Зображення сторінки
PDF
ePub
[merged small][ocr errors]

nis decurionum et populi Tudertis Jovi Opt. Max. L. Cancrius Clementis L. Primigenius Sexvir II. Augustalis, et Flavialis. Alia apud Reines. cl. 6. n. 135. C. Valerius C. libertus Faustus Sexvir Augustalis primus, vivos sibi, etc. Alia apud Murat. 19. 3. Asclepio Deo L. Cornelius Hyginus Sevir Augustalis. Alia apud Grut. 449. 1. T. Petidio T. F. Fabia Cessino, adlecto supra numer. Sevirum Augustalium. Adde aliam apud Gud. 120. 10. 4. Scribebatur et hoc modo (ut videre est apud Grut. 371. 7., Murat. 1110. 1. et 2. et Gud. 4. 11.) III. Vir. 5. Plura de his V. apud Reines. cl. 1. n. 99. et Noris. in Cenotaph. Pis.

SEVIRALIS, e, adject. ad seviros pertinens. Capitolin. M. AuTel. 6. Edenti Marco cum collegis ludos sevirales Pius adsedit. Inscript. apud Grut. 1103. 9. Seviralis cœna. 2. Seviralis idem qui sevir. Inseript. apud Grut. 1. 5. P. Numerius Martialis Astigitan. seviralis. Alii leg. Sevir Augustalis. Alia apud Gud. 208. 5. L. Alfio L. F. Valentino ordo seviralium ob merita ejus.

[ocr errors][merged small][merged small]

SĒVŎCĀTUS, a, um, particip. a sevoco: chiamato, o tratto in disparte, seorsum vocatus, seductus. Petron. Satyr. 110. Ancilla sevocatum me non minus decoro exornavit capillamento. 2. Translate. Cic. 1. Divin. 30. Cum est somno sevocatus animus a societate, et a contagione corporis. h. e. separatus, sejunctus.

SEVŎCO, as, avi, atum, a. 1. chiamar da banda, o in disparte, anоxaλew, seorsum voco, abduco, seduco: et proprie de his dicitur, qui secreto collocuturi cum aliquo, eum a turba vocando seducunt. Cic. 2. Phil. 14. Cum interficeretur Cæsar, tum te a Tre-, bonio vidimus sevocari. Plaut. Men. 5. 9. 25. Sevocabo herum. Cas. 5. B. G. 6. a med. Principes Galliæ sollicitare, sevocare singulos, hortarique cœpit, ut, etc. Liv. 7. 16. sub fin. Tribuni plebis, ne quis postea populum sevocaret, capite sanxerunt. h.e. extra Urbem vocaret, a patribus seduceret. Cic. Mur. 7. Facis, ut rursus plebs in Aventinum sevocanda esse videatur. 2. Sevocare se, ritirarsi in disparte, appartarsi, secedere. Plaut. Aul. 3. 6. 13. Quid | tu te solus e senatu sevocas? Id. Merc. 2. 3. 45. Quid illuc est, quod ille solus se in consilium sevocat? 3. Translate est separare, sejungere, abducere, abstrahere, staccare, allontanare, separare, rimuovere. Catull. 65. 1. Etsi me assiduo confectum cura dolore Sevocat a doctis, Hortale, virginibus. Cic. 1. Tusc. 31. A voluptate, a re familiari, a republ., a negotio omni sevocare animum. Id. Orat. 20. Ab his non multo secus, quam a poetis, hæc eloquentia, quam quærimus, sevocanda est. 4. Sevocare aliquid ad se, separare a reliquis, et ad se trahere. Cic. Quint. 3. ad fin. Itaque hercule haud mediocriter de communi, quidquid poterat, ad se in privatam domum sevocabat. 5. Particip. Sevocandus §. 1. et 3. SEVUM cum derivat. V. SEBUM.

SEX, sei, ë§, nomen numerale cardinale, indeclinabile: a voce Græca allata, mutato spiritu in s, quomodo ab inta est septem. Liv. 7. 5. ad fin. T. Manlius, qui postea Torquatus appellatus est, secundum in sex locis tenuit. Cic. Rosc. Am. 7. Sex et quinquaginta millia passuum. 2. Sex septem, sei o sette. Lucret. 4. 578. Sex etiam septem loca vidi reddere voces. Ter. Eun. 2. 3. 39. Illum, liquet mihi dejerare, his mensibus sex septem prorsum non vidisse proximis. Horat. 1. Ep. 1. 58. Sed quadringentis sex septem millia desint. 3. In antiquis Lapidibus saepe videre est sexs scriptum, ut in Inscript. apud Fabrett. p. 11. n. 51. Ollas continuas sexs.

SEXĀGĒNĀRIUS, a, um, adject. di sessanta, qui sexaginta continet, ut Sexagenaria fistula, Frontin. Aquæd. 54.2. Item qui habet annos sexaginta, sessagenario, inxovtastis. Quintil. 6. 3. a med. Cicero objurgatus, quod Pebliliam, cum sexagenarius esset, virginem duxisset, cras, inquit, mulier crit. Eutrop. 8. 7. Hadrianus obiit major sexagenario. h. e. annos natus sexaginta et amplius. V. MAGNUS §. 12. in fin. 3. Sexagenarios per pontem mittendos, male diu popularitas intellexit, cum Varro de vita populi R. 1. 2. honestam causam religiosamque patefecerit. Cum in quintum gradum pervenerant, atque habebant sexaginta annos, tum denique erant a publicis negotiis liberi atque otiosi. Ideo in proverbium quidam putant venisse, ut diceretur, sexagenarios de ponte dejici oportere, id est quod suffragium non ferant, quod per pontem ferebant. Hæc Non. 12. 22. Alias hujus proverbii causas affert Festus his verbis: Sexagenarios de ponte olim dejiciebant: cujus cansam Manilius hanc refert, quod Romam qui incoluerint primi Aborigi nes, hominem, sexaginta annorum qui esset, immolare Diti patri quotannis soliti fuerint: quod facere eos destitisse adventu Herculis, sed religione postea veteris moris scirpeas hominum effigies de

[blocks in formation]

ponte in Tiberim, veteri modo, mittere instituisse. Alii dicunt, morante in Italia Hercule, quod quidam ejus comitum habitaverint secundum ripam Tiberis, atque Argeos se ab Argivis vocaverint agris: quorum proditam memoriam redintegrari, eo gente missum ab Græca legatum quendam Argæum, diu cum iis Romæ moratum esse: is ut obierit, institutum a sacerdotibus, ut effigies scirpea ex omnibus, cum, quæ publicæ erant rei, nunciavisset, per flumen as mare in patriam remitteretur. Sunt qui dicant, post Urbem a Gallis liberatam, ob inopiam cibatus coeptos sexaginta annorum homines jaci in Tiberim: ex quo numero unus filii pietate occultatus, sæpe profuerit patriæ consilio sub persona filii. id ut sit cognitum, ei juveni esse ignotum, et sexagenariis vita concessa. latebras autem ejus, quibus arcuerit senem, id est cohibuerit et celaverit, sanctitate dignas esso visas: ideoque Arcæa appellata. Sed exploratissi mum illud est causa: quo tempore primum per pontem coeperunt comitiis suffragium ferre, juniores conclamaverunt, ut de ponte dejicerentur sexagenarii, qui jam nullo publico munere fungerentur, ut ipsi potius sibi, quam illi, deligerent imperatorem. Cujus sententiæ est etiam Sinnius Capito. Vanam autein opinionem de ponte Tiberino confirmavit Afranius in Repudiato. Hactenus Festus. 4. Sexagenaria procuratio est dignitas illius, qui ob aliquam procurationem sexagies sestertium stipendii nomine accipiebat, qui ad HS. LX. procurator dicitur in Inscript. apud Murat. 514. 1.; quemadmodum ducenarius procurator, qui ducena accipiebat. V. DUCENARIUS §. 4. Inscript. apud Passion. p. 10. n. 3. Septimius Verus Hermogenes sexagenaria procuratione suffragio ejus ornatus.

SEXAGĒNI, æ, a, adject. sessanta, éžnzovta, nomen numerale distributivum, quod et pro cardinali sexaginta ponitur. Liv. 8. 8. Postremo in plures ordines instrucbantur. Ordo sexagenos milites habebat. Monum. Ancyran. apud Grut. 231. Trecentis et viginti millibus plebis urbana sexagenos denarios viritim dedi. Plin. 36. 5. 4. n. g. Mausoli opus patet ab Austro et Septentrione sexagenos ternos pedes. 2. Extra distributionem. Cic. 7. Ferr. 21. Hæc sexagena millia modium, quæ Mamertinis remiseras. Farr. 2. R. R, 3. Capra feræ sunt, quæ saliunt e saxo pedes plus sexagenos. SEXAGENÏQUINI, æ, a, adject. sessantacinque, sexaginta quinque, ut Fistula sexagenumquinum, Frontin. Aquæd. 55. SEXAGĒSIES, adverb. idem quod sexagies. Capell. 6. p. 198. de terræ ambitu. Illa stadia quingenta trecentis sexagesies complica

ta, etc.

SEXAGĒSIMUS, a, um, adject. sessantesimo, éğrxootós, numerus ordinalis sexaginta continens. Flor. 2. 2. Intia sexagesimum diem. Cic. 5. Att. 13. Ephesum venimus a. d. XI. cal. Sext. sexagesimo et quinto post pugnam Bovillam. Augustus apud Gell. 15. 7. Spero, latum et benivolentem celebrasse quartum et sexagesimum natalem meum. Martial. 4. 79. Condita cum tibi sit jam sexagesima messis. Adde 6. 70. 2. Absolute. Plin. 29. 1. 8. Quarumdam rerum sexagesima denarii unius imperata. h. e. pars sexagesima denarii ponderis.

SEXAGESIS inscribitur una ex Satyris Menippeis Varronis, ex qua molta fragmenta servavit Nonius.

SEXĀGIES, adverb. sessanta volte, iğnxovtáxis. Cic. 2. Phil. 18. Si sestertium sexagies peteret. h. e. sexagies centena millia sestertium. Id, Rosc. Am. 2. Bona patris hujusce Sex. Roscii, quæ sunt sexagies. h. e. sexagies centena millia sestertium. Adde Cas. 1. B, C. 23.

SEXAGINTĂ, sessanta, ¿1⁄2nxovтα, decies sex, nomen numerale cardinale, indeclinabile. Cic. 2. Leg. 24. a med. Rogum bustumve novum vetat propius sexaginta pedes adjici ædes alienas, invito domino. Petron. Satyr. 122. Sanguine Germano, sexagintaque triumphis Esse nocens cœpi. Liv. 44. 4. Cum imperator major sexaginta annis omnia militaria munera impigre ipse obiret. Martial. 7. 9. Cum sexaginta numeret Casselius annos. et 12. 26. Sexaginta teras cum limina mane senator. Hoc loco sexaginta de magno numero dicitur, ut apud Cic. 3. Verr. 47. sub fin. Possum sexaginta decreta proferre, in quibus ut ego pecuniam non dicam intercessisse, ipsa decretorum novitas iniquitasque declarat. Sed alii cum Donato ad Ter. Phorm. 4. 3. 63. leg. sexcenta: quod certe usitatius est, et Ciceroni familiarius.

SEXANGULATUS, a, um, particip. ab inusit. sexangulo, sexan gulus, ut Sexangulata crystallus, apud Solin. 33. ad fin.

SEXANGULUS, a, um, adject. di sei angoli, éķaywvios, sex angulos habens. Ovid. 15. Met. 382. Nonne vides, quos cera tegit sexangula, fetus Melliferarum apium sine membris corpora nasci ? Plin. 11. 11. 12. de apib. Sexangulæ omnes celle: singulorum ea pedum opere. (Idem fere habet, licet aliis verbis, Varr. 3. R. R. 16. ante med. In favo sex angulis cella, totidem, quot habet ipsa (apis) pedes.) Id. 37. 5. 20. Berylli poliuntur sexangula figura.

[ocr errors][merged small]

SEXĀTRUS, sextus dies post Idus. Varr. 5. L. L. 3. Ab Tasculanis post diem sextum Idus similiter vocatus sexatrus, et post diem septimum septimatrus. V. QUINQUATRUS §. 1.

*SEXCĒNĀRIUS, a, um, adject. ex sexcentesimo numero constans. Cæs. 3. B. C. 4. Expectabat funditorum cohortes sexcenarias duas. h. e. quæ sexcentis funditoribus, ut quadringenariæ, quæ militibus quadringentis, constabant.

SEXCĒNI, æ, a, adject. numerale dispertitiv. sexcenteni. Colum. 3. 3. Singula jugera vinearum sexcenas urnas vini præbuisse. Curt. 5. 1. in fin. Equitibus sexceni denarii tributi. Adde Plin. 29. 1. 5.

SEXCENTĒNI, a, a, adject. seicento, axoool, sexceni, sexcenti. Cic. 7. Verr. 25. Civitatibus certum pretium, sexcentenos nummos nautarum missioni constituere. Colum. 3. 5. In singulis ordinibus, qui ducenos quadragenos pedes obtinent, sexcenteni malleoli pangendi sunt. et ibid. 9. Sexcentenas urnas priscis cultoribus singula vinearum jugera fudisse.

SEXTARIUS

SEXSIGNĀNI, orum, m. plur. 2. cognomen est datum Cocossatibus populis Aquitaniæ, apud Plin. 4. 19. 33., sicut Tarbellis Quatuorsignani: ideo fortasse, inquit Harduinus, quia apud illos sex signa militum præsidii causa manebant, apud hos quatuor.

SEXTADECIMANI, orum, m, plur. 2. milites legionis sextadecimæ. Tacit. 3. Hist. 22. Sextadecimanos, duoetvicesimanosque, et primanos lævum cornu complesse.

SEXTĀNĔUS, a, um, adject. sextus: ut Sextaneus limes, Var. Auct. de limit. p. 239. et 258. Goes. et alibi.

SEXTĀNI, orum, m. plur. 2. populi Galliæ Narbonensis, quorum urbs Arelate. V. SEPTIMANUS §. 1. Hi memorantur a Plin. 3. 4. 5. et Mela 2. 5. Inscript. apud Grut. 257. 6. Divæ Faustinæ Aug. Sextani Arelatenses.

SEXTANS, antis, m. 3. la terza parte, sexta pars assis, ut ait Varr. 4. L. L. 36., hoc est unciæ duæ: ut in AS §. 5. dictum est. Dicitur tum de signata pecunia, tum de pondere, tum de mensura. Liv. 2. 33. extr. Huic (Agrippa Menenio) sumptus funeri defuit. Extulit eum plebs sextantibus collatis in capita. Plin. 33. 10. 47. Populus R. Agrippa Menenio sextantes æris in funus contulit. La

SEXCENTESIMUS, a, um, adject. secentesimo, iĝaxociaσtòs, ultimus, sive unus ex sexcentis. Plin. 8. 7. 7. Anno Urbis sexcentesimo quinquagesimo quinto. 2. Etiam sescentesimus scribitur: ita enim scriptum se invenisse testatur A. Maius ad Cic. 1. de rep.berius apud Gell. 16. 9. Servus sextantis verbis nefariis utitur. h. e. 37.; ut etiam sescentos ibid. 48., et sescentis 2. ibid. 10., tum sescentorum in membranis Palatin. fragm. Cic. Font. 4., quæ scriptura, ut ipse addit, aliis quoque exemplis facile confirmatur.

SEXCENTI, æ, a, adject. numeral. cardinale, seicento, ¿žaxóco, sexies centum. Plaut. Pers. 1. 2. 36. Oravi, ut nummos sexcentos mihi dares utendos mutuos. Gell. 1. 1. Curriculum stadii pedum esse numero sexcentum. pro sexcentorum: quod habet etiam Lucil. apud Non. 8. 85. 2. Sæpe usurpatur pro numero ingenti, et indefinito, ut pot apud Græcos, et apud nos quoque mille. Qua ratione et millies Latine dictum est. Plaut. Aul. 2. 4. 41. Sexcenta sunt, quæ memorem, si sit otium. Ter. Phorm. 4.3. 63. Sexcentas proinde scribito mihi dicas: nihil do. Cic. 14. Att. 12. Quid? Dejotari nostri causa non similis? dignus ille quidem omni regno, sed non per Fulviam. sexcenta similia. et 6. ibid. 4. In quo multa molesta, discessus noster, belli periculum, militum improbitas: sexcenta præterea. Adde 4. Verr. 48. et 2. Divin. 14. extr. et 7. Att. 2., Plaut. Trin. 3. 3. 62., Martial. 6. 5g. etc. Sic Plaut. Bacch. 4. 9. 110. Cave, tibi ducenti nummi dividiæ fuant. sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi.

SEXCENTIES, adverb. seicento volte, éžaxooiaxis, sexcentis vicibus. Cic. 4. Att. 16. Ut forum laxaremus, et usque ad atrium Libertatis explicaremus, contempsimus sexcenties sestertium. Plaut. Men. 5. 4. 8. Suspirabo plus sexcenties in die. Lamprid. Commod. 15. Sexcenties vicies.

SEXCENTŎPLĀGUS, a, um, adject. axooiánλnyos, qui sexcentas plagas accipit. Plaut. Capt. 3. 5. 68. Sexcentoplago nomen indetur tibi.

SEXDĚCIM, etc. V. SEDECIM.

SEXDEQUINQUE, adverb. pro et sexdecim. Vet. Plebiscit. apud Fest. in Publica pond. Sextarius æquus cum librario siet: sexdequinque libræ in modio sient. Ita Scalig.

SEXENNIS, e, adject. di sei anni, éĝaétns, qui est sex annorum. Plaut. Poen. 4. 2. 80. Inde surreptus fere sexcunis. Plin. 8. 32. 50. de cervis. Singulos annis adjicientibus ramos usque ad sexennes. SEXENNIUM, ii, n. 2. astia, tempus sex annorum. Cic. 1. Divin. 44. extr. Quod quidem sexennio post Vejos captos factum esse vidimus. Plaut. Poen. prol. 66. Puer septuennis subripitur Carthagine sexennio prius quidem, quani moritur pater.

SEXIES, adverb. sei volte, éĝaxis, sex vicibus. Liv. 4. 32. Vejentem hostem sexies victum pertimescant. Plin. 18. 16. 43. Medica secatur incipiens florere. id sexies evenit per annos. Vellej. 1. 15. extr. Eporedia colonia deducta est, Mario sexies, Valerioque Flacco Coss.

* SEXIS, n. indecl. sex asses. Capell. 3. p. 8o. S littera i præcedente finita neutra monoptota sunt, ut tressis, sexis. 2. Est etiam idem ac numerus senarius. Id. 7. p. 255. Utque ex duobus triplo sexis implevit, sic senario numero duos adjiciendo supertertium invenit. V. SEPTUSSIS.

SEXITANUS. V. SAXETANUS.

SEXPRĪMI, orum, m. plur. 2. sex viri, qui in ordine decurionum principes sunt. Cic. 3. Nat. D. 30. L. Allienus chirographum sexprimorum imitatus est. Fragm. juris antejust. (edente 4. Maio) p. 37. Hi quoque, qui sunt ex collegio sexprimorum, habent a tutelis excusationem. V. DECEMPRIMI §. 1. 2. Item num. sing., qui in aliquo ordine est ex sex primoribus. Inscript. apud Donat. 521. 7. et Fabrett. p. 386. n. 223. Qui fuit scriba quæstorius sexsprimus. Alia apud Murat. 977. 6. P. Septumius P. F. Col. Scr. Q. de sexs primis.

|

minimi pretii. Alii leg. sexcentis. 2. De pondere, h. e. sexta parte libræ, due oncie. Ovid. Medic. fac. 65. Sextantemque trahat gummi cum semine Tusco. Plin. 26. 11. 74. Mentæ sextans, vivi sulphuris uncia, ex aceto simul trita. Martial. 8. 71. ligulam misit sextante minorem. 3. De mensura, h. e. sexta parte alicujus certæ quantitatis, aut magnitudinis, v. gr. hereditatis, pedis, jugeri, etc. Cic. 13. Fam. 23. a med. Testamento heres ex parte dimidia et tertia est Capito: in sextante sunt ii, quorun, etc. Paul. Dig. 44. 2. 30. Ex sextante heres institutus. Colum. 12. 23. Picis sextans et semuncia in sextarios quinque et quinquaginta (vini) adjicitur. h. e. sexta pars sextarii, qui sunt duo cyathi. nam sextarius duodecim cyathos continet. Sic Martial. 5. 64. Sextantes, Calliste, duos infunde Falerni. Suet. Aug. 77. Quoties largissime se invitaret, senos sextantes non excessit: aut, si excessisset, rejiciebat. Plin. 13. 15. 29. Tiberio principi mensam fuisse quatuor pedes, sextante, sicilico excedentem, tota vero crassitudine sescunciali. Colum. 5. 1. a med. Jugeri pars sexta pedes quatuor millia et octingentos, hoc est sextans. Adde Varron. 1. R. R. 10. 4. Mathematici sextantem appellant sextam partem numeri sex, quod est unum. Vitruv. 3. 1. ante med. 5. Scribitur et sestans.

SEXTANTĀLIS, e, adject. sextantem continens, ut Sextantales fusi, apud Vitruv. 10. 6. h. e. crassitudinem habentes duarum unciarum, seu pollicum.

SEXTANTĀRIUS, a, um, adject. sextantem continens, aut pondus habens sextantis. Asses qui a principio librales erant, bello Punico primo (ut ait Plin. 33. 3. 13.) aut secundo (ut Fest. in Sextantarii) sextantarii facti sunt, h. e. sextantis seu duarum unciarum pondere, ita ut ex libra æris sex asses fierent: idque eo quod respublica impensis non sufficiebat. Plin. loc. cit. Constitutum, ut asses sextantario pondere ferirentur. Fest. loc. cit. Sextantarii asses in usu esse coeperunt, etc. V. AS §. 1.

*SEXTARIALIS, is, f. 3. mensura scil., quæ sextarium æquat. Inscript. apud Grut. 223. 2. Sextarialis exacta.... DD. NN. Arcadii et Honorii.

SEXTĀRĬŎLUS, i, m. 2. parvum vas sextarium continens. Augustus apud Auct. Vit. Horat. a med. Itaque licebit, in sextariolo scribas. in una quarteruola, in uno stajuolo.

SEXTARIUS, ii, m. 2. mensuræ genus, duas heminas seu cotylas continens, h. e. duodecim cyathos: babetque pondus viginti unciarum: ita dictus quia sexta pars est congii. Duodequinquaginta sextarii quadrantal vini faciunt: sexdecim modium frumenti. Rhemn. Fann. de ponderib. 71., Fest. in Publica pond. ¶ 2. Est mensura tum liquidorum, tum aridorum. Varr. apud Gell. 3. 14. Si e sextario hemina fusa est. Horat. 1. Sat. 1. 74. Panis ematur, olus, vini sextarius. Cic. 2. Offic. 16. Aquæ sextarium mina emere. Vopisc. Tacit. 11. Ipse fuit vitæ parcissimæ, ita ut sextarium vini tota die nunquam potaverit, sæpe intra heminam. Colum. 2. 9. sub fin. Panicum et milium sextariis fere quatuor jugerum implent. h. e. quarta modii parte. modius enim sexdecim sextarios habet. et ibid. io. extr. Jugerum agri non amplius quatuor sextariis raporum seminis obserendum est. Adde Plin. 18. 13. 35. Id. 24. 14. 79. Sextarius sorborum. Colum. 12. 5. salis. Ulp. Dig. 47. 2. 21. circa med. frumenti. 3. Vas sextarii capax. Cato R. R. 13. ad fin. Urnam quinquagenariam unam, sextarium olearium unum, labellum unum. 4. Sexta pars cujusque rei. Plin. 27. 4. 10. de androsæmone. Usus ad purgandam alvum tusæ cum semine, potæque matutina, vel a coena duabus drachmis in aqua mulsa, vel vino, vel aqua pura, totius potionis sextario. 5. Scribitur et sestarius.

SEXTIANUS

SEXTIĀNUS. V. SESTIANA.

SEXTICEPSOS. V. BICEPSOS.

SEXTILIĀNUS, a, um, adject. ad Sextilium aliquem pertinens, ut Sextiliana pira, Cloat. apud Macrob. 2. Saturn. 15. extr. et Murat. 257. 2.

SEXTILIS, is, m. 3. Agosto, mensis anni: a sextus, quod sextum obtineret locum a Martio, a quo Romulus annum inchoavit. Ovid. 1. Fast. 42. et. Varr. 5. L. L. 4. ad fin. Horat. 1. Ep.. 7. 1. Quinque dies tibi pollicitus me rure futurum, Sextilem totum men. dax desideror. 2. Adjective. Id. ibid. 11. 19. Per brumam Tiberis, Sextili mense caminus. 3. Postea Augustus appellatus est, ex decreto senatus, a Cæsare Octaviano Augusto, qui hoc mense, victo M. Antonio, bellis civilibus finem imposuit. Suet. Aug. 31. V. AUGUSTUS §. 4.

*SEXTIO, onis, m. 3. diminut. sexti. Est cognomen R. Inscript. apud Murat. 1402. 7. C. Tarius C. F. Sextio.

SEXTIUS, et Sestius, nomen proprium Romanum, ut P. Sextius Florus, L. Sestias Magnus. Sextia gens Romæ duplex, patricia, et plebeja: illa per s scribitur, hæc per x, ut ex Lapidibus ostendit Manut. in Orthogr., cui adsentiuntur Dausquius et Cellarius.

2. Sextia lex dicta est a latore L. Sextio trib. plebis, ut consulum alter ex plebe crearetur: qua lege is primus consul de plebe est factus. Liv. 6. 35. et 41. et 7. 1. 3. Sextia tabula, taberna argentaria cujusdam Sextii Romæ in foro, in qua tabulis perscribebantur acta in foro ipso, auctiones, contractus, vadimonia, et hujusmodi, eæque tabulæ, si opus esset, in judicio proferebantur. Cic. Quint. 6. Similis erat tabula Valeria, de qua Id. 14. Fam. 2. 4 Sextiæ Baja, Aquæ Sextiæ, Salluviorum, nunc Aix, oppidum Galliæ Narbonensis, colonia Romanorum, condita a C. Sextio proconsule post victam Salluviorum gentem ann. U. C. DCXXX. Circa eam copia aquacum fuit calidis et frigidis fontibus. Epit. Liv. 61.,. Plin. 3. 4. 5. et Flor. 3. 3. Sidon. carm. 23. 12. Nuper quadrupedante cum citato Ires Phocida, Sextiasque Bajas.

SEXTO, adverb. la sesta volta, extov, ut secundo, tertio, quarto. 2. Pro sexies, sei volte, sex vicibos. Trebell. Gallien. 17. Lavit ad diem septimo æstate, vel sexto. V. SECUNDO adverb. §. 2.

SEXTULĂ, æ, f. 1. unciæ sexta pars, assis septuagesima secunda, quia duodecim sexies ducta efficiunt LXXII. Varr. 4. L. L. 36. Eris minima pars, sextula, quod sexta pars unciæ. Remn. Fann. de ponderib. 22. Sextula quæ fertur. nam sex his uncia constat.

2. Pars septuagesima secunda jugeri, pedes continens CCCC., ut Colum. docet 5. 1. a med. 3. aut hereditatis: quia hereditas-as vocatur. Cic. Cæcin. 6. Facit heredem ex deunce et semuncia Cæcinam, ex duabus sextulis M. Fulcinium: Æbutio sextulam aspergit. Quod ait aspergit, respicit ad vas continens mensuram sextulæ, hoc est fortasse sextam partem sextarii, seu cyathos duos. Unde mox dicit: Iste autem hac sextula se ansam retinere omnium controversiarum putat. quasi sextula vas ansatum sit.

9.

SEXTUS, a, um, adject. sesto, ëxtog, ultimus in sex. Cic. 3. Of fic. 23. Plenus est sextus liber de officiis Hecatonis talium quæstionum. Plaut. Pseud. 4. 2. 5. Sextum a porta proximum angiportum. Ovid. 2. Fast. 682. sextus ab Urbe lapis. Vellej. 1. 3. et 2. 17. Aletes, sextus ab Hercule. 2. Sextum, la sesta volta. Cic. Pis. C. Marius sextum consul. Cato apud Gell. 10. 1. sub fin. Carthaginienses sextum de foedere decessere. 3. Sextus prænomen R. ab ordine nascendi inditum, ut in Inscript. apud Grut. 445. 2. Sex. Octavius Sex. F. Celsus. 4. Fuit etiam cognomen R., ut in alia apud Murat. 339. 2. Sex. Virejus Sextus.

[ocr errors]

SEXTUSDECIMUS, a, um, adject. decimosesto, sestodecimo, dexdextos. Colum. 11. 2. ad fin. Sextodecimo cal. Jan. Tacit. 1. Ann. 37. Sextadecima legio. et ibid. 17. Sextusdecimus stipendii anuus. 'Adde Vitruv. 1. 6.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small]

› SEXUNGŬLĂ dicitur a Plauto Truc. 2. 2. 57. meretrix rapax, et amatorum bona consumens: quasi senos in manibus digitos habeat. Sic Id. Aul. 3. 6. 17. Mihi intromisisti in ædibus quingentos cocos cum senis manibus. h. e. furaces.

SEXUS, us, m. et n. et Sexu, u, n. 4. sesso,' yśvos, ëğıs, habi. tus, natura, id quo animal masculum a femina distinguitur. Fest. ex correct. Scalig. Sexus, aliter sexu, natura, habitusque: ex Græ co, quam illi vocant sev. Afranius in Privigno sic ait: Orbus virili sexu adoptavit sibi. Pacuvius in Atalanta: Triplicem virili sexu Tom. 17.

[blocks in formation]

partum procreat. Cic. 1. Invent. 24. a med. Hominum genus et in sexu consideratur, virile an muliebre sit. Lucan. 10. 91. nullo discrimine sexus Reginam scit ferre Pharos. Martial. 9. 9 Tanquam parva foret sexus injuria nostri. Plin. 10. ep. 97. ad fin. Mati omnis ætatis, omnis ordinis, utriusque sexus. Plin. alter 10. 55. 70. Livia cum parere virilem sexum admodum cuperet. Tacit. 3. Ann. 34. a med. Sexum natura invalidum deserere. et 16. ibid. 10, extr. Modo muliebri ejulata, aliquando sexum egressa, voce infensa clamitabat. Plin. 7. 52. 52. Feminarum sexus huic malo videtur maxime opportunus. 2. Priscian. 5. p. 653: Putsch. Plautus hoc sexus, hujus sexi neutro genere protulit in Rudente (1. 2. 19.) Virile sexus nunquam ullum habui. Sallust. fragm. apud Macrob. 2. Saturn. g. Concurrentibus undique virile et muliebre sexus. Ita legit etiam Non. 3. 193. addens et illud Sisennæ Hist. l. 3. Tum in muro virile ac muliebre sexus, populi maltitudine omni collocata. Alii tamen leg. secus. V. SECUS indeclin. 3. De bestiis Plin. 27. 2. 2. et 28. 17. 68. et 32. 2. 5. etc. 4. Aidoia quoque ipsa, quibus sexus distinguuntur, sexus appellantur ab eod. 22. 8. 9. 5. De femina. Gloss. Philox. Sexus, oxñμa yuvaιxstov. Sil. 3. 114. Sin solo aspicimur sexu, etc. V. integr. loc. 6. Arboribus, inquit Plin. 13. 4. 7., immo potius omnibus, quæ terra gignat, herbisque etiam, utrumque sexum esse, diligentissimi naturæ tradunt. Hinc de lapide magnete usurpat 36. 16. 25.; de aerite ibid. 21. 39.; de ture 12. 14.32. ¶ 7. In plur. num. Spartian. Hadrian. 18. ad fin. Lavacra pro sexibus separavit.

SI

quam

SI, se, si, conjunctio conditionalis: a voce Græca allata. originem confirmat priscorum mos scribentium sei, ut in aliis, quæ i producunt. Regit tum indicativum, tum conjunctivum. Cic. 2. Fam. 7. Nunquam labere, si te audies. Id. ibid. 4. ad fin. Exspectationem facillime vinces, si hoc statueris. Cæs. 1. B. G. 14. Si obsides ab iis sibi dentur, et si Eduis de injuriis satisfaciant, sese cum iis pacem facturum. Sil. 1. 646. fluctus Si prohibere piget, vestras effringet in urbes. 2. Servit correctioni. Cic. 11. Fam. 8. Romæ delectus habetur: si hic delectus appellandus, cum ultro se offerunt omnes. 3. Habet interdum vim confirmandi, ut quia, siquidem, quandoquidem,. aut similia. Cic. 1. Catil. 3. Quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si neque nox obscurare cœtus nefarios potest? si illustrantur, si erumpunt omnia? Virg. 1. G. 7. vestro si munere tellus Chaoniam pingui glandem mutavit arista. Liv. 7. 31. Commoti patres vice fortunarum humanarum, si ille præpotens opibus populus adeo infractos gereret animos, ut, etc.

4. Huc et illa pertinent Virg. 1. En. 607. Dii tibi, si qua pios respectant numina, si quid Usquam justitiæ est, et mens sibi conscia recti, Præmia digna ferant. (Adde 2. ibid. 537.) Cic. Rabir. perduell. 1. Si est boni consulis ferre opem patriæ, succurrere saluti, etc. Adde Propert. 3. 13. 21. 5. Item adversandi, prò etsi, quamvis, etiamsi. Ter. Eun. 1. 1. 4. Exclusit: revocat. redeam? non, si me obsecret. et 5. 2. 26. Nam si ego digna hac contumelia sum maxime, at tu indignus qui faceres tamen. Cic. 3. Offic. 8. extr. Satis enim nobis persuasum esse debet, si omnes Deos hominesque celare possimus, nihil tamen avare, nihil injuste esse faciendum. Adde 5. Att, 4., Plaut. Cist. 1. 1. 29. et Nep. Phoc. 1. ¶ 6. Item optandi, pro utinam. Virg. 6. Æn. 186. Æneas sic voce precatur: Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto! Pers. 2. 10. o si Ebullit patrui præclarum funus! et, o si Sub rastro crepet argenti mihi seria dextro Hercule! 7. Item dubitandi, pro an. Liv. 31. 9. ad fin. Ad collegium pontificum referre consul jussus, si posset recte votum incertæ pecuniæ suscipi. Id. 39. 50. a med. Nihil aliud locutum ferunt, quam quæsisse, si incolumis Lycortas evasisset. Adde 29. 25. et 40.49. sub fin., Virg. 4. En. 110., Plin. Paneg. 2. Similia sunt illa Ter. Eun. 3. 4. 7. et Heaut. 1. 1. 118. Visam, si domi est. Id. Phorm. 3. 3. 20. Vide, si quid opis potes afferre huic. Cæs. 1. B. G. 8. extr. Sæpius nocta, si perrumpere possent, conati. Liv. 1. 57. Tentata res est, si primo impetu capi Ardea posset. Plaut. Cist. 1. 3. 37. Operam servus dat, si possiet meretricem illam invenire. Id. Poen. prob 12. Jamdudum exspecto, si tuum officium scias. 8. Si præcedat negatio, si pro an perrarum est. Pallad. de insit. prooem. Nescio, si tuum ad has minutias inclinetur ingenium. 9. Refertur etiam ad tempus, pro ubi, postquam. Catull. 14. 16. Non non hoc tibi salse sic abibit. Nam si luxerit, ad librariorum Curram scrinia, etc. Virg. 5. Æn. 64, si nona diem mortalibus almum Aurora extulerit. Ter. Phorm. 2. 1. 17. Herus si redierit, molendum usque in pistrino. Plaut. Stich. 5. 5. 18. Postidea loci, si hoc eduxeris, lepidam cantationem aliquam occipito. 10. Si est, ut, pro si. Plaut. Pœn. 5. 2. 102. Ši ita

20

[blocks in formation]

si non.

est, ut tu sis lachonis filius, signumn esse oportet in manu læva tibi, Ter. Heeyr. 4. 1. 43. Si est, ut dicat, velle se, redde: sin est autem ut nolit, recte ego consului mex. Id. Adelph. 3. 6. 4. Si est, facturus ut sit officium suum, faciat: sin aliter, etc. Adde Phorm. 2. 1. 40, Hecyr. 3.5. 51. et 4.4. 102. 11. Si ne, Plaut. Rud. 3. 4. 26. Vos adeo, ubi ego innuero vobis, si no ei caput exóculassitis, item ego vos virgis circumvinciam. 12. Si, ac si, quasi. Id. Capt. 3. 3. 57. Nam si servus meus esses, nihilo secius mihi obsequiosus semper fuisti. 13. Si non, nisi, si p. Lucret. 2. 39. Quod superest, animo quoque nil prodesse putandum est, Si non forte, etc. 14. Si pro sive. Plaut. Curc. 1. 1. 4. Si media nox est, sive est prima vespera, est eundum quo imperant. Gell. 2. 28. Eas ferias si quis polluisset, hostiam, si Deo, si Deæ immolabat.

15. Aliquando omittitur. Cie. 3. Offic. 19. At dares hanc vim M. Crasso, ut digitorum percussione heres posset scriptus esse, in foro, mihi crede, salvaret. Id. 13. Phil. 11. a med. Recesseris; undique omnes insequentur: manseris; hærebis. Virg. 6. En. 31. Partem opere in tanto, sineret dolor, Icare haberes. Ovid. 6. Fast. 113. Huic aliquis juvenum dixisset amantia verba; Reddebat tales protinus illa sonos, Propert. 4. 5. 9. Illa velit, poterit magnes non du cere ferrum. Senec. Thyest. 144. Hactenus sistat nefas, pius est. Adde Ovid. Remed. am. 745., Tibull. 1. q. 43., Horat. 1. Sat. 3. 15., Stat. 2. Theb. 242. et Juvenal. 3. 78. ¶ 16. Multa de vi et usu hujus particulæ, Priscian. 18. a p. 1141. Putsch.

SIAGITĀNUS, a, um, adject. ad Siagam pertinens, Africæ proDonsularis urbem, quæ a Ptolem. 1. 4. c. 3. Siagal, et in Tab. Peuting, appellatur Siagu, quamque Morcell. Afr. Christ. T. 1. p. 169. eandem ac Gigga, seu Zigga censet. Inscript. apud Grut. 270. 2. Senatus, populusque Siagitanus. Adde alias apud Maff Mus. Ver. 457, 2. et 458. 8.

ŠIAGON, Ŏnos, f. 3. Col. Aurel. 1. Tard. 1. et 4. siagonas appellat temporum et maxillarum musculos: Græce ai cayóves maxillas significant.

SIAGŎNITÆ, arum, m. plur. 1. aayovita, maxillarum musculi. Coel. Aurel, 2. Acut. 10. et 3. ibid. 6. et 8.

*

SIARIENSIS, e, adject. ad Siaram pertinens, Hispaniæ Bætica urbem, inter Hispalim, et Utreram, quæ apud Plin. 3. 1.3. Siarum dicitur. Inscript. apud Murat. 1118. 1. Municipium Siariense. Alia apud Grut. 803. 5. Splendidissimus ordo Siariensium.

SIBĚ pro sibi olim scriptum, usurpatumque fuisse a T. Livio, affirmat Quintil. 1. 7. a med., ut etiam quase pro quasi. V. hanc vocem §. 9. Inscript. mendosa quidem apud Murat. 1517. 6., quæ tamen Vicetiæ etiamnum ita legitur: V. F. Ti. Allenius Floras sibe, et Allepiæ Murræ libertæ uxori, et fills libertis suis, et Ti. Allenio Tyranno. Alia mendosa item et mutila apud Grut. 977. 4., quæque nunc ita legitur in Mus. Patav. C. Gavio C. L. Jucundo contubernali suo, et sibe Octavia Methe V. S. F. In F. P. XII., in agr. P. XII. SİBİ. V. SUL.

SIBILATRIX, icis, f. 3. quæ sibilat. Capell. 9. p. 307. Silvanam arundinis enodis fistula sibilatrix decuit.

SĪBILĀTUS, us, m.4. actus sibilandi, sibilus. Col. Aurel. 2. Acut. 27. Cum quodam vehementi sibilatu. SĪBILO, as, n. 1. • fischiare, sufolare, sibilare, cupinτw, sibilum edo. Virg. 11. En. 754. de angue. Arrectisque horret squamis, et sibilat ore. Lucan. 2. 698. Nec quatiunt validos, ne sibilet aura, rudentes. Quintil. declam. 12. 16. sub fin. Intonat cælum, scissis rudentibus tempestas sibilat. Sil. 17.257. procella Antemnæ immugit, stridorque immite rudentum Sibilat. 2. Sibilare aliquem est sibilis insectari, contemnere. Horat, 1. Sat. 1. 66. populus me sibilat, at mihi plaudo Ipse domi. Cic. 2. Att. 19. Populares isti jam etiam modestos homines sibilare docuerunt. far le fischiate,

3. Est etiam proprium amatoris, puellam in via occurrentem ad se sibilis allicientis. Plaut. Merc. 2. 3. 71. Quando (ancilla) incedat per vias, contemplent, conspiciant omnes, nutent, nictent, sibilent, vellicent, vocent, molesti sint. 4. Translate. Ovid. 12. Met. 279. ferrum igne rubens Stridet, et in trepida submersum sibilat unda. stride.

SIBILUM, i, n. et Sibilus, i, m. a. fischio, sufolo, fischiata, ovpypos, sonus, qui fit ore compressis dentibus, v. gr. cum s littera vehementius pronuntiatur (unde ipsa sibilus potius, quam littera a nonnullis habita est), item ab aere, et vento, cum in vehementiori flatu scinditur, ut in silvis. Sæpe anguibus tribuitur; et dicitur etiam de canta, quem vel ore, vel tibia sibilando edimus. Vox est fieta a sono, ut ait Quintil. 8. 6. ante med. er Auct. ad Herenn. 4. 31. per onomatopoeiam, ut mugitus, murmur. Ovid. 15. Met. 669. cristis aureus altis In serpente Deus prænuntia sibila misit. Virg. 5. Ecl. 82. venientis sibilus Austri. Lucret. 5. 1381. Et Zephyri cava per calamorum sibila primum 4grestes docuere cavas inflare eicu

SIBYLLA

tas. Ovid. 13. Met. 785. de fistula. Senserunt toti pastoria sibila montes. Stat. 6. Theb. 338. stupuit qui sibila canna. Vet. Poeta apud Coel, ad Cic. 8. Fam. 2. Strepitus, fremitus, clamor tonitruum, et rudentum sibilus. Liv. 25. 8. sub fin. Ut quocumque noctis tempore sibilo dedisset signum, porta aperiretur. Colum. 2. 3. Boves ad aquam duci oportet, sibiloque allectari, quo libentius bibant. Val. Flacc. 6. 201. dum sibila respicit Iron Cuspidis Argivæ, Pyliam latere accipit hastam. Sil. 9. 247. stridentis sibila teli. Val Flacc. 7.525. Torquere sibila. Lucan. 9.631. fundere. et ibid. 724. effundere. Ovid. 4. Met. 493. dare. 2. Sibilis explodimus, et contemnimus. Cic. fragm. apud Charis. 1. p. 61. Putsch. In Tusculanum mihi nuntiabantur gladiatorii sibili. Id. Rosc. Com. 11. E scena non modo sibilis, sed etiam convicio explodebatur. colle fischiate. et 2. Alt. 18. Clamoribus, et conviciis, et sibilis consectari aliquem. et ibid. 19. Conscindere aliquem sibilis. Val. Max. 7. 3. n. 6. extern. vexare. Cic. Pis. 27. Da te populo, committe ludis. sibilum metuis? Id. Sext. 5g. a med. Non modo gladiatores, sed equi ipsi gladiatorum repentinis sibilis extimescebant. h. e. equi essedariorum propter repentina populi totius sibila extimescebant. 3. Veteres etiam sibilus, us, declinarunt, teste Priscian. 6. p. 715. Putsch., ubi affert illud Sisenne in 12. Hist. Procul sibilus significare consuli cœpit. Sed hæc verba probant quidem, esse masculini generis, at non 4. declin. In edit. tamen Krehlii Lips. 1819. unus e Codd. habet sibilu.

SĪBILUS, a, um, adject. sibiloso, fischiante, sufolante, sibilans. Virg. 3. G. 421. de colubro. Tollentemque minas, et sibila colla tumentem, et 2. En. 211. Sibila lambebant linguis vibrantibus ora. Adde 5. Æn. 277. Sic Val. Flacc. 3. 50. Setigerum latus, et torvæ coma sibila frontis. Loquitur de Pane, cui caput est pinu acuta præcinctum. V. PAN §. 6.

SIBINĂ, vel Sibyna, æ, f. 1. cßún, Illyricis est. telum venabuli simile. Ennius: Illyrici restant, sicis sibinisque fodentes. Hæc Paul. ex Festo. Hesychius: Σιβύνη, ὅπλον δόρατι παραπλήσιον. Gloss. Philox. Zeßuvn, venabulum. Tertull. 1. advers. Marcion. 1.. ex Isai. 2. 4. Concidunt machæras suas in aratra, et sibynas, quod genus venabulorum est, in falces. Vulgata habet lanceas.

* SIBLIĀNUS, a, um, adject. ad Sibliam pertinens, Phrygiæ urbem, in cujus nummo apud Sestin. Cl. gen. p. 126. CEIBĂION. Plin. 5. 29. 29. Ex hoc conventu deceat nominare Acmonenses, Peltenos, Siblianos. In editionib. perperam legitur Silbianos.

SIBUS, a, um, adject. callidus, vel acutus: a copos, sapiens. Paul. ex Festo. Hinc persibus, valde callidus.

SIBYLLA, æ, f. 1. Sibilla, Zißudha, virgo fatidica, seu, ut Varre infra citandus ait, cujus pectus numen recipit, et quæ vaticinatur. Ducunt a σιος #olice pro Seos, et βυλή pro βουλή, quasi Dei con, silium. Ita Lactant. mox citand. et Serv. ad 3. Æn. 445. et 6. ibid, 12. Alii apud Voss. aliunde. Plaut. Pseud. 1. 1. 23. Has quidem lit, teras, credo, nisi Sibylla legerit, interpretari alium posse neminem. Cic. 2. Divin. 54. Sibyllæ versus observamus, quos illa furens fudisse dicitur. 2. Sibyllæ decem fuerunt. Prima fuit Persica, cujus mentionem fecit Nicanor, qui res gestas Alexandri Macedonis scripsit. Secunda Libyca, cujus meminit Euripides in Lamiæ prologo. Tertia Delphica, de qua Chrysippus loquitur in eo libro, quem de Divinatione composuit. Quarta Cumea in Italia, quam Nævius in libris belli Punici, Piso in Annalibus nominat. Quinta nata Babyloniæ, quæ Erythrea appellata est, quam Apollodorus Erythræus affirmat, suam fuisse civem, eamque Græcis Ilium petentibus vaticinatam et perituram esse Trojam, et Homerum mendacia scripturum. Sexta Samia, de qua scripsit Eratosthenes in antiquis Annalibus Samiorum reperisse se scriptum. Septima Cus mana, nomine Amalthea, quæ ab aliis Demophile, vel Herophile nominatur. Octava Hellespontica, in agro Trojano nata, vico Mars pesso, circa oppidam Gergythium, quam scribit Heraclides Ponticus Solonis, et Cyri fuisse temporibus. Nona Phrygia, quæ vaticinata est Ancyræ. Decima Tiburtina, nomine Albunea, quæ Tibure colebatur ut Dea, juxta ripas Anienis, cujus in gurgite simulacrum ejus inventum esse dicitur tenens in manu librum. Hujus sacra senatus in Capitolium transtulit. Varro apud Lactant. 1.6. Vide Au gustin. 18. Civ. D. 23. ac imprimis, quæ de bis commentariolo integro complexus Onuphrius Panyinius, item Is. Voss. etc. Non enim desunt eruditi, qui totam hanc historiam oppugnant. 3. Harum omnium celeberrima et nobilissima Erythræa fuit. Nam Fenestella apud Lactant. loc. cit. de quindecimviris tractans, ait, restituto Capitólio retulisse ad senatum C. Curionem consulem, ut legati Erythras mitterentur, qui carmina Sibyllæ conquisita Romam reportarent: itaque missos esse P. Gabinium, M. Otacilium, L. Valerium, qui descriptos a privatis versus circa mille Romam deporta runt. Idem a l'arrone loc. cit. scriptum est. Celebris item fuit Si

[ocr errors]

SIBYLLINUS

bylla Cumaa, cujus libri a Romanis occulebantur, nec cos ab ullo, nisi a quindecimviris, inspici fas erat. Hanc, ut poetæ fabulantur, Apollo adamavit, et ei obtulit poscendi, quod vellet, arbitrium. Illa hausit arenam manibus, et tam longam vitam poposcit, oblita petere perpetuam juventutem. Cum illam vitæ longitudinem obtinuisset, tamen Venerem pati dedignata est. Sibyllæ hujus ope Æad Inferos descendit, et iterum ad Superos regressus est. Eo tempore Sibylla annos septingentos transegerat, illi sexcenti adhuc anni in humana forma supererant, quibus elapsis paullatim decrescere debebat, donec ad minimam molem, et in simplicem vocem redigeretur. Ovid. 14. Met. a v. 104. et Serv. in 6. En. 321.

neas

4. Eque clara Cumana fuit, quæ novem libros attulisse dicitur ad regem Tarquinium Priscum, et pro eis trecentos aureos postulasse; cum rex aspernatus esset pretii magnitudinem, et derisisset mulieris insaniam, illa in conspectu regis tres combussit, ac pro reliquis idem pretium postulavit. Tarquinius multo magis mulierem insanire ratus est. Denuo tribus aliis exustis, cum in eodem pretio perseveraret, motus est rex, ac reliquos trecentis aureis emit. Lactant. loc. cit., Gell. 1. rg. qui hoc tribuit Tarquinio Superbo: et Plin. 13. 13. 27. qui tres tantum libros eidem Superbo oblatos scribit, et duos ab ipsa crematos, tertium in Capitolio repositum, una cum illo periisse ex incendio, Sullanis temporibus. Juvenal. 8. 126. Credite, me vobis folium recitare Sibyllæ. h. e. merum Dei oraculum, verissimum vaticinium. Folium dicit, quia Sibylla Cumaa in more habuit responsa sua foliis arboris inscripta dare, ut apud Virg. 3. En. a v. 444. ¶5. Sibylla est etiam cognomen R. Macrob. 1. Saturn. 17. ante med. Bello Punico hi ludi (Apollinares) ex libris Sibyllinis primum sunt instituti, suadente Cornelio Rufo decemviro, qui propterea Sibylla cognominatus est, et postea corrupto nomine primus Sylla capit_vocitari.

SIBYLLINUS, a, um, adject. Eßuevos, qui est Sibyllæ. Cic. 2. Nat. D. 3. extr. Multa ex Sibyllinis vaticinationibus, multa ex haruspicum responsis commemorare possum. Id. Har. resp. 13. Sibyllinus sacerdos. Id. 3. Catil. 4. Sibyllina fata. Id. 6. Verr. 49. Sibyllini libri. Horat. Carm. sæcul. 5. versus. Plin. 11. 29. 35. Sibyllina remedia. h. e. inspectio librorum Sibyllinorum, quoties reipubl. calamitas accideret, cujus nec causa, nec finis inveniretur, ut ait Liv. 5. 13. 2. Libri Sibyllini, fuere plures libri decem Sibyllarum, qui Roma in Capitolio diligentissime asservabantur. Lactant. 1. 6. M. Varro, quo nemo unquam doctior, ne apud Græcos quidem, neque apud Latinos vixit, in libris rerum divinarum, quos ad C. Cæsarem scripsit pontificem maximum, cum de quindecimviris loqueretur, Sibyllinos libros ait non fuisse unius Sibyllæ, sed appellari uno nomine Sibyllinos, quod omnes feminæ vates Sibyllæ sunt a versibus nuncupatæ, vel ab unius Delphidis nomine, vel a consiliis Deorum denuntiandis, etc. et infra. Et sunt singularum singuli libri, qui, quia Sibyliæ nomine inscribuntur, unius esse creduntur, suntque confusi, nec discerni, ac suum cuique assignari potest præter Erythrææ, quæ et nomen suum carmini verum inseruit, et Erythræam se nominatum iri prælocuta est, cum esset orta Babyloniæ. Hæc Lactant. Sed nonnulli, teste Serv. in 6. Æn. 321., dicunt, Sibyllam Erythræam, quæ deinde Cumaa dicta est, fuisse. Hanc Romana fata conscripsisse, incenso Apollinis templo libros Romam allatos esse. 3. Primum Tarquinius Priscus emit tres libros Sibyllæ Cumanæ trecentis aureis, jussitque eos in Capitolio religiosissime asservari. V. vocem præced. §. 4. Denique progressu temporis ex omnibus urbibus Italia, Græciæ, et aliarum regionum cujusque Sibyllæ libri diligentissime conquisiti, et Romam allati sunt. 4. Asservabantur in Capitolio, in cella subterranea, in arca quadam lapidea. Horum legendorum, et interpretandorum causa duumviri a Tarquinio Superbo instituti sunt, qui duumviri sacrorum appellabantur. Deinde decemviri, ac tandem quindecimviri creati sunt. Cic. 1. Divin. 2. V. QUINDECIMVIRI §. 1. 5. Hos libros Stilicho, cum adversus Honorium et Arcadium principes defectionem moliretur, exussit. Rutil. 2. Itiner. 51. Nec tantum Geticis grassatus proditor armis, Ante Sibyllinæ fata cremavit opis. 6. Sacerdotes, seu duumviri, seu decemviri, seu quindecimviri Sibyllini erant sacerdotes, quorum erat Sibyllinos libros custodire; et quoties prodigia contigissent, libros illos aperire, et interpretari, et lectisterniis ad pulvinaria Deorum factis, eos placare, illorumque minas avertere. Cic. et Liv. multis in locis. 7. Sibullinus scribitur in Kalend. Prænestin. mense April. Ex libris Sibullinis. Inscript. opt. notæ apud Orell. Coll. Inscr. Lat. n. 2276. Pater patra. tus populi Laurentis fœderis ex libris Sibullinis percutiendi. SİBİNĂ. V. SIBINA.

SIC, adverb. similitudinis, cost, in tal guisa, in tal maniera, outw, outws, ita, hoc modo. Cic. 2. Divin. 58. a med. Sive sic est, sive illo modo. Id. 1. Leg. 17. ad fin. Illa, quæ aliis sic, aliis secus

[blocks in formation]

videntur. Ter. Andr. 3. 4. 9. Quid ais? Si. sic res est, et 1. 2. 4. Mirabar, hoc si sic abiret. Id. Phorm. 5. 8. 17. Sic factum est. Sallust. Jug. 117. extr. Ac statim rex sic incipit. Cic. ad Quirit.4. Quemadmodum propinqui mihi non adfuerunt, sic adjutores ita multi fuerunt, ut etc. 2. Sic est, ita se res habet, così è: formula colli

gendi ex supra dictis. Horat. Epod. 7. 17. Sic est. acerba fata Romanos agunt. 3. Varias habet post se sibi respondentes particulas. Cic. Planc. 8. a med. Præfectura plena virorum fortissimorum, sic ut nulla tota Italia frequentior dici possit. Id. 13. Fam. 1. a med. Atticum sic amo, ut alterum fratrem. et 2. ibid. 14. Ejus negotium sic velim suscipias, ut si esset res mea. Id. 7. ibid. 17. Sie ei te commendavi, ut diligentissime potui. et 13. ibid. 69. Apud eum sic fui, tamquam domi meæ. Col. ad Cic. 8. Fam. 4. ad fin. Ego sic nihil exspecto, quomodo Paulum consulem. Cic. ad Quirit. 9. Sic ulciscar facinorum singula, quemadmodum a quibusque sun provocatus. Id. Senect. 8. ad fin. Græcas litteras sic avide arripui, quasi diuturnam sitim explere cupiens. Claudian. IV. cons. Honor. 281. Non sic excubiæ, non circumstantia pila, Quam tutatur amor. 4. Sic asseverantis in responsionibus. Ter. Phorm. 2. 2. 1. Phorm. Itane patris ais conspectum veritum hinc abisse? Ge. admodum. Phorm. Phanium relictam solam? Ge. Sic. Phorm. Et iratum senem? Ge. oppido. Senec. Hippol. 645. Amore nempe Thesei casto furis Phad. Hippolyte, sic est: Thesei vultus amo. ¶ 5. Et adjurantis, precantis, optantis. Ovid. 8. Met. 886. sic has Deus æquoris artes Adjuvet, ut nemo jamdudum litore.in isto Constitit. Trbull. 1. 4. 1. Sic umbrosa tibi contingant tecta, Priape, Ne capiti soles, ne noceantque nives. Horat. 1. Od. 3. 1. Sic te diva potens Cypri, Sic fratres Helenæ, etc. Virg. 9. Ecl. 3o. Sic tua Cyrneas fugiant examina taxos: Sic cytiso pasta distentent ubera vaccæ; Incipe, si quid habes. 6. In demonstrando. Ter. Eun. 3. 5. 53. Ego limis aspecto sic per flabellum clanculum. Plaut. Amph. 1. 1. 151. Hem! nunc jam ergo: sic colo. Cic. Orat. 63. ad fin. Verborum ordinem immuta: fac sic, Comprobavit filii temeritas. ¶ 7. Pro ideo. Plaut. Most. 2. 2. 20. Theu. Quid vos? insanine estis? Tra. qui dum? Theu. sic, quia foris ambulatis, etc. 8. Pro talis. Ter. Phorm. 3. 2. 42. Sie sum: si placeo, utere. Id. Andr. 5. 4. 16. Sic, Crito, est bic. Plaut. Amph. 2. 1. 57. Satin' tu sanus es? So. sic sum, ut vides. Cic. Rosc. Am, 30. a med. Sic vita hominum est, ut ad maleficium nemo conetur sine spe accedere. et Rosc. Com. 10. ad fin. Sic est vulgus: ex veritate pauca, ex opinione multa æstimat. 9. Apponitur adverbiis, et videtur significare leviter, modice, sine cura negligenter. Ter. Phorm. 1. 2. 94. Quid pædagogus ille? Quid rei gerit? Ge. sic, tenuiter. Id. Heaut. 3. 2. 12. Et quidem hercle forma luculenta. Chre. sic satis. Horat. 2. Od. 11. 14. sub hac pinu jacentes sic temere. 10. Absolute. In fragm. Petron. p. 687. Burm. Non ergo, ut pecudes libidinosa, Cæci protinus irruamus illuc: Sed sic sic sine fine feriati, etc. Donat. ad illud Ter: Andr. 1. 2.4. Mirabar, hoc si sic abiret: Sic pro leviter, et negligenter: quod Græci outos dicunt. Alia est ratio in illo Virg. 4. Æn. 660. Sed moriamur ait. sic, sic juvat ire sub umbras. h. e. certe hoc modo. Servius leg. sic? Sic juvat, etc., ut sit quasi interrogatio et responsio. 11. Sic, cum nihil præcessit, pro adeo, omnino, prorsus. Virg. 12. En. 280. hinc densi rursus inundant Troes, Agyllinique, et pictis Arcades armis. Sic omnes amor unus habet decernere ferro. sic, e, f. 1. pada corta, daga, δόλον, μάχαιρα, ἐγχειρίδιον, brevis gladius. In Gloss. Philox. dicitur Opaxexo ipos éπixαμmes, Thracius gladius incurvus. Ducunt quidam a sico pro seco: sed obstat quantitas. Quid a pugione differat, V. in PUGIO §. 1. Enn. apud Fest. in Sibina. Illyrici restant, sicis, sibinisque fodentes. Cic. 2. Catil. 10. a med. Hi non solum amare et amari, sed etiam sicas vibrare, et spargere venena didicerunt. et 1. ibid. 6. extr. Sicam defigere in corpore alicujus. et ibid. extorquere alicui de manibus. Id. fragm. contra C. Anton. apud Ascon. sub fin. distringere in aliquem. Val. Max. 3. 2. n. 12. Latus alicujus sica confodere. Quintil. declam. 321. a med. Pecunia sicas percussorum acuit. Martial. 3. 16. Das gladiatores, sutorum regule Cerdo: Quodque tibi tribuit subula, sica rapit. Hinc colliges, sica usos gladiatores: et ex 11. 28. etiam chirurgos: quo loco latet etiam obscenus sensus, ut et apud Catull. 56. 7. V. SICULA. 2. Metonymice est cædes occulte facta. Cic. 3. Offic. 8. et 3. Nat. D. 30. Hinc sicæ, hinc venena, hinc falsa testamenta nascuntur. 3. Translate. Plin. 18. 1. 1. Arbore, et saxo apri dentium sicas exacuunt.

SICAMBER, ra, rum, adject. qui est ex Sicambria. Ovid. 1. Amur. 14. 49. Nescio quam pro me laudat nunc iste Sicambram, h. e. feminam e Sicambria, cujus coma nunc ornor. Tacit. 4. Ann.47. Sicambra cohors.

SICAMBRI, orum, m. plur. 2. Σίγαμβροι, populi Germania inferioris ad Rhenum. Horum mos erat, crines in nodum torquere.

« НазадПродовжити »