Зображення сторінки
PDF
ePub
[blocks in formation]

egregio, procuratori) præsidi optimo ordo Cemen. (h. e. Cemeneliensium) patrono.

SEVERITAS, atis, f. 3. gravità, contegno, sostenutezza, rigore, severità, avotnpotns, gravitas, tristitia, asperitas, duritas. Ter. Andr. 5. 2. 16. Tristis severitas inest in vultu, atque in verbis fides. Cic. Senect. 18. sub fin. Severitatem in senectute probo, sed eam modicam; acerbitatem nullo modo. Id. Brut. 25. ad fin. Homo non liberalitate, ut alii, sed ipsa tristitia et severitate popularis. Id. Mur. 31. extr. Si illius comitatem et facilitatem tuæ gravitati severitatique asperseris. Id. Orat. 16. sub fin. Daritiem et severitatem quandam verbis, et orationis quasi mostitiam sequi. Hirt. B. Alex. 48. extr. Militarem disciplinam severitatemque minuere. et ibid. 65. dissolvere. Cic. Brut. 93. ad fin. Laxare judicum animos, atque a severitate paulisper ad hilaritatem risumque traducere. Id. 2. Orat. 17. ad fin. Judex tum ad severitatem, tum pe remissionem animi, tum ad tristitiam, tum ad lætitiam est contorquendus. Id. Sull. 33. Severitatem judiciorum lenitate ac misericordia mitigare. Caes. 7. B. G. 4. ad fin. Severitas imperii. Cic. 9. Fam. 14. a med. animadversionis. Id. 1. Fin. 7. ante med. L. Torquatus illam severitatem in filio adhibuit, ut, etc. Id. 3. Fin. 1. Voluptatem dimittamus, ne blanditiis ejus illecebrisque impediatur disputandi severitas. Plin. 3. ep. 18. a med. Severitas aurium. h. e. acre audientium judicium. Id. 2. ep. 5. orationis. Quintil. 2. 4. ante med. Ingenia puerorum nimia emendationis severitate deficere. 2. Translate. Plin. 13. 3. 4. In M. Ciceronis monumentis invenitur, unguenta gratiora esse, quæ terram, quam quæ crocum sapiunt: quando etiam corruptissimo in genere magis tamen juvat quadam ipsius vitii severitas. h. e. asperitas, insuavitas.

2.

SEVERITER, adverb. graviter, serio. Titin. apud Non. 11. 5. et Priseian. 15. p. 1010. Putsch. Severiter hodie sermonem amica meeum contulit. Apul. 2. et 3. Met. Facinus severiter vindicare. Item sæviter, aspere, difficile. Enn. ibid. 16. Severiter fortuna ferri cernunt de victoria. Id. ibid. Severiter suspectionem ferre falsam, futilium est. Plaut. etiam usurpavit, teste Priscian. loc. cit.

SEVERITUDO, inis, f. 3. severitas, tristitia. Plaut. Epid. 5. 1. 2. et apud Non. 2. 798. Sed eccum incedit Epidicus. quid illuc est, quod illi caperat frons severitudine? Apul. 1. Met. sub fin. Morum

Severitudo.

SEVĒRUS,a,um, adject. grave, sostenuto, serio, rigoroso, severo, avatapos, ceμvòs, gravis, serius, tristis, rigidus, austerus, acerbus, vehemens, asper, durus. Videtur esse a sẞngos, b. e. ceuvos. et dicitur proprie de fronte, et vultu. Ter. Heaut. 5. 3. in fin. Sed ipse egreditur: quam severus! rem, cum videas, censeas. h. e. quantam gravitatem vultu præfert! Cic. 2. Orat. 71. a med. Vultus quo severior est et tristior, hoc illa, quae dicuntur, salsiora videri solent. Horat. Art. P. 105. tristia moestum Vultum verba decent, etc. severum seria dictu. Plaut. Mil. 2. 2. 46. Severa fronte curas cogitaus. 2. Deinde refertur ad animum, cujus indicium vultus est. Lucret. 5. 1356. Agricolæ severi. h. e. duri, laboribus assueti, a molli vita, deliciis et luxu abhorrentes. Sic Virg. 8. Æn. 638. Tatioque seni, Curibusque severis. Ovid. 18. Heroid. 63. Severum pectus. h. e. alienum ab amore. Catull. 5. 2. Rumoresque senum severiorum Omnes unius æstimemus assis. Cic. Brut. 31. Q. Tubero vita severus, et congruens cum ea disciplina, quam colebat. Id. 3. Offic. 31. extr. Qui perindulgens in patrem, idem acerbo severus in filium. Id. 4. Tusc. 19. Imperia severiora nulla esse putant sine aliqua acerbitate iracundiæ. Prudent. 2. Cathemer. 33. Nunc severum vivitur. pro severe. 3. Usurpatur in rebus judicialibus de eo, qui nihil de poena legibus constituta remittendum censet. Cie. Manil. 13. a med. Neque potest severus esse in judicando, qui alios in se severos esse judices non vult. Id. 2. Verr. 10. Duo severissimi atque integerrimi judices, et mox, L. Cassius ex familia tum ad ceteras res, tum ad judicandum severissima. Id. 6. ibid. 59. a med. Posteaquam judicia severa Romæ fieri desierunt. Ovid. 3. Pont. 3. 57. Adulterium lege severa vetitum. 4. In oratoriis de eo, qui serius est, et a facetiis remotus. Cic. Brut. 95. Sententiæ non tam graves et severæ, quam concinnæ et venustæ. et ibid. 30. P. Rutilius in quodam tristi et severo genere dicendi versatus est. Plin. 3. ep. 18. sub fin. Austeris illis, severisque scriptis dulcia hæc blandaque vel justa possessione decedant. Horat. 2. Od. 1. ra Musa tragœdiæ. 5. Item sævus, crudelis. Propert. 4. 11, 22. turba severa Eumenidum. Plaut. Trin. 4. 1. 6. de Neptuno. Te omnes sævum severumque, atque avidis moribus commemorant. Id. Cist. a. 3. v. 15. Hau! voluisti istuc severum facere? h. e. te ipsum interficere. 6. Item verus, certus, non fictus. Id. Pan. 5. 3. 50. Opinor hercle, hodie quod ego dixi per jocum, id eventurum esse et severum, et serium, Ut hæc inveniantur hodie esse hujus filiæ. 7. Item verax, fidelis, et qui se corrumpi non sinit. Cic.

9. seve

SEVIR

Divin. Verr. 5. Cujus legis non modo a populo R., sed etiam ab ultimis nationibus jampridem severi custodes requiruntur. Plin. 11. 52. 113. Trogus auctor severissimus. 8. De iis, qui sobriam vitam agunt, vino et luxu abstinent. Horat. 1. Ep. 19. 9. adimam cantare severis. Catull. 27. 5. At vos, quo lubet, hinc abite, lympha Vini pernicies, et ad severos Migrate. Tibull. 3. 6. 21. de Baccho. Jam venit iratus nimium, nimiumque severis. 9. Transfertur et. ad inanima. Horat. 1. Od. 27. 9. severi Falerni partem sumere. h. e. austeri, acris. Virg. 3. G. 37. Furias, amnemque severum Cocyti metuet. h. e. tristem, funestum, horribilem. Horat. 1. Od. 35. 20. Severus uncus. Lucret. 4. 461. severa silentia noctis. h. e. in quibus omnia religiose, ut ita dicam, silent et quiescunt. Id. 5. 1189.. nox et noctis signa severa. h. e. sacra, et horrorem incutientia, et ibid. 36. pelage severa. h. e. maria periculosa, infesta, inimica navigantibus. Pers. 1. 64. ut per leve severos Effundat junctura ungues. h. e. qui acres sunt in deprehendendis rimis, et inæqualitatibus. Plin. 6. ep. 31. a med. Severi dies. h. e. quibus res seria et. gravissima aguntur. Quintil. declam. 4. 14. Severæ hiemes. h. e. svæ, rigidæ, acres. ¶ 10. Comas severas Palladis dixit Stat. 1. Achill. 208. quia Pallas Dea severa est, et a mollibus feminarum studiis prorsus aliena. 11. Pictor severus in coloribus, Plin. 35. 11. 40. n. 28. et, Aristolaus e severissimis pictoribus fuit. Id. ibid. n. 31. h. e. qui veritatem potius et naturam secutus est, quam amoenitatem ac splendorem. 12. Mons Severus fuit in Sabinis prope Reate: ita dictus, quia silvis horridus, ascensu asper et præruptus.. Virg. 7. Æn. 713.13. Comp. Severior §. 1. et 2. Sup. Severis simus §. 3. 7. et 11.

SEVĒRUS, i, m. 2. nomen proprium. Cornelius Severus poeta et declamator Augusti tempore, scripsit bellum Siculum, sed imperfectum reliquit, teste Quintil. 10. 1. a med., atque id ipsum etiam excidit. Est etiam quoddam fragmentum, quod ejus nomine cir cumfertur de morte Ciceronis, apud Senec. Suasor. 7. A Quintil. loc. cit. dicitur melior versificator, quam poeta. Carmen de Etna, quod ejus esse falso putatur ex loco Senec. ep. 79. ante med. perperam interpretato, a plerisque tribuitur Lucilio Juniori, procuratori Siciliæ sub Nerone, ad quem Seneca scripsit epist. 33. et 79., ejusdemque in operibus suis sæpius meminit modo sub Lucilii nomine, modo sub cognomine Junioris. 2. Severus Sulpicius, epis scopus Bituricensis, qui sæculo Christi V. vixit, scripsit non inele ganter, ut ea tempora ferebant, de vita S. Martini, libros historia rum, dialogos quosdam, et epistolas.

[ocr errors]

SEVINA, æ, f. 1. cognomen Bone Deæ, ob eandem forte rationem, ob quam ita appellati sunt populi Sabini. V. hanc vocem §. 1. Inscript. apud Fabrett. p. 696. n. 173. Julia Athenais Mag. Bout Deæ Sevinæ.

SEVINI. V. SABINI §. 1.

SEVIR, et Sexvir, ri, m. 2. unus ex sex viris, quibus ali quis magistratus, aut aliquod collegium constat: ut decemvir unus ex decem, duumvir ex duobus. In municipiis et coloniis erat suum corpus decurionum, ut senatus Romæ. Ex eo erant, qui cet eris civibus majori censu præstabant, quique etiam sexprimi voc abantur; alicubi vero erant quatuor, aut quinque, aut octo, aut decem, aut quindecim, ideo quatuorprimi, quinqueprimi, octoprimi, decemprimi, quindecimprimi appellati. V. has voces. Hinc quoties in veLustis Lapidib. sevir municipii, vel urbanus, aut absolute sevir, addito etiam quandoque municipii vel coloniæ nomine, legitur, idem esse videtur ac sexprimus. Qui vero sevir, et sevir Augustalis simul appellatur, is et unus ex sexprimis. h. e. e ditioribus civibus fuit, et simul unus ex seviris Augustalibus. Inscript. apud Gud. 4. 11. M. Floscius I vir municipii Equicol., et sevir Augustalis, etc. Alia apud Grut. 471. 5. T. Tadius T. F. Ouf. Catianus VI. vir Urb., etc. et 416. 8. Q. Colius Q. L. Nicomedes medicus ocularius, sexvir Col. Jul. Fanestris. et p. 365. 3. L. Arrius T. F. sexvir : Opitergi sibi et suis T. F. I. 2. Equites R. in Urbe in sex turmas dividebantur, quibus qui præerant, seviri dicti sunt. Iidem videntur fuisse, qui Troja ludum edere solebant. V. TROJA §. 3. Inscript. apud Grut. 1093. 7. T. Didio M. F. Pal. Prisco III. Viro Capitali, Sevir. Turm. V. Equit. Rom., Trib. Mil. etc. Alia apud Gud. 112. 2. T. Elio T. F. Pal. Nævio Seviro Equitum Romanorum Turmæ Secundæ, et 121. 8. Ser. Cornelio Ser. F. Dolabella Sevir. Equit. Rom. Turm. III. Capitolin. M. Aurel. 6. Pius Marcum sevirum turmis equitum Romanorum, jam consulem designatum, creavit.. 3. Seviri Augustales ita dicebantur, qui in municipiis, et coloniis præerant collegio Augustalium: ii a decurionibus creabantur, et annua fungebantur dignitate. V. AUGUSTALIS §. 2. Petron. Satyr. 30. G. Pompejo Trimmalchioni VI. Viro Augustali Cinnamus dispensator. Inscript. apud Grut. 19. 3. C. Platorius C. F. Stel.. Phoebus VI. Vir Augustal. et ibid. 6. Pro salute coloniæ, et ordis

SEVIRALIS

nis decurionum et populi Tudertis Jovi Opt. Max. L. Caucrius Clementis L. Primigenius Sexvir IL Augustalis, et Flavialis. Alia apud Reines. cl. 6. n. 135. C. Valerius C. libertus Faustus Sexvir Augustalis primus, vivos sibi, etc. Alia apud Murat. 19. 3. Asclepio Deo L. Cornelius Hyginus Sevir Augustalis. Alia apud Grut. 449. 1. T. Petidio T. F. Fabia Cessino, adlecto supra numer. Sevirum Augustalium. Adde aliam apud Gud. 120. 10.4. Scribebatur et hoc modo (ut videre est apud Grut. 371. 7., Murat. 1110. 1. et 2. et Gud. 4. 11.) II. Vir. ¶ 5. Plura de his V. apud Reines. cl. 1. n. 99. et Noris. in Cenotaph. Pis.

SEVIRALIS, e, adject. ad seviros pertinens. Capitolin. M. Aurel. 6. Edenti Marco cum collegis ludos sevirales Pius adsedit. Inscript. apud Grut. 1103. 9. Seviralis coena. 2. Seviralis idem qui sevir. Inseript. apud Grut. 1. 5. P. Numerius Martialis Astigitan, seviralis. Alii leg. Sevir Augustalis. Alia apud Gud. 208. 5. L. Alfio L. F. Valentino ordo seviralium ob merita ejus.

SEVĪRĀTUS, us, m. 4. dignitas seviri. Inscript. apnd Grut. 400. 7. Hic pro seviratu in remp. dedit HS ∞∞ etc. Adde aliam 378. 1. et Petron. fragm. Tragur. 71. Burm. 2. Scribitur et Sexviratus. Inscript. apud Grut. 150. 4. Ob honorem sexviratus.

SEVO, as. V. SEBO.

SĒVŎCĀTUS, a, um, particip. a sevoco: chiamato, o tratto in disparte, seorsum vocatus, seductus. Petron. Satyr. 110. Ancilla sevocatum me non minus decoro exornavit capillamento. ¶ 2. Translate. Cic. 1. Divin. 30. Cum est somno sevocatus animus a societate, et a contagione corporis. h. e. separatus, sejunctus.

SEVŎCO, as, avi, atum, a. 1. chiamar da banda, o in disparte, άnоxahé, seorsum voco, abduco, seduco: et proprie de his dicitur, qui secreto collocuturi cum aliquo, eum a turba vocando seducunt. Cic. 2. Phil. 14. Cum interficeretur Cæsar, tum te a Trebonio vidimus sevocari. Plaut. Men. 5. 9. 25. Sevocabo herum. Cæs. 5. B. G. 6. a med. Principes Galliæ sollicitare, sevocare singulos, hortarique cœpit, ut, etc. Liv. 7. 16. sub fin. Tribuni plebis, ne quis postea populum sevocaret, capite sanxerunt. h.e. extra Urbem vocaret, a patribus seduceret. Cic. Mur. 7. Facis, ut rursus plebs in Aventinum sevocanda esse videatur. 2. Sevocare se, ritirarsi in disparte, appartarsi, secedere. Plaut. Aul. 3. 6. 13. Quid tu te solus e senatu sevocas? Id. Merc. 2. 3. 45. Quid illuc est, quod ille solus se in consilium sevocat? 3. Translate est separare, sejungere, abducere, abstrahere, staccare, allontanare, separare, rimuovere. Catull. 65. 1. Etsi me assiduo confectum cura dolore Sevocat a doctis, Hortale, virginibus. Cic. 1. Tusc. 31. A voluptate, a re familiari, a republ., a negotio omni sevocare animum. Id. Orat. 20. Ab his non multo secus, quam a poetis, hæc eloquentia, quam quærimus, sevocanda est. 4. Sevocare aliquid ad se, separare a reliquis, et ad se trahere. Cic. Quint. 3. ad fin. Itaque hercule haud mediocriter de communi, quidquid poterat, ad se in privatam domum sevocabat. 5. Particip. Sevocandus §. 1. et 3. SEVUM cum derivat. V. SEBUM.

SEX, sei, e, nomen numerale cardinale, indeclinabile: a voee Græca allata, mutato spiritu in s, quomodo ab intà est septem. Liv. 7. 5. ad fin. T. Manlius, qui postea Torquatus appellatus est, secundum in sex locis tenuit. Cic. Rosc. Am. 7. Sex et quinquaginta millia passuum. 2. Sex septem, sei o sette. Lucret. 4. 578. Sex etiam septem loca vidi reddere voces. Ter. Eun. 2. 3. 3g. lilum, liquet mihi dejerare, his mensibus sex septem prorsum non vidisse proximis. Horat. 1. Ep. 1. 58. Sed quadringentis sex septem millia desint. 3. In antiquis Lapidibus sæpe videre est sexs scriptum, ut in Inscript. apud Fabrett. p. 11. n. 51. Oilas continuas sexs. SEXAGĒNĀRIUS, a, um, adject. di sessanta, qui sexaginta continet, ut Sexagenaria fistula, Frontin. Aquæd. 54.2. Item qui habet annos sexaginta, sessagenario, iğnxovτastn's. Quintil. 6. 3. a med. Cicero objurgatus, quod Publiliam, cum sexagenarius esset, virginem duxisset, cras, inquit, mulier erit. Eutrop. 8. 7. Hadrianus obiit major sexagenario. h. e. annos natus sexaginta et amplius. V. MAGNUS §. 12. in fin. 3. Sexagenarios per pontem mittendos, male diu popularitas intellexit, cum Varro de vita populi R. 1. 2. honestam causam religiosamque patefecerit. Cum in quintum gradum pervenerant, atque habebant sexaginta annos, tum denique erant a publicis negotiis liberi atque otiosi. Ideo in proverbium quidam putant venisse, ut diceretur, sexagenarios de ponte dejici oportere, id est quod suffragium non ferant, quod per pontem ferebant. Hæc Non. 12. 22. Alias hujus proverbii causas affert Festus his verbis: Sexagenarios de ponte olim dejiciebant: cujus causam Manilius hanc refert, quod Romam qui incoluerint primi Aborigi nes, hominem, sexaginta annorum qui esset, immolare Diti patri quotannis soliti fuerint: quod facere eos destitisse adventu Herculis, sed religione postea veteris moris scirpeas hominum effigies de

[blocks in formation]

ponte in Tiberim, veteri modo, mittere instituisse. Alii dicunt, morante in Italia Hercule, quod quidam ejus comitum habitaverint secundum ripam Tiberis, atque Argeos se ab Argivis vocaverint_ agris: quorum proditam memoriam redintegrari, eo gente missum ab Græca legatum quendam Argæum, diu cum iis Romæ moratum esse: is ut obierit, institutum a sacerdotibus, ut effigies scirpea ex omnibus, cum, quæ publicæ erant rei, nunciavisset, per flumen ac mare in patriam remitteretur. Sunt qui dicant, post Urbem a Gallis liberatam, ob inopiam cibatus coeptos sexaginta annorum homines jaci in Tiberim: ex quo numero unus filii pietate occultatus, sæpe profuerit patriæ consilio sub persona filii. id ut sit cognitum, ei juveni esse ignotum, et sexagenariis vita concessa. latebras autem ejus, quibus arcuerit senem, id est cohibuerit et celaverit, sanctitate dignas esse visas: ideoque Arcæa appellata. Sed exploratissi mum illud est causæ : quo tempore primum per pontem cœperun comitiis suffragium ferre, juniores conclamaverunt, ut de ponte de jicerentur sexagenarii, qui jam nullo publico munere fungerentur, ut ipsi potius sibi, quam illi, deligerent imperatorem. Cujus sententiæ est etiam Sinnius Capito. Vanam autem opinionem de ponte Tiberino confirmavit Afranius in Repudiato. Hactenus Festus. 4. Sexagenaria procuratio est dignitas illius, qui ob aliquam procurationem sexagies sestertium stipendii nomine accipiebat, qui ad HS. LX. procurator dicitur in Inscript. apud Murat. 514. 1.; quemadmodum ducenarius procurator, qui ducena accipiebat. V. DUCENARIUS §. 4. Inscript. apud Passion. p. 10. n. 3. Septimius Verus Hermogenes sexagenaria procuratione suffragio ejus ornatus. SEXĀGĒNI, æ, a, adject. sessanta, inxovta, nomen numerale distributivum, quod et pro cardinali sexaginta ponitur. Liv. 8. 8. Postremo in plures ordines instruebantur. Ordo sexagenos milites habebat. Monum. Ancyran. apud Grut. 231. Trecentis et viginti millibus plebis urbana sexagenos denarios viritim dedi. Plin. 36. 5. 4. n. 9. Mausoli opus patet ab Austro et Septentrione sexagenos ternos pedes. 2. Extra distributionem. Cic. 7. Verr. 21. Hæc sexagena millia modium, quæ Mamertinis remiseras. Varr. 2. R. R. 3. Capræ feræ sunt, quæ saliunt e saxo pedes plus sexagenos. SEXAGENIQUINI, a, a, adject. sessantacinque, sexaginta quinque, ut Fistula sexagenumquinum, Frontin. Aquæd. 55. SEXAGESIES, adverb. idem quod sexagies. Capell. 6. p. 198. de terræ ambitu. Illa stadia quingenta trecentis sexagesies complica

ta, etc.

SEXAGĒSIMUS, a, um, adject. sessantesimo, ¿¿nxoctós, nume, rus ordinalis sexaginta continens. Flor. 2. 2. Intra sexagesimum diem. Cic. 5. Att. 13. Ephesum venimus a. d. XI. cal. Sext. sexagesimo et quinto post pugnam Bovillam. Augustus apud Gell. 15.7. Spero, latum et benivolentem celebrasse quartum et sexagesimum natalem meum. Martial. 4. 79. Condita cum tibi sit jam sexagesima messis. Adde 6. 70. 2. Absolute. Plin. 29. 1. 8. Quarumdam rerum sexagesima denarii unius imperata. h. e. pars sexagesima denarii ponderis.

SEXAGESIS inscribitur una ex Satyris Menippeis Varronis, è■ qua multa fragmenta servavit Nonius.

[ocr errors]

SEXAGIES, adverb. sessanta volte, iğnxovtáxis. Cic. 2. Phil. 18. Si sestertium sexagies peteret. h. e. sexagies centena millia sestertium. Id. Rosc. Am. 2. Bona patris hujusce Sex. Roscii, quæ sunt sexagies. h. e. sexagies centena millia sestertium. Adde Cas. 1. B.

C. 23.

SEXAGINTĂ, sessanta, įžýzovta, decies sex, nomen numerale cardinale, indeclinabile. Cic. 2. Leg. 24. a med. Rogum bustumve novum vetat propius sexaginta pedes adjici ædes alienas, invito domino. Petron. Satyr. 122. Sanguine Germano, sexagintaque triumphis Esse nocens cœpi. Liv. 44. 4. Cum imperator major sexaginta annis omnia militaria munera impigre ipse obiret. Martial. 7. 9. Cum sexaginta numeret Casselius annos. et 12. 26. Sexaginta teras cum limina mane senator. Hoc loco sexaginta de magno numero dicitur, ut apud Cic. 3. Verr. 47. sub fin. Possum sexaginta decreta proferre, in quibus ut ego pecuniam non dicam intercessisse, ipsa decretorum novitas iniquitasque declarat. Sed alii cum Donato ad Ter. Phorm. 4. 3. 63. lcg. sexcenta; quod certe usitatius est, et Ciceroni familiarius.

SEXANGŬLĀTUS, a, um, particip. ab inusit. sexangulo, sexangulus, ut Sexangulata crystallus, apud Solin. 33, ad fin.

SEKANGŪLUS, a, um, adject. di sei angoli, égayvos, sex angulos habens. Ovid. 15. Met. 382. Nonne vides, quos cera tegit sexangula, fetus Melliferarum apium sine membris corpora nasci ? Plin. 11. 11. 12. de apib. Sexangulæ omnes cellæ: singulorum ex pedum opere, (idem fere habet, licet aliis verbis, Varr. 3. R. R. 16. ante med. In favo sex angulis cella, totidem, quot habet ipsa (apis) pedes.) Id. 37. 5. 20. Berylli poliuntur sexangula figura.

[blocks in formation]

SEXĀTRUS, sextus dies post Idus. Varr. 5. L. L. 3. Ab Tuscu Manis post diem sextum Idus similiter vocatus sexatrus, et post diem septimum septimatrus. V. QUINQUATRUS §. 1.

*SEXCENARIUS, a, um, adject. ex sexcentesimo numero constans. Cæs. 3. B. C. 4. Expectabat funditorum cohortes sexcenarias duas. h. e. quæ sexcentis funditoribus, ut quadringenariæ, quæ militibus quadringentis, constabant.

SEXCENI, a, a, adject. numerale dispertitiv. sexcenteni. Colum. 5. 3. Singula jugera vinearum sexcenas urnas vini præbuisse. Curt. 5. 1. in fin. Equitibus sexceni denarii tributi. Adde Plin. 29. 1. 5. SEXCENTENI, æ, a, adject. seicento, ¿axócio, sexceni, sexcenti. Cic. 7. Verr. 25. Civitatibus certum pretium, sexcentenos nummos nautarum missioni constituere. Colum. 3. 5. In singulis ordinibus, qui ducenos quadragenos pedes obtinent, sexcenteni malleoli pangendi sunt. et ibid. 9. Sexcentenas urnas priscis cultoribus singula vinearum jugera fudisse.

SEXCENTESIMUS, a, um, adject. secentesimo, axcolaoтds, ultimus, sive unus ex sexcentis. Plin. 8. 7. 7. Anno Urbis sexcentesimo quinquagesimo quinto. 2. Etiam sescentesimus scribitur: ita enim scriptum se invenisse testatur A. Maius ad Cic. 1. de 37.; ut etiam sescentos ibid. 48., et sescentis 2. ibid. 10., tum sescentorum in membranis Palatin. fragm. Cic. Font. 4., quæ scriptura, ut ipse addit, aliis quoque exemplis facile confirmatur.

rep.

SEXCENTI, æ, a, adject. numeral. cardinale, seicento, igaxótot, sexies centum. Plaut. Pers. 1. 2. 36. Oravi, ut nummos sexcentos mihi dares utendos mutuos. Gell. 1. 1. Curriculum stadii pedum esse numero sexcentum. pro sexcentorum: quod habet etiam Lucil. apud Non. 8. 85. 2. Sæpe usurpatur pro numero ingenti, et indefinito, ut pupio apud Græcos, et apud nos quoque mille. Qua ratione et millies Latine dictum est. Plaut. Aul. 2. 4. 41. Sexcenta sunt, quæ memorem, si sit otium. Ter. Phorm. 4. 3. 63. Sexeentas proinde scribito mihi dicas: nihil do. Cic. 14. Att. 12. Quid? Dejotari nostri causa non similis? dignus ille quidem omni regno, sed non per Fulviam. sexcenta similia. et 6. ibid. 4. In quo multa molesta, discessus noster, belli periculum, militum improbitas: sexcenta præterea. Adde 4. Verr. 48. et 2. Divin. 14. extr. et 7. Att. a., Plaut. Trin. 3. 3. 62., Martial. 6. 59. etc. Sic Plaut. Bacch. 4. 9. 110. Cave, tibi ducenti nummi dividiæ fuant. sexcenta tanta reddam, si vivo, tibi.

SEXCENTIES, adverb. seicento volte, igaxociáxis, sexcentis vicibus. Cic. 4. Att. 16. Ut forum laxaremus, et usque ad atrium Libertatis explicaremus, contempsimus sexcenties sestertium. Plaut. Men. 5. 4. 8. Suspirabo plus sexcenties in die. Lamprid. Commod. 15. Sexcenties vicies.

SEXCENTŎPLĀGUS, a, um, adject. gaxocidnλnyos, qui sexcentas plagas accipit. Plaut. Capt. 3. 5. 68. Sexcentoplago nomen indetur tibi.

SEXDĚCIM, etc. V. SEDECIM.

SEXDEQUINQUE, adverb. pro et sexdesim. Vet. Plebiscit. apud Fest. in Publica pond. Sextarius æquus cum librario siet: sexdequinque libræ in modio sient. Ita Scalig.

SEXENNIS, e, adject. di sei anni, gastns, qui est sex annorum. Plaut. Pan. 4. 2. 80. Inde surreptus fere sexennis. Plin. 8. 32. 50. de cervis. Singulos annis adjicientibus ramos usque ad sexennes. SEXENNÍUM, ii, n. 2. eastía, tempus sex annorum. Cic. 1. Divin. 44. extr. Quod quidem sexennio post Vejos captos factum esse vidimus. Plaut. Poen. prol. 66. Puer septuennis subripitur Carthagine sexennio prius quidem, quam moritur pater.

SEXIES, adverb. sei volte, ¿ğanıç, sex vicibus. Liv. 4.32. Vejentem hostem sexies victum pertimescant. Plin. 18. 16. 43. Medica secatur incipiens florere. id sexies evenit per annos. Vellej. 1. 15. extr. Eporedia colonia deducta est, Mario sexies, Valerioque Flacco Coss.

[ocr errors]

SEXIS, n. indecl. sex asses. Capell. 3. p. 8o. S littera i præcedente finita neutra monoptota sunt, ut tressis, sexis. 2. Est etiam idem ac numerus senarius. Id. 7. p. 255. Utque ex duobus triplo sexis implevit, sic senario numero duos adjiciendo supertertium invenit. V. SEPTUSSIS.

SEXITANUS. V. SAXETANUS.

SEXPRIMI, orum, m. plur. 2. sex viri, qui in ordine decurionum principes sunt. Cic. 3. Nat. D. 30. L. Allienus chirographum sexprimorum imitatus est. Fragm. juris antejust. (edente A. Maio). p. 57. Hi quoque, qui sunt ex collegio sexprimorum, habent a tutelis excusationem. V. DECEMPRIMI §. 1. 2. Item num. sing., qui in aliquo ordine est ex sex primoribus. Inscript. apud Donat. 321. 7. et Fabrett. p. 386. n. 223. Qui fuit scriba quæstorius sexsprimus. Alia apud Murat. 977. 6. P. Septumius P. F. Col. Ser. Q. de sexs primis.

SEXTARIUS

SEXSIGNĀNI, orum, m. plur. 2. cognomen est datum Cocossatibus populis Aquitaniæ, apud Plin. 4. 19. 33., sicut Tarbellis Quatuorsignani: ideo fortasse, inquit Harduinus, quia apud illos sex signa militum præsidii causa manebant, apud hos quatuor.

SEXTĂDECIMÂNI, orum, m. plur. 2. milites legionis sextadecimæ. Tacit. 3. Hist. 22. Sextadesimanos, duoetvicesimanosque, et primanos lævum cornu complesse.

SEXTĀNEUS, a, um, adject. sextus: ut Sextaneus limes, Var. Auct. de limit. p. 239. et 258. Goes. et alibi.

SEXTANI, orum, m. plur. 2. populi Galliæ Narbonensis, quorum urbs Arelate. V. SEPTIMANUS §. 1. Hi memorantur a Plin. 3. 4. 5. et Mela 2. 5. Inscript. apud Grut. 257. 6. Divæ Faustina Aug. Sextani Arelatenses.

SEXTANS, antis, m. 3. la terza parte, sexta pars assis, ut ait Varr. 4. L. L. 36., hoc est unciæ duæ: ut in AS §. 5. dictum est. Dicitur tum de signata pecunia, tum de pondere, tum de mensura. Liv. 2. 33. extr. Huic (Agrippa Menenio) sumptus funeri defuit. Extulit eum plebs sextantibus collatis in capita. Plin. 33. 10. 47. Populus R. Agrippa Menenio sextantes æris in funus contulit. Laberius apud Gell. 16. 9. Servus sextantis verbis nefariis utitur. h. e. minimi pretii. Alii leg. sexcentis. 2. De pondere, h. e. sexta parte libræ, due oncie. Ovid. Medic. fac. 65. Sextantemque trahat gurumi cum semine Tusco. Plin. 26. 11. 74. Mentæ sextans, vivi sulphuris uncia, ex aceto simul trita. Martial. 8. 71. ligulam misit sextante minorem. 3. De mensura, h. e. sexta parte alicujus certa quantitatis, aut magnitudinis, v. gr. hereditatis, pedis, jugeri, etc. Cic. 13. Fam. 23. a med. Testamento heres ex parte dimidia et tertia est Capito: in sextante sunt ii, quorun, etc, Paul. Dig. 44. 2. 30. Ex sextante heres institutus. Colum. 12. 23. Picis sextans et semuncia in sextarios quinque et quinquaginta (vini) adjicitur. h. e. sexta pars sextarii, qui sunt duo cyathi. nam sextarius duodecim cyathos continet. Sic Martial. 5. 64. Sextantes, Calliste, duos infunde Falerni. Suet. Aug. 77. Quoties largissime se invitaret, senos sextantes non excessit: aut, si excessisset, rejiciebat. Plin. 13. 15. 29. Tiberio principi mensam fuisse quatuor pedes, sextante, sicilico excedentem, tota vero crassitudiné sescunciali. Colum. 5. 1. a med. Jugeri pars sexta pedes quatuor millia et octingentos, hoc est sextans. Adde Varron. 1. R. R. 10. ¶ 4. Mathematici sextantem appellant sextam partem numeri sex, quod est unum, Vitruv. 3. 1. ante med. 5. Scribitur et sestans.

SEXTANTALIS, e, adject. sextantem continens, ut Sextantales fusi, apud Vitruv. 10. 6. h. e. crassitudinem habentes duarum unciarum, seu pollicum.

SEXTANTARIUS, a, um, adject. sextantem continens, aut pondus habens sextantis. Asses qui a principio librales erant, bello Punico primo (ut ait Plin. 33. 3. 13.) aut secundo (ut Fest. in Sextantarii) sextantarii facti sunt, h. e. sextantis seu duarum unciarum pondere, ita ut ex libra æris sex asses fierent: idque eo quod respublica impensis non sufficiebat. Plin. loc. cit. Constitutum, ut asses sextantario pondere ferirentur. Fest. loc. cit. Sextantarii asses in usu esse cœperunt, etc. V. AS §. 1.

*SEXTARIALIS, is, f. 3. mensura deil., quæ sextarium æquat. Inscript. apud Grut. 223. 2. Sextarialis exacta.... DD. NN. Arcadii et Honorii.

SEXTĀRIŎLUS, i, m. 2. parvum vas sextarium continens. Au gustus apud Auct. Vit. Horat. a med. Itaque licebit, in sextariolo scribas. in una quarteruola, in uno stajuolo.

SEXTARIUS, ii, m. 2. mensuræ genus, duas heminas sen cotylas continens, h. e. duodecim cyathos: habetque pondus viginti unciarum: ita dictus quia sexta pars est congii. Duodequinquaginta sextarii quadrantal vini faciunt; sexdecim modium frumenti. Rhemn. Fann. de ponderib. 71., Fest. in Publica pond. ¶ 2. Est mensura tum liquidorum, tum aridorum. Varr. apud Gell. 3. 14. Si e sextario hemina fusa est. Horat. 1. Sat. 1. 74. Panis ematur, olus, vini sextarius. Cic. 2. Offic. 16. Aquæ sextarium mina emere. Vo pisc. Tacit. 11. Ipse fuit vitæ parcissimæ, ita ut sextarium vini tota die nunquam potaverit, sæpe intra heminam. Colum. 2. 9. sub fin. Panicum et milium sextariis fere quatuor jugerum implent. h. e. quarta modii parte. modius enim sexdecim sextarios habet. et ibid. 10. extr. Jugerum agri non amplius quatuor sextariis raporum seminis obserendum est. Adde Plin. 18. 13. 35. Id. 24. 14. 79. Sextarius sorborum. Colum. 12. 5. salis. Ulp. Dig. 47. 2. 21. circa med. frumenti. 3. Vas sextarii capax. Cato R. R. 13. ad fin. Urnam quinquagenariam unam, sextarium olearium unum, labellum unum. 4. Sexta pars cujusque rei. Plin. 27. 4. 10. de androsæmone. Usus ad purgandam alvum tusæ cum semine, potæque matutino, vel a cœna duabus drachmis in aqua mulsa, vel vino, vel aqua pu. ra, totius potionis sextario; 5. Scribitur et sestarius.

SEXTIANUS

SÈXTIANUS. V. SESTIANA.

SEXTICEPSOS. V. BICEPSOS.

SEXTILIĀNUS, a, um, adject. ad Sextilium aliquem pertinens, ut Sextiliana pira, Cloat. apud Macrob. 2. Saturn. 15. extr. et Murat. 257. 2.

SEXTILIS, is, m. 3. Agosto, mensis anni: a sextus, quod sextum obtineret locum a Martio, a quo Romulus annum inchoavit. Ovid. 1. Fast. 42. et Varr. 5. L. L. 4. ad fin. Horat. 1. Ep. 7. 1. Quinque dies tibi pollicitus me rure futurum, Sextilem totum mendax desideror. 2. Adjective. Id. ibid. 11. 19. Per brumam Tiberis, Sextili mense caminus. 3. Postea Augustus appellatus est, ex decreto senatus, a Cæsare Octaviano Augusto, qui hoc mense, victo M. Antonio, bellis civilibus finem imposuit. Suet. Aug. 31. V. AUGUSTUS §. 4.

*

SEXTIO, onis, m. 3. diminut. sexti. Est cognomen R. Inscript. apud Murat. 1402. 7. C. Tarius C. F. Sextio.

SEXTIUS, et Sestius, nomen proprium Romanum, ut P. Sextius Florus, L. Sestius Magnus. Sextia gens Romæ duplex, patricia, et plebeja: illa per s scribitur, hæc per x, ut ex Lapidibus ostendit Manut. in Orthogr., cui adsentiuntur Dausquius et Cellarius.

2. Sextia lex dicta est a latore L. Sextio trib. plebis, ut consuJum alter ex plebe crearetur: qua lege is primus consul de plebe est factus. Liv. 6. 35. et 41. et 7. 1. 3. Sextia tabula, taberna argentaria cujusdam Sextii Romæ in foro, in qua tabulis perscribebantur acta in foro ipso, auctiones, contractus, vadimonia, et hujusmodi, eæque tabulæ, si opus esset, in judicio proferebantur. Cic. Quint. 6. Similis erat tabula Valeria, de qua Id. 14. Fam. 2. 4. Sextiæ Baja, Aquæ Sextiæ, Salluviorum, nunc Aix, oppidum Galliæ Narbonensis, colonia Romanorum, condita a C. Sextio proconsule post victam Salluviorum gentem ann, U. C. DCXXX. Circa eam copia aquarum fuit calidis et frigidis fontibus. Epit. Liv. 01., Plin. 3. 4. 5. et Flor. 3. 3. Sidon. carm. 23. 12. Nuper quadrupedante cum citato Ires Phocida, Sextiasque Bajas.

SEXTO, adverb. la sesta volta, extov, ut secundo, tertio, quarto. ¶ 2. Pro sexies, sei volte, sex vicibus. Trebell. Gallien. 17. Lavit ad diem septimo æstate, vel sexto. V. SECUNDO adverb. §. 2.

SEXTULĂ, æ, f. 1. unciæ sexta pars, assis septuagesima secunda, quia duodecim sexies ducta efficiunt LXXII. Varr. 4. L. L. 36. ris minima pars, sextula, quod sexta pars unciæ. Remn. Fann. de ponderib. 22. Sextula quæ fertur. nam sex his uncia constat.

2. Pars septuagesima secunda jugeri, pedes continens CCCC., ut Colum. docet 5. 1. a med. 3. aut hereditatis: quia hereditas as vocatur. Cie. Cæcin. 6. Facit heredem ex deunce et semuncia Cacinam, ex duabus sextulis M. Fulcinium: Ebutio sextulam aspergit. Quod ait aspergit, respicit ad vas continens mensuram sextulæ, hoc est fortasse sextam partem sextarii, seu cyathos duos. Unde mox dicit: Iste autem hac sextula se ansam retinere omnium con troversiarum putat. quasi sextula vas ansatum sit.

SI

153 partum procreat. Cic. 1. Invent. 24. a med. Hominum genus et in sexu consideratur, virile an muliebre sit. Lucan. 10. 91. nullo discrimine sexus Reginam scit ferre Pharos. Martial. 9. 9. Tanquam parva foret sexus injuria nostri. Plin. 10. ep. 97. ad fin. Multi omnis ætatis, omnis ordinis, utriusque sexus. Plin. alter 10. 55. 76. Livia cum parere virilem sexum admodum cuperet. Tacit. 3. Ann. 34. a med. Sexum natura invalidum deserere. et 16. ibid. 10. extr. Modo muliebri ejulatu, aliquando sexum egressa, voce infensa clamitabat. Plin. 7. 52. 52. Feminarum sexus huic malo videtur maxime opportunus. 2. Priscian. 5. p. 653. Putsch. Plautus hoc sexus, hujus sexi neutro genere protulit in Rudente (1. 2. 19.) Virile sexus nunquam ullum habui. Sallust. fragm. apud Macrob. 2. Saturn. g. Concurrentibus undique virile et muliebre sexus. Ita legit etiam Non. 3. 193. addens et illud Sisenne Hist. l. 3. Tum in muro virile ac muliebre sexus, populi multitudine omni collocata. Alii tamen leg. secus. V. SECUS indeclin. 3. De bestiis Plin. 27. 2. 2. et 28. 17. 68. et 32. 2. 5. etc. ¶ 4. Aibora quoque ipsa, quibus sexus distinguuntur, sexus appellantur ab eod. 22. 8. 9. 5. De femina. Gloss. Philox. Sexus, axñμa yuvainetov. Sil. 3. 114. Sin solo aspicimur sexu, etc. V. integr. loc. 6. Arboribus, inquit Plin. 13. 4. 7., immo potius omnibus, quæ terra gignat, herbisque etiam, utrumque sexum esse, diligentissimi naturæ tradunt. Hinc de lapide magnete usurpat 36. 16. 25.; de aetite ibid. 21. 39.; de ture 12. 14.32. 7. In plur. num. Spartian. Hadrian. 18. ad fin. Lavacra pro sexibus separavit.

SI

SI, se, si, conjunctio conditionalis: a voce Græca allata. quam originem confirmat priscorum mos scribentium sei, ut in aliis, quæ i producunt. Regit tum indicativum, tum conjunctivum. Cic. 2. Fam. 7.Nunquam labere, si te audies. Id. ibid. 4. ad fin. Exspectationem facillime vinces, si hoc statueris. Caes. 1. B. G. 14. Si obsides ab iis sibi dentur, et si Æduis de injuriis satisfaciant, sese cum iis pacem facturum. Sil. 1. 646. fluctus Si prohibere piget, vestras effringet in urbes. 2. Servit correctioni. Cic. 11. Fam. 8. Romæ delectus habetur: si hic delectus appellandus, cum ultro se offerunt omnes. 3. Habet interdum vim confirmandi, ut quia, siquidem, quandoquidem, aut similia. Cic. 1. Catil. 3. Quid est, Catilina, quod jam amplius exspectes, si neque nox obscurare cotus nefarios potest? si illustrantur, si erumpunt omnia? Firg. 1. G. 7. vestro si muncre tellus Chaoniam pingui glandem mutavit arista. Liv. 7.31. Commoti patres vice fortunarum humanarum, si ille præpotens opibus populus adeo infractos gereret animus, ut, etc.

4. Huc et illa pertinent Virg. 1. En. 607. Dii tibi, si qua pios respectant numina, si quid Usquam justitiæ est, et mens sibi conscia recti, Præmia digna ferant. (Adde 2. ibid. 537.) Cic. Rabir. perduell. 1. Si est boni consulis ferre opem patriæ, succurrere salu

SEXTUS, a, um, adject. sesto, äxtos, ultimus in sex. Cic. 3. Ofti, etc. Adde Propert. 3. 13. 21. ¶ 5. Item adversandi, pro etsi, fic. 23. Plenus est sextus liber de officiis Hecatonis talium quæstionum. Plaut. Pseud. 4. 2. 5. Sextum a porta proximum angiportum. Ovid. 2. Fast. 682. sextus ab Urbe lapis. Vellej. 1. 3. et 2. 17. Aletes, sextus ab Hercule. 2. Sextum, la sesta volta. Cic. Pis. g. C. Marius sextum consul. Cato apud Gell. 10. 1. sub fin. Carthagi nienses sextum de fœdere decessere. ¶ 5. Sextus prænomen R. ab ordine nascendi inditum, ut in Inscript. apud Grut. 445. 2. Sex. Octavius Sex. F. Celsus. 4. Fuit etiam cognomen R., ut in alia apud Murat. 339. 2. Sex. Virejus Sextus.

SEXTUSDECIMUS, a, um, adject. decimosesto, sestodecimo, dexdextos. Colum. 11. 2. ad fin. Sextodecimo cal. Jan. Tacit. 1. Ann. 37. Sextadecima legio. et ibid. 17. Sextusdecimus stipendii anuus. Adde Vitruv. 1. 6.

SEXTUSSIS. V. SEPTUSSIS.

SEXU. V. SEXUS.

* SEXUÁLIS, e, adject. ad sexum pertinens. Col. Aurel. 3. Acut. 17. Pessulum sensim cum sexualibus manibus in muliebre verendum mitti jubemus. h. e. per manus alterius feminæ, quæ est ejusdem sexus.

SEXVIR. V. SEVIR.

SEXUNGULA dicitur a Plauto Truc. 2. 2. 57. meretrix rapax, et amatorum bona consumens: quasi senos in manibus digitos habeat. Sic Id. Aul. 3. 6. 17. Mihi intromisisti in ædibus quingentos cocos cum senis manibus. h. e. furaces.

SEXUS, us, m. et n. et Sexu, u, n. 4. sesso, yévos, ëges, habitus, natura, id quo animal masculum a femina distinguitur. Fest. ex correct. Scalig. Sexus, aliter sexu, natura, habitusque: ex Græco, quam illi vocant . Afranius in Privigno sic ait: Orbus virili sexu adoptavit sibi. Pacuvius in Atalanta: Triplicem virili sexu Tom. IV.

quamvis, etiamsi. Ter. Eun. 1. 1. 4. Exclusit: revocat. redeam? non, si me obsecret. et 5. 2. 26. Nam si ego digna hac contumelia sum maxime, at tu indignus qui faceres tamen. Cic. 3. Offic. 8. extr. Satis enim nobis persuasum esse debet, si omnes Deos hominesque celare possimus, nihil tamen avare, nihil injuste esse faciendum. Adde 5. Att. 4., Plaut. Cist. 1. 1. 29. et Nep. Phoc. 1. ¶ 6. Item optandi, pro utinam. Virg. 6. Æn. 186. Æneas sic voce precatur: Si nunc se nobis ille aureus arbore ramus Ostendat nemore in tanto! Pers. 2. 10. o si Ebullit patrui præclarum funus! et, o si Sub rastro crepet argenti mihi seria dextro Hercule! 7. Item dubitandi, pro an. Liv. 31. g. ad fin. Ad collegium pontificum referre consul jussus, si posset recte votum incertæ pecuniæ suscipi. Id. 39. 50. a med. Nihil aliud locutum ferunt, quam quæsisse, si incolumis Lycortas evasisset. Adde 29. 25. et 40.49. sub fin., Virg. 4. En. 110., Plin. Paneg. 2. Similia sunt illa Ter. Eun. 3. 4. 7. et Heaut. 1. 1. 118. Visam, si domi est. Id. Phorm. 3. 3. 20. Vide, si quid opis potes afferre huic. Cæs. 1. B. G. 8. extr. Sæpius noctu, si perrumpere possent, conati. Liv. 1. 57. Tentata res est, si primo impetu capi Ardea posset. Plaut. Cist. 1. 3. 37. Operam servus dat, si possiet meretricem illam invenire. Id. Poen. prol. 12. Jamdudum exspecto, si tuum officium scias. 8. Si præcedat negatio, si pro an perrarum est. Pallad. de insit. proœm. Nescio, si tuum ad has minutias inclinetur ingenium. 9. Refertur etiam ad tempus, pro ubi, postquam. Catull. 14. 16. Non non hoc tibi salse sic abibit. Nam si luxerit, ad librariorum Curram scrinia, etc. Firg. 5. Æn. 64. si nona diem mortalibus almum Aurora extulerit. Ter, Phorm. 2. 1. 17. Herus si redierit, molendum usque in pistrino. Plaut. Stich. 5. 5. 18. Postidea loci, si hoc eduxeris, lepidam cantationem aliquam occipito. 10. Si est, ut, pro si. Plaut. Pœn. 5, 2. 102. Si ita

20

[blocks in formation]

est, ut tu sis Iachonis filius, signum esse oportet in manu læva tibi. Ter. Hecyr. 4. 1. 43. Si est, ut dicat, velle se, redde: sin est autem ut nolit, recte ego consului mex. Id. Adelph. 3. 6. 4. Si est, facturus ut sit officium suum, faciat: sin aliter, etc. Adde Phorm. 2. 1. 40, Hecyr. 3. 5. 51. et 4. 4. 102. 11. Si ne, si non. Plaut. Rud. 3. 4. 26. Vos adeo, ubi ego innuero vobis, si ne ei caput exoculassitis, item ego vos virgis circumvinciam. ¶ 12. Si, ac si, quasi. Id. Capt. 3. 3. 57. Nam si servus meus esses, nihilo secius mihi obsequiosus semper fuisti. 13. Si non, nisi, si p. Lucret. 2. 39. Quod superest, animo quoque nil prodesse putandum est, Si non forte, etc. 14. Si pro sive. Plaut. Curc. 1. 1. 4. Si media nox est, sive est prima vespera, est eundum quo imperant. Gell. 2. 28. Eas ferias si quis polluisset, hostiam, si Deo, si Deæ immolabat.

15. Aliquando omittitur. Cic. 3. Offic. 19. At dares hanc vim M. Crasso, ut digitorum percussione heres posset scriptus esse, in foro, mihi crede, saltaret. Id. 13. Phil, 11. a med. Recesseris; undique omne insequentur: manseris; hærebis. Virg. 6. En. 31. Partem opere in tanto, sineret dolor, Icare haberes. Ovid. 6. Fast. 113. Huic aliquis juvenum dixisset amantia verba; Reddebat tales protinus illa sonos. Propert. 4. 5. 9. Illa velit, poterit magnes non ducere ferrum. Senec. Thyest. 44. Hactenus sistat nefas, pius est. Adde Ovid. Remed. am. 745., Tibull. 1. 7. 43., Horat. 1. Sat. 3. 15., Stat. 2. Theb. 242. et Juvenal. 3. 78. 16. Multa de vi et usu hujus particulæ, Priscian. 18. a p. 1141. Putsch.

SIAGITANUS, a, um, adject. ad Siagam pertinens, Africa proconsularis urbem, quæ a Ptolem. l. 4. c. 3. Siagal, et in Tab. Peuting, appellatur Siagu, quamque Morcell. Afr. Christ. T. 1. p. 169. eandem ac Gigga, seu Zigga censet. Inscript. apud Grut. 270. 2. Senatus, populusque Siagitanus. Adde alias apud Maff. Mus. Ver. 457. 2. et 458. 8.

SIAGON, onos, f. 3. Col. Aurel. 1. Tard. 1. et 4. siagonas appellat temporum et maxillarum musculos: Græce ali olayoves maxillas significant.

SIAGONITÆ, arum, m. plur. 1. aayostat, maxillarum musculi. Col. Aurel. 2. Acut. 10. et 3. ibid. 6. et 8.

*SIARIENSIS, e, adject. ad Siaram pertinens, Hispaniæ Bæticæ urbem, inter Hispalim, et Utreram, quæ apud Plin. 3. 1.3. Siarum dicitur. Inscript. apud Murat. 1118. 1. Municipium Siariense. Alia apud Grut. 803. 5. Splendidissimus ordo Siariensium.

SIBE pro sibi olim scriptum, usurpatumque fuisse a T. Livio, affirmat Quintil. 1. 7. a med., ut etiam quase pro quasi. V. hanc vocem S. 9. Inscript. mendosa quidem apud Murat. 1517. 6., quæ tamen Vicetiæ etiamnum ita legitur: V. F. Ti. Allenius Florus sibe, et Alleniæ Murræ libertæ uxori, et fills libertis suis, et Ti. Allenio Tyranno. Alia mendosa item et mutila apud Grut. 977. 4., quæque nunc ita legitur in Mus. Patav. C. Gavio C. L. Jucundo contubernali suo, et sibe Octavia Methe V. S. F. In F. P. XII., in agr. P. XII. SIBI. V. SUI.

SIBILĀTRIX, icis, f. 3. quæ sibilat. Capell. 9. p. 30g. Silvanum arundinis enodis fistula sibilatrix decuit.

SĪBILĀTUS, us, m. 4. actus sibilandi, sibilus. Col. Aurel. 2. Acut. 27. Cum quodam vehementi sibilatu.

SIBILO, as, n. 1. fischiare, sufulare, sibilare, opinto, sibilum edo. Virg. 11. En. 754. de angue. Arrectisque horret squamis, et sibilat ore. Lucan. 2. 698. Nec quatiunt validos, ne sibilet aura, rudentes. Quintil. declam. 12. 16. sub fin. Intonat cælum, scissis rudentibus tempestas sibilat. Sil. 17. 257. procella Antennæ immugit, stridorque immite rudentum Sibilat. 2. Sibilare aliquem est sibilis insectari, contemnere. Horat. . Sat. 1. 66. populus me sibilat, at mihi plaudo Ipse domi. Cic. 2. Att. 19. Populares isti jam etiam modestos homines sibilare docuerunt. far le fischiate.

3. Est etiam proprium amatoris, puellam in via occurrentem ad se sibilis allicientis. Plaut. Merc. 2. 3. 71. Quando (ancilla) incedat per vias, contemplent, conspiciant omnes, nutent, nictent, sibilent, vellicent, vocent, molesti sint. 4. Translate. Ovid. 12. Met. 279. ferrum igne rubeus Stridet, et in trepida submersum sibilat unda. stride.

SĪBÍLUM, i, n. et Sibilus, i, m. 2. fischio, sufolo, fischiata, ovpiyoz, sonus, qui fit ore compressis dentibus, v. gr. cum s littera wehementius pronuntiatur (unde ipsa sibilus potius, quam littera a nonnullis habita est), item ab aere, et vento, cum in vehementiori flatu scinditur, ut in silvis. Sæpe anguibus tribuitur: et dicitur etjam de cantu, quem vel ore, vel tibia sibilando edimus. Vox est ficla a sono, ut ait Quintil. 8. 6. ante med. et Auct. ad Herenn. 4. 31. per onomatopoeiam, ut mugitus, murmur, Ovid. 15. Met. 669. cristis aureus altis In serpente Deus prænuntia sibila misit. Virg. 5. Ecl. 82. venientis sibilus Austri. Lucret. 5. 1381. Et Zephyri cava per calamorum sibila primum Agrestes docuere cavas inflare cicu

SIBYLLA

tas. Ovid. 13. Met. 785. de fistula. Senserunt toti pastoria sibila montes. Stat. 6. Theb. 358. stupuit qui sibila cannæ. Vet. Poeta apud Coel. ad Cic. 8. Fam. 2. Strepitus, fremitus, clamor tonitruum, et rudentum sibilus. Liv. 25. 8. sub fin. Ut quocumque noctis tem. pore sibilo dedisset signum, porta aperiretur. Colum. 2. 3. Boves ad aquam duci oportet, sibiloque allectari, quo libentius bibant. Val. Flacc. 6. 201. dum sibila respicit Iron Cuspidis Argivæ, Pyliam latere accipit hastam. Sil. 9. 247. stridentis sibila teli. Val. Flacc. 7.525. Torquere sibila. Lucan. 9. 651. fundere. et ibid. 724. effundere. Ovid. 4. Met. 495. dare. 2. Sibilis explodimus, et contemnimus. Cic. fragm. apud Charis. 1, p. 61. Putsch. In Tusculanum mihi nuntiabantur gladiatorii sibili. Id. Rosc. Com. 11. E scena non modo sibilis, sed etiam convicio explodebatur. colle fi schiate. et 2. Att. 18. Clamoribus, et conviciis, et sibilis consectari aliquem. et ibid. 19. Conscindere aliquem sibilis. Val. Max. 7. 3. n. 6. extern. vexare. Cic. Pis. 27. Da te populo, committe ludis. sibilum metuis? Id. Sext. 59. a med. Non modo gladiatores, sed equi ipsi gladiatorum repentinis sibilis extimescebant. h. e. equi essedariorum propter repentina populi totius sibila extimescebant, 3. Veteres etiam sibilus, us, declinarunt, teste Priscian. 6. p. 715. Putsch., ubi affert illud Sisennæ in 12. Hist. Procul sibilus significare consuli cœpit. Sed hæc verba probant quidem, esse masculini generis, at non 4. declin. In edit. tamen Krehlii Lips. 1819, unus e Codd. habot sibilu.

SIBILUS, a, um, adject. sibiloso, fischiante, sufolante, sibilans. Virg. 3. G. 421. de colubro. Tollentemque minas, et sibila colla tumentem. et 2. En. 211. Sibila lambebant linguis vibrantibus ora. Adde 5. Æn. 277. Sic Val. Flacc. 3. 50. Setigerum latus, et torvæ coma sibila frontis. Loquitur de Pane, cui caput est pinu acuta præcinctum. V. PAN §. 6.

SIBINĂ, vel Sibyna, æ, f. 1. cßvn, Illyricis est telum venabuli simile. Ennius: Illyrici restant, sicis sibinisque fodentes. Hæc Paul. ex Festo. Hesychius: Σιβύνη, ὅπλον δόρατι παραπλήσιον. Gloss. Philox. Eßvn, venabulum. Tertull. 1. advers. Marcion. 1. ex Isai. 2. 4. Concidunt machæras suas in aratra, et sibynas, quod genus venabulorum est, in falces. Vulgata habet lanceas.

*SĪBLIĀNUS, a, um, adject. ad Sibliam pertinens, Phrygiæ urbem, in cujus nummo apud Sestin. Cl. gen. p. 126. CEIBAION. Plin. 5. 29. 29. Ex hoc conventu deceat nominare Acmonenses, Peltenos, Siblianos. In editionib. perperam legitur Silbianos.

SIBUS, a, um, adject. callidus, vel acutus: a copos, sapiens. Paul. ex Festo. Hinc persibus, valde callidus.

SIBYLLA, æ, f. 1. Sibilla, Ziẞuña, virgo fatidica, seu, ut Varro infra citandus ait, cujus pectus numen recipit, et quæ vaticinatur. Ducunt a dos Eolice pro sos, et Buhn pro Boun, quasi Dei consilium. Ita Lactant, mox citand. et Serv. ad 3. En. 445. et 6. ibid. 12. Alii apud Voss. aliunde. Plaut. Pseud. 1. 1. 23. Has quidem lit teras, credo, nisi Sibylla legerit, interpretari alium posse neminem. Cic. 2. Divin. 54. Sibylle versus observamus, quos illa furens fudisse dicitur. 2. Sibyllæ decem fuerunt. Prima fuit Persica, cujus mentionem fecit Nicanor, qui res gestas Alexandri Macedonis scripsit. Secunda Libyca, cujus meminit Euripides in Lamia prologo. Tertia Delphica, de qua Chrysippus loquitur in eo libro, quem de Divinatione composuit. Quarta Lumea in Italia, quam Nævius in libris belli Punici, Piso in Annalibus nominat. Quinta nata Babyloniæ, quæ Erythraa appellata est, quam Apollodorus Erythraus affirinat, suam fuisse civem, eamque Græcis Ilium petentibus vaticinatam et perituram esse Trojam, et Homerum men. dacia scripturum. Sexta Samia, de qua scripsit Eratosthenes in antiquis Annalibus Samiorum reperisse se scriptum. Septima Cu mana, nomine Amalthea, quæ ab aliis Demophile, vel Herophile nominatur. Octava Hellespontica, in agro Trojano nata, vico Marpesso, circa oppidum Gergythium, quam scribit Heraclides Ponticus Solonis, et Cyri fuisse temporibus. Nona Phrygia, quæ vatici nata est Ancyræ. Decima Tiburtina, nomine Albunea, quæ Tibure colebatur ut Dea, juxta vipas Anienis, cujus in gurgite simulacrum ejus inventum esse dicitur tenens in manu librum. Hujus sacra senatus in Capitolium transtulit. Varro apud Lactant. 1.6. Vide Augustin. 18. Civ. D. 23. ac imprimis, quæ de his commentariolo inte. gro complexus Onuphrius Panvinius, item Is. Voss. etc. Non enim desunt cruditi, qui totam hanc historiam oppugnant. 3. Harum omnium celeberrima et nobilissima Erythræa fuit. Nam Fenestella apud Lactant. loc. cit. de quindecimviris tractans, ait, restituto Capitolio retulisse ad senatum C. Curionem consulem, ut legati Erythras mitterentur, qui carmina Sibyllæ conquisita Romam reportarent: itaque missos esse P. Gabinium, M. Otacilium, L. Valerium, qui descriptos a privatis versus circa mille Romam deportarunt. Idem & Varrone loc. cit. scriptum est. Celebris item fuit Si

« НазадПродовжити »