Зображення сторінки
PDF
ePub

NOTES ON THE CONSECRATION OF

THE ANGLO-SAXON KING.

SYMBOLS USED IN THE NOTES ON THE CORONATION OF THE
SAXON KINGS.

Cl. British Museum, Cotton, Claud. A. 3. This will be found printed in Arthur Taylor, Glory of Regality, London, 1820, Appendix, pp. 393-405. Egbert: The Pontifical of Egbert, Archbishop of York, ed. by W. Greenwell, Surtees Society, 1853, p. 100.

Leofric: The Leofric Missal, ed. by F. E. Warren, Oxford, 1883, p. 230.
Men. Divi Gregorii Papa...
Liber Sacramentorum

et studio Fr. Hugonis Menardi, Parisiis, 1642, p. 278.

opera

Muratori: Liturgia Romana Vetus, Venetiis, 1748. in two volumes. Rob. Benedictional and Pontifical of Robert of Jumièges, a manuscript in the Rouen Public Library (Y. 7, Bib. de la Ville). A transcript belonging to the Society has been followed.

CCCC.146: A transcript of the coronation service in this manuscript belonging to Corpus Christi College, Cambridge, made by Mr. A. Rogers.

Dou. A transcript made by Monsieur A. Lebettre of the coronation service in a pontifical, attributed to St. Thomas of Canterbury, MS. 67, formerly 94, in the public library of Douai.

Dun.: 943, fonds latin, fo. 67, in the national library at Paris. A pontifical ascribed to St. Dunstan. The collation has been given me by my

son.

Vit. British Museum, Cotton MS. Vitellius A. vii.

The variants given in these notes represent as a rule the text of the manuscript that appears first among the symbols after the variant.

NOTES ON THE CONSECRATION OF THE

p.53.

ANGLO-SAXON KING.

Incipit consecratio.] The following variations at the opening are found in Rob. and Men.

Incipit consecratio regis. Rex autem cum ordinandus fuerit. de conuentu seniorum ducatur per manus a duobus pontificibus ad Basilicam choris interim hanc antiphonam cantantibus duobus tamen episcopis initiantibus.

Firmetur manus tua et exaltetur dextera tua iustitia et iudicium preparatio sedis tue misericordia et ueritas precedent faciem tuam. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto.

Te

Perueniens ad ecclesiam prosternat se coram altare. et ymnizetur. Deum laudamus finetinus. Quo ymnizato erigatur de solo et ab episcopis a plebe electus haec triplicia iura se seruaturum promittat. Haec tria: Rob.

Incipit percunctatio siue electio Episcoporum ac Clericorum necnon Populorum ad Regem consecrandum siue ad Benedicendum.

Ammonitio Episcoporum vel Clericorum seu Populorum ad Regem dicenda ita legatur ab uno Episcopo coram omnibus.

A uobis perdonari petimus, ut unicuique de nobis, & Ecclesiis nobis commissis canonicum priuilegium ac debitam legem atque iustitiam conseruetis, & defensionem exhibeatis, sicut rex in suo regno unicuique Episcopo & Ecclesiae sibi commissae per rectum exhibere debet.

Responsio Regis.

Promitto uobis & perdono, quia unicuique de uobis & Ecclesiis uobis commissis canonicum priuilegium & debitam legem atque iustitiam seruabo, & defensionem quantum potuero adiuuante Domino exhibebo, sicut Rex in suo regno unicuique Episcopo & Ecclesiae sibi commissae per rectum exhibere debet.

Deinde alloquantur duo Episcopi populum in Ecclesia inquirentes eorum uoluntatem, et si concordes fuerint, agant Deo gratias omnipotenti decantantes. Te Deum laudamus. Et duo Episcopi accipiant eum per manus, et deducant ante altare, et prosternet se usque ad finem, Te Deum laudamus.

Inuocatio super Regem: Men.

Hæc tria appears at the end of the ordo in Men. (see below, p. 170.)

British Museum, Harl. 2901. a coronation service written early in the fourteenth century, has on its last leaf (fo. 51. recto) written in a hand of the mid fourteenth century:

In pontificali ecclesie Cantuar' de iuramento Regis in coronatione sua sic continetur.

In christi nomine promitto hec tria populo christiano michi subdito.

In primis me precepturum et opem pro viribus impensurum, vt ecclesia dei et omnis populus christianus veram pacem nostro arbitrio in omni tempore seruet.

Aliud vt &c. as in text (p. 53.)

1. 2.

1. 4.

CCCC.146 has chorus for clerus.

Firmetur manus tua &c. Psalm. lxxxviii. 14. 15.

above in full from Rob.

It is printed

CCCC.146. Dun. & Dou. give this anthem at length, as in Rob. Dou. has alleluia in place of Ver. before Gloria patri.

Perveniens rex.]

1. 2. Te deum laudamus. Te dominum confitemur: Cl. Dun. Dou. Te deum laudamus. Finetenus. Quo ymnizato erigatur de solo. et ab Episcopis et a Plebe electus hec triplicia se seruaturum promittat: CCCC. 146. Dun.

[blocks in formation]

Tunc dicant omnes Amen: CCCC.146.

Postmodum cantetur . . deum.] This respond is omitted by all other texts.

The text of the respond seems to be: Omni tempore benedic deum et pete ab eo ut vias tuas dirigat. Et omni tempore consilia tua in ipso permaneant. (Tob. iv. 20.) See Breviarium Sarum, Ed. Procter & Wordsworth, Cantab. 1882. i. mccxcix. In the Pian Roman breviary it is the respond to the second lesson at Mattins of the third Sunday of September. (Brev. Rom. Salmantiae, 1575. p. 650.)

et sequantur]

Rob. Dun.

Hae sequantur orationes ab episcopis [aepiscopo: Dun.]:

Postea orationes he: CCCC.146.

Inuocatio super Regem: Men.

It may be inferred from this rubric common to the text, Dou. & Cl. that at least three bishops were to be present at the consecration of the king. There are three prayers, each one of which is to be said by a different bishop. In this the consecration of a king resembles once more the consecration of a bishop in that three bishops are necessary. fourth canon of the first Council of Nicæa.)

Te invocamus] 1. 2. et hunc famulum iH.: CI.

ut hunc famulum tuum N.: Rob. Dou. CCCC.146. Dun.

1. 3. prouidentia om. Rob.

1. 4.

(See the

diem iuuenili flore laetantem crescere concessisti eum tuae: Cl. Rob. Men. Dou. CCCC.146. Dun.

1. 7. summi regiminis solium gratie, supernae largitate gaudens: Cl. Rob. Men. Dou. CCCC.146. Dun.

1. 9. For pace, Men. has prece.

The variations in the text of Te invocamus in CCCC.44. are nearly all peculiar to itself and not found in the other texts known to me.

p. 54.

Oratio alia.]

Alia Oratio: Cl. Dou. Alia: Rob. CCCC.146. Dun. Item Oratio: Men.

Deus qui populis] This is an expanded form of a collect in the Gregorian Sacramentary, (L. A. Muratori, Liturgia Romana Vetus, Venetiis, 1748, ii. 243.) in Natale Papae. It is in Egbert (6.) as an episcopal benediction, in the order used at the consecration of a bishop, but not in the same expansion as in text. It is not at all in Leofric. Cp. Missale Westm. ii. 665. From the surroundings it seems most likely that in the coronation order of Egbert (101.) the text was a collect, not an episcopal benediction.

It is a very constant element in the coronation service. (See above p. 138.) 1. 5. pacis om. Cl. Rob. Dou. CCCC.146. Dun. Men.

In diebus tuis] In diebus eius oriatur omnibus aequitas: Rob. Men. In these two texts, with Egbert, Leofric, and many others, the second person appears throughout as the third person. The form is thus no longer a sort of blessing on the King, as in CCCC.44. but a direct address to

Almighty God. In diebus disappears altogether from the third and fourth recensions of the coronation orders.

1. I. for omnis read omnibus in Rob. Dou. CCCC.146. Dun.

1. 4. securitas unumquemque : Cl. Dou. CCCC.146. Dun. securitas unicuique Rob. Men.

1. 5.

1. 6.

gubernans se ipsum sedulus discat ut tua irrigatus: Rob. Men.
for discutias read discas in CCCC.146. Dun.

1. 6. toto populo Christi [christo: CCCC.146. Dun.] placita praebere uitae possis exempla: Cl. CCCC.146. Dou. Dun. toto [toti: Men.] populo tibi placita prebere uitae possit exempla: Rob. Men.

1. 8. tibi [sibi: Rob. Men.] subdito opes frugales habundanter adquiras. [adquirat: Rob. Men.] Simul ad salutem non solum corporum sed etiam cordium a deo [te: Rob. Men.] concessa [concessam: Rob. Men.] cuncta accipias [accipiat: Rob. Men.] Sicque: [sic tu: CCCC.146. Dun.] Cl. Dou. Rob. CCCC.146. Dun. Men.

1. 13.

omne componas. ut plebis gubernacula cum pace simul & sapientia semper inuenire uidearis. Christo auxiliante: Cl. Dun.

omne componens plebis gubernacula cum pace simul et sapientia semper inuenire uideatur. Teque auxiliante: Rob. Men.

omne componens. ut plebis gubernacula cum pace simul et sapientia semper inuenire uidearis: CCCC.146. Dou.

1. 16. per temporalia bona usque ad : Cl. Dou.

per tempora bona usque ad: Rob. Men. CCCC.146. Dun.

1. 17. peruenias huiusque fragilitatis finem perfectum ab omnibus uitiorum uinculis superne pietatis largitate transcendas: Cl. CCCC.146. Dou. perueniat huiusque fragilitatis finem perfectum ab omnibus uitiorum uinculis tuae pietatis largitate liberatus et infinitae: Rob. Men.

1. 20. commercia consequatur. per. : Rob. Men.

consequaris. auxiliante domino nostro : Cl. Dun.
consequaris: CCCC.146.

consequaris. per: Dou.

Auxiliante

[ocr errors]

christo: om. Rob. CCCC.146. Dou. Men.

Here again it may be said that the text of In diebus tuis of CCCC.44. is its own.

Tunc incipiat] rubric and anthem om. Cl. Rob. Dou. CCCC.146. and Men.

The following is probably the text of this anthem :

Redemptor mundi conseruet uitam tuam ipse autem qui Ezechiae regi ter quinos annos auxit ad uitam augeat tempora tua et uideant oculi tui pacem et glorificent dei nomen qui dedit nos in domo ista.

In Thomasius (Opera, ed. Vezzosi, Romae, 1750, t. v. p. 239.) this is an anthem Ad Episcopum suscipiendum.

Sequitur consecratio] om. Sequitur Cl. Dou.; but the rest of the rubric is given. Rob. CCCC.146. Dun. and Men. have only Consecratio regis.

Arx has here the meaning of summit or height, the very top. So that the rubric means that the bishop who is the chief is to recite this consecratory prayer.

Omnipotens sempiterne Deus.]

1. 3. for dominantium, Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men. have dominorum. 1. 7. de manu bestie: Cl. Rob.CCCC.146. Dou. Dun. Men.

p. 55.

1. I.

Men.

in regnum. N. Albionis totius videlicet Francorum pariter eligimus :

1. 2. multiplica. Hunc dextera: Cl. CCCC.146. Dou. Dun.

1. 7. incedat. Hic [Et: Rob.] totius regni anglosaxonum [anglorum

saxonum: Dou. iH: CCCC.146. Dun. Rob. albionis: Men.] aecclesiam deinceps cum plebibus sibi annexis ita enutriat: Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

1. II. uirtutis regimen [regimine: Men.] amministret ut regale solium uidelicet anglorum uel saxonum sceptro [Francorum sceptra: Men.] non deserat. sed ad pristinae: Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

MS. 953 latin, fo. 107 in the national library at Paris, a pontifical attributed to a French church and to the 14th century, reads here regale solium uidelicet sceptra non deserens.

1. 14. reformet. ut: Dun.

1. 15. fultus. condigno: Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

1. 16. apicem glorię tuae [tua: Rob. CCCC.146. Dou. Men.] miseratione unita [unatim: Rob. CCCC.146. Dun. Men. uni: Dou.] stabilire [astabilire : Dou.Jet gubernare mereatur. Tuae quoque protectionis: Cl. Rob. CCCC.146.

Dou. Dun. Men.

1. 18. For munitus CCCC.146. Dun. have muniatur.

1. 21. laetanter reportet: Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

1. 25. per dominum in unitate eiusdem: Cl. Dou.: om. Rob. Dun. Men. qui cum patre: CCCC.146.

Hic unguatur] Hic ungatur oleo an. Men.

Hic unguatur oleo canteturque Ant. CCCC.146. hic ungatur oleo et haec cantetur ant.: Dun. Anglia non es oblita]

This anthem is particular to CCCC.44. Nor

have I yet been able to find its source.

The others all have :

Ant. Unxerunt salamonem sadoc sacerdos et nathan propheta regem in gion et accedentes leti dixerunt uiuat rex in eternum.

Čl. and Rob. omit leti.

Oratio] Oratio postea: CCCC.146.

Alia oratio: Dou.

Quam sequatur oratio: Cl.

Christe perunge] The first seven words are omitted by Men.

1. I. regale om. Cl. Dou. Rob. CCCC.146. Dun.

1. 2.

et prophetas Cl. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

1. 4. promissiones: CCCC.146. Rob. Dun. Men.

Cuius sacratissima: Men. Christe: om. Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun. Men.

1. 6. penetret. et promissionibus: Cl. Rob. CCCC.146. Dou. Dun,

1. 8. Men. goes on: Per Dominum nostrum Iesum Christum filium tuum, qui unctus est oleo laetitiae prae consortibus suis, & virtute Crucis potestates aëreas debellauit, tartara destruxit, regnumque diaboli superauit, & ad cœlos victor ascendit; in cuius manu victoria omnis gloria & potestas consistunt. & tecum viuit & regnat Deus in vnitate eiusdem Spiritus. Per.

p. 56.

Deus electorum] 1. 2. mundi castigare uoluisti: Cl. CCCC.146. Dou. Rob. Dun. Men.

1. 5. Men. omits sacerdotem.

1. 7. prophetas praefecisti uultumque aecclesiae: Cl. After these words Cl. is wanting until 1. 4 of p. 57 where it begins: et cunctos sanctae.

1. 9. ita quesumus: CCCC.146. Dou. Rob. Dun. Men.

1. II.

eumque in similitudinem columbe pacem simplicitatis populo sibi prestare subdito [populo sibi commisso praestare: Men.] et exempla aaoron in dei seruitio diligenter imitari regnique fastigia in consiliis scièntie et equitate iudicii semper assequi uultumque hilaritatis per hanc olei unctionem

« НазадПродовжити »