Зображення сторінки
PDF
ePub

c. 6. Ulmorum feminarium paratum habere. Pallad. in Mart. tit. 8. extr. Seminaria baccarum & feminum facere. Plin. l. 18. c. 29. sub fin. purgare farculo. Pallad. in Majo, tit. 4. affidue fodere. Ulpian. Dig. lib. 7. tit. 1. leg. 9. a med. Conferendi agri caufa feminarium paratum renovare, quafi inftrumentum agri. ¶ Translate Varr. apud Non. c. 1. n. 115. Vinum hilaritatis dulce feminarium. b. e. occafio, origo, principium. Cic. 2. Catil. c. 10. a med. Qui nifi exeunt, nifi pereunt, etiamfi Catilina perierit, fcitote, hoc in republica feminarium Catilinarium futurum. b. e. ex hoc genere hominum femper multos Catilinæ fimiles exftituros. In Epit. Livii l. 39. Bacchanalia fcelerum omnium feminarium. Cic. Phil. 13. c. 2. Veterani feminarium judicum tertiæ decuriæ. Liv. l. 6. c. 12. Vix feminario exiguo militum reli&to. Id. l. 42. c. 61. Equites feminarium fenatus. Flor. I. 2. c. 6. poft med. Hifpania feminarium hoftilis exercitus. Cic. in Pifon. c. 40. a med. Ex illo fonte & feininario triumphorum cum arida folia laureæ retuliffes. Hieron. epift. 27. (al. 102.) ad Marcell. circa med. Seminarium rixarum. Adde Curt. i. 8. c. 6. Apul. in Apolog. & Aufon. in gratiar, a&t. c. 30. T Ad hanc rationem Seminaria dicuntur loca reditibus Ecclefiafticis inftru&ta, in quibus aluntur & erudiuntur pueri bonarum artium & Religionis inftitutis, ut fuo tempore alius alio colenda Vinez Domini transferantur. cujufmodi eft noftrum hoc Patavinum cujus gratia hæc a me, quem jamdiu alumnum habet, lucubrantur. V. Concil. Tridentin. feff. 23. c. ult.

SEMINARIUS, a, um, ad femina pertinens. Cato R. R. c. 10. fub fin. Pilum fabarium unum farrearium unum, feminarium unum, qui nucleos fuccernat, unum.

[ocr errors]

SEMINATIO, onis, il feminare, onopx, a&tus feminandi. Varr. 1. 2. de R. R. c. 6. Ad feminationem onagrus idoneus, quod e fero fit manfuetus facile.

SEMINATOR, oris, m. feminatore, owopd's, qui feminat. Cic. z. de nat. Deor. c. 34. Omnium autem rerum, quæ natura adminiftrantur, feminator, & fator, & parens, ut ita dicam, atque educator, & altor eft mundus. Id. l. 3. c. 26. Qui eft verfus omnium feminator malorum.

[ocr errors]

SEMINATUS, a, um, feminato, genitus. Plaut. Amph. 1. 2. 19. Alter decumo poft menfe nafcetur puer, quam feminatus. SEMINEX, vel Seminěcis, is, mezzo morto, μoxyn's, qui ex illato vulnere vel ex morbo morti eft vicinus, femivivus femimortuus, moribundus. Liv. I. 29. c. 2. ad fin. Qui circa regem, feminecem reftantem, pugnabant. Id. l. 23. c. 15. circa med. Seminecem eum in acervo cæforum corporum inventum, curatumque benigne domum remiferat. Tacit. 3. Hift. c. 28. in fin. Integri cum fauciis, femineces cum exfpirantibus volvuntur. Sil. I. 10. v. 456. Semineeem extremo vitam exhalabat in auras Murmure deficiens jam Clœlius. Virg. 10. n. v. 462. Cernat femineci fibi me rapere arina cruenta. Val. Flacc. 1. 6. v. 176. femineces crines. fcil. in capite Medufæ. Ovid. 1. Met. v. 228. femineces artus. Albinovan. ad Liv. el. 1. v. 394. oculi. Sil. l. 4. v. 164. Seminecum letum peragit gravis ungula pulfu. & lib. 6. v. 11. Fruftra feminecum quærentia lumina cælum. In recto cafu fingulari exempla nondum

vidimus.

[ocr errors]
[ocr errors]

SEMINIUM, ii n. feme, onepuœ, femen, quo generatur animal Plaut. Mil. 4. 2. 67. Nifi huic verri affertur merces, non hic fuo feminio quamquam porculam impertiturus eft. Varr. 1. 2. R. R. c. 6. Afini optimi, e quorum feminio ego hic procreavi pullos, & ipus Arcadibus vendidi aliquoties. T Item genus, proles, indoles, natura, vazza. Id. 1. 2. c. 1. circa med. Boves, quo fint feminio quærendum. Id. l. 3. c. 9. de gallis gallinac. Nec tamen fequendum in feminio legendo Tanagricos, qui ad partus funt fteriliores. Lucret. l. 3. v. 742. cur acris violentia trifte leonum Seminium fequitur? In illo ejufd. ibid. v. 765. Si non certa fuo cum femine feminioque Vis animi pariter crefcit cum corpore quoque femen eft ipfa materia genitalis; feminium cadem materia generando infufa, & in prolem tranfmiffa.

SEMINO, as, avi, atum a. 1. feminare, orepw, femen fpargo, & terræ mando, fero, confero. Colum. I. 2. c. 4. extr. Neque in lira, fed fub fulco talis ager feminandus eft. & cap. 9. a med. Hordeum altero fulco feminari debet, poft æquinoctium . T Etiam anima

lia cum generant, feminare dicuntur, generare. Colum. 1. 6. c. 24. Tauri quadrimis minores feminandis armentis parum habentur idonei. & paulo poft. Si parte dextra defiluit, marem feminaffe manifeftum eft. & cap. 37. Afinum deftinare mularum generi feminando.

T Producere. Virg. 6. En. v. 205. Quale folet filvis brumali frigore vifcum Fronde virere nova, quod non fua feminat arbos. T Translate Lactant. I. 1. c. 22. & l. 4. c. 10. Ut cultum Dei per totam terram feminaret. diffeminaffe. SEMINOSUS, a, um, feminibus plenus. Au&t. Priapeor. carm. 51. Seminofa cucurbitæ.

SEMINŪDUS, a, um, mezzo nudo, ni'yuuvos, dimidia parte nudus. Liv. l. 9. c.6. Primi confules prope feminudi fub jugum miffi. Adde lib. 24. c. 40.

SEMINUMIDA. V. in Semigerulus. SEMIOBŎLUS, i, m. dimidium oboli, ssórior. Fann. de ponderib. v. 8. Semioboli duplum eft obolus. ¶ Scribitur & feniobo

lus. V. Semianimis.

SEMIOBRUTUS, a, um, mezzo coperto, o fepolto, dimidia parte obrutus. Apul. I. 9. Dolio, quod erat in angulo femiobrutum quod erat in angulo femiobrutum, fed alias vacuum, hominem abfcondit. SEMIONUSTUS, a, um, dimidia parte onuftus. Sifenn. apud Prifcian. fub fin. 1. 10. pag. 909. Putfch. Sic in eam paludem multi pifcium faliendorum caufa navibus femionuftis commeant.

[ocr errors]

SEMIORBIS, is, m. mezzo cerchio, o globo, uixundos, dimidius or bis. Senec. l. 1. quæft. nat. c. 8. a med. In femiorbe nihil prohibet afpici totam pilam. Ammian. 1. 20. c. 3. a med. ( al. c. 4. ) AiXuvos luna: quæ forma femiorbem oftendit. SEMIPAGANUS. V. Paganus . SEMIPĂTENS, tis, nom. ex particip. femiapertus, dimidio patens Sidon. 1. 7. ep. 6. a med. Semipatentibus jacere vestibulis. SEMIPATER. V. Semo. SEMIPEDALIS, le, dies, medii pedis longitudinem habens. Plin. l. 3. c. 4. ante med. Semipedales ramorum relinquentes truncos. Id. 1. 32. c. 1. Echeneis, femipedalis pifciculus. Id. 1. 26. c. 8. circa med. Semipedalis altitudo. Colum. I. 12. c. 50. Afferculi inter fe diftantes femipedalibus fpatiis. Adde Vitruv. I. 10. c. 19. cir co med. SEMIPEDANEUS, a, um, femipedalis. Colum. 1. 4. c. 1. Abunde eft, femipedaneam confitis refolutam vitibus terram fubjicere. SEMIPERACTUS, a, um, femiperfectus, femifactus. Paulin. Nolan. carm. 20. nat. 7. de 5. Fel. v. 305. Semiperactum hominem qua toto corpore finxit. SEMIPEREMPTUS, a, um, adject. Tertull. in Sodom. c. 4. Semiperempta etiam fi qua illic jugera . b. e. femiambufta. SEMIPERFECTUS, a, um, imperfetto, dimidia parte perfectus. Sueton. in Calig. c. 21. Opera fub Tiberio femiperfecta abfolvit. Apul. 1. 2. de doctr. Platon. Virtutes femiperfe&ta.

SEMĭPÈS, edis, m. mezzo piede, nuidio, dimidius pes, menfura octo digitorum. Vitruv. 1. 2. c. 3. Laterem longum pede, latum femipede. Plin. l. 17. c. 20. Intervallo, duum pedum, & femipedis. Id. 1. 17. c. 11. circa med. Scrobes non altiores quino femipede effe debere. Id. 1. 9. c. 5. Dentes belluæ maximi dodrantium menfura, minimi femipedum. De dimidio pede in verfu, Gell. l. 18.

c. ult. Varro fcripfit, obfervaffe fe in verfu exametro, quod omni modo quintus femipes verbum finiret. Aufon. epift. 4. v. 86. Qui penthemimerin habent priorem, Et poft femipedem duos jambos T Prudent. femipedem vocat qui altero crure trunco eft OTED. 3. de S. Laurent. v. 150.

canus.

περί

[ocr errors]

SEMIPHALARICA, æ, f. telum phalarica minus, cubitale , quod manu jaculabantur. Gell. ..10. c. 25. SEMIPISCINA, æ, dimidium pifcina, parva pifcina. Varr. 1. 1. R. R. c. 13. Lacus, qui intra ftylobatam cum venit, fit femipifcina SEMIPLACENTINUS, a, um, aliqua ratione Placentinus Cic. in Pifon. c. 6. in fin. Calatinus, credo, aliquis, aut Africanus, aut Maximus, & non Cafonius Semiplacentinus Calventius. V. GalliSEMIPLENE adverb. dimezzatamente. Sidon. I. 4. ep. 22. a med. Præterita infructuofe, præfentia femiplene dicuntur. SEMIPLENUS, a, um, mezzo pieno, mezzo vuoto, чuinho©, plc. nus pro dimidia parte. Liv. I. 25. c. 30. ad fin. Qui improvifo adorti femiplenas ftationes, & adapertas fores portæ, &c. Cic. 7. Verr. c. 25. Semiplenæ naves. Vellej. 1. 2. c. 80. Duodecim femiplena legiones. Colum. l. 9. c. 15. Semipleni favi. & lib. 5. c. 5. Semipleni fcrobes.

SEMIPLOTIA. V. in Plautus . SEMIPUELLA. V. in Semideus. SEMIPULLĀTUS, a, um, femiatratus, dimidia parte pulla vefte indutus. Sidon. l. 1. ep. 7. a med. Accufatores femipullati. SEMIPULSUS, a, um. In fragm. incerti Auct. quod Cenforino adne&titur in exemplum pæonis denarii referuntur hæc verba antiquioris cujufdam Poeta, cap. 14. ad fin. Qui repens femipulfus onere gravi fores ftrepitu terret.

[ocr errors]

SEMIPUTĀTUS, a, um, mezzo tagliato, perdone, dimidia ex parte putatus, five cafus. Virg. 2, Ecl. fub fin. Semiputata tibi fondofa vitis in ulmo eft. SEMIRĂMIS, is, & idis Espais, regina Affyriorum, Nini uxor > magnitudine animi, & rerum geftarum claritate, fimulque portentofa libidine celebris. Mortuo marito, fexum mentita, & fe Nini filium fimulans, diu regnavit: firmata potentia, feminam fe fassa, plura bella geffit, in Indiam armis penetravit, Ethiopiam fubegit, Babylonem condidit , murumque ei cocto latere & bitumine circumdedit. V. Justin. l. 1.c.1. & 2. ubi plura. Id. I. 36. c. 2. Affyriis regibus genus ex regina Semirami fuit. Id. I. 1. c. 1. extr. Relicto filio Ninya, & uxore Semiramide. Curt. l. 7. c. 6. a med. Non alium magis admiratus eft, quam hunc regem, & Semiramin. Ovid. 5. Met. v. 57. dicitur altam Coftilibus muris cinxiffe Semiramis urbem. Juvenal. fat. 2. v. 108. pharetrata Semiramis . SEMIRAMĬUS , a, um, ad Semiramin pertinens. Ovid. Met. S. v. 85. Inde Semiramio Polydæmona fanguine cretum. Martial. 1. 8. epigr. 28. ad fin. Non ego prætulerim Babylonica picta fuperbe Texta, Semiramia, quæ variantur acu h. e. Babylonica: quia Babylone Semiramis regnavit. Claudian. de conful. Probi & Olybr. v. 162. Semiramiæ turres. h. e. Babylonica, quas Semiramis condidit. SEMIRĀSUS, a, um, mezzo rafo, dimidia parte rafus. Catull. carm. 59. de Rufa v. 4. Cum devolutum ex igne profequens panem Ab femirafo tunderetur uftore. Apul. I. 9. Metam. Homines frontes litterati, & capillum femirafi, & pedes annulati. SEMIREDUCTUS, a, um, aliquantum redu&tus, retroflexus, interius reductus. Ovid. 2. de ar. am. v. 613. Venus quoties vel amina ponit, Protegitur læva femiredu&ta manu. SEMIREFECTUS, a, um, mezzo rifatto, nustos, dimidia parte refectus. Ovid. Heroid. ep. 7. v. 176. laniataque claffis Poftulat exiguas femirefe&a moras. SEMIROSŮS, a, um, mezze roficato, ut femirofus panis apud Arnob. 1. 6. pag. 202.

[ocr errors][merged small][subsumed][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][subsumed][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][ocr errors][merged small]

SEM

SEMIROTUNDUS, a, um, mezzo rotondo, femicirculi formam habens. Apul. l. 11. Metam. Subterraneum femirotundum. T Subftantive Id. 1. 5. Vifo ftatim proximo femirotundo. b. e. lecto semirotundo, figmate.

SBMIRUPTUS, a, um, dimidia parte fractus, ut. Semirupta moenia, Dift. Cretenf. 1. 5. c. 11. ad fin. ubi al. leg. femiruta. SEMIRUTUS, a, um, mezzo rovinato, Beλn's. Liv. 1. 32. c. 17. Purgato loco, qui ftrage femiruti muri cumulatus erat. Flor. 1. 2. c. 15. a med. Plus negotii fuit cum femiruta Carthagine, quam integra. Stat. 1. 5. filv. 3. v. 104. Exere femirutos fubito de pulvere vultus, Parthenope. Tacit. 1. Ann. c. 61. Semirutum vallum, . Lucan. I. 1. v. 24. femiruta teta. & lib. 4. v. 585. Semirutæ arces. Apul. in Florid. fect. 15. (al. . 2.) Oppidum fuiffe amplum, femiruta monium indicant. Claudian. I. 3. de rapt. Prof. v. 155. femirutas confufo ftamine telas, Atque interceptas agnofcit pectinis artes. h. e. femilaceras .

[ocr errors]

a

SEMIS, indeclin. metà, mezzo, u, dimidium cujufpiam rei : voce Græca allata. Feftus: Semis, femodius, femuncia ex Græco trahuntur, ficut & alia nonnulla, quæ litteram pro afpiratione eorum habent, ut & feptem, An filva: fic ifta ab eo quod illi dicunt, declinata funt. Varr. 1. 4. de L. L. c. 36. Seftertius, quod femiftertius. dupondius enim & femis antiquus feftertius eft. Afcon. in Pifon. c. 4. Lex annonaria, ut frumentum populo, quod antea femis æris ac trientibus in fingulos modios dabatur gratis daretur. b. e. femiffibus. Sic Horat. in ar. Poet. v. 328. fi de quincunce remota eft Uncia, quid fupereft? poterat dixiffe, triens, &c. redit uncia, quid fit? femis. V. Semiffis. Vitruv. I. 4. c. 1. a med. Septem craffitudinis diametros in altitudinem column Dorica Ionice octo femis conftituerunt. Colum. I. 5. c. 1. ad fin. Pars dimidia (jugeri) pedes quatuordecim millia & quadringentos. hoc eft femis. h. e. dimidium jugeri. Frontin. de aqueductib. artic. 7. Du&us ejus habet longitudinem a capite ad Urbem paffuum fexaginta millium, & MDCCX, & femis: rivo fubterraneo paffuum quinquaginta quatuor millium CCXXXXVII femis. Pallad. in Januar. tit. 13. ad fin. Si campus eft, duobus femis pedibus paftinetur. piedi due e mezzo: alte duos pedes & femiffem, ut Colum. quoque l. 3. c. 13. med. tradit. Rurfus Pallad. in Februar. tit. 9. a med. Si duos femis pedes inter vites relinqui placuerit. Id. in Januar, tit. 15. ante med. Fodiemus ergo altam pede uno femis aream. Ulpian. Dig. lib. 28. tit. 5. leg. 48. extr. tradit Partes affis fextans, quadrans, triens, quincunx, femis, &c. ¶ Varr. loc. cit. docet veteris confuetudinis effe, ut retro ara dicerentur, ita ut femis tertius, femis quartus pronuntiarent. unde feftertius ab femis tertius dictus.. ¶ Male Priscian. 1. 6. pag. 708. Putfch. tribuit huic voci genitivum femiffis. eft enim indeclinabilis, ut di&tum eft, & a Græcis: femiffis autem priore parte Græca, pofteriore Latina eft. V. fuo loco. T In compofitione, abjecto, jungitur cum vocibus a quacumque vocali, aut confonante incipientibus, ut videre eft in allatis modo vocabulis, & deinceps afferendis.

SEMISAUCIUS, a, um, mezzo ferito, uitpores. Augustin. 1. & cap. 8. Confeffion. a med. Semifauciam verfare & ja&tare voluntatem. SEMISENEX, nis, legitur a quibufdam in Plaut. Mil. 3. 1. 5. O lepidum femifenem, fi, quas memorat, virtutes habet. Al. leg. fenem alii fenicem: quia olim declinabant fenex fenicis, vel fenecis (unde fenecio ) ut verrex, duplex, codex, &c. quod & Charif. l. 1. pag. 116. Putfch. adnotavit. Plaut. in fragm. apud Prifcian. l. 3. pag. 616. & lib. 6. fub fin. pag. 724. Datores belliffimi negotioli SEMISEPULTUS, a, um, up's, dimidia parte fepultus. Ovid. Heroid. ep. 1. v. 55. Semifepulta virum curvis feriuntur aratris Offa. SEMISERMO, onis, m. imperfectus fermo. Hieronym. ep. 43. Cal. 7.) ad Chromat. &c. Hic enim aut barbarus femifermo difcendus eft, aut tacendum.

fenicis foletis effe.

SEMISICCUS, a, um, mezzo fecco, fecchereccio. Pallad. in Februar. tit. 24. Vellendi funt thalli adhuc femificci.

SEMISICILĬCUS, ci, m. dimidius ficilicus. Pallad. in Novembr. tit. 22. cira med. fed incerta lectione.

[ocr errors]
[blocks in formation]
[ocr errors]

SEMISOMNIS, e, & Semifomnus, a, um, adje&t. mezzo addormentato, uiuios, fere adhuc dormiens, non fatis experrectus, femifopitus. Cic. Fam. 7. ep. 1. Cum illi interea fpectarent communes mimos femifomni. Id. Verr. 7. c. 36. Cum is etiam tum femifomnis fuperet. Liv. l. 30. c. 5. Multos femifomnos haufit flamma. Al. leg. femifomnes. Plaut. Curcul. 1. 2. 22. Anui fcreanti, ficcæ, femifomnæ potionem afferre. Tacit. 1. Ann. c. 51. Semifomnos, inermos, palantes ceciderant. Id. 1. Hiftor. c. 22. Dux femifomnus, ac prope intectus. M. Cal. apud Quintil. l. 4. c. 2. ad fin. Semifomno fopore inter manus centurionum jactabatur.' SEMİSONANS, antis. Semifonantes litteræ, femivocales. Apul, de Mundo. Ex litteris alia funt infonæ, femifonantes aliæ, pars fonantes. Terentian. Maur. de carm. her. pag. 2406. Putsch. Quæ tibi cum loquerer feptem quoque femifonantes, &c. SEMISOPĪTUS, a, um, mezzo addormentato, juixaves, femifomnis. Ovid. Heroid. ep. 10. v. 1o. movi Thefea preffuras femifopita manus. Id. 1. amor, el. 14. v. 20. Purpureo jacuit femifopita toro Liv. l. 25. c. 39. Pars femifopitos hoftes cædunt. Apul. I. 1. Metam. Ille marcidus & femifopitus, in alterum latus evolutus, &c. Apud Ovid. utroque loco al. leg. femifupinus, quia in femifopitus tertia fyllaba natura eft longa: apud Liv. vero femifomnos. SEMISOPORUS, a, um, femifopitus, femifomnus. Sidon. carm. 11. v. 59. fomnoque refufæ Semifopora levi fcalpebat lumina penna. SEMISPĂTHA, a, f. enfis dimidio minor, quam fpatha. Veger. 1. 2. de re milit, c. 15. cujus verba V. in Spatha. item cap. 16. Tom. IV:

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

SEMISSARIUS, a, um, ad femiffem pertinens. Florentin. Dig. lib. 30. leg. 113. Semiffarius coheres. b. e. qui femiffem féu dimidium hereditatis habet. SEMISSIS, is, m. mezza libra, dimidia pars affis: quafi femiassis, a Græco femis, & Latino as. Varr. 1.4. de L. L. c. 36. Sextans ab co, quod fexta pars affis: quadrans tertia quod quarta: & triens pars: femiffis, quod femias, id eft dimidium affis. Plin. l. 33. c. 3. Placuit denarium pro decem libris æris, quinarium pro quinque, feftertium pro dupondio ac femiffe. V. As. T De pecunia ærea, quæ dimidium affis valebat, In. Epit. Liv. I. 60. C. Gracchus legem tulit frumentariam, ut femiffe & triente frumentum plebi daretur. In re fimili Afcon. in Pifon. c. 4. dicit femis aris ac trientibus.) Aut. ad Herenn. l. 1. c. 12. Cum L. Saturninus legem fru mentariam de femiffibus & trientibus laturus effet. Cic. pro Sext. c. 25. Ut remiffis femiffibus & trientibus, quinta prope pars vectigalium tolleretur. Loquitur Cic. de lege a Clodio lata, ut gratis frumentum daretur populo, quod antea femiffe & triente in fingulos modios dabatur: & ut quinta pars vectigalium tolleretur T Fuit etiam nummus aureus valens dimidium folidi aurei. V. locum Lampridii in Tremiffis. ¶ De homine minimi pretii, Vatin. ad Cicer. Fam. 5. ep. 1o. Simius non femiffis homo contra me arma tulit & eum bello cepi. b. e. qui ne femiffem quidem valet Dicitur de parte dimidia cujufcumque rei, metà, mezzo. ut enim as totum aliquod fignificat, v. gr. hereditatem, fortem, jugerum; ita femiffis dimidiam partem. Liv. l. 6. c. 16. ad fin. Bina jugera & femiffes agri affignati. Plin. l. 18. e. 19. Juftum eft profcindi femiffem, iterari affem. b. e. profcindi jugeri dimidium, iterari jugerum integrum. Id. ibid. c. 4. Sex domini femiffem Africa poffidebant, cum interfecit eos Nero. b. e. dimidium Africa proprie dictæ, quæ eft regio Zeugitana, ut Id. l. 5. c. 4. docet. Scævola Dig. lib. 36. tit. 1. leg. 78. circa med. Uti poft obitum veftrum reddatis, reftituatis Titio & Sempronio femiffem patrimonii & portionis ejus, quam vobis dedi. Sueton. in Ner. c. 32. Ut e libertorum defun&torum bonis pro femiffe dextans cogeretur ei, qui &c. Plin. l. 17. c. 21. a med. Intereffe in plantario fefquipedes inter bina femina in latitudinem, in longitudinem femiffes. h. e. femipedes. ¶ In re ufuraria femiffis eft cum pro forte v. gr. centum denariorum dimidius denarius fingulis menfibus penditur, h. e. feni denarii quotannis, fei per cento: quod eft dimidium ufuræ centefimæ. Plin. l. 14. c. 4. ad fin. Ufura multiplicata femiffibus , quæ civilis ac modica eft. Cic. Fam. 5. ep. 6. ad fin. Omnino femiffibus magna copia (pecunie) eft. a sei per cento fi trova denari in copia. & Colum. 1. 3c. 3. a med. Ufuræ femiffium. T Adjective Scævola Dig. lib. 22. leg. 13. Qui femiffes ufuras promiferat, per multos annos minores præftitit. Paul. lib. 45. tit. 1. leg. 134. Cum præftaturum fe caverit pecuniam & ufuras ejus femiffes. Adde lib. 46. tit. 3. leg. 102. ad fin. ¶Semiffis, inftrumentum femicirculi figura, quo equi inuruntur. Veget. 1. 3. de re Veterin. c. 41. & adjective, semiffe cauterio inurere, Id. ibid. l. 2. c. 11. ad fin. ¶ Hinc femiffare, femiffe inurere. Id. l. 1. c. 26. & 38. SEMISSO, as. V. in fine vocis præced. SEMISUPÍNUS, a, um, nos, media parte fupinus. Ovid. 1. 3de art. am. v. 788. Cum jacet in dextrum femifupina latus. Mar tial. l. 6. epigr. 35. Vitreifque tepentem Ampullis potas femifupi

tit. I.

nus aquam.

SEMITA, æ, f. via fretta, fentiere, viottola, ftrada, Teißos, offen, callis anguftior, veftigiis commeantium fignatus. Differt a via, qua latior eft, & frequentior. Varr. I. 4. de L. L. c. 4. a med. Qua ibant, ab itu iter appellarunt: qua angufte, femita, ut femiiter, dictum. Martial. I. 7. epigr. 60. Juffifti tenues, Germanice, crefcere vicos: Et modo quæ fuerat femita, facta via eft. Cic. 2. Agrar. c. 35. Romam in montibus pofitam, coenaculis fublatam atque fufpenfam, non optimis viis, anguftiffimis femitis, præ fua Capua planiffimo loco explicata, contemnent. Colum. 1. 2. c. 11. In morem horti areas latas facito, ut per femitas aqua miniftrari poffit Virg. 9. En. v. 383. Rara per occultos lucebat femita calles. En. 11. v. 524. tenuis quo femita ducit. Liv. 1. 44. c. 43. Simul in filvam ventum eft, ubi plures diverfæ femitæ erant cum perpaucis via divertit. Plaut. Curcul. 1. 1. 35. Nemo ire quemquam publica prohibet via, dum ne per fundum feptum faciat femitam. Plin. 11. c. 30. de formicis. Silices itinere earum attritos videmus, & in opere femitam factam. Virg. 4. En. v. 407. de eifd, opere omnis femita fervet. Valer. Flacc. l. 2. v. 429. Jam remi rapuere rajam flamina portant: Spumea fubfequitur fugientis femita clavi. b. e. veftigium gubernaculi undas a puppi fecantis. Plin. I. 11. c. 37. fub fin. Arteriæ, id eft fpiritus femitaæ. Claudian. I. 2. de laudib. Stilich. v. 438. quid velox femita Lunæ, Pigraque Satur ni, &c. b. e. curfus. Id. de Apono, v. 25. Herculei monftratur aratri femita. h. e. fulcus, nota, fignum. 1d. 1. 2. de rapt. Prof v. 99. de Iride. cum tramite flexo Semita difcretis interviret humi da nimbis. h. e, linea, fafcia protenfa. Sic Senec. in Troadib. v. 356. Et ftella longa femitam flamma trahens. Arifcia. De angufto freto maris, Stat. 1. Achill. v. 409. Phrixi qua femita jungi Europamque Afiamque vetat. T Eleganter Quintil. I. 5. c. ult. a med. Locuples & fpeciofa vult effe eloquentia, &c. Feratur igitur non femitis, fed campis, non uti fontes anguftis fiftulis colliguntur, fed, ut latiffimi amnes, totis vallibus fluat. T Ipfe etiam tras

[ocr errors]

M 2

mes,

>

mes

[ocr errors]
[ocr errors]

qui in utroque margine latæ & militaris viæ calcatur ab hominibus ad evitandam moleftiam jumentorum, vehiculorum, bajulorum, luti, pulveris femita eft. Plaut. Trin, 2. 4. 80. Decedam ego illi de via, de femita. Id. Curcul, 2.3. 8. Nec quifquam fit tam opulentus, qui mihi obfiftat in via quin cadat quin capite fiftat in via de femita. Senec. ep. 64: fub fin. Si confulem videro, equo defiliam, caput adaperiam, femita cedam. T De quacumque via, five lata, five angufta, fæpe ufurpant Poeta. Propert. Senec. Tragic, Claudian. &c. T Translate Cic. Verr. 4. c. 23. a med, Jam intelligetis, hanc pecuniam qua via modo vifa eft exire ab ifto, eadem femita revertiffe. Al. leg. eadem, femita revertiffe. b. e. eadem ratione, fed femita occultiore, & breviore. per la fcorciatoja, Horat. I. 1. ep. 18. v. 102. Quid pure tranquillet, honos, an dulce lucellum, An fecretum iter, & fallentis femita vita. Juvenal, fat. 10. v. 363. femita certe Tranquillæ per virtutem patet unica vitæ. Plout. Caf, 3. 5. 40. Sciens de via in femitam degredere. h. e. fciens & prudens te impedis, in arctum cogis, te induis. via enim lata eft & facilis, femita angufta & impeditior. Phedr. in prol. l. 3. v. 38. Ego porro illius femita feçi viam. b. e. illius veftigiis infiftens progreffus fum; & cum ille (Efopus) pauca quædam fcripfiffet, cogitavi plura, quam reliquerat, TQui fibi femitam non fapiunt, alteri monftrant viam. Enn. apud Cicer. in fin. l. 1. de Divin. proverbio dixit de his, qui cum fe & res fuas curare nefciant, aliis profpiciunt, è più debole il puntella, che la trave, ¶ Alta femita diéta eft fexta regio Urbis Romæ, in qua via fuit, qua ad fummum collem Quirinalem afcendebatur. V. Sex. Ruf. & P. Vi&tor. Alia eft illa, de' qua Marrial. l. 5. epigr. 23. Alta Suburrani vincenda eft femita clivi. SEMITACTUS. V. Segmentatus.

SEMITĀLIS, le, ad femitam pertinens. Dii Semitales, odio, qui in femitis colebantur, Lares Viales, Compitales, ut Mercurius Hecate, &c. Auct, carm. de Sabino inter Catal. Virg. p. m. 95. Neque ulla vota Semitalibus deis, &c.

SEMITARIUS, a, um, ad femitam pertinens, Semitarii mœchi apud Catull. carm. 37. ad Contubernal. v. 16. funt, qui meretrices triobolares confectantur, in quadriviis, & angiportis, & femitis pro

ftantes.

SEMITATIM, per femitas. Titinn, apud Charif. 1. 2. pag. 194. Putfch. Ita femitatim fugi, atque effugi patrem. SEMITATUS. V. Segmentatus, SEMITECTUS, a, um, mezzo coperto, invπos, dimidia parte ἡμικέλνπθος, contectus, male tectus, feminudus. Senec. de vita beata, c. 25. ante med. Malo pexatus & gaufapatus, quam nudis fcapulis, aut semitetis. Al. aliter leg. Apul. I. 4. Metam. Capuli carie & vetuftate femiteti. Ammian. I. 19. c. 11. ad fin. ( al. c. 25. ) Exercitus ob procurfionem fubitam femite&tus. Arnob. l. 6. pag. 209. Semitetis femoribus Diana. Martian. Capell. 1, 6. pag. 189. Sordenti pallio femiteti,

SEMITO, as, a. 1. femitis diftinguo, ut limito eft limites conftituo. Plin. l. 17. c. 22. Semper vero quintanis femitari, hoc eft ut quinto quoque palo fingulæ jugo paginæ includantur. Hæc Plin. ubi al, leg. feminari.

[ocr errors]

SEMITONIUM, ii, n. μrtóvor, Macrob. 1. 2. in fomn. Scip. c. 1. ad fin. Sonum tono minorem veteres quidem femitonium vocitare voluerunt. fed non ita accipiendum eft, ut dimidius tonus putetur : quia nec femivocalem in litteris pro medietate vocalis accipimus Deinde tonus per naturam fui in duo dividi fibi æqua non poterit. cum enim ex novenario numero conftet, novem autem nunquam æqualiter dividantur, tonus in duas dividi medietates recufat. Sed femitonium vocaverunt fonum tono minorem, quem tam parvo diftare a tono deprehenfum eft, quantum hi duo numeri inter fe diftant, id eft ducenta quadraginta tria, & ducenta quinquaginta sex.

SEMITRACTATUS, a, um trattato per la metà, o imperfettamente, ut femitractata materia, Tertull. de fuga in perfecut. c. I. SEMITREPIDUS, a, um, mezzo tremante. Apul. I. 7. Metam. Semitrepidus juxta mucrones Martios conftitutus.

SEMITRITUS, a, um, μтßas, dimidia parte tritus. Colum, l. 1. c. 6. fub fin. Quo collocata femitrita frumenta protegantur. Adde Pallad. l. 1. tit. 36.

SEMIVIĒTUS, a, um, mollis, flaccidas, languidus. Colum. I. 12. c. 16. Alii foliis vitigineis, nonnulli plataninis femivietas uvas con

tegunt.

SEMÏVIR, viri, m. mezzo uomo, xdpos, non perfecte vir, eunuchus. Ovid. 4. Met. v. 385. Quifquis in hos fontes vir venerit, exeat inde Semivir. Plin. l. 11. c. 49. Teftes homini tantum injuria, aut fponte naturæ franguntur, idque tertium ab hermaphroditis & fpadonibus femiviri genus habent. ¶ Ponitur etiam pro eo, quod media parte vir, media beftia eft. Ovid. Heroid. ep. 9. v. 141. Semivir Neffus. Id. 5. Faft. v. 380. Semivir Chiron. Id. 2. de ar. am. v. 24. Semivir bos. h. e. Minotaurus. T Translate fumitur pro effeminato, molli. Virg. 4. Æn. v. 215. Et nunc ille Paris cum femiviro comitatu. Liv. l. 33. c. 28. Qui tam atrocem cædem pertinere ad illos femiviros credebant. Adde Stat. 2. Achill. v. 363.

SEMIVIVUS, a, um, mezzo morto, semivivo, ruilwos, femimortuus. Cic. 3. Verr. c. 17. Ibi hominem ingenuum, fumo excruciatum, femi vivum reliquit. Nep. in Eumen. c. 4. Craterum ex acie femivivum elatum recreare ftuduit. Cic. I. 7. ad Attic, ep. 2. extr. Parthi repente Bibulum femivivum reliquerunt. mezzo morto di paura. Et translate Id. pro Sext. c. 59. Concionem interrogare folebat, vellent ne me redire: & cum erat reclamatum femivivis mercenariorum vo

[ocr errors]

cibus, populum R. negare dicebat. . . debilib. & nullius vigoris. Id. in Pifon. c. 14. Qui non admurmuratione, fed voce & clamore, abjecti hominis & femivivi furorem petulantiamque fregiftis. Senec, de brevit. vita, c. 13. Ille otiofus eft, cui otii fui fenfus eft hic vero femivivus, cui ad intelligendos corporis fui habitus indice opus eft. non fa d'effer vivo. SEMIVOCALIS, le, iparos, ad vocem & fermonem prope accedens. Varr. R. R. I. 1. c. 17. In tres partes inftrumenti genus dividunt, vocale, & femivocale, & mutum. vocale, in quo funt fervi: femivocale, in quo funt boves: mutum in quo funt pla uftra. Veget. 1. 3. de re milit. c. 5. fignum militare femivocale vocat cornu, buccinam, tubam: vocale verba: mutum vexilla. T Semivocales littere, femifonantes Grammaticis funt, quarum appellatio a vocali incipit, & in ipfas definit, ut ef, el, em, en, er, es, ix: mutæ quarum nomen ab ipfis incipit, & in vocalem terminatur, ut be, ce, de, pe, te, &c. Quintil. l. 1. c. 4. ( al. 6.) Confonantes a vocalibus difcernere, ipfafque eas in femivocalium numerum mutarumque partiri, Adde Prifcian. I. 1. pag. 540. Putsch. SEMIVOLUCRIS dimidia parte volucris. Semivolucres puellæ Symmacho l. 1. ep. 41. ( al. 47. ) funt Sirenes, quæ plumam pedefque avium, virginis ora gerunt, ut ait Ovid. 5. Met. v. 553. SEMIUSTULANDUS, a, um, amburendus, negligenter cremandus Suet. in Tiber. c. 75. in fi. Conclamantibus plerifque, Atellam potius deferendum, & in amphitheatro femiuftulandum. SEMIUSTULĀTUS, a um, idem quod femiuftus. Cic. pro Mil. c. 13. Tu P. Clodii cruentum cadaver ejecifti domo tu fpoliatum imaginibus, exfequiis, infeliciffimis lignis femiuftulatum nocturnis canibus dilaniandum reliquifti. Adde Varron. apud Non. c. 4. n. 76.

V. Siren.

ἡκίκαυστος

[ocr errors]
[ocr errors]

cre,

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

SEMIUSTUS, & Semuftus , a, um, mezzo abbruciato, abbroftito, nuinxvotos, μoneys, dimidia parte uftus, male uftus, ambuftus. Virg. 3. Æn. v. 578. Enceladi femiuftum fulmine corpus. Pier, in vet. exemplarib. quotquot legit, ita fcriptum reperit: al. leg. Je muftum. V. dicta in Semianimis. Sueton. in Domit. c. 15. fub fin. Evenit, ut, repentina tempeftate dejecto funere, femiuftum cadaver difcerperent canes. Ovid. Faft. 4. v. 167. Semuftamque facem vigilata nocte viator ponet. Lucan. 1. 8. v. 792. femiuftus ftipes. & lib. 10. v. 496. femiufta claffes. Stat. 12. Theb. v. 439. clypei fragmen, femuftaque nofco cingula. Sil. l. 3. v. 16. dona per ab arce Victor fumantis rapuit femufta Sagunti. T Translate Liv. 1. 22. c. 40. Se populare incendium priore confulatu femiuftum effugiffe. SEMIZONARIUS, ii, m. qui femicin&tia facit. Plaut. Aulul. 3.5.42. Strophiarii adftant, adftant femizonarii. SEMNTON, ii, n. σsuvor, herba pavonis picturis fimilis, odore eximio: fic dicta a majeftate potentiæ, ut ait Plin. l. 24. 6. 17. ΣEuvos enim eft venerabilis, colendus.

, quæ nu

SEMO, õnis, m. Semõnes erant dii ex illorum numero, qui minorum gentium dicuntur, hoc eft ex hominibus in deos relati quafi femihomines, feu femihemones (bemōnem pro homine dixit Enn. apud Prifcian. 1. 6. pag. 683. Putfch.) Fulgentius de vocib. antiqu. Semones dici voluerunt deos, quos cælo nec dignos adfcriberent propter meriti paupertatem, ficut Priapus, Vertumnus; nec terrenos eos deputare vellent, per gratiæ venerationem. Ovid. 6. Fast. v. 213. Quærebam, nonas Sanco, Fidione referrem, An tibi, Semo pater: tunc mihi Sancus ait: Cuicumque ex iftis dederis, ego mu nus habebo: Nomina trina fero. Quidam minus recte leg. An tibi femipater, &c. Liv. 1. 8. c. 20. Bona ( Vitruvii damnati ) Semoni Sanco cenfuerunt confecranda. V. Sancus. SEMODIALIS, le, femodio conftans, ut femodialis placenta, Cato R. R. c. 76. extr. Semodialis olla, Marcell. Empir, c. 16. a nied. SEMODIUS, ii, m. mezza mina, nuódiov, dimidius modius: fyncope a femimodius. Cato R. R. c. 1. Rotam aquariam unam, modium præferatum unum, femodium unum. Colum. I. 2. c. 11. extr. Cicera quatuor modiis, nonnunquam & tribus interdum etiam duobus ac femodio jugerum occupat. Martial. 1. 7. epigr. 52. Semodiufque fabæ cum vimine Picenarum. Juvenal. Sat. 14. v. 66. & tamen uno Semodio fcobis hæc emendat fervulus unus. SEMONES. V. Semo.

SEMONIA, æ, f. dea quædam apud Romanos. Macrob. I. 1. Saturn. c. 16. Apud veteres quoque qui nominaffet Salutem, Semoniam Sejam, Segetiam, Tutilinam, ferias obfervabat. SEMOTE, feparatamente, feorfum, fecreto. Marcell. Empir. c. 20. poft med. & agnofcitur a Diomede lib. 1. pag. 399. Putsch. SEMOTUS, a, um, allontanato fcoftato, feparato, azoxwprodeis, remotus, fegregatus, fecretus, feparatus. Lucret. I. 4. v. 811. quafi omni Tempore femotum fuerit, longeque remotum. Id. l. 1. ບ. 58. Semota a noftris rebus, fejunctaque longe. verf. 45. femotus a curis. lib. 2. v. 19. cura femotu' metuque. Horat. l. z ep. I. v. 21. & nifi qua terris femota, fuifque Temporibus defun&ta videt faftidit & odit. Hirt. de B. Afric. c. 2. Munitiones femotarum partium tuebantur. Cef. I. 1. B. Civ. c. 84. Colloquium petunt femoto a militibus loco. Horat. 1. 1. od. 3. v. 32. Semotique prius tarda neceffitas Leti corripuit gradum morte lontana. & Au&. dial. de Ovat. c. 2. Ut eorum difputationes, & arcana femote dictionis penitus exciperem. b. e. fecreta a vulgo, & privatim domi habita Lactant. I. 5. c. 15. a med. Quo nihil arrogantius, & nihil a fapientis ratione femotius.

[ocr errors]
[ocr errors]

SEMOVEO, es, ovi, otum, a. 2. fcoftare, feparare, allontanare, lo var via, rimuovere, amoxupiļu, removeo, fecerne, separo, fejun

go.

[ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small][merged small][ocr errors][merged small][merged small][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small][ocr errors][ocr errors][merged small]

go. Terent. Andr. 1. 1. 49. Jam ferme moriens me vocat: accessfi: vos femotæ, nos foli. Cic. 3. de Orat. c. 5. a med. Neque verba fedem habere poffunt, fi rem fubtraxeris; neque res lumen, fi verba femoveris. Id. de Harufp. refp. c. 12. extr. Qui antea voce præconis a liberis femovebantur, tuis ludis non voce, fed manu liberos a fe fegregabant. Id, 5. de Fin. c. 8. Voluptas femovenda eft. Ovid. 5. Trift. el. 7. extr. meque ipfe reduco A contemplatu femoveoque mali. Al. leg. fubmoveo.

SEMPER, fempre, fempre mai, mai sempre, tuttod), continuamente, de, omni tempore in omni vita, omne tempus ætatis, ufque Adverbium eft latiffimi ufus. Terent. Andr. 1. 1. 8. Poftquam te emi a parvulo, ut femper tibi apud me jufta & clemens fuerit fervitus, fcis. Phedr. l. 3. fab. 14. v. 10. Cito rumpes arcum, femper fi tenfum habueris. lib. 4. feb. 1. v. 5. Non femper ea funt, quæ videntur. Cic. 1. Tufcul. c. 23. Quod femper movetur, æternum eft. Virg. 5. Æn. v. 49. dies, quem femper acerbum, Semper honoratum fic dii voluiftis) habebo. Plin. l. 29. c. ult. ante med. Quod remedium pluribus femperque prodeft. T Interdum redundare videtur. Cic. pro Rofc. Amer. c. 18. Cum ruri affiduus femper vixerit. Liv. 1. 5. c. 42. Nec ullum erat tempus, quod a novæ femper cladis alicujus fpectaculo ceffaret. Carull. carm. 62. fub fin. Ibi femper omne vitæ fpatium famula fuit. Ovid. 4. Faft. v. 686. rura affiduis uvida femper aquis. ¶ Adjectivi_more Terent. Andr. 1. 2. 4. Heri femper lenitas, verebar, quorfum evaderet b. e. perpetua lenitas. V. Hyphen. Simile videtur effe illud Plin. l. 14. c. 9. Medium inter dulcia vinumque eft, quod Græci aigleucos (YEUXOS) vocant, hoc eft femper muftum. εγλεύκος

SEMPERFLORIUM, i, herba eadem quæ fempervivum. Apul. de herb. cap. 123.

SEMPERVIVA herba, eadem quæ fempervivum. Apul. de herb. c. 123. Herbæ fempervivæ folia potui dentur. Pallad. I. 1. tit. 35. Contra erucas, femina quæ fpargenda funt, fempervivæ fucco madefiant.

SEMPERVIVUM, i, n. femprevivo, lov, herbæ genus, ita dictum a perpetua viriditate, quod & aizoon Græca voce appellat Plin. l. 25. c. ult. ejufque duo genera enumerat, majus & minufculum : additque majus ab Italis vocari etiam fedum magnum, minufculum ab aliquibus fempervivum: quamquam utrumque genus uno etiam fempervivi nomine appellatur. Apul. de herb. cap. 123. SEMPITERNE, adverb. perpetuamente, femper, apud veteres. Pacuvius apud Non. c. 2. n. 778. Populoque ut fempiterne fofpitent. SEMPITERNITAS, atis, f. perpetuità. Apul. in Trismegift. Mundus ftabili fempiternitate circumvallatus.

[ocr errors]

SEMPITERNO, adverb. femper. Caro apud Charif. 1. 2. pag. 194. Putfch. Ego mihi monumenta hæc fempiterno pofui, quæ cepi. Vitruv. 1. 1. c. 5. ante med. Ea materia permanet fine vitiis utilis fempiterno. Solin. c. 35. ( al. 48. ) Tenacibus foliis fempiterno inumbrantur.

SEMPITERNUS, a, um, continuo, perpetuo, eterno fempiterno, addios, aiwnes, femper durans, perpetuus: a femper & æternus. Cic. 4. Catil. c. 9. Ignis Veftæ perpetuus & fempiternus. Plaut. Mil. 3. 3. 15. Immortalis memoria, & fempiterna. Cic. 2. de Orat. c. 40. Si barbarorum eft in diem vivere, noftra confilia fempiternum tempus fpectare debent. Id. 5. de Fin. c. 20. In omni animali appetit animus agere femper, neque ulla conditione quietem fempiternam poteft pati. Id. Catil. 4. c. 4. Vincula vero, & ea fempiterna certe ad fingularem pœnam nefarii fceleris inventa funt. prigione in vita. & Plaut. Merc. 3. 4. 2. Homo me miferior nullus eft, pinor, neque advorfa cui fint plura fempiterna. Id. Most. 1. 3. 67. Si tibi fat acceptum eft, fore vi&tum tibi fempiternum. Id. Pan. 5. 4. 84. Diis gratias agere fempiternas. T Sempiternum adverbii more. Plaut. Aulul. 2. 1. 26. Quod tibi fempiternum falutare fit procreandis liberis.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

nia horrea locus Romæ, ubi lege Gracchi frumentum publicum cuftodiebatur. Feftus.

SEMUNCIA, 2, f. mezz'oncie, unciæ dimidium, five pondus, five menfura fit. Varr. 1. 4. de L. L. c. 36. Sextula, quod fexta pars unciæ: femuncia, quod dimidia pars unciæ. Colum. l. 12. c. 21. Coadiicitur in binas urnas ligula cumulata, vel menfura femuncia bene plena falis coti. Liv. initio 1. 34. Ne qua mulier plus fe- . muncia auri haberet. Cic. pro Cacin. c. 6. ad fin. Facit heredem ex deunce & femuncia Cacinam. Colum. 1. 5. c. 1. a med. Pars vigefimaquarta (jugeri) pedes (habet) mille ducentos, hoc eft femuncia, in qua funt fcripula duodecim. T Translate Perf. fat.

SEMPRONIANUS, a, um, ad Sempronium aliquem pertinens, ut Sempronianum fenatufconfultum, Cic. 12. Fam. ep. 29. Semproniana clades, Liv. 1. 4. c. 43. h. e. accepta a C. Sempronio Atratino Cof. Reinef. in Infcript. class. 1. n. 15. putat Sempronios diatos effe, quafi Σέμφρονας #olice pro Σύμφρονας, h. e. concordes unanimes: vel quafi Ewp.pporxs, mentis compotes, prudentes modeftos. SEMPRONIUS, ii, nomen proprium civis R. V. vocem præced. Sempronia gens Romæ illuftris, familias habuit Atratinorum, & Gracchorum, qui patricii fuiffe dicuntur, & Tuditanorum, Blæforum, Sophorum, Longorum, &c. qui plebeji. In Gracchis celebres funt Tiberius & Cajus fratres, filii Ti. Sempronii Gracchi bis confulis, & Cornelia Africani majoris filiæ: qui latis contra fenatus voluntatem perniciofis legibus, juffu Patrum occifi funt. V. Gracchi, & Flor. l. 3. c. 14. 15. & Vellej. l. 2. c. 2. 3. 6. & Epitom. Liv. l. 58. & 60. T Semproniæ leges ab his propofitæ multæ fuerunt: Agraria, ne quis ex publico agro plus quingenta jugera poffideret, ifque ager plebi divideretur, exturbatis fupra eum modum veteribus dominis: Frumentaria, ut femiffe & triente in modios frumentum viritim plebi ex publico præberetur: Judiciaria, utf judicia, quæ femper antea Senatorum fuerant, ad Equites transferrentur: Militaris, ne minor annis XVII. dare nomen cogeretur : De fuffragiis, ut Sociis Latinis jus fuffragii æque ac civibus R. effet: De civitate, ut omnibus Italicis, pæne ufque Alpes, civitas daretur: De civibus R. ne quis de capite civis R. injuffu populi judicaret. Vellej. loc. cit. Epit. Liv. lib. 58. & 60. Cic. Verr. 7. c. 63. & Catil. 4. c. 5. &c. Aliæ fuere leges tum ab his propofitæ tum a M. Sempronio Trib. pleb. multis annis ante Gracchos, quas hic recenfere nimis longum effet, V. Pitifc. in Lex. ¶ Sempro

[ocr errors]

5. v. 120. fed nullo ture litabis, Hæreat in ftultis brevis ut femuncia recti. b. e. exigua pars. Afconius in Miloniana, fub fin. Bona ejus, propter alieni æris magnitudinem, femuncia venierunt . b. e. minimo pretio, numo feftertio. TEft femuncia in inftrumento ruftico apud Caton. R. R. c. 10. 11. & creditur a nonnullis effe clitella dimidio minor, quam effe folet. Vet. Gloff. KxSo, femuncia, clitella. Cato loc. cit. Sirpeas ftercorarias tres femuncias tres inftrata afinis tria. Et: Ornamenta bubus, ornamenta afinis inftrata tria, femuncias tres.

[ocr errors]

SEMUNCIALIS, le, qui menfuram, pondus, vel valorem femuncia exequat, ut femunciales affes, apud Plin. l. 33. c. 3. SEMUNCIARIUS, a, um, femuncialis. Liv. l. 7. c. 27. Semunciarium ex unciario fenus factum. prò di fei per cento. V. Uncia. SEMURINUS, a, um, ad Semurium pertinens Martial. 1. 9. epigr. 43. Campis dives Apollo Semurinis. Alii leg. fic Myrinis. V. Campe. SEMURĬUM, ii, n. campus vicinus Romæ, in quo erat templum Apollinis. Cic. Phil. 6. c. 5. & Macrob. l. 1. Saturn. c. 10. SEMUSTUS. V. Semliuftus.

[ocr errors]

SENA, æ, & in plur. Senæ, arum, f. oppidum Piceni, feu Umbria, in litore Adriatici maris, non longe a Metauro fl. a Gallis Senonibus conditum, ut ex Polybio conftat lib. 2. Hinc Sil. l. 8. v. 455. Et Clanis, & Rubico, & Senonum de nomine Senæ. Al. leg. Sena. Id. l. 15. v. 555. qua Sena relictum Gallorum a populis fervat per

[ocr errors]
[ocr errors]

fæcula nomen . Adde Lucan. 1. 2. v. 407. ¶ Plin. l. 3. c. 14. Senogalliam vocat, Itali nunc Sinigaglia. T Item oppidum Hetruriæ, inter Romam & Florentiam, Siena. Hanc Plin. l. 3. c. 5. ante med. Senenfem coloniam appellat. SENACULUM, li, palazzo di configlio, Beλdro, locus ubi Senatores conveniebant, feu ubi confultandi gratia confiftebant: quemadmodum locus, ubi coenarent, cœnaculum vocabatur. Varr. 1. 4. de L. L. c. 32. a med. Senaculum fupra Græcoftafim, ubi ædes Concordiæ, & bafilica Opimia. Senaculum vocatum, ubi Senatus, aut ubi feniores confifterent: dictum ut yspsolx apud Græcos. Adde Feft. mox afferendum. T Differt a Curia. Valer. Max. 1. 2. c. 2. n. 6. Sed ut a luxu perditis moribus ad feveriffima majorum inftituta tranfgrediar, antea Senatus affiduam ftationem eo loci peragebat, qui hodie quoque Senaculum appellatur, nec exfpectabat, ut edicto contraheretur, fed inde citatus protinus in Curiam veniebat, ambiguæ laudis civem exiftimans, qui debitis Reipub. officiis non fua fponte, fed juffus fungeretur, quia quicquid imperio cogitur, exigenti magis quam præftanti, acceptum refertur. T Aliquando Senaculum, & Curia promifcue a Grammaticis accipiuntur. In hac acceptione tria Senacula Romæ fuerunt, quæ a Fefto his verbis numerantur: Senacula tria fuiffe Romæ, in quibus Senatus haberi folitus fit, memoriæ prodidit Nicoftratus in libro, qui infcribitur, De Senatu habendo: unum ubi nunc eft ædis Concordiæ, Capitolium, & Forum, in quo folebant Magiftratus dumtaxat cum fenioribus deliberare alterum ad portam Capenam: tertium citra ( al. intra) ædem Bellone,in quo exterarum nationum Legatis quos in Urbem admittere nolebant, Senatus dabatur. ¶ Etiam Heliogabalus fecit mulieribus Senaculum, ubi folemnibus faltem diebus conventus fieret matronalis, ut in ejus vita prodit Lampridius cap. 4. Adde Vopifc. in Aurelian. c. 49. SENARIOLUS, a, um, diminut. a fenarius, ut Verfus fenarioli . Cic. 5. Tufcul. c. 23. Tenebam etiam quofdam fenariolos, quos in ejus monumento effe infcriptos acceperam. SENARIUS, a, um, fenario, &ntaños, qui conftat fex rebus, ut verfus fenarii, qui conftant fex pedibus. Cic. in Orat. c. 55. Comicorum fenarii propter fimilitudinem fermonis fic fæpe abjecti funt ut nonnunquam vix in his numerus & verfus intelligi poffit. SENATOR, oris, m. Senatore, repaciasn's, Bars, Senatores erant viri primi & fupremi ordinis, qui Rempublicam prudentia & auEtoritate una cum Regibus vel Magiftratibus, vel Imperatoribus, fuam in rebus gravioribus fententiam dicendo, gubernabant. Feftus: Senatores a fenectute dici fatis conftat, quos initio Romulus elegit centum, quorum confilio Rempublicam adminiftraret. Itaque etiam Patres appellati funt, & nunc, cum Senatores adeffe jubentur, quibufque in Senatu fententiam dicere licet: quia ii, qui poft luftrum conditum ex junioribus Magiftratum ceperunt, & in Senatu fententiam dicunt, & non vocantur Senatores ante, quam in fenioribus funt cenfi. Cic. 3. de Legib. c. 18. Eft enim ipfe Senator is cujus non ad auditorem referatur animus, fed qui per fe ipfe fpeAtari velit. Huic juffa tria funt, ut adfit. nam gravitatem res habet, cum frequens ordo eft: ut loco dicat, ideft rogatus: ut modo, ne fit infinitus. Nam brevitas, non modo Senatoris, fed etiam Oratoris magna laus eft in fententia. T Primi Senatores Romæ ab rege Romulo centum creati funt pfo, vel certe a fubfecutis regibus milit. confulari poteftate, & maxime

deinde alii adjecti vel ab iitem a Confulibus, Tribunis a Cenforibus. V. Pater, & Con

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Confcriptus. Legebantur tum ex ordine patricio, tum ex equeftri & plebejo, ut Feft. docet in Preteriti, & in Qui patres: & colligitur etiam ex Liv. 1. 5: 6. 12. ad fin. & lib. 23. c. 32. Præter hos in Senatum admittebantur etiam ii, qui licet nondum a Cenforibus in Senatum lecti effent, nec Senatores dicerentur, tamen ob geftos Migiftratus, præturam, confulatum, &c. jus dicendæ fententiæ in Senatu habebant. Gell. l. 3. c. 18. Senatorum numerus poft : C primos auctus eft fub regibus ad CC. Tempore C. Gracchi erant CCC. ut eft in Epift. Livii lib. 60. Is DC Equites adjicere voluit, fed non obtinuit. Sulla dictatore fupra CCCC fuere. V. Cic. Attic. 1. 1. ep. 14. a med. Cæfar dictator auxit ufque ad DCCCC. Triumviri poft ejus mortem ufque ad CIO. fed diminuit Auguftus, & ad DC. redegit, ut Sueton. c. 35. narrat. Cenfus Senatorius duplo major fuit equeftri. Decebat enim ampliffimum ordinem cum dignitate teneri. Etas quænam fuerit, incertum. Probabile eft fuiffe poft Quæfturam. Quæfturæ ftatutus erat annus vigefimus feptimus. Trigefimus igitur circiter fuerit ætas fenatoria. Sunt tamen qui putant, vigefimumquintum ingrediendæ curiæ fatis fuiffe: inter quos Lipf. in Tacit. Poft fexagefimum quintum annum non cogebantur Senatores in Senatum venire, nec vetabantur, inquit Senec. 1. 1. controverf. 8. ante med. Apud Senec. alter. de brevit. vite, c. ult. ponitur annus fexagefimus. T Senatorum ornamenta erant tunica lati clavi, quam in luctu deponebant, & fi patricii effent ) luna in calceis jura, fedendi in orchestra ludis fpectandis, & epulas publice habendi in Capitolio. Cic. pro Cluent. c. 47. a med. Phil. 13. c. 13. de Harufp. refp. c. 12. & pro C. Cornel. apud Afcon. Sueton. in Caf. c. 8o. & in Aug. c. 35. 94. ad fin. & Gell. I. 12. c. 8. V. Clavus, Orchestra, Luna. Senator femin. gen. V.

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

Balneator. SENATORIUS, a, um, Senatorio, Bohdans, ad Senatorem pertinens. Cic. Verr. 3. c. 2. Socios, leges, rempubl. Senatorio confilio maxime poffe defendi. Id. pro Flacc. c. 18. Lyfanias adeptus eft ordinem Senatorium. Id. pro leg. Manil. c. 21. Cujus a Senatorio gradu ætas longe abeffet. Id. in fragm. pro Cornel. apud Afcon. Senatoria fubfellia a populari confeffu ( in ludis ) feparare. Id. initio Tufcul. 1. Senatoriis muneribus liberatus. Quintil. l. 11. c. 1. circa med. Aliud dicendi genus pofcit gravitas Senatoria, aliud aura popularis. Sueton. in Claud. c. 24. Senatoria dignitas. cap. 25. domus. b. e. quam Senator habitat. Id. in Vefpaf. c. 17. Senatorius cenfus. Tacit. 4. Ann. c. 42. extr. Albo Senatorio eradere aliquem. Gell. l. 14. c. 8. Senatoria atas. Id. l. 12. c. 1. Is erat loci Sena torii ex familia nobiliore. Id. l. 4. c. 1o. Liber de officio Senatorio. Plin. in Paneg. c. 2. ad fin. Quid tam civile, tam Senatorium, quam, &c.? Salluft. Orat. 2. ad Caf. de republ. Ordin. c. 11.. fub fin. Homines nobiles cum paucis Senatoriis. h. e. Senatoribus. SENĀTUS, tus, &ti, m. Senato, Configlio, Bλ, Tepeoiz, ordo virorum, quorum confilio refpublica regitur: a fenibus dictus, quia fene&tus aptiffima eft confilio dando. Cic. de Senect. c. 6. Confilium, ratio, fententia nifi effent in fenibus non fummum confilium majores noftri appellaffent Senatum. Apud Lacedæmonios quidem ii, qui ampliffimum magiftratum gerunt, ut funt, fic etiam nominantur fenes. b. e. y pertes. Ovid. 5. Faft. v. 63. Nec nifi poft annos patuit tunc Curia feros: Nomen & a fenibus mite Senatus erat. Cic. pro Sext. c. 65. ad fin. Senatus reipublicæ cuftos, præfes, propugnator Id. de Harufp. refp. c. 27. Senatus princeps falutis mentifque publicæ. Id. pro Sull. c. 23. Cum in Capitolium nos Senatum convocaffemus. Id. Fam. 5. cp. 2. ante med. cogere. Liv. I. 3. c. 38. a med. vocare. Cic. 3. de Orat. c. 1. Senatus frequens vocatu. Drufi, in Curiam venit. Id. Fam. 12. ep. 25. Eo die non fuit Senatus, neque poftero. non fi tenne Configlio. & Sueton. in Cef. c. 88. Senatum agere. tener Configlio. & Cic. 1. Fam. ep. 4. Senatus haberi ante calend. Febr. per legem Papiam non poteft 1 Id. pro Flacc. c. 18. Venire in Senatum. b. e. Senatorem fieri. Id. Verr. 6. c. 65. Senatum, dimittere. Id. Q. Fr. ep. 1. 1. 2. mittere. Liv. 1. 3. c. 38. confulere. b. e. ad Senatum referre. Cic. de Senet. c. 12. ad fin. aliquem e Senatu ejicere. Id. pro Cluent. c. 43. Senatu movere. Id. pro Dom. c. 31. Legere in Senatum. b. e. Senatorem creare. Sueton. in Caf. c. 8o. allègere in Senatum. Liv. l. 9. c. 29. legere Senatum. b. e. Senatorum nomina recitare: quod erat Cenforum. V. Lego, is. & Cic. Verr. 4. c. 49. a med. Senatum cooptare. Sueton. in Caf. c. 8o. extr. Senatum edicere in Pompeji curiam. Cef. 1. 3. B. Gall. c. 16. extr. Omni Senatu necato, reliquos fub corona vendidit. ¶ Dari Senatus dicebatur, cum legati in Senatu audiebantur. Nep. in Annib. c. 23. Cic. 2. ad Q. Fr. ep. 13. Salluft. in Jug. c. 13. extr. & Liv. fæpe. T Senatus legitimus, & indi&tus quid fit, V. in Indictus. T Eft etiam locus, ubi Senatores coeunt, Curia. Cic. Catil. 1. c. 1. Hic tamen vivit. vivit? immo vero etiam in Senatum venit. Id. in fragm. apud Quintil. 1. 9. c. 3. circa med. Qui indicabantur, eos vocari cuftodiri, ad Senatum adduci juffi in Senatu funt pofiti. Id. 4. Acad. c. 45. Cum Carneades & Diogenes ad Senatum in Capitolio ftarent. Sueton. in Claud. c. 25. ad fin. In Senatu federe. b. e. in orchestra inter Senatores. Id. in Ner. c. 12. a med. Deinde in orcheftram Senatumque defcendit. De altera declin. Quintil. 1. 1. c. 6. ( al. 10.) a med. Quid de aliis dicam, cum, Senatus, พร ui, an Senatus, ti, to faciat, incertum fit? Cic. in Divin. Verr. c. 5. Quod in unaquaque re beneficio Senati populique R. juris habui, id tu mihi eripuifti. Salluft. in Catil. c. 31. 37. 57. & in fragm. apud Donat. ad Terent. Andr. 2. 2. 28. Senati decretum. Plaut. Caf. 3. 2. 6. & Epid. 2. 2. 5. Senati columen præfidium popli. Sifenn. apud Non. c. 8. n. 10. Ex Senati confulto, Ciceronis locum ita recitat etiam Charif. I. 1. pag. 116. Putsch. ( cui

[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]
[ocr errors]

addunt alii 1. 2. Fam. ep. 7. fub fin. Ut fenati confultum & leges defendas.) Sunt tamen MSS. in quibus beneficio Senatus legitur Etiam Senatuis in genitivo olim dictum eft. C. Fann. apud Charif. ibid. Senatuis confulta. Adde Sifenn. apud Non. loc. cit. Translate Plaut. Moftell. 3. 1. 158. Huc conceffero, dum mihi Senatum confilii in cor convoco. Epid. 1. 2. 56. Jam Senatum convocabo in corde confiliarium. Id. Moftell. 5. 1. 8. Capio confilium, ut Senatum congerronum convocem: quem cum convocavi atque illi me e Senatu fegregant. Adde Mil. 2. 6. fub fin. SENATUS auctoritas. V. in fequenti dictione.. SENATUSCONSULTUM, ti, n. decreto del Senato, parte prefa in Senato, Boux, fententia & decretum Senatus. Pompon. Dig. lib. 1. tit. 2. leg. 2. ante med. Quia difficile plebs convenire cœpit neceffitas ipfa curam reipublicæ ad Senatum deduxit: ita cæpit Senatus fe interponere : & quidquid conftituiffet, obfervabatur: idque jus appellatur Senatufconfultum. Cic. Catil. 1. c. 1. in fi. Habemus Senatufconfultum in te, Catilina, vehemens & grave. Id. 2. ad 2. Fr. ep. 8. ad fin. Senatufconfultum eft factum de ambitu in Afranii fententiam. ep. 3. Ad Apollinis Senatufconfultum factum eft ea quæ facta effent a. d. VIII. id. contra rempubl. effe facta. & ibid. Eodem die Senatufconfultum factum eft, ut fodalitates decuriatique difcederent: lexque de iis ferretur, ut &c. Id. fub fin. ep. 7. 1. 2. Fam. Ut Senati confultum & leges defendas. Al. leg. Senatus. V. Senatus. Id. Phil. 11. c. 12. extr. Interea provinciæ ab iis, a quibus obtinentur, obtineantur, quoad cuique ex Senatuf confulto fucceffum fit. Vopifc. in Aurel. c. 20. Aliis manus porrigentibus, aliis pedibus in fententiam euntibus, plerifque verbo confentientibus, conditum eft Senatufconfultum. T Formulam S. C.

habes apud Cicer. Phil. 5. c. 13. & in epift. 8. Calii ad Cic. Fam. 8. & apud Gell. I. 15. c. 11. Macrob. 1. 1. Saturn. c. 12. & Frontin. de aquæduct. artic. 127. Etiam Senatus au&toritas decretum Senatus erat: cum eo tamen difcrimine, quod cum Senatus legitimus, id eft quo loco, die, numero, & a quo magiftratu oporteret, habitus, quippiam decreverat, tum, fi tribunorum plebis nemo intercedebat, rata Senatus voluntas erat, & Senatufconfultum dicebatur, eoque infcriptum publicis tabulis confignabatur, & ad Erarium deferebatur. Sin quippiam horum deerat, infirmum illud decretum erat, nec Senatufconfultum, fed auctoritas vocabatur, propterea quod auctoritatem quandam publicis tabulis teftata Senatus voluntas habere videbatur. In formul. S. C. apud Cal. ad Cicer. 8. Fam. ep. 8. Siquis huic S. C. intercefferit, Senatui placere, auctoritatem perfcribi, & de ea re ad Senatum populumque referri. Cic. Fam. 1. ep. 7. ante med. Senatufconfultum nullum exftat, quo reductio regis Alexandrini tibi adempta fit; eaque, quæ de ca fcripta eft, auctoritas, cui fcis interceffum effe, tantam vim habet ut magis iratorum hominum ftudium, quam conftantis Senatus confilium effe videatur. Liv. l. 4. c. 57. Si quis intercedat Senatusconfulto, auctoritate fe fore contentum. Sueton. in Aug. c. 94. Senatum cenfuiffe, ne quis illo anno genitus educaretur: eos, qui gravidas uxores haberent, curaffe, ne Senatufconfultum ad Erarium deferretur. T Interdum tamen Senatus auctoritas S. C. fignificat. Cic. pro Dom. c. 37. Ex Senatus auctoritate & Senatum & omnes bonos meæ falutis caufa mutata vefte vidi. Ex ejus autem orat. pro Planc. c. 35. & pro Sext. c. 11. 12. aperte colligitur de ea re S. C. factum fuiffe. Id. 2. de Legib. c. 15. Senatus au&toritas de Bacchanalibus. Ex Livio autem conftat, Senatus illud confultum fuiffe. Adde Fam. 11. ep. 7. & lib. 15. ep. 2. T De

S. C. tacito V. Tacitus.

SENECA, æ, m. Zevixxs, nomen duorum in litteris illuftrium virorum. M. Annæus 'Seneca Rhetor Cordubenfis, equeftris ordinis, fub Augufto & Tiberio vixit. Ejus funt Suaforiæ, Declamationes, feu Controverfiæ, & Excerpta, in quibus plurium au&torum utriufque Linguæ dicta, fententias, divifiones, colores collegit, & inter fe contulit. Stilus eft ea ætate dignus, licet Hifpani hominis.

,

Tres habuit filios, M. Annæum Novatum (qui adoptatus a Junio Gallione, Junius Annæus Gallio poftea dictus eft) L. Annæum Senecam, & L. Annæum Melam: quorum fecundus ftudio Philofophiæ, & fcriptorum gravitate patri longe antecelluit. Romam puer translatus Quæfturam geffit, & Præturam, & fortaffe etiam Confulatum. (V. Lipf. in ejus vita c. 4.) Sub Claudio in Corficam exfilio pulfus, quafi unus ex mochis Julia Germanici filiæ, poft annos circiter octo, Agrippinæ Neronis matris ope reductus, & ipfi Neroni magifter appofitus, claritudine ftudiorum, ingenti divitiarumn copia & potentia valde inclaruit. Sufpicione conjurationis in difcipulum Imperatorem, ab eo ada&tus ad mortem, incifis venis periit annos natus circiter LXIII. A. C. LXV. Vide Tacit. 15. Annal. cap. 60. Vitam ejus accurate fcripfere Lipfius, A. Schottus & M. Ant. Delrio. Laudant Hieronym. de vir. illuftr. Tacit. multis in loc. Colum. 1. 3. c. 3. Plin. l. 14. c. 4. alter l. 5. epift. 3. Juvenal. Martial. Tertull. Sidon. Ejus fcripta ( quæ multa hodie exftant non tamen omnia) leguntur ab omnibus, non item probantur. Quintil. 1. 10. c. I. ad fin. Ex induftria Senecam in omni genere eloquentiæ diftuli , propter vulgatam falfo de me opinionem, qua damnare & invifum quoque habere fum creditus. Quod accidit mihi dum corruptum & omnibus vitiis fractum dicendi genus revocare ad feveriora judicia contendo. Tum autem folus hic fere in manibus adolefcentium fuit. Quem non equidem omnino conabar excutere fed potioribus præferri non finebam, &c. Lege reliqua ufque ad fin. cap. Gell. l. 12. c. 2. De Annæo Seneca partim exiftimant, ut de fcriptore minime utili, cujus libros attingere nullum pretium operæ fit: quod oratio ejus vulgaris videatur, & protrita; res atque fententia aut ut inepto, inanique impetu fat, aut ut levi

eum,

[ocr errors]
[ocr errors]

&

1

« НазадПродовжити »