SALVUS

rem salutat lætus speratam suam. Cic. Col. 16. extr. Mulierem paulo liberius salutare. Plaut. Aul. 2. 2. 8. Illic homo aurum me scit habere, eo me salutat blandius. Id. ibid. 1. 2. 36. et Pœn. 3. 5. 7. et Cic. 13. Phil. 2. extr. Salutare benigne. Id. Plaut. Asin. 1. 3. 69. bene. Cic. 4. Att. 11. Dionysius te, omnesque vos salutat. Curius ad Cic. 7. Fam. 29. extr. Tironem meum saluta nostris verbis. Plin. 28. 2. 5. Cur sternutamentis salutamus? diciamo, Dio ti salvi, o l'ajuti. ¶ 2. Salutare nomine, nomen alicujus dicere in salutando. Cic. 2. Phil. 24. Aperta lectica_mima portabatur, quam homines honesti, obviam necessario prodeuntes, non noto illo, et mi- ' mico nomine, sed Volumniam salutabant. Sic Juvenal. 10. 161. dominum regujue salutat. et Tacit. 12. Ann. 41. a med. Obvii inter se, Nero Britannicum nomine, ille Domitium, salutavere. et Horat.. Art. P. 87. Cur ego, si nequeo, ignoroque, poeta salutor? h. e. appellor poeta, dum me obvii salutant. 3. Hinc salutare imperatorem, apud milites est creare, declarare, dicere. Tacit. 2. Hist. 80. Pauci milites solito adsistentes ordine, ut legatum salutaturi, imperatorem salutavere. Adde 2. Ann. 18. Verbo appellandi utitur Cic. 2. Fam. 10. et 5. Att. 20. 4. Est etiam adire, convenire, visere, visitare, far visita, inoxiпTodai. Cic. 14. All. 20. extr. Eram continuo Piliam salutaturus: deinde ad epulas Vestorii navicula. et 13. ibid. 9. Venit paulo post Curtius, salutandi causa: sed mansit invitus. Adde 6. ibid. 2. ¶ 5. Officii, aut sportulæ causa potentiores ditioresque salutari a clientibus et humilioribus, mos erat, eorum ædes mane obeundo, et in vestibulis diu exspectando, superbos aditus regum, durasque fores colendo, ut ait Senec. Herc. Fur. 164., maxime vero sub Augustis, ad gratiam captandam, et obsequium testandum. Cic. Senecl. 18. Hæc ipsa sunt honorabilia, salutari, appeti, decedi, etc. Virg. 2. G. 461. ingentem foribus domus alta superbis Mane salutantum totis vomit ædibus undam. Juvenal. 3. 184. quid das, ut Cossum aliquando salutes? Auct. dial. de Orator. 29. a med. Colligunt discipulos non ingenii experimento, sed ambitione salutantium, et illecebris adulationis. Tacit. 2. Hist. 92. Ambitu, comitatu, et immensis salutantium agminibus contendunt. Plin. 7. ep. 3. Saluta paulisper, quo sit tibi jucundius salutari. Adde 3. ep. 7. et Senec: 6. Benef. 34. et V. SALUTATIO S. 2. et SALUTATOR §. 2. 6. De loco, in quo stabant salutaturi. Gell. 16. 5. Qui domos amplas antiquitus faciebant, locum ante januam vacuum relinquebant, qui inter fores domus et viam medius esset. In eo loco qui dominum ejus domus salutatum venerant, priusquam admitterentur, consistebant. Hæc Gell. 7. Salutare Deos est venerari, adorare, precari. Cic. Rosc. Am. 20. Cum Deós salutatum aliqui venerint. Plaut. Curc. 1. 1. 69. Quo me vortam, nescio. Pa. si Deos salutas, dextro vorsum censeo. Ter. Phorm. 2. 1. 81. Ego Deos Penates hinc salutatum domum devertar. Adde Ovid. 2. Pont. 8. 15., Caton. R. R. 2., Stat. 4. Silv. 2. 60. Liv. 38. 51. a med. et Martial. 12. 78., qui, precibus Jovem salutare, dixit.

8. Hoc verbo proprie utimur in advenientes, et cum accedimus: aliquando et in abeuntes, et cum recedimus, pro valedicere. Plaut. Mil. 4. 8. 29. Etiam nunc saluto te, Familiaris, priusquam eo. Stat. 4. Theb. 29. stant in rupe tamen. fugientia carbasa visu Dulce sequi, etc. Stant tamen, et notam puppem de rupe salutant. 9. Pro servare, quasi salutem dare, est locus Plinii 17. 22. 35. n. 11. de quo V. in SALVO. 10. Particip. Salutans §. 5. Salutaturus §. 3. et 4.

SALVUS, a, um, adject. salvo, vivo e sano, sano e salvo, intiero, intallo, cog, vivus et sanus, incolumis, integer, conservatus: tum de personis, tum de rebus. Cic. 1. Divin. 26. Illum debilem factum lecticula in curiam esse delatum: cumque senatui somnium enarravisset, pedibus suis salvum revertisse. Id. 6. Fam. 22. Oro, te ut nobis salvum conserves. Ter. Hecyr. 3. 2. 18. Gaudeo venisse salvum. salvan' Philumena est? sta ella bene? et 3. 5. 7. Bene factum, te advenisse salvum atque validum. et ibid. 14. Illum vivum et salvum vellem. Cæs. 1. B. C. 72. Civibus salvis atque incolumibus rem obtinere malebat. Cic. 7. Verr. 58. sub fin. Quem non ille summo cum studio salvum incolumemque servavit? Id. Divin. Verr. sub fin. Ut hæc retinere incolumia ac salva possimus. Id. 12. Fam. 23. a med. Nullam partem sanæ et salvæ reipubl. gustare potuisti. Plaut. Pseud. 4.6.6. Minæ viginti sanæ ac salvæ sunt tibi. Id. Epid. 4. 1. 36. Domi meæ eccam filiam salvam et sanam. Id. Trin. 4. 3. 69. Di me salvum et servatum volunt. Id. Capt. 4. 2. 93. Tuum modo in portu Philopolemum vivum, salvum, et sospitem vidi. Id. Amph. 2. 2. 142. Salvum signum est. il sigillo è intatto. et Cic. 7. Fam. 25. Quod epistolam conscissam doles, noli laborare: salva est domi. Plaut. Poen. 5. 2. 122. Restituentur omnia: suam rem sibi salvam sistam, si iio advenerit. Id. Asin. 2. 4. 56. Da, quæso, argentum, ac ne formida: salvum hercle erit. sarà sicuro, sarà ben dato. et Propert. 2. 7. 41. Penelope poterat bis denos salva per an

SAMARITICUS

31 nos Vivere. h. e. pudica, et a procis intacta. Liv. 1.58. a med. Quid enim salvi est mulieri, amissa pudicitia? 2. Commodos habet usus in ablativo, Quintil. 11. 2. a med. Nec est mendacio locus, salvis qui interfuerunt. essendo vivi e sani, etc. Ter. Eun. 2. 2. 27. Quibus et re salva, et perdita profueram. h. e. et cum rem haberem, de meo impendens: et re familiari absumpta, de alieno. Propert. 4. 3. 72. Subscribam: salvo grata puella viro. Cic. 1. Fam. 2. sub fin. Hoc videmur esse consecuti, ut ne quid agi cum populo, aut salvis auspiciis, aut salvis legibus, aut denique sine vi possit. et 4. ibid. 1. Utinam, Servi, salvis rebus (sic enim est dicendum) colloqui potuissemus inter nos. h. e. cum salvus erat reipublicae status, qui nunc concidit civili bello. Id. Rosc. Am. 1. sub fin. Ut utrumvis salvo officio se facere posse arbitrarentur. senza mancar al dovere. et ibid. 34. Cupio tibi aliqua ex parte (quod salva fide possim) parcere. salva la mia puntualità: vel senza pregiudizio della mia puntualità. et Ulp. Dig. 16. 3. 1. a med. Si purpura infecta sit, vel lana (deposita sit), pondus adjiciendum: salvo eo, ut si de quantitate ponderis incertum est, juranti succurratur. Sic, salvo ordine, Stat. 5. Silv, 1. 181. salva conscientia, Senec. 4. Quæst. nat. præf. a med. salvo jure amicitiæ, Cic. 13. Fam. 77. 13. Salvus sum, et salva res est, formulæ prædicantis, bene secum agi, res belle procedere, rem esse in tuto. Ter. Andr. 5. 6. 9. Salvus sum, si hæc vera sunt. sono a cavallo: son felice: sono in salvamento, et Eun. 5. 1. 18. Tace obsecro: salvæ sumus: habemus hominem ipsum. Plaut. Asin. 2. 2. 54. Si istam firmitudinem animi obtines, salvi sumus. Ter. Adelph. 4. 5. 9. Erubuit: salva res est. va bene. Id mutuatum ex Menandro apud Stob. tit. 31. E'pudquãv пãs xonotos eivaι por doxsi. Sic Plaut. Epid. 1. 2. 21. Salva res est: bene promittit. Adde Capt. 2. 2. 34. et Ter. Eun. 2. 2. 37. Quo pertinet illud, salva res est, dum saltat senex. de quo V. in SALTO §. 4.

4. Salvus sis est salutantis, Dio ti salvi, buon giorno, salve, xaips, riaus. Ter. Adelph. 5. 6. 2. Sed eccum Demeam, salvus sies. Plaut. Bacch. 3. 3. 52. Salvus sis, Mnesiloche: salvum te advenire gaudeo. Adde 3. 6. 7. et Ter. Andr. 4. 5. 7. et 5.4.3. ¶ 5. Satin' salva? V. SALVE §. 3.

SAM, suam apud veteres. Fest. V. CALIM. 12. Item eam, Enn. apud Fest. in Sas. Nec quisquam sophiam, sapientia quæ perhibetur, In somnis vidit priu', quam sam discere cœpit. V. SAS

et SOS.

*SĂMĂ, ǎtis, n. 3. caua, Dorice pro onμa, signum. Est cognomen R. muliebre. Inscript. apud Grut. 979. 10. Julia P. L. Melæ nis sibi, et Julia Samati filiæ, etc.

SĂMEI, orum. V. SAME §. 2.

*SAMANNARION, onis, m. 3. vox, ut cuipiam videtur, originis Syræ, et eum denotans, qui colores vendit. Inscript. Ostiæ reperta, in Giorn. Arcad. T. 38. p. 35g. L. Ostensio Hilaro Samannarioni, qui vixit ann, VI. M. VIII., Convarisia Victorina alumno bene merenti fecit. Num puero annorum septem nondum impletorum mercatura aliqua conveniat, viderint eruditi. SAMĂRĂ. V. SAMERA.

SAMARDICUS, i, m. 2. furbo, ciurmadore, cingano, caμáρda xo5, Afris est morio, impostor: est qui deducit ab Hebr. P somèr dag, observans minuta. Augustin. 3. contra Acad. 15. Ille autem casu planus erat, de iis, quos samardacos jam vulgus vocat Alii leg. sarmadacos. (V. SARMADACUS) Vet. Scholiast. Cruq. ad illud Horat. 1..6. 113. Fallacem circum etc. Fallacem dixit propter samardacos et sortilegos mathematicos, qui ad metas spectatores circumstabant, et imperitos sortibus et nugis fallebant. His similia habet Chrysostom. in Epist. ad Ephes. homil. 18. 2. Ita etiam vocatur terminus quidam agrarius. Auct. de limit. p. 303. Goes. Terminus si bifurcus fuerit, samardacus dicitur, Alii leg. samartiacus. SĂMĂRȚĂ, æ, f. 1. Samaria, Zauapea, regio, et urbs Palæsti næ, in tribu Ephraim. Plin. 5. 13. 14.

SĂMĂRITĂ, et Samarites, e, m. 1. Zapapeirns, qui est ex Samaria, Samaritanus. Tacit. 12. Ann. 54. Ut huic Galilæorum natio, Felici Samarita parerent. Hadrian. Aug. in ep. apud Vopisc. Saturnin. 8. Nemo illic archisynagogus Judæorum, nemo Samarites, etc. Juvenc. 2. 256. Ut tibi Judæo mulier Samaritica potum (Dispernens veterum Samaritum jussa) ministrem. Samaritum pra Samaritarum, vel a recto plur. Samarites, ut Curetes. Adde ibid. 324.

SAMĀRĪTĀNUS, a, um, adject. ad Samariam pertinens. Sedul 4. 222. Præteriensque viæ Dominus loca Samaritanæ. Prima sylla ba male producitur, cum sit brevis: teftia male corripitur, cum sit longa.

SAMARITICUS, a, um, adject. Samaritanus. V. Juvenci loc. cit, in SAMARITA.

SĂMĂRĪTIS, itidis, f. 3. Zapapeitis, quæ est ex Samaria. Juvenc. 2. 246. Præteriens sed forte venit Samaritida Sichem, et ibid. 252. Monibus egrediens Samaritis femina venit. Alcim. 3. 405. Commendet stabulo Samaritidis extera cura.

SAMARŎBRĪVĂ, æ, f. 1. urbs est Ambianorum in Gallia, ad Samaram fluvium, nunc Somme appellatum, quasi Samara pons. pontem enim briva Gallorum lingua significat. V. BRICA §. 1. Urb's autem nunc Amiens vocatur. Cæs. 5. B. G. 24. 45. et 51. et Cic. 7. Fam. 12. Quid tu fecisses, si te Tarentum, et non Samarobrivam misissem? h. e. non ad urbem asperioris cæli, et durorum hominum, sed ad mollem et voluptatibus deditam.

*SAMARTIA, æ, f. 1. et

*SAMARTIACUS, a, um, adject. ad Samartiam pertinens, terminum quendam agrarium, ita appellatum ignota de causa. Auct. de limit. p. 266. Goes. Talis terminus, nomine bifurcius, samartia voeatur. V. SAMARDACUS §. 2.

SAMBUCĂ, æ, f. 1. sambuca, oaußuxn, instrumentum musicum, idem ac illud, quod vulgari vocabulo vocatur harpa: est vox Chaldaica sabbecà (inserta littera m pro altera b, ut solent Græei et Latini in vocabulis orientalibus. V. MAMPHULA), que opus implexum et reticulatum significat. Porphyr. in Ptolem. Harmon. Sambuca triangulum instrumentum est, quod ex inæqualibus longitudine, sicut et crassitudine, nervis efficitur. Vitruv. 6. 1. Animadvertemus ex eo esse schema trigoni mundo, uti organi, quam cafeBúzny Græci dicunt. Scip. Afric. apud Macrob. 2. Saturn. 10. DoCentar (puella puerique) præstigias inhonestas, cum cinædulis, et sambuca, psalterioque eunt in ludum histrionum: discunt cantare, que majores nostri probro ducier voluerunt. Pers. 5. 95. Sambucam citius caloni aptaveris alto. h. e. citius calonem procerum, et stultum, atque ideo musica imperitum, sambucam pulsare docueris: citius asinum fidibus canendis aptum reddideris. ¶ 2. Videtur etiam poni pro sambucistria. Spartian. Hadrian. 26. In convivio tragoedias, comoedias, Atellanas, sambucas, lectores, poetas pro re semper exhibuit. V. SAMBUCINA. 3. Est et genus machinæ militaris, ponte levatojo. Fest. Sambuca organi dicitur genus, a quo sambucistriæ quoque dicuntur. Per similitudinem etiam machinam appellarunt, qua urbes expugnaut. Nam ut in organo chorda, sic in machina funes intenduntur. Hæc Festus. Erat autem hujusmodi machina pons quidam ligneus, qui funibus circa tensis e navibus, aut turri lignea erectus conscendendis hostium muris viam præbebat. Veget. 4. Milit. 21. et Vitruv. 10. 22. V. PONS §. 6. et Lips. 1. 1. Poliorcet. dial. 6.

SAMBUCEUS, a, um, adject. di sambuco, sambuchino, äxtvog, qui est e sambuco. Plin. 29. 4. 14. Canes vivi in furca sambucea arbore fixi. Aurel. Vict. Fir, illustr. 10. L. Junius Brutus baculo sambuceo aurum infusum Deo donum tulit. Liv. 1. 56. a med. hoc idem narrans, corneum baculum fuisse dicit.

SAMBŪCINĂ, æ, f. 1. quæ sambuca canit, sicut fidicina, quæ fidibus. Plaut. Stich. 2. 2. 57. Fidicinas, tibicinas, sambucinas advexit secum forma eximia. In quibusdam editionibus est sambucas eod. sensu. V. SAMBUCA §. 2.

SAMBUCISTRIA, æ, f. 1. caußuxiopia, mulier sambuca canens, quæ et sambucina dicitur. Liv. 39. 6. Tunc psaltriæ, sambucistriæque, et convivalia ludionum oblectamenta addita epulis.

SAMBUCUS, et Säbūcus, i, f. 2. sambuco, axtŋ, datis, arbor fungosi generis, multa medulla, racemos ferens acinis nigris et parvis, humoris lenti, inficiendo maxime capillo: qui et ipsi aqua decocti manduntur. Raro visitar in montibus. Firmissima est contra humorem ad pedamenta: taleis seritur, ut populus: habetque varios in medicina usus. Plin. 16. 18. 30. et ibid. 37. 71. et 17. 20. 34. extr. et ibid. 22. 35. n. 10. et 24. 8. 35. ¶ 2. Dicitur sabucus a Seren. Sammon, ut 7. 100, et 19. 537. Ungitur et succis, dederit quos parva sabucus. h. e. chamacte. et 27. 503. et 28. 528. tenera radix decocta sabuci. et 32. 587. Prodest ex parvis acinos potare sabucis. et 4. ubi de capillo tingendo, 50. vel tristia poma sabuci. Adde Scribon. Compos. 160., ubi sabucum est neutro gen. et fru clum significat. Ad quem locum notat Joan. Rhod. poetica licentia exteri m, et a prosa scriptoribus non admittenda.

SAME, es, f. 1. Zaun, insula maris Ionii prope Cephaleniam, apud Plin. 4. 12. 19., Melam 2. 7. circa med., Ovid. 1. Trist. 5. 67. et 13. Met. 711. et Sil. 15. 303. 2. Item oppidum Cephalenie contra Asteriam insulam, cujus incolas Samæos Liv. 38. 29. appellat. Id. ibid. et 28. et Virg. 3. En. 271. secundum Servium: reetius tamen de insula intelligitur.

SAMENTUM, i, n. 2. pellicula cum lana in apice flaminum: videtur esse a caua Dorice pro oñpa, signum: eo enim flamines a geteris sacerdotibus distinguebantur. V. APEX §. 2. M. Aurel. apud

SAMNIS

Front. 4. ad M. Caes. (edente iterum 4. Maio) ep. 4. In porta Anagniæ cum eximus, ibi scriptum erat bifariain: Flamen, sume sa mentum. Rogavi aliquem ex popularibus, quid illud verbum esset? ait lingua Hernica pelliculam de hostia, quam in apicem suum flamen, cum in urbem introeat, imponit.

SAMERĂ, et Samara, æ, f. 1. πTeλéag onéqua, semen ulmi. Colum. 5. 6. Attineam ulmum Tremellius Scrofa non ferre sameram, quod est semen ejus arboris, falso est opinatus. Plin. 16. 17. 29. Attineæ non ferunt samaram, ita vocatur ulmi semen. Quidam leg. samara, ut sit accusat. plur. a samarum, n. Id. 17. 11. 15. Ulmorum prius, quam folio vestiantur, samara colligenda est circa Martias calendas, cum flavescere incipit.

SĂMIA, æ, f. 1. genus placenta, sic dicte a Samo insula, ubi optimæ fiebant in sacrificiis Junonis. Tertull. 3. advers. Marcion. 5. a med. Placentas et samias cogere.

SĂMĬĀRIUS, ii, m. 2. arrotino, qui Samia cote arma et ferramenta acuit, et ad nitorem fricat. Gloss. Philox. A'xovntng, samiarius, cotiarius, acutiator, samiator. Turneb. Advers. l. 2. c. 21. affert ex Inscript. apud Grut. 874. 5. hæc verba: Samiariis Doryphoron. Sed in ejusdem inscriptionis initio Jo. Chr. Amadutius, ut mihi per litteras testatus est B. Borghesius, se legisse affirmavit: C. Julius Candidus Lib. Samiaris Quintiani salutem, in fine autem: Samiaris Dorypherion. Ex his patet, Doryphorionem fuisse unum ex libertis Samiaris Quintiani, ideoque Samiaris tam initio, quam in fine illius inscriptionis esse nomen proprium viri, non artis. Ceterum, cum apud Cic. 11. Phil. 2. et 3. cujusdam Samiarii in Asia exsulis et carnificis mentio sit, videtur, in allata inscriptione utrobique non Samiaris, sed Samiarii insculptum fuisse.

SĂMIATOR, oris, m. 3. idem ac Samiarius, quam vocem vide supra. Edict. Diolet. p. 20. Samiatori in spatha ex usu X vigintiquinque, in casside ex usu X vigintiquinque, in securi X sex, in bipenni X octo.

SAMIĀTUS, a, um, adject. Samia cote exasperatus, politus, et tersus. Nam Samium lapidem poliendo auro utilem laudat Plin. 36. 21. 40. Hinc Aurelian. Imp. in ep. apud Vopisc. Aurelian. 7. Arma tersa sint, ferramenta samiata, calceamenta fortia. Ubi Salmas. merito Nonium reprehendit, qui 4. 434. ideo docet samiatum significare exasperatum, et samiare acuere, quia Samius acutum significat.

SĂMIŎLUS, a, um, adject. diminut. Samii. Plaut. Stich. 5. 4. 12. Batiolis bibunt, nos nostro Samiolo poterio. h, e. parvo poculo fictili.

SĂMÏUS, a, um, adject. di Samo, Zapos, ad Samum insulam pertinens. Juvenal. 16. 6. Et Samia genetrix quæ delectatur arena. h. e. Juno, cui Samos sacra fuit. Ter. Eun. 1. 2. 27. Samia mihi mater fuit. Liv. 37. 10. et 11. Samia terra. h. e. Samos insula. 2. Samius senex apud Ovid. 3. Trist. 3. 62. est Pythagoras, qui et Samius absolute dicitur ab eod. 3. Fast. 153. Sive hoc a Samio doctus, qui posse renasci Nos putat. Pers. 3. 56. Et tibi quæ Samios diduxit littera ramos, etc. V. PYTHAGORAS §. 6. 3. Samius lapis, poliendo auro utilis, landatur a Plin. 36. 21. 40. 4. Samia terra duplex, collyrium, et aster, varios habet usus in medicina. Id. 35. 16. 53. Adde 28. 12. 53. et ibid. 19. 77. et 31. 10. 46. n. 4. 5. Samia creta fictilibus valde idonea, Samiis vasis nomen dedit: quæ et Samia absolute dicta sunt: quamvis e Samia creta non essent. Lucil. apud Non. 4. 434. Et non pauper uti Samio curtoque catino. Cic. fragm. ibid. Quam simpuvia pontificum Diis grata sint, Samiæque capedines. Tibull. 2. 6. 29. At tibi læta trahant Samiæ convivia testa. Auct. ad Herenn. 4. 51. a med. Argentum quoque vult? utatur licet. nos Samiis delectabimur. Plin. 35. 12. 46. Samia etiamnum in esculentis laudantur. Plaut. Men. 1. 2. 65. Placide pulta. Pe. metuis, credo, ne fores Samiæ sint. Similem jocum habet Bacch. 2. 2. 22. Auson. epigr. 8. Fania est, fictilibus cœnasse Agathoclea regem, Atque abacum Samio sæpe onerasse luto. 6. Samia testa fragmento amputari tuto membrum aliquod credebant. Plin. 35. 12. 46. sub fin. Samia testa Matris Deum sacerdotes, qui Galli vocantur, virilitatem amputare, nec aliter citra perniciem, M. Cœlio credamus, qui linguam sic amputandam objecit gravi probro. Lucil. apud Non. loc. cit. Testam sumit homo Samiam, sibique illico telo Præcidit caulem, testesque una amputat ambo. Sic Juvenal. 6. 513. Mollia qui rupta secuit genitalia testa. Adde Martial. 3.81. Ex his male docuit Non. loc. sup. cit. Samium acutum significare: et merito reprehenditur a Salmas. ad l'opise. Aurel. 7. V. SAMIATUS. 7. Samii, orum, Sami incole. Liv. 33. 20. in fin. et Cic. 3. Verr. 20.

SAMNIS, itis, m. et f. 3. qui est ex Samnio. Lucil. apud Non. 4. 425. et Cic. 2. Tusc. 17. Eserninu' fait Flaccorum munere, quidam", Samnis, sparcus homo, vita illa dignu', locaque. Id, apud C..

SAMNITES

Orat. 23. quamvis bonus ipse Samnis in ludo ac rudibus, civis satis asper. Utroque loco gladiatorem intelligit. V. SAMNITES §. 2. Liv. 10. 16. extr. Samnitem illis exercitum paratum venisso. Plin. 34. 6. 12. Cum bello Samniti Apollo jussisset, etc. Sil. 4, 560. Huic horret thorax Samnitis pellibus ursæ. Lucan. 2. 136. rerumque potestas Mutavit translata locum, Romanaque Samnis Ultra Caudinas speravit vulnera Furcas. Samnis per synecdochen, Samnites, ut apud Liv. 10. 35. Jam invasurum castra Samnitem credentes. et 7. 33. a med. Tum capi, occidi Samnis. 2. Samnitis pro Samnis in recto casu. Cato apud Priscian. 7. p. 762. Putsch. Ager Gallicus, Samnitis, Apulus, Bruttius. Prudent. 2. advers. Symmach. 515. asper Samnitis, Marsusque levis. 3. Quod secundam syllabam in Samnis producit Lucil. loc. cit. V. quæ dicemus in SANGUIS §. 9. SAMNITES, um, et ium, m. plur. 3. Laurita, populi Samnii. De nominis causa ita Festus scribit: Samnitibus nomen factum ab hastis, propter genus hastarum, quod cavvia appellent Græci. Alii ajunt, Sabinis vere sacro voto, hoc genus hominum extra fines ejectum Comio Castronio duce occupasse collem, cui nomen Samnio, a quo Samnites. Hæc Festus. Græci Saunitas dixere, ut est apud Plin. 3. 12. 17. lidem etiam Sabelli dieti sunt, diminut. a Sabinis, a quibus originem traxerunt, teste Plin. loc. cit. Ferunt enim, Sabinos, cum adversus Umbros bellum gererent, Marti votum fecisse, si victoria potirentur, se illi consecraturos, quicquid eo anno apud ipsos nasceretur. Quare cum re bene gesta in patriam rediissent, cum reliquum anni totius proventum, tum etiam filios eo anno natos Marti consecrarunt. Eos igitur, cum adolevissent, duce Tauro, in Campaniam ad sedes novas quærendas emiserunt, ubi nullo propemodum negotio ejectis Opicis, sedes suas collocarunt, originisque suæ memores Sabellos se, quasi Sabinorum sobolem, appellarunt. Ferocissimam inter omnes Italicas Samnitium gentem fuisse, ex eo intelligi potest, quod cum eis per annos octoginta quotidianis prope armis a Romanis est dimicatum. V. Liv. l. 7. 8. 9. et 10. et Flor. 1. 16.2. Samnites quoque fuere gladiatorum genus, cui hoc nomen, non quia natione essent Samnites, sed quia armatura corum talis esset, qualis Samnitum: iidem et hoplomachi dicebantur. Liv. 9. 40. ad fin. Campani ab superbia, et odio Samnitium, gladiatores, quod spectaculum inter epulas erat, eo ornatu armarunt, Samnitiumque nomine appellarunt. Vide de iis Lips. in Saturnalib. 1. 2. c. 11. 3. In genit. plur. est Samnitium, ut passim apud Liv. et alios. Sed et Samnitum dici potest, ut in aliis hujus posi

tionis.

SAMNĪTICUS, a, um, adject. ad Samnites pertinens, ut Samniticum bellum, Suet. Vitell. 1. et Flor. 1. 16. Capitolin. Pertin. 8. Vasa Samnitica calfactanda resina ac pici divellendis hominibus ac levigandis.

SAMNITIS. V. SAMNIS §. 2.

SAMNIUM, ii, n. 2. Abruzzo Citeriore, regio Italiæ, quam Samites incoluere. Flor. 1. 16. Populus Romanus ruinas ipsas urbium diruit, ut hodie Samnium in ipso Samnio requiratur.

SĂMOLUS, i, m. 2. herbæ nomen, eadem fortasse, quæ in offieinis pulsatilla, ab aliquibus etiam samiolo dicitur; videtur esse ab Hebr. semòl, vel samòl, sinistra; quia superstitioso ritu sinistra manu colligebatur. Plin. 24. 11. 63. Iidem (Druida) samolum herbam nominavere nascentem in humidis: et hanc sinistra manu legi a jejunis contra morbos suum, boumque, nec respicere legentem.

SAMOS, et Samus, i, f. 2. Samo, Zauss, insula maris Icarii, Ioniæ adjacens, coutra Ephesum urb. Ibi Juno nata esse dicitur, et educata, et Jovi in matrimonium tradita. Hinc ibi præcipue colebatur. Scribit Varro apud Lactant. 1. 17. prius Partheniam nominatam, ibique antiquissimum fuisse Junonis templum et simulaerum in habitu nubentis figuratum, et sacra ejus anniversaria nuptiarum ritu celebrari consuevisse. In ea etiam templum Bacchi fuit, quod Elpis exstruxit. Plin. 8. 16. 21. Stat. 1. Theb. 261. Et Samon, et veteres armis exscinde Mycenas. 2. Auson. Perioch. 4. Odys. Samum dicit, quæ Plinio, Liv., Ovid. et aliis est Same. V. 3. Hic primum vasa fictilia fabricata creduntur. V. SAMIUS §. 5. 4. In Samo insula natus est Pythagoras, maximus ille philosophus, qui propterea a poetis per antonomasiam senex Samius, et absolute Samius appellatur. V. SAMIUS §. 2. Item Chorilus poeta, qui LXXV. Olympiade victoriam Atheniensium contra Xerxem versibus scripsit, pro singulis versibus singulos stateres aureos recipiens, quem tamen Horat. Art, P. 357. incultum poetam vocat.

5. Samos altera, seu Same, Samandrachi, Zapopan, ins. Thraciæ, in mari gæo, vel ins. maris Egæi, Thraciæ adjacens, quæ etiam Samothrace, et Samothracia appellatur, et poetice Samos Threicia. Virg. 7. En. 208. Threiciamque Samon, quæ nunc | Tom. IV.

SAMUS

33 Samothracia fertur. 6. Olim Dardania dicta est a Dardano quodam Trojano, qui Palladium secum ferens eo traditur confugisse. Post Samiis ex insula illa maris Icarii bello ejectis, cum se ex Asia in Thraciam recepissent, inditum nomen, ut pro Dardania Samothracia vocaretur. In ea Venus, Pothon, et Phaethon oolebantur, Scopa manu sculpti. Plin. 36. 5. 4. n. 7.

SĂMOTHRACE, cs, f. 1. eadem que Samothracia. Plin. 4. 12. 23. V. vocem præced. §. 5. 2. Samothraca, œ, Latina positione ponitur a Liv. 44. 45. extr. et 45. 5. et 6. SAMOTHRACENUS, a, um, adject. ad Samothracen pertinens, ut Zancles Samothracenus, Plin. 11. 37. 63.

SĂMOTHRACES, um, m. plur. 3. et Samothraces Dii iiden erant ac Penates Romanorum. Macrob. 3. Saturn. 4. Cassius Hemina ibid. dicit, Samothracas Deos, eosdemque Romanorum Penates, proprie dici sous payahous, etc. Varr. 4. L. L. 10. scribit, Deos Samothraces fuisse duos, Cælum et Terram: nam hos quoque dici Deos magnos, et in augurum libris Divipotes, et apud Samothracas Orous duvatous. Alii tres statuerunt Samothracas, Jovem, Minervam, et Junonem: alii quatuor, cosdemque, quos etiam Cabiros appellat Interpr. Apollon. in Argon. l. 1. nempe Cererem, Proserpinam, Plutonem, et Mercurium. Juvenal. 5. 144: jures licet et Samothracum, Et nostrorum aras. Stat. 2. Achill. 157. Quoque (actu) pii Samothraces eunt. V. Voss. de Idololatr. l. 2. c. 57. SĂMOTHRACIA, æ, f. 1. eadem que Samothrace. Virg. 7. En. 208. Threiciamque Samon, quæ nunc Samothracia fertur. 2. Est etiam hoc nomine genina quædam nigra, ac sine pondere, ligno similis, quæc ibi copiose nascitur. Plin. 37. 10. 67.

*SAMOTHRACICUS, a, um, adject. idem ac Samothracius. Macrob. 3. Saturn. 4. Samothracicis religionibus mystice imbutus. SĂMOTHRACIUS, a, um, adject. ad Samothraciam pertinens, ut Samothracia cæpa, Plin. 19. 6. 32. 2. Samothracia ferrea apud Lucret. 6. 1042. sunt annuli ferrei, qui in Samothracia primum fieri cæpti sunt. Plin. 33. 1. 5. Nec non et servitia jam ferrum (annuli) auro cingunt: alia per sese mero auro decorant: cujus licentiæ origo nomine ipso in Samothrace id institutum declarat. Isid. 19. Orig. 32. Samothracius annulus aureus est quidem, sed capitulo ferreo a loco ita vocatus.

*SĂMOTHRACUS, a, um, adject. idem ac Samothracius. Val. Flacc. 2. 439. Hactenus: in populos, vates Samothraca, diemque Missa mone; sacrisque metum servemus opertis.

SAMPSA, vel Samsa, vel Sansa, æ, f. 1. sansa, olivarum caro mola suspensa leviter comminuta, et ossibus liberata, quæ deinde exprimitur, oleumque fundit, aut aridis quibusdam herbis, seminibusve condita in usum cibi, condimentive reponitur. Ejus conficiendæ rationem Colum. 12. toto c. 47. tradit. Id. ibid. 49. Olea injicitur quam mundissimis molis suspensis, ne nucleus frangatur ; et cum est in sampsam redacta, tunc sal coctus, tritusque manu permiscetur cum ceteris aridis condimentis. Adde ibid. 50. circa med., ubi quidam sampsam pro ossiculo, seu nucleo olivæ accipiunt: sed non satis probant.,

*SAMPSICERAMUS, i, m. 2. regulus quidam, qui genti Emisenæ imperavit, cujus meminit Strab. l. 16. Ita per contemptum appellatur a Cic. 2. Att. 14. et alibi Cn. Pompejus, qui eum regulum et Jamblichum ejus filium in Syria proelio devicerat.

*SAMPSON, vel Samson, onis, m. 3. Zauf, vir fortissimus Hebræorum, filius Manue, e tribu Dan, unus e judicibus, qui Hebræos rexit: est a Chald. semes, sol, et on, robur, h. e. princeps fortissimus. Prudent. Atrox. 69. Ter centum vulpes Samson capit, ignibus armat, Pone faces caudis circumligat, in sata mittit Allophylum, segetesque cremat. 2. Hinc Sampso, us, vel onis, f. Sapo, cognominata est Viturgia usor Proculi, qui, imperante Probo Aug., Lugduni purpuram arripuit, et ab eodem victus et interemptus. Vopisc. Procul. 1. Huic uxor virago, quæ illum in hanc præcipitavit dementiam (ut nempe purpuram imperatoriam arriperet), nomine Sampso, quod ei postea inditum est; nam antea Viturgia nominata est.

SAMPSÜCHINUS, a, um, adject. caufixos, qui est ex sampsucho. Plin. 21. 22. 93. Fit ex eo oleum, quod sampsuchinum vocatur, aut amaracinum.

SAMPSUCHUM, i, n. 2. maggiorana, sansugo, capfuxov, herba, quæ aliter amaracus. Plin. 21. 11. 35. Amaracum Diocles medicus, et Sicula gens appellavere, quod Egyptus et Syria sampsuchum, etc. Id. ibid. 22. 93. Sampsuchum, sive amaracum, in Cypro laudatissimum et odoratissimum, scorpionibus adversatur ex aceto et sale illitum. Colum. 10, 171. Nataque jam veniant hilari sampsucha Canopo. V. AMARACUS §. 1.

SAMUS. V. SAMOS.

5

SANCTIMONIALIS

ae diligentia? viderint, inquit, ista officia viri boni. et ibid. 3o. Habere domum clausam pudori, et sanctimonia. Auct. ad Herenn. 4. 33. Sanctimonia nuptiarum. Tacit. 3. Ann. 69. extr. Torquata, prisce sanctimoniæ virgo.

SANCTIMONIĀLIS, e, adject. sanctimonia studiosus. Imp. Justinian. Cod. 1.3. 56. Sanctimonialem vitam vivere. Impp. Valent. et Marcian. ibid. 2. 13. Sanctimonialis mulier. 2. Sanctimonialis, is, absolute est mulier sanctimonia, et Dei cultui addicta, monaca. Augustin. epist. 169. Sanctimonialis formam suscipere. Id. 2. Retract. 22. Ut nonnullas etiam sanctimoniales dejecisse in nuptias diceretur. Adde 1. Civ. D. 16. init. 3. Hæ virgines sacratæ etiam dicuntur. V. SACRATUS §. 5.

SANCTIMONIALITER, adverb. cum sanctimonia, ut sanctimonialem decet, sancte. Imp. Justinian. Cod. 1. 3. 56. Reliquum vitæ tempus sanctimonialiter degere.

SANCTINUS, a, um, adject. ad sanctum pertinens. Est cognomen R. Inscript. apud Fabrett. p. 358. n. 77. Turma Aurelii Sanctini.

SANCTIO, onis, f. 3. decreto, costituzione, sanzione, statuto, legge, vouodéτnua, actus sanciendi, rogatio, lex. Est qui docet proprie esse legem illam, quæ pœnam, irrogat: quod non semper verum est. Cic. Balb. 14. Sanctiones sacrandæ sunt aut genere ipso, aut obtestatione et consecratione legis, aut poenæ, cum caput ejus, qui contra facit, consecratur. et ibid. 16. Ille populus in superiori Conditione causaque ponitur, cujus majestas fœderis sanctione defenditur. Id. 6. Verr. 66. sub fin. Nisi vehementius homini minatus essem, nisi legum sanctionem, pœnamque recitassem, tabularum mihi potestas facta non esset. Auct. ad Herenn. 2. 10. Plus valet sanctio permissione. h. e. lex quæ cogit, quam quæ permittit. Liv. 4. 51. Egerrime plebs ferebat, jacere tamdin irritas sanctiones, quæ de suis commodis ferrentur, cum interim de sanguine ac supplicio suo latam legem confestim exerceri. Papinian. Dig. 48. 19. 41. Sanctio legum, quæ certam poenam irrogat iis, qui, etc.

SANCTITAS, atis, f. 3. santità, dɣiótus, docorns, qualitas illa, qua res venerabiles et inviolabiles sunt. Sallust. fragm. apud Serv. ad 4. G. 211. Se regibus devovent, et post eos vitam refutant: adeo illis ingenita est sanctitas regii nominis. Cæs. apud Suet. Cæs. 6. Est ergo in genere et sanctitas regum, qui plurimum inter homines pollent, et cærimonia Deorum, quorum ipsi in potestate sunt reges. Tacit. 3. Ann. 62. sub fin. Qui non modo templo, sed duobus millibus passuum eandem sanctitatem tribuerant. Quintil. 11. 3. ante med. Ipsam foris sanctitatem ludorum talarium licentia solvere. Massur. Sabin. apud Gell. 4. 9. Religiosum est, quod propter sanctitatem aliquam remotum ac sepositum a nobis est. 2. Est etiam scientia colendorum Deorum, ut est apud Cic. 1. Nat. D. 41. in fin., sicut pietas est justitia adversum Deos. Id. ibid. 2. Quæ potest esse pietas, quæ sanctitas, quæ religio? Hæc enim omnia pure ac caste tribuenda Deorum numini sunt. Adde 2. Offic. 3. a med. 3. Et colendorum Manium. Id. Top. 23. in fin. Equitas triparti ta dicitur esse: una ad Superos, altera ad Manes, tertia ad homines pertinere. Prima, pietas: secunda, sanctitas: tertia, justitia aut æquitas nominatur. Id. 2. Leg. 9. in fin. Manium jura sancta sunto: hos leto datos Divos habento. Id. Amic. 4. Plus apud me antiquorum auctoritas valet, qui mortuis tam religiosa jura tribuerunt.

4. In hominibus est probitas, innocentia morum, integritas, sanetimonia. Id. 4. Fam. 3. ante med. Omnes sic existimant, quasi lumen aliquod, exstinctis ceteris, elucere sanctitatem, et prudentiam, et dignitatem tuam. Plin. Paneg. 3. extr. Deos non tam accuratis adorantium precibus, quam innocentia et sanctitate lætari. Nep. Lysand. 4. Ut ad Ephoros sibi testimonium daret, quanta sanctitate bellum cessisset. h. e. integritate, et abstinentia a crudelitate et avaritia. 5. Est præcipue abstinentia a rebus venereis, castitas, castità. Plin. 1. ep. 12. Dolorem pedum abstinentia, sanctitate, quoad viridis ætas, vicit, et fregit. Tacit. 14. Ann. 60. Plures (ancilla) perstitere sanctitatem domine tueri. Flor. 6. 2. a med. Ad profligandam provinciam maxime profecisse singularem ducis sanetitatem: quippe qui captivos pueros puellasque præcipuæ puleritudinis Barbaris restituerit. Adde Plin. 4. ep. 11. a med. Huc pertinet illud Cic. Cel. 13. a med. Petulanter facimus, si matrem familias, secus quam matronarum sanctitas postulat, nominamus. et Liv. 34. 6. ante med. Nobis quoque verendum sit, ne cum ea (lege) pudorem sanctitatemque feminarum abrogemus. et Vellej. 2. 29. de Cn. Pomp. Vir innocentia eximius, sanctitate præcipuus. et Quintil. 2. 2. Ut teneriores annos ab injuria sanctitas docentis custodiat. 6. In plur. num. Cic. in Senat. 14. Mecum Deorum et hominum sanctitates omnes et religiones abfuerunt. Adde 2. Nat. D. 2. Arnob. 6. p. 199. Sigillaria ista formare, adorare pro Diis ea, sanctitatibus accumulare divinis. h. e. cæremoniis et honoribus.

SANCTITUDO, inis, f. 3. santità, dycorns, idem quod sanctitas: excepto quod minoris est usus. Gell. 13. 3. Nihil quicquam interest, suavitudo dicas, an suavitas; sanctitudo, an sanctitas. Acc. a pud Non. 2. 805. Alia hic sanctitudo est, aliud et nomen, et numen Jovis. Turpil. ibid. Miseram terrent me omnia, maris scopuli, sonitus, solitudo, sanctitudo Apollinis. Claud. Quadrigar. apud Gell. 17. 2. a med. Tanta sanctitudo fani, ut nunquam quisquam violare sit ausus. Ubi Gell. Sanctitas quoque, et sanctimonia non minus Latine dicuntur: sed nescio quid majoris dignitatis est verbum, sauclitudo. Cic. fragm. apud Non. loc. cit. Sanctitudo sepulturæ. 4fran. ibid. Tuam majestatem, et nominis matronæ sanctitudinem. SANCTOR, oris, m. 3. legislatore, voμoderns, qui aliquam legem sancit. Tacit. 3. Ann. 26. in fin. Sed præcipuus Servius Tullius sanctor legum fuit, queis etiam reges obtemperarent.

SANCTUARIUM, ii, n. 2. santuario, dziacτnpiov, sacrarium, sacer locus. Aggen. de limit. p. 61. Goes. Extra sanctuarium, profanum dictum est. 2. Dicitur etiam de aliis rebus, ut de tabulis, aut libris, in quibus sancta referuntur. Hinc sanctuarium principis, idest libri, et commentarii secretiores principis, vel locus ipse, et tabularium, in quo hujusmodi libri repositi asservantur. Sicul. Flacc. ibid. p. 16. Quod siquis contradicat, sanctuarium Cæsaris respici solet. Omnium enim agrorum et divisorum, et assignatorum formas, sed et divisionem commentarius, et principatus in sanctuario habet. Qualescumque enim formæ fuerint, si ambigatur de earum fide, ad sanctuarium principis revertendum erit. Plin. 23. 8. 77. In sanctuariis Mithridatis maximi regis devicti Cn. Pompejus invenit in peculiari commentario ipsius manu compositionem antidoti. Inscript. apud Maff. Mus. Ver. 92. 4. Epithymeto Aug. L. excolleg. sanctuar, posuer.

*SANCTULUS, a, um, adject. diminut. sancti, qua bonum, innocentem, justum significat; aliquantisper sanctus. Ita per contemptum appellat Rufinum Hieronym. 3. in Rufin. n. 7. Tibi quasi religiosulus et sanctulus personam humilitatis imponis, etc.

SANCTUS, a, um, particip. a sancio: decretato, stabilito, ordinato, xvodeis, decretus, sancitus, constitutus. Liv. 10. 9. Eodem anno M. Valerius consul de provocatione legem tulit, diligentius sanctam. Id. 30. 19. a med. Ne Servilio fraudi esset, quod tribunus plebis fuisset, contra quam legibus sanctum erat. Alii leg. utroque loco sancitum: alii factum. Plaut. Trin. 4. 3. 26. Ambitio jam more saneta est, libera est a legibus. 2. Est etiam adjectivum, et dicitur de iis rebus, quæ sanctione seu lege firmata sunt et munita, ne quis aut invadere, aut violare possit. Ulp. Dig. 1. 8. 9. Proprie dicimus sancta, quæ nec sacra, nec profana sunt, sed sanctione quadam confirmata: ut sunt leges, quia sanctione quadam subnixa sunt. quod enim sanctione quadam subnixum est, id sanctum est, etsi Deo non sit consecratum: Cic. Rabir. perduell. 4. Castam concionem, sanctum campum, inviolatum corpus civium R., integrum jus libertatis defendo servari oportere. Id. 3. Leg. 3. ad fin. Tribuni sancti sunto. 3. De ærario sanctiore. V. ÆRARIUM §. 5. 4. Etiam muri civitatis, et portæ sanctæ dicuntur a Cajo Dig. 1. 8. 1. et ab Hermogeniano ibid. 43. 6. 2., quia legibus cautum est, v. gr. ne cui ascendere, aut diruere, aut inhabitare liceat. Virg. 12. En. 648. Sancta ad vos anima, atque istius inscia culpæ Descendam. Ubi Servius, et Macrob. 3. Saturn. 3. Sancta, hoc est incorrupta. neque enim sacro aut religioso anima Turni tenebatur. Hinc sancta quæcumque inviolate, integre, religiose servari oportet. Enn. apud Cic. i. Offic. 8. Nulla sancta societas, nec fides regni est. Liv. 8. 37. Nec induciarum sancta fides fuit. Cic. Quint. 6. a med. Nullum est officium tam sanctum atque solemne, quod non avaritia comminuere atque violare soleat. Id. Rosc. Am. 38. Nullum esse officium, nullum jus tam sanctum atque integrum, quod non ejus scelus atque perfidia violarit et imminuerit. Id. Quint. 1. sub fin. Si apud hoc consilium ex opibus, non ex veritate causa pende tur, nihil est jam sanctum, neque sincerum in civitate. Id. Arch. 8. a med. Sit igitur, judices, sanctum apud vos, humanissimos homines, hoc poetæ nomen, quod nulla unquam barbaria violavit. Id. 12. Att. 19. in fin. Me quidem id multo magis movet, quod mihi est et sanctius, et antiquius. Nep. Timoth. in fin. Sanctiora jura patriæ, quam hospitii. Liv. 23. 22. a med. Si quid unquam arcani, sanctive ad silendum in curia fuerit, id omnium maxime tegendum, occulendum, obliviscendum. Val. Flacc. 5. 499. Sed me nuda fides, sanctique potentia justi Huc tulit. 5. Sanctus dies, sancte colendus, celebrandus. Horat. 4. Od. 11. 17. dies Jure solemnis mihi sanctiorque Pæne natali proprio. Sulpicia inter carmina Ti bulli 4. 5. 1. Qui mihi te, Cerinthe, dies dedit, hic mihi sanctus, Atque inter festos semper habendus erit. 6. Illa etiam, quæ sacra sunt, ut ædes Deorum; vel religiosa, ut sepulcra, sancta dicuntur: quia aut lege, aut instituto majorum sancitum est, ut ne qua