SARCULÄTUS , a, um , farchiato , farriendo
Romano, v. 264. Nata in hortis farculatis.
SARCÜLO, as, a. 1. farchiare , farcbiellare , rw&»« , fàrculo fodio ,
farrio. Pallad. in Januar. tit. 9. Serenis diebus funt farculanda fru-
menta. & mox . Si ficcas, fegetes farculaveris . Id. in 08tobri , tjt.
1 1. Sinapi farculari debet affidue , ut refpergatur pulvere, quo fo-
vetur.
SARCÜLUM, li, n. fepius quam Sarculus, li , m. farchio , farchiello ,
wwx^t'c, a xxxtwtwpiov, ferramentum rufticum, quo terra leviter fodi-
tur, farritur , & ab inutilibus herbis purgatur : a farriendo. Sarcu-
los ßmplicer , & hicornes memorat Pallad. tit. ult. l. 1. A marra &
ligone differt , quia his levius terram ferit . ( Unde montanæ gen-
tes farculis arant , ut eß apud Plin. l. 18. c. 19. quia lapidum cre-
britas alte infigerc vetat vomerem aut ligonem . ) Cum his tamen
confundit Horat. cum ait 1. 1. od. 1. v. 1 1. patrios findere farculo
agros . Nam per fynecdochen omne ruftici ferramenti genus intelli-
git . Colum. l. 1 o. v. 91. Tunc quoque trita folo fplendentia farcu-
la. fumat. Id. l. z. c. 1 1. ad fin. Minimis aratris profcindunt , atque
ita jaciunt femina, & farculis adobruunt . Plin. /. 18. c. 26. circa
med. Fabam levi farculo purgare verius quam fodere. & cap. 7. fub
fìn. Hordeum farculo feri dicunt fapientes agricolæ : propterea ce-
lerrime redit . Id. l. 19. c. 6. a med. Sarculo leviter convelluntur
radices. Id. l. 17. c. 26. fub fin. Riguus pro farculo eft . b. e. ri-
vus circa vites dedu&tus , herbas nec ins, farculi vicem praeftat.
SARDA , ae , f. pifcis ex genere pelamidum, cujus multus ufus in fal-
famentis. Eft enim pelamis longa , ex Oceano veniens , ut Plin. c.
ult. l. 32. docet. Id. ibid. c. 5. Contra prefteris morfum farda pro-
de(t. V. Pelam is . VI Item gemma fcalpturæ utiliffima , primum
Sardibus reperta, fed laudatiffima circa Babyloniam , cum lapicidi-
næ quædam aperirentur, hærens in faxo cordis modo. Invenitur et-
jam compluribus aliis locis in Paro , in Affo , circa Egyptum , &
Leucada Epiri ( & Sardinia Kirchero tefte ) nec fuit alia gemma
apud antiquos ufu frequentior. Plin. l. 37. c, 7. ad fin. Quidam pu-
tant , a noftris dici corniòla .
SARDACHÄTES, ae , m. σαρδxx & tw; , fpecies achatae , fimilitudinem
cum farda gemma habentis. Plin. imitio cap. 1o. l. 37.
SARDANAPALICUS, a , um, adje&. a Sardanapalo . Sidom. 1. z. ep.
1 3. a med. Sardanapalicum in morem prandere.
SARDANAPÂLUS , li , m. Σx;èzvzrz^og , poftremus Affyriorum rex ,
adeo corruptæ vitae , & libidinum deliciarumque affluentis, ut inter
mulieres gynæceo abditus viveret , & muliebri vefte indutus cum iis
purpuram neret . Quo habitu ab Arba&o Medis praepofito inventus ,
conjuratione principum fa&a , bello petitus , & prœlio vi&us , in
regiam fe recepit , exftru&taque pyra , & fe , & divitias fuas cre-
mavit. Jußin. l. 1. c. 3. & Vellej. l. 1. c. 6. Addit Cic. 5. Tufcul.
c. 33. incidi juffiffe in bufto: Hæc habeo, quæ edi, quæque exfatu-
rata libido Haufit : at illa jacent multa & præclara reliéta . Quid
aliud, inquit Ariftoteles , in bovis , non in regis fepulcro infcribe-
res ? Juvenal. fat. 1 o. v. 36o. & potiores Herculis ærumnas cre-
dat, faevofque labores Et Venere , & cœnis & plumis Sardanapali.
0 vid. in Ibim , v. 3 1 3. Inque pyram tecum cariffima pignora mit-
tas : Quam finem vitae Sardanapalus habet . “| Tranfiit in no-
mem cujufcumque mollioris. Martial. l. 1 1. epigr. 1 2. Te potare de-
cet gemma , qui Mentora frangis In fcaphium moechae , Sardanapa-
le , tuae .
SARDÄRE, intelligere fignificat. Naevius : quod Bruti nec fatis farda-
re queunt. Feffus . Dacerius conjicit effe a Sardis , qui olim habe-
bantur verfipelles.
SARDI, orum , m. popoli della Sardegna , Sardiniae populi. Sardi vena-
/er , proverb. eft diétum de hominibus inprobis , & nullius pretii .
Aurel. Vi&. de Vir. illußr. c. 57. de T. Sempronio Graccho . Prætor
Galliam domuit , Conful Hifpaniam , altero confulatu Sardiniam :
tantumque captivorum adduxit , ut longa venditione res in prover-
bium veniret , Sardi venales. Cic. Fam. 7. ep. 24. Habes Sardos ve-
males, alium alio nequiorem . Feßus : Sardi venales, alius alio ne-
quior. Ex hoc natum proverbium videtur , quod ludis Capitolinis ,
qui fiunt a vicinis praetextatis, au&io Vejentium fieri folet ; in qua
noviffimus quifque deterrimus producitur a præcone fenex , cum to-
ga prætexta , bullaque aurea : quo cultu reges foliti funt effe Etru-
fcorum, qui Sardi appellantur , quia Etrufca gens orta eft Sardibus
ex Lydia.. Tyrrhenus enim inde profe&us cum magna manu eorum
occupavit eam partem Italiæ , quæ nunc vocatur Etruria . At Sin-
nius Capito ait , Ti. Gracchum confulem , collegam P. Valerii Fal-
tonis , Sardiniam Corficamque fubegiffe , nec prædæ quidquam aliud,
quam mancipia, captum , quorum viliffima multitudo fuerit . Hæc
Feßur.
SARDIÄNUS, a, um , Σxpàtz,3; , ad Sardes urbem Lydiæ pertinens .
V. Sardis. Cic. Fam. 13. ep. 55. Eum cum Sardianis habere contro-
verfiam, fcis. Plin. l. 5. c. 29. ante med. Sardiana jurifdi&io . Id.
l. 15. c. 23. Caftaneae Sardibus provenere primum : ideo apud Græ-
cos Sardianos balamos appellant. *J Sardiani , orum , Sardium
cives & incolae. Cic. 13. Fam. ep. 53.
SARDINA, æ, f. vel
SARDINIA , ae , f. fardella, Aptar«, genus pifcis , a Sardinia inf. Colum.
l. 8. c. ult. a med. Tabentes haleculas , & falibus exefam chalci-
dem, putremque fardiniam . Al. leg. fardinam.
SARDINIA, ae , f. Sardegna , >«y%, $x;3& , inf. ingens Italiæ , inter
mare Tyrrhenum , & Balearicum. Strabo, & Solin. cap. 4. (al. 1o.)
& Sil. l. 13. v. 359. (. ubi multa de ea) fcribunt , nomen acce-
piffe a Sardo Herculis filio , qui e Libya veniens cüm multitudine
colomorum infulam occupavit .' Antea Græce I°xv?rx vocabatur , ab
effigie zè fxre , veftigii , foleae , h, e. imae partis pedis humani. Si-

Sensayii. Tertull. in Apolog. c. ult. Licet nunc farmentitios , & femaxios appelletis, quia ad ftipitem dimidii axis revin£ti , fàrmentorum ambitu exurimur. Al. leg. farmentarii , & femiaxii. SARMENTOSUS , a , um , fermentofo , w^»w&wX»; , farmentis abundans. Plin. l. 25. c. 1 1. ad fin. Pfyllion radice tenui , fupervacua , farmentofum , fabae granis in cacuminibus. SARMENTUM, ti , n. fermento , potatura , ramo fecco tagliato, wAjax , o;Vyznoy, virga, ramus tenuis fupervacuus, a vite ab άλέj abfcindendus, & igni accendendo áptus . Fejfus : Sarpta vinea, putata, id eft pura fa&a. virgulæ enim reli&tae impedimento vitibus folent effe : quæ ideo abfcinduntur . Inde etiam farmenta Scriptores dici putant . Sarpere enim Antiqui pro purgare dicebant . Cic. de Sene&#. cap. 15. Vitem ferpentem multiplici lapfu , ferro amputans coercet ars agricolarum , ne filvefcat farmentis, & in omnes partes nimia fundatür. Colum. l. 5. c. 5. a med. Inutilia farmenta,decidere. Liv. l. 22. c. 16. ad fin. Faces , fafcefque virgarum , atque arida farmenta praeligantur cornibus boum . Cic. 3. Verr. c. 27. Ligna & farmenta circumdare , ignemque fubjicere cœperunt . Caef. l. 3. B. Gall. cap. 18. extr. Sarmentis virgultifque colle&tis, quibus foffas compleant, ad caftra pergunt. Sil. /. 7. v. 314. Sarmentique leves fronti religare maniplos . συνε»8ov 8 pro farmentorum. 4I Dicitur etiam de virgis aliarum plantarum . Plin. l. 12. c. 25. ante med. de balfamo. Et farmenta quoque in merce funt . Id. l. 22. c. 25. * med. Ciceris folia & farmenta deco&a . Solin. cap. 33. ( a). 46. ) ante med. Arabes farmentis myrrhæ ignes fovent. •I Item de palmite, pampino , flagello viti adhærente, tralcio . Cic. de Sene&. c. 15. Exfillit tanquam ad articulos farmentorum ea , quæ gemma dicitur . Varr. l. 1. R. R. c. 31. Pampinare e(t ex farmento coles, qui nati funt decerpere. Colum. l. 3. c. 1o. Numerus uvarum , qui confpicitur in produétiffimo farmento. “T Videtur dici etiam de pediculis , ex quibus acini uyarum pendent . Plin. l. 23. c. 1. Sarmenta earum, in quibus acini fuere, adftringendi vim habent. SARNUS, i , m. Sarno, fluvius Campaniae , Pompejos alluens, ibique in mare influens . Stat. 1. 1. filv. 2. v. 265. Nec Pompejani placeant magis otia Sarni . Plin. l. 3. c. 5. a med. Virg. Æn. 7. v.

fuerint Tyriorum inventum , ficut Phrygiae Phrygiorum . In Infcriptione Adelpbor. Terentii : Modos fecit Flaccus Claudi tibiis Sarranis . Servius ad illud Virg. 9. Æm. v. 618. biforem dat tibia cantum : Tibiae, inquit, aut Sarranæ dicuntur, quæ funt pares, & æquales habent cavernas : aut Phrygiae, quæ & impares funt , & inaequales habent cavernas . Ergo biforem , diffonum, diffimilemque . non enim funt pari modulatione compofitae . ut enim ait Varro , Tibia Phrygia dextra unum foramen habet , finiftra duo : quorum unum acutum fonum habet, alterum gravem. Hæc Servius : de quibus^fufe difputat Manut. de quæfit. per epif?. claff. 3. ep. 4. Sunt qui leg. Serrane, & a ferra di&tas putant , quafi acuto fono , & ftridorem ferræ , cum acuitur, imitante. Sed hoc minus placet. *] Sæpe refertur ad purpuram. Virg. z. Georg. v. 5o6. Ut gemma bibat , 3. Sarrano dormiat oftro. Juvenal. fat. 1 o. v. 38. & pi&ae Sarrana ferentem Ex humeris aulæa togae. Sil. 1. 13. v. 2o5. Sarrano murice fulgens . Sidom. carm. z. v. 5. humerofque ex more priorum Includat Sarrana chlamys . Colum. l. 1 o. v. 287. Jam rofa mitefcit. Sarrano clarior oftro . Id. /. 9. c. 4. a med. Sarranæ violae . h. e. coloris purpurei. “T Item ad Carthaginienfes , qui Tyro oriundi. Sil. l. 6. v. 468. Sarrana Juno . fcil. quia Carthagine præcipue colebatur , ut Id. l. 1. v. 26. & Virg. 1. AEn. v. 19. docent . Sil. 1. 9. v. 3 1 9. Sarrana manus. h. e. Pœni. Sic lib. 7. v. 432. Sarranus navita. & lib. 8. v. 46. Sarrana numina. SARRÄPIS, is, m. idem qui Serapis deus £gyptiorum . Plaut. Poem.

5. S. 33. saääsís, um , populi Campaniae , Sarno amni vicini , a quo & nomen accepiffe putantur. Virg. 7. £n. v. 738. SARRIO, & Sario, is, rivi , & rii, & rui, ritum , a. 4. farchiare , ßotw»/%» , wxxx¥%», eft farculare , hoc eft herbas inutiles inter fegetem fuccrefcentes farculo evellere , & purgare , fegetes leviter fcalgendo a noxiis herbis farculo purgare. Differt a ruacare , quia hoc fit manu, farrire ferramento. Item ab occare, quia hoc eft grandes terrae glebas contundere , ut pulvere femina ja&ta cooperiantur, farrire eft herbas inutiles inter fegetem fuccrefcentes farculo evellere . I)einde occare poftremum eft in agro colendo, farrire eft primum poft enatas fruges. Fit enim , cum feges eft in herba. Prius enim rüftici terram vertunt , hinc ferunt , inde occant , tum farriunt. Plaut. Capt. 3. §. 5. Nam femper occant prius , quam farriunt ruftici . Varr. l. 1. de R. R. c. 29. Prata purgari , fali&a feri , fegetes farriri . Plin. l. 18. c. 21. Qui farriet , caveat, ne frumenti radices effodiat , Colum. /. 1 1. c. 2. poff imjr. Fabam farriviffe nimium teneram, non expedit. Id. l. z. c. 1 1. Ligneis raftris locus farriendus, & identidem runcandus eft . TCato R. R. c. 161. Ne ante farueris , quam afparagus natus erit , ne in fariendo radices laedas . Al. leg. farieris, Martial. /. 3. epigr. 93. ad fin. Sarrire faxum. h. e. inutiliter laborare, operain perdere . SARRITÍO, & Saritio , onis, f. farcbianuento , farchiatura , α «αλι τις , -«z^trv&s , a£tus farriendi, farculatio . Quid a runcatione differat , V. in Runco : quid ab occatione V. in voce præced. Colum. l. z. c. 1 2. Pera&a fementi , fequens cura eft farritionis . & paulo poß. Simul ac primum farritionem pati queant fegetes . & mox. Plana farritione terram permovere . Id. l. 1 1. c. 2. pofl imit. Adorei , & tritici tempeftiva farritio eft , cum enata frumenta quatuor fibrarum effe coeperunt. SARRITOR, & Saritor , oris, m. farcbiatore , awx^sS: , qui farrit , fartor . Colum. l. 2. c. 1 3. Tritici modii quatuor bubulcorum operas occupant quatuor, occatoris unam ,' farritoris duas. •] Pro occatore . Varr. l. 1. R. R. c. 29. Id genus prædii per faritores occare folent, fi quæ in porcis reli&tae grandiores funt glebæ . V. Imporcutor. SARRITORIUS, a, um , ad farriendum pertinens. Colum. l. 2. c. 13. Hordei modii quinque operas tres exigunt , occatoriam unam , fafritoriam unam , &c. SARRITÜR A, æ, f. idem ac farritio. Coluni. l. 1 1. c. z. ante med. Sarritura quoque frumentorum iteratur egregie. SARRITUS, a, um , farcbiato , qxxx: r3&: , farculo purgatus . Colum. l. 2. c. 12. fu# fin. Seges ferius farrita corrumpitur . Al. leg. farta. Plin. l. 18. c. 17. ante med. Fabam ter farritam modium fra&ae e modio folidæ reddere. Hoc ita explicat Colum. l. z. c. 12. a med. Comperimus , fabæ frefae & expurgatæ modium paene tam plenum effe , quam integræ. SARSINAS, atis, & Sarfinâtis, is, omn. gen. ( V. Capema s ) qui eft ex Sarfina , oppido Umbriæ ad Sapim fluvium . Plaut. Mofell. 3. 2. 93. Sarfinatis ecqua eft , fi Unibram non habes ? Imfcript. apud Gruter. pag. 1 o95. m. 2. Curator Sarfinatium . Plin. l. 3. c. 14. a med. Sentinates , Sarfinates , Spoletini. “I De oppido Martial. l. 9. epigr. 59. Nec tua Bajanas Sarfina malit aquas . Sil. l. 8. v. 463. Sarfina dives la&is . Al. leg. Saffma . Sic Saffnas pro Sarfinas. IMartial. l. 3. epigr. 58. v. 35. Metamque la&is Saffinate de filva . Videtur tamen Martial. alium hic locum defignare , quia de Villa Baiana loquitur : Bajae autem a Sarfina longe diftant. SARSÜRA. V. Affura. SARTAGO , ginis, f. padella , t/yxvov , vas culinarium , in quo cibi friguntur: vel aliud quippiäm liquefit , aut torretur . Juvenal. fat. 1 o. v, 63. ex facie toto`órbe fecúnda Fiunt urceoli , pelves , fartago , patellae . %. e. ex ærea Sejani ftatua . Plin. l. i6. c. 1 1. extr. Refinam terebinthinam in fartagine referventi coquere. * Tranf. late Perß fat. 1. v. 79. Hos púeris monitus patres infundere lippos Cum videas , quaerifne , undè hæc fartago loquendi Venerit in`iinguas ? quefto mifruglio , mixtura vocum probatarum & damnatarum in oratione : quafi varii generis ciborum minutorum , qui frigi folent, & confundi in fartagine, v. gr. panis 7nyx*'*, fafina, adipe,