aut Archimede, num Muficam Damone aut Ariftoxeno tractante, &c? Aufon. epift. 10. verf. 43. Socci & cothurni mufica. b. e. poefis comica, & tragica. Apud Græcos antiquos tante venerationis fuit, ut iidem Mufici & Vates, & Sapientes judicarentur. Cujus fcientiæ cum fe imperitum Themistocles confeffus effet ut ait Cicero 1. Tufcul. cap. 2. habitus eft indoctior. Quintil. l. 1. c. 10. ( al. c. 17. ) Mufice antiquis temporibus tantum venerationis habuit, ut, &c. 4 Occulte Ми

[ocr errors]
[ocr errors]

fice nullus eft refpectus, Græcum proverb. ufurpatum a Nerone, cau-
fas prodeundi in fcenam quærente, ut eft apud Sueton. c. 20. Tis
λανθανότης ματικῆς ἐδεὶς λόγος: vel Ο δὲν ὄφελος αποῤῥήτε καὶ ἀρχιες
TAS MTs. Significat autem, animi dotes fi non proferas, perinde
effe, quafi non habeas. Eccli. 20. 32. Sapientia abfconfa, & the-
faurus invifus, quæ utilitas in utrifque? Gell. l. 13. c. ult. Nofti
verbum illud in Græcia vetus, muficam, quæ fit abfcondita, eam
effe nulli rei. Adde Ovid. 3. de ar. am. v. 397. T Mulicæ in-
ventor fuit Amphion. Plin. l. 7. c. 56. a med.

,MUSICARIUS, ii, m. musicorum inftrumentorum artifex. Vet. Infcript.
apud Gruter. pag. 654. n. 1. Colocafio vernæ dulciff. & muficario
ingeniofiffimo, &c.
MUSICATUS, a, um, ad muficæ artis regulas factus. Apul. in Afclep.
Ut dii muficatis hominum cantilenis concelebrarentur laudibus.
MUSICE, es. V. Mufica.
MUSICE, adverb. 8. Mulice ætatem agere, h. e. fplendide, de-
licate, laute, & alienis fumptibus. Plaut. Moftell. 3. 2. 40. Mufice
hercle ætatem agitis, ita ut vos decet; vino, & vietu, pifcatu pro-
bo, electili vitam colitis. Huc pertinet Græcum proverb.
dador Joμer. Nos cantores facrificamus fine fumo. Et aliud A'unto
Biors, tibicinis vitam vivis . Nam mufici, cum alios oble&tent
arte fua, opipare haberi ab iis folent: & tibicines, cum in facri-
ficiis canant, de pontificum menfa laute vivunt, atque adeo fine
fumo, feu impenfa cœnam coquunt.

[ocr errors]

MUSCULUS, li, m. topolino, moar, parvus mus. Cic. 2. de Divin. c.
14. Mufculorum jecufcula bruma dicuntur augeri. Plin. l. 27. c.7.
ad fin. Abfinthium litteras a mufculis tuetur. ¶ Eft & nomen
pifcis (a fimilitudine figura) balænæ amicitia nobilis, quando
prægravi fuperciliorum pondere obrutis ejus oculis, infeftantia ma-
gnitudinem vada prænatans demonftrat, oculorumque vice fungitur:
-quæ funt verba Plinii in fin. I. 9. Hoc idem, tacito nomine, ver-
fibus perfequitur Claudian. 1. 2. in Eutrop. v. 425. The Etiam
concharum cuidam generi nomen mufculo eft. Celf. l. 3. c. 6. ad fin.
Uti cibo exiguo, maximeque oleribus, vel jure etiam concharum
mufculorumve, aut locuftarum. Id. l. 2. c. 29. inter ea, quæ al-
vum movent, recenfet oftrea, pelorides, echinos mufculos, &
omnes fere conchulas. Adde Plaut. Rud. 2.1. 9. ubi al leg. myri-
lus.
In corpore animalis vocatur mufculus inftrumentum mo-
tus, mufcolo, fcil. membrum conftans fibris nervofis intertextis
vena arteria, & membrana fepiente. In illud immittitur nervus
qui fpiritum deferat, quo mufculus intumefcit, & alterutram e
duabus partibus movet, quibus infixus eft. Infigitur autem fere in
ipfa offa. Ex una parte caput habere dicitur, ex altera caudam
feu tendinem, ut vocant: itaque conformatus alicubi eft, ut par-
vun murem quodammodo referat. Sunt autem mufculi in corpore
animalis ubicumque moveri membra debent, ac pæne totidem, quot
funt ejus motus. Celf. 1. 5. c. 26. sect. 3. extr. 22. Inflammatio
timeri poteft, ubi læfum eft vel os, vel nervus vel cartilago, vel
mufculus. lib. 8. c. 1. Maxilla alter proceffus fub offe jugali
fubit, & fuper id temporum mufculis illigatur. T Aliquando
latiore fignificatione accipitur pro toro, & carne Lucan. I. 9. v.
771. de tabefcente ex veneno. fine ullo Tegmine poples erat: femo-
rum quoque mufculus omnis Liquitur. ¶Translate Plin. l. 5.
ep. 8. a med. Hanc (biftoriam fæpius offa, mufculi, nervi: il-
lam ( orationem) tori quidam, & quafi jubæ decent. T Eft
etiam hoc nomine machina militaris, obfidendis urbibus adhibita
qua tecti milites, aut materia apportata foffas complebant, aut
vectibus muri fundamenta convellebant, galleria. Tradit Veget. l. 4.
de re milit. c. 16. ejus ufum fuiffe etiam, ut fub ea milites terram
folidarent, munirentque viam turribus ambulatoriis, dum muros
accederent: unde nomen ei factum a marinis mufculis, qui balanis
prænatant, & vada demonftrant. Majoris mufculi formam ita defcri-
bit Caf. I. z. B. Čiv. c. 10. Duæ primum trabes in folo, æque lon-
ga, diftantes inter fe pedes IV. collocantur, inque eis columellæ
pedum in altitudinem V. defiguntur. Has inter fe capreolis molli
faftigio conjungunt, ubi tigna, quæ mufculi tegendi caufa ponant,
collocentur. Eo fuper tigna bipedalia injiciunt, eaque laminis cla-
vifque religant. Ad extremum mufculi tectum, trabefque extremas
quadratas regulas IV. patentes digitos defigunt, quæ lateres qui
fuper mufculo ftruantur, contineant. Ita faftigiato, atque ordina-
tim ftructo, ut trabes erant in capreolis collocatæ, lateribus luto-
que mufculus, ut ab igne, qui ex muro jaceretur, tutus effet
contegitur. Supra lateres coria inducuntur, ne canalibus aqua im-
miffa lateres diluere poffet. Coria autem ne rurfus igni, ac lapi-
dibus corrumpantur, centonibus conteguntur. Examinat hæc omnia,
atque illuftrat Lipf. lib. 1. Poliore. dial. ult.
MUSCUS, i, m. mufco, muschio, Bor, villofa illa lanugo, quæ in
arboribus ac faxis provenit, qualem videmus circa fontes & loca
humida, qualis etiam eft illa, quæ in mari petris innafcitur
mari innatat, unde & in litus evolvitur ac projicitur , quæ aliter
alga dicitur, mufcolo, mufchio. Ouid. 8. Met. v. 563. molli tellus
erat humida mufco. Sil. l. 15. v. 778. antra virentia mufco. Horat.
I. 1. ep. 10. v. 7. mufco circumlita faxa. Virg. Ecl. 6. v. 62. Phae-
thontiadas mufco circumdat amara Corticis. b. e. cortice mufcofo
& amaro. T Mufcum, qui a D. Hieronymo 1. 2. in Jovinian.
fet. 8. inter odoramenta recenfetur, quidam putant effe illum
quem ex cujufdam animalis Indici vomica erui, Actius tradit, mu-
fchio, zibetto, μórxos.

[ocr errors]
[ocr errors]

ac

[ocr errors]

MUSEJARYUS, ii, m. idem qui mufivarius ueror. Infcript. apud Gruter. pag. 586. T. Julius Aug. lib. Nicephor. mufejar. fecit fibi, &c.

MUSEUM, i, n. ( rectius quam Mufæum, eft enim Græce TOT) mufeo, luogo confacrato alle mufe, facrarium Mufarum, locus ubi Mufæ colebantur, & refponfa reddebant: cujufmodi fuiffe in Macedonia ad Olympum montem fcribit Philoftrat. in vita Apollon. Accipitur pro loco, feu ædificio, quo litterarum & ftudiorum caufa homines conveniunt, quale fuit celeberrimum Alexandriæ, in quo publico fumptu viri do&ti quainplures alebantur ut litteris vacarent

[ocr errors]
[ocr errors]

MUSĬCUS, a, um, muficale, pronos, ad muficam pertinens. Cic. 2.
de Legib. c. 15. a med. Plato negat mutari póffe leges muficas fine
mutatione legum publicarum. Phedr. 1. 4. fab. 19. v. 20. Qui tri-
ftis audis muficum cithare fonum. Quintil. I. 1. c. ult. a med. Mu-
ficis modis cantica excipere. Gell. l. 19. c. 9. Ingenium facile ac
libens ad rem muficam. intendente e dilettante di mufica. Plin. l.
29. c. 1. Herophilus in muficos pedes venarum pulfus defcripfit. a
battuta. ¶ Mufica, orum, mufica ars,
la mufica. Cic. 1. de Orat.

fus.

[ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors]

c. 42. In muficis numeri, & voces & modi: in geometria linea-
menta, formæ, intervalla in aftrologia cali converfio, &c. & cap.
30. Dedere fe muficis. Id. 5. Tufcul. c. 22. Muficorum perftudio-
Muficus, ci, muficæ artis peritus, mufico. Cic. 1. Offic.
c. 41. In fidibus muficorum aures minima fentiunt. Id. 2. Tufcul.
cap. 4. fub fin. Si abfurde canat is, qui fe haberi velit muficum
¶ Eft etiam muficus ad litteras, humanitatem, & præfertim ad
poeticam pertinens, letterario, poetico. Mufæ enim his omnibus præ-
effe dicuntur. Cic. 3. de Orat. c. 44. Namque hæc duo, mufici
qui erant quondam iidem poeta, machinati ad voluptatem funt
verfum, atque cantum. ( Muficum de poeta ufurpat Aufon. epift.
11. & in fin. epift. 21.) Terent. Heaut. prol. v. 23. Applicare fe
ad ftudium muficum. b. e. Comicam poefim. Sic Phorm. prol. v. 18.
Artem muficam tra&tare. Gell. in præfat. ad fin. Ut hæc commenta-
ria ne attingat, neve adeat profeftum & profanum vulgus, a ludo
mufico diverfum. h. e. ftudio litterarum, averfum a Mufis. ¶ Mu-
ficus pes a Diomed. l. 3. pag. 478. Putsch. enumeratur inter penta-
fyllabos, conftans longa, brevi, longa, & duabus brevibus, ut
temperantia.

[ocr errors][ocr errors]

MUSIGENA,, Mufa genitus, Mufæ filius. Rufin. de compof. & metr.
orat. inter Rhetor antiq. Pithæi, pag. 313. Mufigenæ numeros vates,
& metra fequuntur . 07
MUSIMO, & Mufmo, onis, m. bastardo, μέσμων animal ex duobus
animalibus diverfæ fpeciei procreatum. Non. c. 2. n. 530. Musimones
afini, muli, aut equi breves. Cato ibid. Afinum, aut mufimonem, aut
arietem,
Lucil. ibid. Pretium emit, qui vendit equum mufimonem . Plin.
8. c. 49. Eft & in Hifpania non abfimile pecori genus mufmonum
caprino villo, quam pecoris velleri propius. Eugen. Toletan. carm.
22. dicit, mufimonem effe ex capra & ariete: quod verbis Plinii
valde congruit. ¶ Ad illud Virg. 3. Georg. v. 446. udifque aries
in gurgite villis, &c. adfcribit Servius: mufimonem dicit ducem
gre-
gis, quem ita & Varro commemorat. Sed puto, Servium falli.
MUSINOR. V. Muginor.

MU

MUSIVARIUS, ii, m. artifex mufivi operis. Cofantin. Imp. lib. 10.
Cod. Juftin. tit. 64. leg. 1. & lib. 13. Cod. Theodof. tit. 4. leg. 2.
Inteftinarii,
ftatuarii, mufivarii. Adde Caffiodur. I. 7. Variar. 5. a
med.

MUSIUM, ii, V. Museum.
MUSIVUM, vi, n. opus concinne teffellatum, varieque picturatum,
lavorato o dipinto a mufaico, cujufmodi videre eft in Ede Divi Mar-
ci Venetiis. Spartian. in Pefcenn. Nigro, c. 6. Hunc in Commodia-
nis hortis, in porticu curva, pictum de Mufivo videmus, facra I-
fidis ferentem. Auguftin, l. 16. de Civ. Dei, c. 8. Hominum gene-
ra, quæ in maritima platea Carthaginis mufivo picta funt. Trebell.
Poll. in XXX. Tyrann. c. 24. Accipiens ab his coronam civicam pi-
Aturatam de mufivo. Ubi alii leg. mufeo. Mufivum enim idem eft ac
mufium five museum, quæ omnia funt varie inflexa ab una voce
Græca μ8. V. Museum. T Adjective Infcript. apud Spon. in
mifcell. erud. ant. fett. 2. artic. 8. pag. 39. Cameram fuperpofuit, &
opere mufeo exornavit. Exhibet ibid. Spon. figuram mufivi antiqui
Lugdunenfis fimulque hujus appellationis caufam ex eo ducit, quod
effent mufiva quafi Mufarum manibus elaborata: vel quod fic fæpe
exornarentur Musea, feu ædes Mufis facræ, in quas viri litterati
conveniebant.

[ocr errors]
[merged small][ocr errors][merged small][ocr errors]

MUSSITATIO, onis actus muffitandi. Apul. l. 8. Metam. poft init. de canibus vexaticis. Tacitaque prius fervata muffitatione, figno fibi repentino reddito, latratibus mifcent omnia .

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

&c.

*mormo

ceos muftarios decem.

:

[ocr errors]

quod fignificat, ex re frivola & exigua laudem quærere. MUSTARIUS, a, um, ad muftum pertinens. Cato R. R. c. 11. UrMUSTELA, læ, f. donnola, yx, animal quadrupes parvum, fed oblongum, flavi coloris, muribus, columbis, gallinis infeftum. Duo autem, inquit Plin. l. 29. c. 4. funt genera alterum domefticum, quod in domibus noftris oberrat, & catulos fuos ut auctor eft Cicero, quotidie transfert, mutatque fedem, ferpentes perfequitur: alterum filveftre, diftans magnitudine, Græci intida vocant. Plaut. Stich. 3. 2. 43. Certum eft muftelæ pofthac nunquam credere. nam incertiorem nullam novi beftiam. quæne & ipfa decies in die mutat locum. V. Galanthis. Lepidas de ea fabellas habet Phedr. l. 1. fab. 22. 1. 4. fab. 1. & 5. Eft etiam genus pifcis marini, & fluviatilis, cujus meminit Plin. l. 9. c. 17. & lib. 32. c. 9. extr. item Enn. apud Apul. in Apolog. & Colum. I. 8. c. ult. Fluviatilem quidam effe putant noftram lampetram. T Legitur & muftella. MUSTELATUS, a , um, adject. a muftela ut Mustelatum peplum, h. e. colore muftelino tinctum, apud Apul. . 2. Metam. ut quidem nonnulli legunt. Sed alii omnino aliter.

[ocr errors][merged small]

MUSTELINUS, a, um, yeλswds, ad muftelas pertinens. Plin. l. 30.
c. 14. Utriculus muftelinus. Terent. Eun. 4. 4. 21. Vietus
veternofus fenex, colore muftelino. b. e. fublivido. V. hic Donat.
T Legitur & muftellinus.

[ocr errors]

MUSTELLARIUS vicus Romæ, qui memoratur a Varr. l. 4. de L. L. c. 8. ad fin. ponitur ab Onuphr. Panvin. in regione Urbis fexta, & antiquus extra ordinem fuiffe dicitur.

C.

[ocr errors][merged small]

MUSTEUS, a, um, moftofo, recente, fresco, yaéunies, fucco abundans,
& fapore mufti: item recens, quia recentia teneriora & fuccofio-
ra effe folent. V. Muftus. Cato R. R. c. 7. & Varr. 1. 1. R. R. c.
59. Mala, quæ antea muftea vocabant, nunc melimela appellant
Plin. l. 15. c. 14. Mala muftea, a celeritate mitefcendi : quæ
melimela dicuntur a fapore melleo Colum. I. 9. c. 15. fub fin.
Ubi liquatum mel in fubjectum alveum defluxit, transfertur in vafa
fictilia, quæ paucis diebus aperta fint, dum mufteus fructus defer-
vefcat. Martial. 1. 13. epigr. 55. Multeus petafo. Plin. l. 11.
c. 42.
Mufteus cafeus. Id. 1. 12. c. 7. Mufteum piper. b. e. recens decer-
ptum. Id. 1. 13. c. 4. extr. Mufteæ palma. Id. 1. 37. c. 3. Succi-
num liquidum primo deftillare, argumento funt quædam intus tranf
lucentia, ut formice, aut culices, lacertæque, quas adhæfiffe mu-
fteo, non eft dubium, & inclufas indurefcenti. T Quod Varro
dicit apud Non. c. 4. n. 438. Pueri in ædibus fæpius pedibus offenfant,
dum recentes mufteos in carnario fluitare fufpiciunt: mufteos recentes
videtur intelligere petafones, vel farcimina, vel larida recentia, aut
hujufmodi: & fortaffe recentia gloffema eft. Plin. l. 8. ep. 21. ad
fin. Non dubito cupere te pro cetera mei caritate, quam maturiffi-
me legere hunc adhuc multeum librum. h. e. novum, recentem
Nev. apud Non. c. 2. n. 518. Utrum eft melius, virginemne,
adole-
an viduam uxorem ducere? virginem, fi muftea eft. b. e.
fcens, & fucci plena. Al. leg. inufta.
MUSTICUS. V. Myfticus.

MUSSITO, as, u. 1. parlar fotto voce, uw,, frequent. a muffo, hoc eft, multum & frequenter muffo. Plaut. Mil. 3. 1. 119. Illi inter fe certant donis, ego hæc mecum mutfito: bona mea inhiant, Id. Pfeud. 1. 5. 85. Non a me fcibas piftrinum in mundo tibi, cum ea muffitabas? Apul. in Apolog. Hunc illa timorem, muflitabat, adverfari propalam non audebat. Liv. l. 1. c. 50. Jain enim ita clam quidam muffitantes, vulgo tamen eum appellabant. ¶ Significat etiam tacere, cum filentio pati. Plaut. Mil. 2. 5.65. Quid propius fuit, quam ut perirem, fi locutus fuiffem hero! P. Ergo, fi fapis, muffitabis. Terent. Adelph. 2. I. 53. Accipienda & muffitanda injuria adolefcentium eft. Ubi Donatus notat, proprie müffitare effe diffimulandi caufa tacere. Plaut. Caf. 3. 5. 33. Infectatur omnes domi per ædes, nec quemquam prope ad fe finit adire : ita omnes fub arcis, fub lectis latentes metu muffitant. Adde Trucul. 2. 2. 57. MUSSO, as, avi, atum, a. 1. parlar fotto voce, o tra denti rare, brontolare, (w, fubmiffa voce loquor, clam murmuro: a mutio. Varr. 1. 6. de L. L. c. 5. ad fin. ducit ex eo, quod muti non amplius quam dicunt. u autem Latine mu vertitur. Liv. 1.33. c. 31. Soli Etoli id decretum clam muffantes carpebant. Id. 1. 7. c. 25. Muffantes inter fe rogitabant, num &c. Plaut. Merc. prol. v. 49. Summo hæc clamore, interdum muffans. Virg. 11. En. v. 454. Flent molti, muffantque patres. Stat. 3. Theb. v. 92. Excuffe procerum mentes, turbataque. muffant Concilia. ¶ Dicitur interdum de hærentibus, & dubitantibus. Qui enim dubitat, fecum ipfe tacitus loquitur, nec rem clare aperit. Item de iis, qui timent, neque fe explicare audent, fed diffimulant. Unde fit, ut & pro tacere accipiatur. Virg. 12. n. v. 657. muffat rex ipfe Latinus: Quos generos vocet, aut quæ fe ad foedera flectat. Lucret. I. 6. v. 1177. muffabat tacito medicina timore. b. e. hærebat dubia, quodnam inufitato morbo remedium afferret. Plin. l. 7. ep. 1. Cum muffantes medicos repente vidiffem. Virg. n. 11. v. 344 cuncti fe fcire fatentur Quid fortuna ferat populi, fed dicere muffant. Salluft. in orat. Licin. ad pleb. L. Sicinius, primus de poteftate trib. loqui aufus, muffantibus vobis circumventus erat. Cecil. apud Feft. in Summuffi. Quod potes, file, cela, occulta, tege, tace, muffa, mane. Virgil. commode tranftulit ad boves, 12. n. verf. 718. Stat pecus omne metu mutum, muffantque juvence, Quis nemori imperitet, quem tota armenta fequantur. ¶ Paffive Plaut. Aulul. 2.1. 12. quum non eft occultum id haberi, neque per metum muffari, quin participem T Pro tacere eft etiam ilpariter ego te, & tu me ut facias: lud Ennii apud Feft. Non decet muffare bonos. Corrigunt. Critici: Non decet hic muffare bonos. vel, Namque decet, &c. Servius & Philargyr. alium Ennis locum referunt ad 4. Georg. v. 188, Non poffunt muffare boni, qui facta (al. tanta) labore Nixi militiæ T Quod addit Servius ad 12. En. v. 657. ex Clodio peperere. Tufco: Muffare eft ex Greco, comprimere oculos: Græci muro dicunt: Corrigendum eft comprimere labia. id enim valet Græcum verbuni. Pro murmurare, bombam edere, ronzare. Virg. 4. Georg. verf. 188. de apib. Fit fonitus, muffantque oras & limina circum. In illo Varron. apud Non. cap. 4. n. 125. 306. Difcumbimus muffati, dominus matura ova ad cœnam committit. muffati videtur effe participium a muffor, aris, depon. MUSTĀCE , es, f. lauri genus maximo folio, ita dictum, quod muftaceis fubjiceretur. Plin. l. 15. c. 30. MUSTACĚUM, Muftaceus i m. & n. moftacciuolo, calicione, ETT, libi genus eft, quod in nuptiis adhiberi folebat, cujus conficiendi rationem docet his verbis Cato de re ruft. c. 121. Muftaceos fic facito: farinæ filigineæ modium unum multo confpergito: anifum, cyminum, adipis pondo duo, cafei libram, & de virga lauri deradito eodem addito: & ubi definxeris, lauri folia fubtus addidum concoques. Juvenal. fat. 6. v. 201. Si tibi legitimis patam, junctamque tabellis Non es amaturus, ducendi nulla videtur Caufa, nec eft, quare coenam & mustacea perdas. Cic. Attic. lib. 5. epift. 20. ante med. Laureolam in muftaceo quærere. proverb.

[ocr errors][ocr errors][ocr errors]
[merged small][ocr errors]

MUSTRICOLA, forma da calzolajo, eft machinula ex regulis, in qua
calceus novus fuitur. Afranius, Muftricolam in dentes impingam ti-
bi. Hæc Feft. T Legitur & muftricula, quæ in Gloff. Ifid. dicitur
effe machina ad ftringendos mures.
MUSTULENTUS, a, um,
mufto abundans, mufteus. Plaut.
in fragm. apud Non. c. 1. n. 322. & cap. 4. n. 476. Nam ita mu-
ftulentus æftus nares attigit. Non. altero loco ventus habet pro e-
ftus, & obtigit pro attigit. Apul. lib. 2. Metam. Muftulentus autu-
1. 9. Muftulentæ autumni delicia.
MUSTUM. V. in voce fequenti.

[merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small]

MUSTUS, a, um, recente, fresco, giovine, veos, novus
vellus fortaffe a Móryos, tener. Nev. apud Non. c.2. n. 518. Utrum
eft melius, virginem ne an viduam uxorem ducere ? virginem, fi
nufta eft. al. leg. muftea. Cato apud Prifcian. l. 6. pag. 711. Putfch. De
agna mufta pafcenda. Id. de R. R. c. 115. In vinum muftum ve-
ratri manipulum conjicito. Martial. l. 13. epigr. 120. & Prudent. I.
1. aduerf. Symmach. v. 127. Muftum Falernum. T Muftum abfo-
lute eft vinum novum nondum
purgatum, mofto
yhεunos. Cato R. R. c. 120. Multum fi voles totum annum habere
in amphoram muftum indito, & corticem oppicato, demittito in
pifcinam, poft XXX. diem eximito: totum annum multum erit.
Virg. 1. Georg. v. 295. Dulcis mufti humor. Plin. l. 9. ep. 16. Mu-
ftum novum. Plin. alter 1. 23. c. 1. ante med. Mufta differentias ha-
bent naturales has, &c. Martial. I. 1. epigr. 19. In Vaticanis con-
dita mufta cadis. Tibull. l. 1. el. 1 v. 6. pleno pinguia mufta la-
cu. Ovid. 1. Amor. el. ult. v. 11. muftis uva tumebit. Id. 14. Me-
tam. v. 146. Tercentum meffes, tercentum multa videre .. b. e.
centum æftates, totidem autumnos, uno verbo tercentum annos. me-
talepfis. ¶ Mufta olei, eft recens oleum. Plin. l. 15. c. 1. Con-
fequens olearum vindemia eft, arfque vel major olei mufta tempe-
randi. Ita Harduin. ex MSS. Al. leg. olei, quam musta.
MUTA, æ, dea, quæ & Lara, & Larunda, Larium mater una ex
Najadibus, quam ob intemperantiam lingue Jupiter ufu loquendi
privavit. Ovid. 2. Faft. v. 583. Lactant. lib. 1. Inftitut. cap. 20. a

med.

ter

MUTABILIS, le, mutabile, inftabile, ueraBATLLOS, Goueri Boros, qui facile mutatur. Virg. 4. En. v. 569. Varium & mutabile femper femina. Horat. 1. 2. ep. 2. v. 189. Vultu mutabilis. Cic. de nat. Deor. . 3. c. 12. Omne corpus mutabile eft. Liv. 1. 2. c. 7. Mutabilis vulgi animus. Valer. Max. l. 6. c. ult. n. 14. Quid hujus conditione inconftantius, aut mutabilius? Porcius Latro declam. in Catil. c. 16. Mutabiliffimæ funt deorum voluntates.b

MU

MUTABILITAS, atis, f. mutabilità, inconstanza, asxoix, dunnoix, mobilitas. Cic. 4. Tufcul. c. 35. Hæc inconftantia mutabilitafque mentis quem non ipfa pravitate deterreat? MUTABILITER, adverb. mutabilmente. Varr. apud Non. c. 2. n. 548. Inftabilis animus ardens mutabiliter avet habere, & non ha

ei bere.

[ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors]
[ocr errors]

MUTATIO, onis, f. mutazione, metußorn, actus mutandi, converfio, motus. Cic. 12. Phil. c. 2. extr. Confilii mutatio optimus eft portus pœnitenti. Id. in Acad. l. 4. c. 38. Ut nulla vis tantos queat motus mutationefque moliri. Id. 1. Offic. c. 33. Mutationem facere Terent. Eun. 4. 4. 4. Mutatio veftis. Plin. l. 13. c. 4. Mutatio fedis. Id. l. 28. c. 8. a med. de chameleone. Nullum animal pavidius exiftimatur, & ideo verficoloris effe mutationis. h. e. in varios colores mutari. Cic. Attic. I. 8. ep. 3. circa med. Multi mutationis rerum cupidi. di cofe nuove di mutazion di governo. Sic Tacit. 3. Ann. c. 44. Cupido mutationis. ( Adde Juftin. lib. 40. c. ult. & Sueton. in Galb. c. 8. ) Cic. 1. Offic. c. 7. Communes utilitates in medium afferre, mutatione officiorum, dando, accipiendo. h. e. permutatione viciffim officia tribuendo ut in mercatura & mercibus fieri folet. Lambin. leg. mutuatione. In curfu publico mutatio eft locus, ubi equi evectionis mutantur una posta. Impp. Arcad. & Honor. I. 8. Cod. Theodof. tit. 5. leg. 53. & lib. 12. Cod. Juftin. tit. 51. leg. 15. Videtur etiam effe ipfe veredus, qui mutatur, cavallo da poßta. Ammian. 1. 21. c. 9. ( al. c. 16. ) Præfectus Prætorio vectus mutatione celeri curfus publici, tranfitis Alpibus, &c.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

MUTĀTOR oris, qui mutat, METRTOITAS. Valer. Flacc. I. 6. v. 161. comitumque celer mutator equorum Mofus. b. e. defultor.

Lucan.

1. 10. v. 202. Mutator circulus anni. h. e. Zodiacus, quia per eum fol decurrens mutationes temporum facit. Stat. l. 5. filv. 2. v. 135. mutatorefque domorum Sauromatas. Lucan. 1.8. v. 854. Mercis mutator Eox. h. e. mercator. Arnob. l. 3. pag. 119. Mercium commerciorumque mutator.

, a, um,

MUTATORIUS ad mutandum pertinens. Tertull. de refurr. carn. c. 56. Mutatorium indumentum. T Mutatorium Cæfaris locus fuit Romæ in regione prima, apud Sext. Ruf. Publ. Victor. Quidam putant fuiffe privatas ædes ad feceffum & delicias, quas pro anni tempore mutaret Cæfar. Alii locum, ubi Cæfar iturus ad bellum, togam fago mutaret. Vet. lap. apud Gud. pag. 199. n. 7. C. Julio Pfebio C. L. procur. mutatorii Cæfaris.

[ocr errors]
[ocr errors]

MUTĀTUS, us m. idem ac mutatio. Tertull. de Pall. c. 4. circa med. Incredibili mutatu.

MUTĀTUS, a, um, mutato, ¿xxdes, converfus, immutatus. Cic. pro Rofc. Amer. c. 36. Videte nunc, quam verfa & mutata in pejorem partem fint omnia. Id. 5. Fam. ep. 21. Cum alii interierint, alii abfint, alii mutati voluntate fint. Id. initio divin. Verr. Mutata voluntate ad accufandum defcendere. Stat. 1. 2. Theb. v. 655. ille nihil vultum mutatus. Virg. 2. Æn. v. 274. Hei mihi, qualis erat quantum mutatus ab illo Hectore, qui redit exfuvias indutus Achills! Ovid. 15. Metam. v. 46. e nigro color eft mutatus in album. Horat. l. 2. fat. 2. u. 58. Ac, nifi mutatum, parcit defundere vinum. guastato. Enτpoziαv oivov. Plin. l. 12. c. 25. a med. Balfamum melle mutatum. adulterato . T Translatus, trasportato. Virg. 2, Georg. v. 49. tamen hæc quoque fi quis Inferat & fcrobibus mandet mutata fubactis, Exuerint filveftrem animum. T Mutata verba, inquit Cic. in Orat. c. 27. ea dico, in quibus pro verbo proprio. fubjicitur aliud, quod idem fignificet, fumptum ex re aliqua confequenti. h. e. per metonymiam immutata, ut cum Africam pro Afris Ennius pofuit, ut ibid. fubjicitur. Diftinguuntur autem a translatis, quæ Cic. ibid. ita vocat, cum per metaphoram efferuntur. Apud eund. in Partit. c. 5. 7. genus dicendi verfum, feu converfum atque mutatum opponitur fua fponte fufo explicaturque ibid. accurate. Transformarus. Virg. 1. En. v. 662. ut faciem mutatus, & ora Cupido Pro dulci Afcanio veniat. Id. Ecl. 6. v. 78. Aut ut mutatos Terei narraverit artus. Ovid. in princ. Metam. In nova fert animus mutatas dicere formas Corpora. & lib. 6. v. 115. & lib. 9. v. 81. Te quoque mutatum torvo, Neptune, juvenco Virgine in Folia pofuit. ¶ Motus, mosso. Lucret. 1. 1. v. 909. Atque eadem paulo inter fe mutata creare Ignes e lignis. Petron. in Satyr. c. 124. Sentit terra deos, mutataque fidera pondus Quæfivere fuum. Hæc Gronov. Obfervat. l. 3. c. I.

[ocr errors]

MUTESCO, is, n. divenir muto, tacere, napoμa, mutus fio, obmutefco. Impp. Arcad. & Honor. lib. 9. Cod. Theodof. tit. 40. leg. 17. Omnia mutefcant tempora. Paulin. Nolan, carm. 24. Nat. 9. S. Fel. v. 407. vaniloquas docuit mutefcere linguas. Addunt quidam Lexicographi Lactant. I. 7. Cum in exitu lingua mutefcat. Apulej. Mutefcere taciturnitate. Martian. Capell. I. 8. Cuneta velut mutefcentia. Quæ tria loca mihi adhuc incomperta funt. MUTĬCUS, a, um, mutilus. Spica mutica, inquit Varr. 1. 1. R. R. cap. 48. dicitur, quæ non habet ariftam: ex enim quafi cornua funt fpicarum.

[ocr errors]
[ocr errors]

MUTILATIO, onis f. troncamento ακρωτηριασμός, κολόβωσις a&tus mutilandi. Celf. l. 7. c. 9. Quod etfi in levi mutilatione fallere oculum poteft, in magna non poteft. MUTILATUS, a, um, troncato, mozzato, tagliato, nonoßweis, truncatus, abfcifsus. Ovid. de nuce. v. 37. At mihi fæva nocent mutilatis vulnera ramis. Id. Met. 6. v. 559. mutilata cauda colubræ Palpitat. Plin. l. 8. c. 5. Elephas altero dente mutilato. Liv. l. 29. c. 9. Ipfum hoftiliter lacerant nafo auribufque mutilatis. Cicer. Phil. 3. c. 12. a med. In Galliam mutilatum duxit exercitum. h. e. diminutum, fcemato. Sic Imp. Gordian. lib. 11. Cod. tit. 33. leg. 1. Mutilatum patrimonium

[merged small][ocr errors]
[ocr errors][ocr errors][ocr errors][ocr errors]

MUTILO, as, avi, atum, a. 1. troncare, mozzare, tagliar via, nonoBów, dxpwτnpen (w, trunco, abfcindo, partem detraho, abrumpo, deminuo. Curt. I. 9. c. 2. círca med. Corpora fecuribus falcibufque mutilare. lib. 7. cap. 5. ad fin. Mutilare alicui aures & nares. T Translate Terent. Hecyr. 1. 1. 7. Te monea & hortor ne cujufquam mifereat, quin fpolies, inutiles, laceres, quemque nacta fis. V. Admutilo'. T Mutilare verba, trunca efferre troncar le parole. Plin. l. 7. c. 16. Dentes ferie ftructuræ atque magnitudine mutilantes mollientefve, aut hebetantes verba. T Pro deminuere, Impp. Valentinian. Theodof. & Arcad. lib. 11. Cod. tit. 42. leg. 2. Si quis florentiffimæ urbis commoda voluerit mutilare, aquam ad fuum fundum ex aquæductu publico derivando. Impp. Coftantin. & Licin. lib. 7. tit. 22. leg. 2. Sola temporis longinquitate libertatis jura miniine mutilari oportet. MUȚĬLUS, a, um, tronca, mozzo, cionco, noλoßòs, nóλes, truncatus, mancus, curtus, aliqua fui parte carens, fine qua recte effe non poteft : a μίτυλος quod idem fignificat: & proprie dicitur de quadrupedibus cornuti generis, fed cornu carentibus ut capris, &c. Colum. l. 7. c. 3. Mutilus aries. & cap. 6. Capella mutila. Varr. 1. 8. de L. L. c. 26. Bos mutilus. Cæf. l. 6. B. Gall. c. 26. Alces mutilæ funt cornibus. Horat. l. 1. fat. 5. v. 6. o tua cornu Ni foret exfecto frons, inquit, quid faceres cum Sic mutilus miniteris ? ¶ De aliis rebus. Liv. 1. 37. c. 24. Claude mutilæque naves. Al leg. mutilatæque Gell. l. 17. c. 9. Truncæ atque mutilæ litteræ. Apul. l. 1. Metam. Grabatulus uno pede mutilus. ¶ Mutilum caput Sileni, apud Nemefan. Ecl. 3. v. 33. eft calvum, depilatum, glabrum. Hinc admutilare tondere ad cutem, & translate emungere, fpoliare, V. TImpp. Gratian. Valentinian. & Theodof. lib. 7. Cod. Theodof. tit. 13. leg. 10. mutilos appellant, qui fibi digitos amputarunt ad declinandum onus militiæ. V. Murcus. T Translate Cic. in Orat. c. 53. Animus aurium nuntio naturalem quandam in fe continet vocum omnium menfionem. Itaque & longiora, & breviora judicat, & perfecta & moderata femper exfpe&tat: mutila fentit quædam, & quafi decurtata &c. Ibid. cap. 9. ad fin. Mutila quædam & hiantia loqui. T Mutilus fubftant. V. Mytilus. MUTINENSIS, fe, Modenese, ad Mutinam pertinens, quæ eft urbs Gallia togata in Emilia via, quondam Tufcorum colonia. In ea M. Antonius D. Brutum obfedit: quem O&tavianus liberavit. Juvenal. fat. 16. v. 23. Declamatoris Mutinenfis corde Vagelli. Ovid. 4. Faft. v. 627. tamen hac Mutinenfia Cæfar Grandine militia contudit arma fua. MUTINUS, feu Mutunus, i, deus idem qui Priapus, cujus conditionibus infidere nova nupta jubebatur, fuam illi pudicitiam veluti delibandam præbens, Lactant. I. 1. c. 20. ad fin. Arnob. 1. 4. pag. 131. Auguftin. 1. 4. de civit. Dei c. 11. & lib. 6. c. 9. & Tertull. in Apolog. c. 25. TEjus facellum Romæ fuiffe olim in Veliis > docet Feftus: inde poftea translatum ad vicefimum fextum lapidem: ubi mulieres ei faciebant, togis prætextis velatæ. Ipfe autem Feftus Mutinum Titinum vocat, quia etiam Titinus, feu Tutinus, aut Tutunus ejus dei nomen. T Item ipfum fafcinum. Auct. Priap. carm. 73. rubro, Priape, furibus minare mutino. ¶ Ad illud Lucil. apud Non. c. 1. n. 34. Nam quid Mutino ( al. Motino al. Mutuno fubretoque huic opu' figno, Ut lurcaretur lardum, & carnaria furtim? &c. Scalig. in Priapej. adfcribit, Mutinum Lucilio effe roxyida, vel ovλenтprov. nam pudenda pro amuletis fufpendi e collo pueris, auctorem Varronem effe. Ex Lucilio vero nos cognofcere, etiam fignis notam veretri apponi, velut poßro quoddam. Hæc Scalig. ¶ Alia ad hanc vocem pertinentia habet Voss. in Etymol. in Muto.

[merged small][ocr errors][ocr errors][merged small]

MUTIO, & Muttio, is, ivi, n. 4. verbum exprimens fonum fyllaba vel mut. Unde videtur proprium infantium, mutorum num, &c. fyllabas non explanantium, & pro iis eum fonum edentium. Auct. carm. de philom. v. 58. At mutire capris, hirce petulce, foles. T Fere ponitur pro fubmiffa voce loqui, timide dicere, muffare vel minimam vocem emittere, vel unum verbum proferre, parlar fotto voce, o fra denti, fiatare, zittire, brontolare. Plaut. Amph. 1. 1. 225. Etiam muttis? So. jam tacebo. Id. Bacch. 4. 7. 2. Impinge pugnum, fi muttiverit. Id. Men. 5. 1. 11. Muttire unum, verbum audes, aut mecum loqui? Terent. Andr. 3.2.25. Nihil jam mutire audeo. Enn. apud Feft. & apud Phedr. in fin. 1.4. Palam mutire, plebejo piaculum ( al. periculum) eft. Perf. fat. 1. v. 119. Men' mutire nefas nec clam, nec cum fcrobe? Petron. in frag. Tragur. c. 61. Burm. Solebas fuavius effe in convictu: nunc taces, nec mutis. Adde Lucil. apud Non. c. 1. n. 176. & cap. 4. n. 46. MUTITIO, & Muttitio, onis, actus mutiendi. Plaut. Amph. 1. 3. 21. Quid tibi hanc curatio eft rem, verbero, aut mutitio? b. e. quid curas aut mutis.

[ocr errors]

MUTITO, as, a. 1. banchettare a vicenda, vetus verbum, quod fignificat, mutua agitare convivia: videturque factum per fyncopen a mutuito. Gell. l. 2. c. 24. Principes civitatis, qui ludis Megalenfibus antiquo ritu mutitarent, id eft, mutua inter fe convivia (al. dominia agitarent. Id. l. 18. c. 2. ad fin. Quam ob caufam patricii Megalenfibus mutitare foliti funt, plebes Cerealibus? Ovid. quæftionem folvit aliquatenus 4. Faft. v. 353. Cur vicibus factis ineant convivia, quæro, Tum magis, indictas concelebrentque dapes. Quod bene mutarit fedem Berecynthia, dixit Captant mutatis fedibus omen idem. Ex his mutarit, mutatis quidam colligunt mutitare non a mutuito, fed a muto, ut frequentativum ducendum effe: quafi fit epulas viciffim commutare. V. fi lubet Turneb. l. 14. adverfar. c. 18. & lib. 17. c. I.

MUTITUS, a, um, particip. a mutio, is. Terent. Hecyr. 5. 4. 25. Ne

S

« НазадПродовжити »